2. UYDU ANTEN SĠSTEMĠNDEKĠ KABLO ÖLÇÜMLERĠ
2.1.3. Motorlu Uydu Anten Yükseltecinde
ġekil 2.12: Motorlu uydu anten sistemine bir örnek
Motorlu uydu anten sitemleri genellikle iki Ģekilde yapılmaktadır. Pistonlu ve Disecg motorlu. Pistonlu sistemlerde piston Ģeklindeki motorların içinde 36 Volt gerilimi olan bir motor, birde deviri sayan sensör bulunmaktadır. Sensör her dönüĢte bir devre açar ve kapatır.
(bir mıknatıs yardımı ile) Bu da bizim uydu alıcısının içinde mevcut olan dijital sayıcıyı harekete geçirir. Bu sayaç antenimizin hangi konumda durması gerektiğini sistem entegresine bilgi olarak gönderir. Bu sistemin gerilimlerini Multimetre yardımı ile ölçebiliyoruz. Aynı zamanda Spectrum Analizör cihazı ile de gerilimleri ölçmek mümkündür.
Disecg motor sistemi prensip olarak piston da anlattığımız Ģekildedir. Fakat mekanizma olarak farklılık gösterir. Disecg motor beslemesini LNB voltajından sağlamaktadır. Sinyalleri LNB voltajı ile birlikte cihazın içerisine gönderir. Kablo ucunda LNB gerilimi kontrol edilir. 14-18 Volt sağlanıyorsa Cihaz sağlam demektir. Bu gerilimlerin dıĢında gerilim sağlanıyorsa cihazımız arızalı demektir.
UYGULAMA FAALĠYETĠ
ĠĢlem Basamakları Öneriler
Multimetreyi uygun ölçme konumuna ayarlamak.
Multimetreyi açarak ölçme yapacağınız kısa devre konumuna ayarlayınız.
Kabloya iki elinizle birlikte değmemeye dikkat ediniz.
Spectrum Analizör cihazına kabloyu bağlayınız.
Kablonun sağlamlığını ölçmek.
Kullanılacak kablonun empedansını Spectrum Analizör yardımı ile ölçünüz.
Ayrıca ölçü aletini kısa devre konumuna alarak uçlarını kontrol ediniz. Sinyal gelip gelmediğini kontrol ediniz.
Disecg‟e gerilimin gelip gelmediğini ölçmek.
Disecg giriĢini Multimetre yardımıyla DC volt kademesinde ölçünüz.
Ya da Disecg giriĢindeki kabloyu Spectrum Analizör giriĢine bağlayarak gerilim gelip gelmediğini kontrol ediniz.
LNB „ye gerilimin gelip gelmediğini ölçmek.
LNB‟yi Multimetre yardımıyla ölçünüz.
Burada iki farklı gerilim olacağını unutmayınız. Yatay sinyal için 18 Volt, Dikey sinyal için ise 14 Volt.
Ġkinci yöntem ise LNB kablosunu Spectrum Analizör giriĢine bağlayınız.
Spectrum Analizör ekranında LNB gerilimini kontrol ediniz.
UYGULAMA FAALĠYETĠ
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki soruları cevaplayarak faaliyette kazandığınız bilgi ve becerileri ölçünüz.
AĢağıda boĢ bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen bilgiler doğru ise D, yanlıĢ ise Y yazınız.
1. ( ) LNB ingilizce açılımı (Low Noise Block Converter) dir.
2. ( ) LNB iki farklı gerilim taĢır.
3. ( ) Yatay sinyalde ölçtüğümüz gerilim 14 Volt olmalıdır.
4. ( ) MüĢterek uydu Sistemlerinde tercih edilen LNB tek polaritelidir.
5. ( ) Bir kablonun ölçülmesi sonucunda kayıp olarak 5 dB gözüküyorsa bu kablo sağlamdır.
6. ( ) Disecg bir çeĢit dijital anahtardır.
7. ( ) Quadro LNB „ler tek aboneli uydu anten sistemlerinde tercih edilirler.
8. ( ) Piston Ģeklinde motorlu anten yükselticilerinde kullanılan motor 36 Volt ile çalıĢır.
9. ( ) Disecg Motorlu uydu anten sistemlerinde kullanılan motor gerilimini Disecg‟ten alır.
10. ( ) Quadro LNB‟ler 4 farklı polariteyi aynı anda vermektedirler.
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevapladığınız konularla ilgili öğrenme faaliyetlerini tekrarlayınız.
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
KONTROL LĠSTESĠ
Bir arkadaĢınızla birlikte yaptığınız uygulamayı değerlendirme ölçeğine göre değerlendirerek, eksik veya hatalı gördüğünüz davranıĢları tamamlama yoluna gidiniz.
RLENDĠRME ÖLÇEĞĠ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayir
1. Dijital Ölçü aletini gerekli olan ölçme konumuna aldınız mı?2. Kablo ölçerken iki elinizle birlikte kabloya dokunmamaya dikkat ettiniz mi?
3. Kablo sağlamlığını Spectrum Analizör ile Kontrol ettiniz mi?
4. Disecg‟e gerilim gelip gelmediğini kontrol ettiniz mi?
5. LNB‟ye gerilim gelip gelmediğini kontrol ettiniz mi?
6. Disecg ve LNB gerilimlerini Spectrum Analizör ile kontrol ettiniz mi?
7. Mesleğe uygun kıyafet giydiniz mi?
8. ÇalıĢma alanını ve aletleri tertipli-düzenli kullandınız mı?
9. Anten montaj alanının temizlik-düzenine dikkat ettiniz mi?
10. ÇalıĢırken emniyet kurallarına dikkat ettiniz mi?
11. Zamanı iyi kullandınız mı?
DEĞERLENDĠRME
Yaptığınız değerlendirme sonunda hayır Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi araĢtırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz. Cevaplarınızın tamamı evet ise modül değerlendirmeye geçiniz.
MODÜL DEĞERLENDĠRME
AĢağıda boĢ bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen bilgiler doğru ise D, yanlıĢ ise Y yazınız.
1. (…).Spectrum Analizör ile kablo kazancı ölçülebilir.
2. (…).Multimetre ile kablo gerilimini ölçebiliriz.
3. (…).Anten yükselticilerin çalıĢma gerilimleri 220 Volttur.
4. (…).LNB bir çeĢit sinyal yükselticidir.
5. (…).Çok katlı apartmanlarda ve sitelerde MüĢterek Anten tesisatı daha ekonomiktir.
6. (…).Ġki çeĢit LNB gerilimi vardır.
AĢağıdaki cümlelerde boĢ bırakılan yerlere doğru sözcükleri yazınız.
1. Kısa devre konumunda kablo ölçerken Multimetre sinyal veriyorsa kablo………dır.
2. MüĢterek Uydu Anten sistemlerinde kullanılan LNB çeĢidi……….……….dir.
3. Yatay sinyalde LNB gerilimi ………Volttur.
4. Dikey Sinyalde LNB gerilimi ………Volttur..
5. Piston tipi motorlu uydu anten yükselteci motor çalıĢma gerilimi…………volttur.
6. Anten sayısı ve kullanıcı sayısı artıĢı sonucu ……….elemanına ihtiyaç duyulmuĢtur.
MODÜL DEĞERLENDĠRME
KONTROL LĠSTESĠ
Modül ile kazandığınız yeterliği aĢağıdaki ölçütlere göre değerlendiriniz
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır
1. Anten Yükselteçlerini yeterince tanıdınız mı?
2. Multimetre ölçme kademelerini yeterince kavradınız mı?
3. Anten tesisatında kullanılan elemanları tanıdınız mı?
4. Kabloların sağlamlığını kontrol edebildiniz mi?
5. Spectrum Analizör cihazının önemini kavradınız mı?
6. Multimetre kullanarak yükselteç gerilimini ölçtünüz mü?
7. Disecg gerilimini ölçebildiniz mi?
8. LNB gerilimini ölçebildiniz mi?
9. Motorlu uydu sistemlerini kavradınız mı?
10. Motorlu uydu anten yükseltici gerilimini ölçebildiniz mi?
11. Motorlu uydu sistemlerinin çalıĢma gerilimlerini öğrendiniz mi?
12. Ölçme aletlerini kullanabildiniz mi?
DEĞERLENDĠRME
Teorik bilgilerle ilgili testi doğru olarak cevapladıktan sonra, yeterlik testi sonucunda, tüm sorulara evet cevabı verdiyseniz bir sonraki modüle geçiniz. Eğer bazı sorulara “hayır”
Ģeklinde cevap verdiyseniz eksiklerinizle ilgili bölümleri tekrar ederek yeterlik testini yeniden yapınız.
Sorulara verdiğiniz cevaplar ile cevap anahtarınızı (değerlendirme ölçütleri) karĢılaĢtırınız.
CEVAP ANAHTARLARI
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrar inceleyiniz
Antenler ve anten elemanları ile ilgili malzeme katalogları.
Ġnternette Anten ve kablo Tv ile ilgili iĢ yapan Firmaların Siteleri.
HaberleĢme ve ĠletiĢim Teknikleri ile ilgili kitaplar ve firma el kitapçıkları
R.L. DOUGLAS, Satellite Communications Tecnology, Prentice Hall, New Jersey, 1988.
E.TÜTÜNCÜOĞLU, Televizyon Alıcıları Ayar ve Tamiri, Ġnkılap ve Aka Yayınevleri, Ġstanbul, 1977.
ÖNERĠLEN KAYNAKLAR
KAYNAKÇA
Doç.Dr. TÜRKOĞLU Ġbrahim, Görüntü Sistemleri Ders Notları, Elazığ, 2002.
Feyzi Gültekin, Görüntü Sistemleri Ders Notları, Ġstanbul,2004.
Prof. Dr. MORGÜL Avni, Ortak Anten Uydu ve Kablo TV Sistemleri, 1993.
Doç.Dr. PASTACI Halit, Elektrik ve Elektronik Ölçmeleri,Yıldız Üniversitesi Yayınları, Ġstanbul, 1992.
YARCI Kemal, Orhan ÖZTÜRK, Görüntü Sistemleri, Yüce Yayınları, Ġstanbul, 2004.
BEREKET Metin, E.TEKĠN, Atelye ve Laboratuvar1, Mavi Yayınlar, Ġzmir, 2004.