1. YEREL ANTEN SĠSTEMĠNDEKĠ KABLO ÖLÇÜMLERĠ
1.2. Gerilim Ölçme
1.2.2. MüĢterek Yerel Anten Yükseltecinde
Çok daireli apartmanlarda, her daire için ayrı bir anten tesisatının hem görüĢ bakımından, hem de antenlerin birbirlerini etkilemesi yönünden sakıncalıdır. Bir çok direk ve gergi tellerinin bulunduğu çatı; bir anten ormanı görünümünde olur ve kentin güzelliğini bozar. Antenlerin ve direklerin yakın olması; alıcıların birbirini etkilemesine ve görüĢlerini kapamasına neden olur. Ses ve Ģekil görüntüleri bozulduğu gibi yansımalarda meydana gelir.
Dikilen çok sayıda direkler çatıların akmasına neden olur. Bunların tem tek bakımı zor olduğu gibi, çatıya sık sık çıkmayı gerektirir. Ayrıca tek tek kurulan antenler çok daha masraflı olacağından, tek bir anten ile ortak anten tesisatının kurulması daha uygun olur.
Kurulacak müĢterek anten tesisatı tek bir TV yayını için alabildiği gibi, çok sayıda televizyon yayınları ile AM/FM radyo yayınları için bir arada da olabilir. Böylece apartmanda bulunan her dairenin çok sayıda yayın izlemesi de sağlanmıĢ olur. Ortak anten
tesisatında, alınan sinyallerin yükseltilmesi amacıyla; her anten için ayrı kanal amplifikatörü kullanılabildiği gibi, geniĢ bandlı tek bir amplifikatör de kullanılabilir.
ġekil 1.6 Tek Kolonlu buat tipi müĢterek yerel anten sistemi
Masraflı olacağından, tek bir anten ile ortak anten tesisatının kurulması daha uygun olur. Kurulacak müĢterek anten tesisatı tek bir TV yayını için alabildiği gibi, çok sayıda televizyon yayınları ile AM/FM radyo yayınları için bir arada da olabilir. Böylece apartmanda bulunan her dairenin çok sayıda yayın izlemesi de sağlanmıĢ olur. Ortak anten tesisatında, alınan sinyallerin yükseltilmesi amacıyla; her anten için ayrı kanal amplifikatörü kullanılabildiği gibi, geniĢ bandlı tek bir amplifikatör de kullanılabilir.
Headent(Son nokta) merkezi sistem sitelerde, Otellerde çok kullanıcıların olduğu yerde kullanılır. Çünkü Headent sistemi bir merkeze kurulur bu merkezde kanalların alınacağı uyduya yönlendirilmiĢ çanaklar vardır. Headent sisteminde kanallar sınırlıdır 45 kanal civarında istenilen 45 kanal kullanıcıları tarafından seçilir sistem kurulur ve bu merkezden tek kablo üzerinden kullanıcılarına bölünerek verilir. Kullanıcılar evlerinde bağımsız olarak birden fazla TV izleyebilirler. Burada merkezde 45 kanal varsa her kanal için bir Receiver var anlamına gelir ve TV tünerlerinde S 04 den S41 ve VHF ||| 5 de 12 bantlar arasında yayın gönderilir evlerde kabloyu direk TV‟ye takarak seyretme imkanı verir Bu sistemin merkezde kurulması 20.000$ civarında tutar bunu kurduktan sonra artık buradan alınacak kablo istediğiniz kadar aboneye yayın verebilirsiniz. Bu merkezden sonra sonra yayın zayıfladığı yerde yükseltici ile güçlendirerek devam edebilirsiniz.
ġekil 1.6: BeĢ Katlı, 20 daireli apartman ortak anten tesisat Ģeması
Receiverli (Uydu Alıcısı) merkezi sistem Apartmanlarda veya birden fazla kiĢinin ikamet ettiği yerlerde kullanılır. Çatılarda veya balkonlarda çanak kirliliğini engeller.Daha ekonomik bir sistemdir. Bu sistemde bir abone Bağımsız TV seyretmek için birden fazla Receiver kullanacaksa kaç tane Receiver kullanılacak ise ona göre çıkıĢlı çanağa LNB takılır.
MüĢterek yerel anten sisteminde gerilim ölçmesi yaparken temel yükseltici giriĢ ve çıkıĢları ölçülmektedir. Burada iki yöntem kullanılmaktadır. Birinci yöntemde yine yükselticiye gelen kablo Spectrum Analizör giriĢine bağlanır ve ekranda çıkan sinyal incelenir. Bu sinyalin seviyesine göre yükseltici sağlam ya da bozuk diyebiliriz. 9 Volt un altında bir gerilim varsa cihaz bozuk diyebiliriz. (ġekil 1.3) Ġkinci ölçme metodu Multimetre kullanılarak yapılır. Burada cihazımızı uygun ölçme konumuna alırız. DC Volt 20 kademesi olabilir. Daha sonra yükseltici giriĢi kontrol edilir gerilim not alınır. Daha sonrada yükseltici çıkıĢı kontrol edilir ve gerilim değeri not alınır. Kıyaslama yapılarak bir sonuca varılır.
Sonuç olarak eğer ölçtüğümüz değerler 9-24 V aralığı dıĢında ise yükseltici bozuk diyebiliriz.( ġekil 1.5)
UYGULAMA FAALĠYETĠ
Kablonun sağlamlığını ölçmek.
Kullanılacak kablonun empedansını Spectrum Analizör yardımı ile ölçünüz.
Ayrıca ölçü aletini kısa devre konumuna alarak uçlarını kontrol ediniz. Sinyal gelip gelmediğini kontrol ediniz. Ġki elinizle aynı anda kabloya değmemeye özen gösteriniz.
Yükselticiye gerilimin gelip gelmediğini ölçmek.
Yerel Anten yükselticisine besleme gerilimi gelip gelmediğini ölçü aleti ile kontrol ediniz.
Burada ölçü aletinin kademelerine dikkat ediniz. ġebeke geriliminin 220 Volt insan için tehlikeli olduğunu unutmayınız.
Daha sonra yükseltici giriĢinden baĢlayarak yaklaĢık 12 Volt DC gerilim elde edilen bölgeleri kontrol ediniz.
Aynı iĢlemi yükseltici giriĢ ve çıkıĢ kablolarını Spectrum Analizör cihazına bağlayarak ekrandaki iĢaretten değerleri okuyarak karĢılaĢtırınız.
UYGULAMA FAALĠYETĠ
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki soruları cevaplayarak faaliyette kazandığınız bilgi ve becerileri ölçünüz.
AĢağıda boĢ bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen bilgiler doğru ise D, yanlıĢ ise Y yazınız.
1.
( ) Gerilimin birimi amperdir.2.
( ) Empedans aynı zamanda bir dirençtir.3.
( ) Ölçü aleti ile bir kablo ölçerken iki elimizi de kabloya değmeliyiz.4.
( ) Kablo Ölçeceğimiz zaman ölçü aletini Volt kademesine almalıyız.5.
( ) TV sinyallerinin zayıf olduğu yerlerde anten yükselticisine ihtiyaç duyulur.6.
( ) TV anten yükselticileri yaklaĢık 50 Volt gerilim ile çalıĢırlar.7.
( ) TV anten yükselticilerinin GiriĢ-ÇıkıĢ empedansları yaklaĢık75 Ohm‟dur.8.
( ) MüĢterek Yerel Anten tesisatı daha ekonomik bir sistemdir.9.
( ) Anten yükselticileri VHF ve UHF için ayrı ayrı olabileceği gibi iki bant tek bir yükselteçte de toplanabilir.10.
( ) Eğer bir kablo kopuksa ölçü aletinin kısa devre konumu sinyal verir.ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
KONTROL LĠSTESĠ
Bir arkadaĢınızla birlikte yaptığınız uygulamayı değerlendirme ölçeğine göre değerlendirerek, eksik veya hatalı gördüğünüz davranıĢları tamamlama yoluna gidiniz.
DENDĠRME ÖLÇENDĠRME ÖLÇEĞĠ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır
1. Dijital Ölçü aletini gerekli olan ölçme konumuna aldınız mı?
2. Kablo ölçerken iki elinizle birlikte kabloya dokunmamaya dikkat ettiniz mi?
3. Yükseltece gerilim gelip gelmediğini kontrol ettiniz mi?
4. Ölçü aletlerini (multimetre,Spectrum Analizör) aldınız mı?
Düzenli ve Kurallara Uygun ÇalıĢma 5. Mesleğe uygun kıyafet giydiniz mi?
6. ÇalıĢma alanını ve aletleri tertipli-düzenli kullandınız mı?
7. Anten montaj alanının temizlik-düzenine dikkat ettiniz mi?
8. ÇalıĢırken emniyet kurallarına dikkat ettiniz mi?
9. Zamanı iyi kullandınız mı?
DEĞERLENDĠRME
Yaptığınız değerlendirme sonunda hayır Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi araĢtırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz. Cevaplarınızın tamamı evet ise bir sonraki faaliyete geçiniz.
ÖĞRENME FAALĠYETĠ-2
Uydu anten sistemindeki kablo ölçümlerini yapabileceksiniz. MüĢterek uydu anten sistemindeki kablo ölçümlerini ve motorlu uydu anten yükseltecindeki ölçümleri de yapabileceksiniz. Kablo arızalarını tespit edip bu arızaları giderebileceksiniz.
Bu faaliyet öncesinde yapmanız gereken öncelikli araĢtırmalar Ģunlardır:
Multimetre kullanarak gerilim, empedans, kablo nasıl ölçülür araĢtırınız.
Uydu Anten yükselticileri hakkında bilgi edininiz.
Spectrum Analizör cihazı hakkında bilgi edininiz.
AraĢtırma iĢlemleri için Ġnternet ortamında araĢtırma yapmanız ve uydu tesisat elemanlarının satıldığı mağazaları gezmeniz gerekmektedir. Ayrıca uydu tesisat ve montajı yapan kiĢilerden ön bilgi edininiz.