gizli oyla yapılır ve se-çim işlemleri aşağıdaki esaslara göre yargı göze-timi altında gerçekleşti-rilir.
Seçim yapılacak Genel Kurul toplantısından en az 15 gün önce oda ve birlik seçimleri için üye-leri belirleyen liste, top-lantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk olmadığı takdirde yapıla-cak ikinci toplantıya dair hususları belirten bir ya-zıyla birlikte üç nüsha olarak o yer ilçe seçim kurulu başkanına tevdi edilir. Bir yerde birden fazla ilçe seçim kurulu bulunduğu takdirde gö-revli ilçe seçim kurulu, Yüksek Seçim Kurulun-ca belirlenir. Toplantı ta-rihlerinin, gündemde yer alan diğer konular gözö-nünde bulundurularak, görüşmelerin, bir cu-martesi günü akşamına kadar sonuçlanmasını ve seçimlerin ertesi günü olan pazar gününün do-kuz-onyedi saatleri ara-sında yapılmasını sağla-yacak şekilde düzenlen-mesi zorunludur.
Hakim, gerektiğinde il-gili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek sure-tiyle varsa noksanları ta-mamlattırdıktan sonra seçime katılacak üyeleri belirleyen liste ile yuka-rıdaki fıkrada belirtilen diğer hususları onaylar.
Onaylanan liste ile top-lantıya ait diğer hususlar oda ve birlik ilan yerle-rinde asılmak suretiyle üç gün süre ile ilan edi-lir.
İlan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde ke-sin karara bağlanır.
Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ait diğer hususlar onaylana-rak ilgili oda veya birli-ğe gönderilir.
13 Oda ve Birlik
organla-rının seçim esasları:
Madde 40 – Odaların ve birliğin organ seçimleri gizli oyla yapılır ve se-çim işlemleri aşağıdaki esaslara göre yargı göze-timi altında gerçekleşti-rilir.
Seçim yapılacak Genel Kurul toplantısından en az 15 gün önce oda ve birlik seçimleri için üye-leri belirleyen liste, top-lantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk olmadığı takdirde yapıla-cak ikinci toplantıya dair hususları belirten bir ya-zıyla birlikte üç nüsha olarak o yer ilçe seçim kurulu başkanına tevdi edilir. Bir yerde birden fazla ilçe seçim kurulu bulunduğu takdirde gö-revli ilçe seçim kurulu, Yüksek Seçim Kurulun-ca belirlenir. Toplantı ta-rihlerinin, gündemde yer alan diğer konular gözö-nünde bulundurularak, görüşmelerin, bir cu-martesi günü akşamına kadar sonuçlanmasını ve seçimlerin ertesi günü olan pazar gününün do-kuz-onyedi saatleri ara-sında yapılmasını sağla-yacak şekilde düzenlen-mesi zorunludur.
Hakim, gerektiğinde il-gili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek sure-tiyle varsa noksanları ta-mamlattırdıktan sonra seçime katılacak üyeleri belirleyen liste ile yuka-rıdaki fıkrada belirtilen diğer hususları onaylar.
Onaylanan liste ile top-lantıya ait diğer hususlar oda ve birlik ilan yerle-rinde asılmak suretiyle üç gün süre ile ilan edi-lir.
İlan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde ke-sin karara bağlanır.
Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ait diğer hususlar onaylana-rak ilgili oda veya birli-ğe gönderilir.
Tasarının 13. maddesi ile 3568 sayılı Yasanın “Oda ve Birlik organlarının se-çim esasları” başlıklı 40.maddesinin 8.fıkra-sından sonra gelmek üzere yeni bir 9.fıkra ila-ve edilmiştir. Bu yeni düzenlemeye göre, Oda ve Birlik yönetim kurul-larına “liste” olarak aday gösterilme esasının yanı sıra listelerin dışında
“bağımsız adaylık” statü-sü de öngörülmektedir.
Ancak, “oylama” ve “se-çim” esaslarında “kök-ten” bir değişiklik getiri-lerek, liste halinde seçi-me giren adaylara veri-len oylar ile “bağımsız”
adaylar arasında “seçil-me hakkı bağlamında eşit oy” ilkesine açıkça aykırı bir oylama değer-lendirmesi öngörülmek-tedir. Öyle ki, belirli bir listeye (dolayısıyla da listede yer alan adaylara) verilen oyların toplamı sırayla Yönetim Kurulu üyesi sayısına bölün-mektedir. Örneğin 7 ki-şilik yönetim kurulu üyeliği için bir listede yer alan adaylara verilen oylar(örneğin 140 oy) sı-rayla önce bire, sonra ikiye ve giderek nihayet yediye bölünmekte; son bölüm sonucunda ulaşı-lan 20 oyun üzerinde bir oy alan herhangi bir “ba-ğımsız” aday listede ken-disine 140 oy verilmiş adayın yerine yönetim kurulu üyesi olabilmek-t e d i r. Bu durum ise,
“seçme ve seçilme hak-ları bakımından eşit oy”
ilkesine açıkça aykırıdır.
Diğer taraftan, her konu-daki seçim sistem ve dü-zenleri, seçme hakkını kullananlar tarafından kullanılan oyların yöne-time demokratik ve adil biçimde yansıması ve sonuç doğurması için ve bu amaçla belirlenir.
Bu kapsamda her ne ka-dar gerek A n a y a s a n ı n 67. maddesinde gerekse 135.maddede seçim
sis-Hakim, kamu görevlileri veya aday olmayan üye-ler arasından bir başkan ile iki üyeden oluşan bir seçim sandık kurulu ta-yin eder. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de b e l i r l e r. Seçim sandık kurulu başkanının yoklu-ğunda kurula en yaşlı üye başkanlık eder.
Seçim sandık kurulu, se-çimlerin kanunun öngör-düğü esaslara göre yürü-tülmesi, yönetimi ve oy-ların tasnifi ile görevli olup bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceye kadar aralıksız olarak de-vam eder.
Dörtyüz kişiden fazla üye bulunması halinde her dörtyüz ikişi için bir oy sandığı bulunur ve her seçim sandığı için ayrı bir kurul oluşturulur. Se-çimlerde kullanılacak araç ve gereçler ilçe se-çim kurulundan sağlanır ve sandıkların konacağı yerler hakim tarafından belirlenir.
Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tutanak-la tespit edilip seçim sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imza-lanır. Birden fazla sandık bulunması halinde tuta-naklar, hakim tarafından birleştirilir. Tutanakların birer örneği seçim yerin-de asılmak suretiyle ge-çici seçim sonuçları ilan e d i l i r. Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutana-ğın bir örneği ile birlikte üç ay süreyle saklanmak üzere ilçe seçim kurulu başkanlığına tevdi edilir.
Seçimin devamı sırasın-da yapılan işlemler ile tutanakların düzenlen-mesinden itibaren iki gün içinde seçim sonuç-larına yapılacak itirazlar, hakim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.
İtiraz süresinin geçesi ve itirazların karara bağlan-masından hemen sonra hakim yukarıdaki hü-kümlere göre kesin so-nuçları ilan eder ve ilgili oda ile birliğe bildirir.
Hakim, kamu görevlileri veya aday olmayan üye-ler arasından bir başkan ile iki üyeden oluşan bir seçim sandık kurulu ta-yin eder. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de b e l i r l e r. Seçim sandık kurulu başkanının yoklu-ğunda kurula en yaşlı üye başkanlık eder.
Seçim sandık kurulu, se-çimlerin kanunun öngör-düğü esaslara göre yürü-tülmesi, yönetimi ve oy-ların tasnifi ile görevli olup bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceye kadar aralıksız olarak de-vam eder.
Dörtyüz kişiden fazla üye bulunması halinde her dörtyüz ikişi için bir oy sandığı bulunur ve her seçim sandığı için ayrı bir kurul oluşturulur. Se-çimlerde kullanılacak araç ve gereçler ilçe se-çim kurulundan sağlanır ve sandıkların konacağı yerler hakim tarafından belirlenir.
Seçimlerde, üyeler ba-ğımsız aday olabilecek-leri gibi, aralarında oluş-turacakları grupların lis-telerinden de aday olabi-lirler. Oy pusulaları , ye-dek dahil, kurullar ve Birlik genel kurul tem-silciliği için bağımsız adaylar ile grup listele-rinde yer alan adayların adları yazılmak suretiyle çoğaltılır, ilçe seçim ku-rulu mühürü ile mühür-lendikten sonra kullanı-lır. Oy verme işlemi, giz-li oy açık tasnif esasları-na göre yapılır. Üye liste-sinde adı yazılı bulunma-yan meslek mensubu oy kullanamaz. Oylar, oy verenin kimliğini oda veya resmi kuruluşça verilen belgeyle ispat et-mesinden ve listedeki is-minin karşısındaki yeri imzalamasından sonra k u l l a n ı l ı r. İsteyen üye pusulalar üzerinde deği-şiklik yapabileceği gibi oyunu aynen de kullana-bilir. Seçilecek asıl üye tamsayısının yarısından en az bir fazla ad bulun-mayan oy pusulaları
ge-da yasa koyucuya bir takdir alanı bırakılmışsa da bu takdir hakkının se-çimlere hakim temel ilke ve esaslara aykırı bir dü-zenleme dahi öngörüle-bileceği anlamı taşıya-maz. Yasa koyucunun bu konudaki takdir alanı hu-kukun temel ilkeleriy-le(eşitlik, demokratik seçim anlayışı, gibi) sı-nırlıdır.
Bu kapsamda, Tasarının 9.maddesi ile getirilen bu yeni düzenleme, eşit oy ve demokratik hukuk devleti ilkelerine ve do-layısıyla da Anayasanın 2.,10. ve 13.maddelerine aykırıdır düşüncesinde-yiz.
Diğer taraftan, Taslağın 13 uncu maddesi ile Ka-nunun 40 ıncı maddesine eklenen “ ü y e l e r, Oda veya Birlik yönetim, denetleme ve disiplin kurullarından sadece birinde görev alabilir-ler” hükmü ile bir Oda yöneticisinin aynı za-manda Birlik yöneticisi olma imkânı ortadan kal-d ı r ı l m a k t a kal-d ı r. Üyelerin eş anlı olarak yönetim, denetleme ve disiplin kurullarında görev alma-sı veya bir Oda yönetici-sinin sözgelimi Birlik di-siplin kurulunda görev alması birçok neden ileri sürülerek “bağdaşmaz”
görevler olarak değer-lendirilebilir. Ancak, bir Oda yöneticisinin aynı zamanda Birlik’te de yö-netici olarak görev yap-masının engellenmesini
“bağdaşmazlık” kriteri açısından izah edilebilir-liği güç olan bir husus olarak değerlendirmek-teyiz.
Bugün itibariyle, TOBB, TESK ve bazı meslek kuruluşları ile sendikala-ra ilişkin yasalarda bu yolda bir kısıtlama mev-cut değil iken, meslek yasamızda böyle bir kı-sıtlamaya gidilmesinin neden ve gerekçesi anla-şılamamıştır.
Oy verme işlemi, gizli oy açık tasnif esaslarına göre yapılır. Listede adı yazılı bulunmayan mes-lek mensubu oy kullana-maz. Oylar oy verinin kimliğini oda veya resmi kuruluşça verilen belge ile ispat etmesinden ve listedeki isminin karşı-sındaki yerin imzalan-masından sonra kullanı-lır. Oylar, üzerinde ilçe seçim kurulu mühürü bulunan ve oy verme sı-rasında sandık kurulu başkanı tarafından her seçim için ayrı ayrı veri-lecek kâğıtlara yazılmak ve mühürlü zarflara ko-nulmak suretiyle kullanı-lır. Bunların dışında yazı-lan veya mühürsüz za-raflara konulan oylar ge-çersiz sayılır.(Madde 13 ile Taslakta çıkartıldı) Hakim, seçim sonuçları-nı etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırı uygulama sebe-biyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir aydan az ve iki aydan fazla olmamak üzere seçimin yenileceği pazar gününü tespit ede-rek oda ve birliğe bildi-r i bildi-r. Belibildi-rlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri bu mad-de ile kanunun öngördü-ğü diğer hükümlere uy-gun olarak yürütülür.
İlçe seçim kurulu başka-nı hakime ve seçim san-dık kurulu başkanı ile üyelerine, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hak-kında Kanunda belirtilen esaslara göre ücret öde-nir. bu ücret ve diğer se-çim giderleri birlik ve il-gili odaların bütçelerin-den karşılanır.
Seçimler sırasında sandık kurulu başkan ve üyele-rine karşı işlenen suçlar, devlet memurlarına karşı işlenmiş gibi cezalandı-rılır.
Seçimlerin düzen içeri-sinde ve sağlıklı biçimde yürütülmesi amacıyla hakimin ve sandık kuru-lunun aldığı tedbirlere
çerli sayılmaz. Oy pusu-lasına seçilecek asıl üye sayısından fazla ad yazıl-dığı takdirde, sondan başlanarak fazla adlar hesaba katılmaz. Oylar, üzerinde ilçe seçim ku-rulu mühürü bulunan ve oy verme sırasında san-dık kurulu başkanı tara-fından verilecek zarflara konulmak suretiyle kul-lanılır. Mühürsüz oy pu-sulası ve zarfla kullanı-lan oylar geçersiz sayılır.
Seçime katılan grupların ve bağımsız adayların adları alt alta ve aldıkları geçerli oy hizalarına ya-zılır. Grupların oy sayıla-rı, önce bire, sonra ikiye sonra üçe.... şeklinde de-vam edilmek suretiyle, o kurulun çıkaracağı üye ve Birlik genel kurul temsilcisi sayısına ula-şıncaya kadar bölünür.
Elde edilen paylar ile ba-ğımsız adayların aldıkları oylar ayrım yapılmaksı-zın en büyükten en küçü-ğe doğru sıralanır. Kurul üyeliği ve Birlik genel kurul temsilciliği, grup-lara ve bağımsız adaygrup-lara rakamların büyüklük sı-rasına göre tahsis olunur.
Son kalan üye veya dele-gelik için oyların eşit ol-ması halinde bunlar ara-sında ad çekilmek sure-tiyle tahsis yapılır.Üye-ler, oda veya birlik yöne-tim, denetleme ve disip-lin kurullarından sadece birinde görev alabilirler”
Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tutanak-la tespit edilip seçim sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imza-lanır. Birden fazla sandık bulunması halinde tuta-naklar, hakim tarafından birleştirilir. Tutanakların birer örneği seçim yerin-de asılmak suretiyle ge-çici seçim sonuçları ilan edilir.
Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutanağın bir ör-neği ile birlikte üç ay sü-reyle saklanmak üzere ilçe seçim kurulu baş-kanlığına tevdi edilir.
Seçimin devamı sırasın-da yapılan işlemler ile tutanakların düzenlen-mesinden itibaren iki
uymayanlara eylemin ağırlığına göre bu Ka-nunda yazılı disiplin ce-zaları verilir.
gün içinde seçim sonuç-larına yapılacak itirazlar, hakim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.
İtiraz süresinin geçesi ve itirazların karara bağlan-masından hemen sonra hakim yukarıdaki hü-kümlere göre kesin so-nuçları ilan eder ve ilgili oda ile birliğe bildirir.
Hakim, seçim sonuçları-nı etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırı uygulama sebe-biyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir aydan az ve iki aydan fazla olmamak üzere seçimin yenileceği pazar gününü tespit ede-rek oda ve birliğe bildi-r i bildi-r. Belibildi-rlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri bu mad-de ile kanunun öngördü-ğü diğer hükümlere uy-gun olarak yürütülür.
İlçe seçim kurulu başka-nı hakime ve seçim san-dık kurulu başkanı ile üyelerine, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hak-kında Kanunda belirtilen esaslara göre ücret öde-nir. bu ücret ve diğer se-çim giderleri birlik ve il-gili odaların bütçelerin-den karşılanır.
Seçimler sırasında sandık kurulu başkan ve üyele-rine karşı işlenen suçlar, devlet memurlarına karşı işlenmiş gibi cezalandı-r ı l ı cezalandı-r.Seçimlecezalandı-rin düzen içerisinde ve sağlıklı bi-çimde yürütülmesi ama-cıyla hakimin ve sandık kurulunun aldığı tedbir-lere uymayanlara eyle-min ağırlığına göre bu Kanunda yazılı disiplin cezaları verilir.
Oda ve Birlik organla-rının denetimi:
Madde 41 – Maliye ve