Mehmet Ziya Barlas:

Mehmet Ziya Barlas82 1909 tarihinde İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Kadıköy İlçesi

Osmanağa Mahallesinde (20, 39, 71) nüfusa kayıtlı bulunmaktadır. Babası emekli albay Abdürezzak Bey, annesi Naciye Hanım’dır. 1945'te Hadi (Hamdi) - Şadiye kızı Hacer (1915) hanımla dünya evine girmiştir. Doğan Yenal (1946) ve Naciye İncisu (1947) adında iki evladı vardır. İlköğrenimini Konya ilinde, lise öğrenimini İstanbul Halıcıoğlu Askerî Lisesinde tamamlamıştır. 1929'da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesini kazanarak 19 Temmuz 1935'te tabip teğmen olarak diplomasını almıştır. 1936 yılında İstanbul Gülhane Hastanesinde staj yapmıştır. 1937'de Salihli'de İstihkâm Taburu doktorluğuna tayin edilmiştir. 1938'de Haydarpaşa Askerî Hastanesinde görev yapmıştır. 1939'da Ordu Aşı Evi müdür yardımcılığı vazifesi verilmiştir. Aynı zamanda Gülhane Hastanesinde asistan olarak ihtisasını tamamlayarak dâhiliye ve verem uzmanı olmuştur. Yabancı dili Almanca ve Fransızca idi. 194l'de dâhiliye mütehassısı olarak Eceabat Askerî Hastanesi şefliğine tayin edilmiştir. 1942'de Ezine Hastanesi uzmanlığına verilmiştir. 1943'te Ankara Gülhane Hastanesi dâhiliye baş asistanlığına terfi etmiştir. 1944'te İstanbul Deniz Hastanesi dâhiliye şefliğine yükselmiştir. 15 Temmuz 1945'te Sarıkamış Askerî Hastanesine görevlendirilmiştir. Görevi sırasında donma tehlikesi atlattığından sol ayağında damar tıkanması olduğu için Konya Askerî Hastanesi Dâhiliye Şefliğine tayin edilmiştir. Rahatsızlığı askerî vazifesine devama imkân vermediğinden Millî Savunma Sağlık Dairesinin kararıyla Tabip Binbaşı olarak malulen 4 Haziran 1947'de emekliye sevk edilmiştir. 19 Temmuz 1935'te asteğmen, 19 Temmuz 1936'da teğmen, 19 Temmuz 1938'de yüzbaşı, 20 Temmuz 1943'te önyüzbaşı ve 30 Ağustos 1945'te binbaşı rütbesine terfi etmiştir. Konya'da serbest tabip olarak çalışırken Demokrat Parti’ye girip siyasî çalışmalara başlamıştır. IX. Dönem seçimlerine girmiştir. Yapılan seçimde 163182 oyla Konya'dan milletvekilliğini kazanmıştır. Seçim tutanağı       

81

 Kâzım Öztürk, age, C 7, s. 725.  82 _{Feridun Keşir vd., age., s. 579.} 

18.5.1950'de tevdi edilmiştir. 22.5.1950'de Meclise iştirak etmiştir. Tutanağı 14.7.1950'de tasdik edilmiştir. Dönem içinde 8 Mart 1952'de Ankara'da vefat etmiştir. Konya'da toprağa defnedilmiştir. Ölüm tezkeresi 14 Nisan 1952 tarihli 61 inci Birleşimde Genel Kurula verilmiştir.83

Siyasi Faaliyetleri:

IX. Dönemde TBMM’nde temsil edilen DP’nin grup idare heyetinde 5 üyeden biri

Konya’dan milletvekili Ziya Barlas’tır.84 Millî Savunma Komisyonu üyesi olmuştur. Genel

Kurulda 1 konuda konuşması vardır. 85Adnan Menderes Hükumeti güven oylamasındaki 282

evet oyuna katılmıştır.86 Kore savaşı münasebetiyle meclise teklif arz etmiştir: “Kore

hâdiseleri dolayısıyla Dışişleri Bakanının Hükumet adına vermiş olduğu izahatla Yüksek Meclis tenevvür etmiştir. Cumhuriyet Hükümetinin, Birleşmiş Milletler esprisi dâhilindeki sulh anlayışını tasvip ettiğimizi bildiren ve aynı zamanda ruznameye geçilmesini tazammun

eden takririmizin reye konulmasını teklif ederiz.”87 Birleşmiş Milletler emrine verilmek üzere

askerî birlikler halinde yabancı ülkelere gönderilecek ordu mensuplarının aylık ve ücretleriyle çeşitli istihkakları ve birliğin sair masrafları hakkında Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanan ve Bakanlar Kurulunun 24.11.1950 tarihli kararıyla Büyük Millet Meclisine sunulan ve

Yüksek Başkanlıkça 27.11.1950 tarihinde komisyona Kanun tasarısı sunmuştur.88 Barlas,

Kore Savaşı hakkında şöyle teklif verir: “4500 kişilik silahlı bir savaş birliğinin Dünya

sulhunun muhafazası gayesine hizmet etmek üzere Birleşmiş Milletler emrine verilmesi hakkındaki Hükumet kararının meşru olmadığı; Hükümetin bu meselede kanun ve prensipler dışına çıktığı, Kore'ye silahlı kuvvetler göndermek kararının Birleşmiş Milletler Antlaşması’na ve Anayasamıza muhalif olduğu iddialarının cereyan eden müzakereler sonunda katiyen varit olmadığı gibi Birleşmiş Milletler gayesinin ve yüksek millî menfaatlerimizin icaplarından olan bu kararın alınmasında Anayasa prensiplerine ve kanunlarımıza aykırı bir cihet görülmemiş olduğundan Hükümetin verdiği hukuki ve siyasi izahatın tasvibiyle gündeme geçilmesini teklif ederiz.”89 Ara seçimlerin ertelenmesi hakkındaki konuşması: “Muhterem arkadaşlarım, seçimler dört ay evvel yapılması dolayısıyla

dört ay sonra Temmuz ayının içinde teamül halinde tekrar ikinci seçimlere girmek lazım

       83 _{Kâzım Öztürk, age., C 7, s. 726.} 

84  _{Kâzım Öztürk, Türk Parlamento Tarihi TBMM – IX. Dönem (1950-1954), Türkiye Büyük Millet Meclisi} Vakfı Yayınları No: 28, C 6, 7076 s. 

85 _{Kâzım Öztürk, age., C 7, s. 726.}  86 _{Kâzım Öztürk, age., C 1, s. 348.}  87  Kâzım Öztürk, age., C 1, s. 534.  88  Kâzım Öztürk, age., C 1, s. 542.  89 _{Kâzım Öztürk, age., C 1, s. 702.} 

geliyor. Ara seçimlerini yapmak otomatikman icap etmektedir. Biliyorsunuz ki, seçimleri yapmak maddî bir sürü külfeti mütevakkıftır. Bendeniz bundan evvelki dört yıla ait olan masrafları, yani Hükümetin yapmış olduğu masrafı şöylece, hulâsa olarak ele almış bulunuyorum, bunu arz edecek olursam bunların hakikaten ağır bir külfet olduğu meydana çıkar. 1947 senesinde; Kastamonu, Balıkesir, İstanbul, Tekirdağ İllerinde seçim yapılmış ve 221 911 lira sarf edilmiştir. 1948 yılında Ankara, Aydın, Bolu, Erzincan, Giresun, Erzurum, İstanbul, Kastamonu, Malatya, Tokat, Mardin, Ordu, Yozgat'ta yapılmış ve 669 490 lira sarf edilmiştir. Yine 1949 senesinde Bitlis, Bursa, Erzincan, İçel, İstanbul, Kars, Kastamonu, Manisa, Mardin, Muş, Tokat, Urfa, Zonguldak'ta kısmi seçim yapılmış ve 489 971 lira sarf edilmiştir. Üç kısım seçim yekûnu: 1 381 372 lira tutuyor. Arkadaşlar, bu Hükümetin vilâyetlere tahsis edilen masraf karşılığıdır. Halbuki bugün çok partili bir devreye girmiş bulunuyoruz. Bunların hepsinin seçime iştirakiyle yapacakları şahsi fedakârlık göz önüne alınacak olursa bir devre için yapılacak kısmi seçim karşılığı bir milyon liradan aşağı olmayacaktır. Bugün mevcut olan 14 milletvekilliği için kısmi seçim yapılacaktır. Gerek muhalif ve gerekse muvafıklara bu milletvekillikleri ilâve edilmekle hiçbir fayda olmayacağı kanaatindeyim. Bendeniz kısmi seçimin bu devre için lüzumsuzluğunu huzurunuzda arz etmiş bulunuyorum.”90 Ziya Barlas ile beraber ölen 5 milletvekilinin ölümü üzerine partinin üye

sayısı 411 iken 406 olmuştur.91

Kızamık hastalığı üzerine yayımı vardır.92 1 Eylül 1947 tarihinde yayın hayatına

başlayıp 15 Mayıs 1949 tarihinde kapanan Akyokuş gazetesinin 1948’den sonra sahibi olan Dr. Ziya Barlas gazetesini Konya DP’nin yayın organı yapmıştır. 30 Nisan 1950 tarihindeki

DP’nin Konya mitinginde CHP’nin muhtelif cephelerini tenkit eden konuşmalar yapmıştır.93

IX. Dönem hükumet programı görüşülürken yeter derecede söz söylendiğini düşünerek

müzakerenin yeterliliğine karar verilmesini teklif eden 13 milletvekili arasında yer alır.94

Hükumet programının okunması için 02.06.1950 tarihinde takrir vermiştir.95

       90 _{Kâzım Öztürk, age., C 5, s. 5502.}  91 _{Kâzım Öztürk, age., C 6, s. 7077.} 

92 _{Ziya Barlas, “Kızamık Hastalığı ve Korunma Yöntemleri”, Selçuk, 10 Şubat 1948, Sayı: 228, s. 3.} 

93 _{Mehmet Yılmaz, Selçuk Gazetesi (1945-51) Konya'nın Sosyo-Kültürel Hayatındaki Yeri, Selçuk Üniversitesi} Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Atatürk İlkeleri Ve İnkılâp Tarihi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi,

Konya, 2010, s. 39, 104. 

94 _{Kâzım Öztürk, ege., C 1, s. 281.}  95 _{Kâzım Öztürk, ege., C 1, s. 325.} 

1.2.6. Sıtkı Salim Burçak: