Medikal Turizmde Avantajların İncelenmesi

Medikal turizm ilişkin sahip olunan avantajları, Şekil 4.2’de görüldüğü gibi “uzman işgücü”, “bekleme süreleri”, “uygun fiyat”, “teknoloji”, “lüks hastaneler”, “misafirperverlik”, “tatil imkânı”, “yurtdışı ile iş birliği”, “lokasyon” ve “ortak kültürel değerler” oluşturmaktadır. NVivo 8.0 programında uzman görüşleri dikkate alınarak bölgenin medikal turizm avantajları modeli alt faktörleri ile birlikte aşağıdaki gibi oluşturulmuştur.

Şekil 4.2 Medikal Turizm Avantajları

Bekleme Süreleri: Katılımcılardan Uzman 6, ülkemizin medikal turizm destinasyonu olarak seçmesindeki önemli nedenlerden birinin ülkelerinde tedavi olmak için uzun zaman beklemeleri zorunluluğu olduğunu söylemiştir.

“Bu konuda unutulmaması gereken şey şu anda yakın komşularımız bizi daha kaliteli olduğumuzdan değil ülkesinde sırası gelmediği için ya da ucuz olduğumuz için seçmektedir” (Uzman 6, Başhekim).

Daha önce de belirtildiği gibi bekleme süreleri medikal turistler için önemli bir kriterdir. Basit bir ameliyat olan katarakt operasyonu için İngiltere de 66, Finlandiya da ise 114 gündür. Türkiye’de ise bu süre ortalama 1 gündür. Medikal turistin bu ameliyat için Alanya’daki bekleme süresi tetkik ve teşhis planlama hariç sıfırdır. Bu da Türkiye’nin ve Alanya’nın medikal turizmde sahip olduğu bir avantajdır.

Uygun Fiyat: Uzman 4, verdiğimiz hizmetler, konaklama, transfer, ilaçlar gibi konularda ucuz bir ülke olduğumuzu söylemiştir.

“Ülkemizde verdiğimiz hizmetler çok ucuz. Otelcilik, transfer, ilaçlar gibi konularda fiyat olarak Türkiye çok ucuz” (Uzman 4, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

Türkiye’de medikal turizm kapsamında tedavi, tedavi aşamasındaki ilaçlar, tanı sonuçları (röntgen MR ve tomografi) gibi verilen hizmetler birçok hedef ülkeden daha uygun fiyatlardadır. Bu da tedavinin toplam fiyatının daha uygun olması durumunu doğuracaktır. Diğer bir deyişle tedavi maliyetlerinin düşük olması rekabet anlamında fiyatlara yansıyacak ve rekabet edilebilirlik artacaktır.

Teknoloji: Katılımcılar Uzman 2 ve Uzman 6, rakiplerimize göre teknolojik donanım olarak çok daha ilerde olduğumuzu belirtmişlerdir. Uzman 3 ise teknolojik donanım olarak ilerde olduğumuzu Gürcistan’da tomografi cihazının olmayıp sadece Alanya’da 3 adet olması örneği ile desteklemiştir. Uzman 6, ise ülkemizde teknoloji kullanımının diğer hizmet unsurları ile birlikte gelişmesinin medikal turizmin gelişmesinde katkı yaptığını vurgulamıştır. “Teknolojimiz kesinlikle rakiplerimize göre ilerde” (Uzman 2, Mali İşler Koordinatörü).

“Türkiye donanım ve yeterlilik açısından çok önde. Ben Gürcistan’dan bir doktorla tanıştım bizde tomografi yok dedi, fakat bizde sadece Alanya’da 3 tane var” (Uzman 3, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

“Son yıllarda hastanecilik hizmet, teknoloji, doktor ve otelcilik hizmetlerindeki gelişmeler sonunda tedavi ve sağlığın korunması geliştirilmesi için ülkemize turistler gelmeye ve getirilmeye başlanmıştır” (Uzman 6, Başhekim).

Yapılan incelemede tomografi cihazının Gürcistan’da olmadığının belirtilmesi ve buna karşın Alanya gibi 276.277 nüfuslu bir ilçede bu cihazın 3 adet olması hem Türkiye’nin hem de Alanya’nın teknolojik olarak ne kadar iyi bir donanıma sahip olduğunun göstergesidir. Ayrıca daha önce de belirtildiği gibi tıp alanının en önemli operasyonlarından olan bypass ameliyatının yapılması için gerekli tıbbi cihazlar kompleksinin ortalama 4 milyon dolarlık bir yatırım gerektirmesi ve 3 hastanede bu ameliyatın yapılabiliyor olması teknolojik olarak Alanya’nın ne kadar avantajlı olduğunun bir göstergesidir.

Lüks Hastaneler: Katılımcı 4, tarafından özel hastanelerin verdikleri hizmet kalitesi açısından devlet hastanelerine göre çok daha iyi oldukları ifade edilmiştir. Katılımcı 3, ise Hollandalı bir sigorta şirketinin ise hastanelerimizin çok lüks olduğunu belirttiğini söylemiştir.

“Mesela Hollanda’dan bir sigorta şirketi ile bir araya geldik bizim hastanelerin çok lüks olduğundan çok fazla tedavi maliyetimiz olduğundan maliyetleri düşürmek için hastaneleri koğuşlu sisteme çevirmemizden bahsetti.” (Uzman 3, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

“Ne istiyor terlik istiyor odasında havlu istiyor odasında sabun istiyor. Biz normal hastalarımıza bile sağlayamadığımız hizmetleri medikal turistlere sağlayamıyoruz. Özel hastalar ise hizmet verdikleri hasta sayısı olarak daha az yoğunlukları olduğundan başarılılar” (Uzman 4, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

Alanya’daki hastaneler incelenecek olursa 5 yıldızlı otel kalitesinde suit yaşam alanları olan (hasta odası, refakatçi yaşam alanı, bireysel banyo, televizyon ve buzdolabı gibi) lüks hasta odaları tüm hastanelerde bulunmaktadır. Örnek olarak verilecek olursa Alanya Anadolu Hastanesi’nin 73 odası da bu şekilde dizayn edilmiştir. Ayrıca hastanelerin tümünde hastaya ve refakatçiye özel restoran ve yemek servisleri bulunmaktadır. Hasta ve refakatçiye şampuan, diş fırçası ve diş macunu gibi buklet malzemeler de sunulmaktadır. Bu da Alanya’daki hastanelerin kalitesini belirten bir özelliktir.

Misafirperverlik (Konukseverlik) : Katılımcılardan Uzman 5, Türk konukseverliği kelimesine vurgu yapmış ve Uzman 3, ise yurtdışından gelen hastaların başka ülkelere gittiklerini fakat gittikleri ülkede çok soğuk davranıldığını belirtmiştir. Ayrıca Uzman 3, hekimlerimiz ve sağlık personeli için “Anadolu insanı” tabirini kullanmış ve tedavi sürecinde hasta ile birlikte üzülüp hasta ile birlikte sevindiğimizi belirtmiştir.

“Anadolu insanıyız hekimimizle insanımızla yüreğimizle bir çalışıyoruz. Hastayla birlikte üzülüp hastayla birlikte seviniyoruz. Bunu Avrupa yapamıyor. Görüştüğüm aracı kuruluşların hastaları gittikleri ülkeler ile alakalı olarak “çok soğuk ve pahalıydı” ifadesini kullanmaları Türkiye’yi avantajlı konuma getiriyor” (Uzman 3, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

“Türk konukseverliği ile medikal turizm alanında her geçen gün daha fazla pay sahibi olmaktadır” (Uzman 5, İlçe Sağlık Müdürü).

Medikal turizmde önemli olan noktalardan biri olan hasta memnuniyetini sağlama noktasında Alanya’daki hastanelerin başarılı olduğu söylenebilir. Özellikle Alanya Anadolu Hastanesinin müşteri memnuniyetine yönelik medikal turistlerin memnuniyetlerini belirttikleri yüzlerce mail ve mektup hastanenin memnuniyet panosunda yer almaktadır. Bu mailler okunduğunda genel olarak doktorlar, yardımcı sağlık personeli ve idari personelin güler yüzü moral ve motivasyon çabaları, cana yakınlığı vurgulanmakta ve bundan sonra sadece bu kişiler Alanya’ya tatile geleceklerini ifade etmektedirler.

Tatil İmkânı: Katılımcılardan Uzman 2 ve Uzman 5, tedavi hizmeti yanında hastaların tatil yapabilme imkânın da yararlanabileceklerini ve Uzman 4, ise bu tatil ile ilgili seçeneklerin deniz, kum, Güneş’ten kültürel ve kış sporlarına kadar geniş bir yelpazede sunulabileceğini söylemiştir.

“Ayrıca Polonya Macaristan’a ucuz olduğu için gidiyor Avrupalı hastalar ve buradan neden bize de gelmesin bu hastalar diye düşünüyoruz. Çünkü bizim deniz, kum, güneş sayesinde hem dişini yaparken hem tatilini yaptırabiliriz” (Uzman 2, Mali İşler Koordinatörü).

“Medikal turizm kapsamında gelen hastalara satabileceğimiz, kış sporları, deniz kum güneş, kültür vb ürünler ekleme avantajımız var” (Uzman 4, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

“Türkiye’ye tedavi için gelen yabancı misafirler hiçbir sorunlar karşılaşmadan tedavi olurken, bir yandan da güzel bir tatil yapma fırsatı bulmaktadırlar” (Uzman 5, İlçe Sağlık Müdürü).

Medikal turizm tedavi ve tatili bir araya getirebilen bir kavramdır. 2012 yılında Türkiye’nin turizm konusunda Dünya’nın en çok turist çeken 6. destinasyonu olması tedavi almak amacıyla Türkiye’yi ziyaret edecek hastaların kaliteli turizm tesislerinden

yararlanmalarına da imkan vermektedir. Özellikle kolay tedavi edilebilen iyileşme süreci çok kısa olan laparoskopik operasyonlar sonrası medikal turist günlük yaşamına dönebilmekte ve kalan süreçte tatil yapabilmektedir.

Yurtdışı ile İşbirliği: Yurtdışındaki işletmeler ile yapılan görüşmeler sonucunda gerçekleştirilen işbirlikleri sayesinde Türkiye’de tedavi almak isteyen hastaların kendi ülkelerindeki kuruluştan hastalık, tedavi, fiyat ve Türkiye hakkında bilgi aldıktan sonra gelmelerinin sağlandığını Uzman 2, belirtmiştir.

“Yani ufak şeyler için ordan buraya tekrar getirmiyoruz hastalarımızı. Mesela orada teşhis konuyor, hastanın filmi çekiliyor bize internet üzerinden gönderiliyor ve buradaki doktor bir ön teşhis koyuyor. Sonrasında karşı taraftaki doktor birebir ağzını görüp filmi de inceleyip karşılıklı fikir beyanı ile nihai teşhisini koyuyorlar. Akabinde hasta tedaviler ve fiyatları hakkında bilgilendirildikten sonra isterse medikal turist olarak Türkiye’ye gönderiyor. Biz bu şekilde çalışıyoruz anlaşmalı olduğumuz klinikle” (Uzman 2, Mali İşler Koordinatörü).

Alanya’daki işletmeler açısından bakıldığında yurtdışındaki hastaneler ile yapılan iş birlikleri medikal turistlerin tedavi sonrasında ülkelerine döndüklerinde yaşayacakları basit komplikasyonlar için rahatlıkla tedavi almalarını sağlamaktadır. Bu medikal turistler açısından tekrar tedavi alınan ülkeye gitmek için katlanacakları ulaşım masrafları ve zaman noktasında avantaj sağlayacaktır.

Lokasyon: Katılımcılardan Uzman 3, İrlanda da çok kapsamlı bir hastane yatırımı yapıldığını fakat buranın direk uçuş olmaması gibi lokasyondan kaynaklı sorunlar sebebiyle 3 yıl sonra iflas ettiğini söylemiştir.

“İrlanda da 350 milyon pounda bir hastane kuruluyor. Medikal turizm yapacaklar gamma knife getiriyorlar hocanın en iyisini getiriyorlar ev tutuyorlar her şeyi düşünüyor fakat 3 yıl sonra iflas ediyor hastane. Sorun neydi biliyor musunuz: lokasyon, direk uçuş yok!” (Uzman 3, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi). Türkiye konum olarak direk uçuşların olduğu, 3 kıtanın ortasında bulunan bir ülkedir. Alanya’nın ise lokasyon olarak Antalya ve yeni hizmete açılan Gazipaşa havaalanlarının ortasında bulunması bölgenin medikal turistler açısından seçimi noktasında büyük bir avantajdır. Örneğin saç ekimi yaptırmak isteyen bir İngiliz hastanın (uygulama sürecinin Türkiye ve rakip ülke ile aynı olduğu varsayımı altında) İngiltere’den Antalya’ya uçuşu ortalama 4 saat sürecektir. Aynı hasta Tayland’a gitmek için yaklaşık 12 saat uçmak zorunda

kalacaktır. Bu yüzden tedavi için belirlenecek lokasyon olarak Alanya bu açıdan cazip olacaktır.

Ortak Kültürel Değerler: Türkiye’nin sadece komşularıyla sınırlı olmayan tarihi ve kültürel bağları bulunan ülkelerin sayısının fazla olmasının bir diğer medikal turizm avantajı olduğu katılımcılardan Uzman 5, tarafından belirtilmiştir.

“Türkiye tarihi ve kültürel bağlara sahip olduğumuz ülkeler açısından çok daha büyük avantajlara sahip konumdadır” (Uzman 5, İlçe Sağlık Müdürü).

Türkiye bulunduğu coğrafya itibarı ile komşu ülkelerle tarihsel, kültürel ve dini bağlara sahiptir. İletişimden kaynaklanabilecek yanlış anlaşılmalar, güven ve dini hassasiyetler gibi konularda ülkeler arasında kültürel yakınlık bulunması Türkiye için avantajlı bir durumdur. Örneğin Müslüman bir medikal turistin Türkiye’yi seçmesi durumunda helal et ile ilgili bir kaygısı olmayacaktır. Bu da kültürel bağların önemini göstermektedir.

Uzman İşgücü: Katılımcılardan Uzman 4, Türkiye’nin çok sayıda tecrübeli ve alanında çok iyi olan doktora sahip olduğunu (özellikle genel cerrahide) ve bunun yanında çalışan hemşire ve personelimizin de tecrübeli olduğunu vurgulamışlardır. Uzman 2, ise Türkiye’deki doktorların yaptıkları tedavilerde el becerisi gerektiren alanlarda çok iyi olduklarını belirtmiştir.

“Bir diğer konu ise Türk insanının yapısından mıdır nedendir bizde el becerimiz çok iyi ve bu diş sektöründe çok önemli bir artı bizim için” (Uzman 2, Mali İşler Koordinatörü).

“Genel cerrahi alanında Avrupa’da en iyiyiz çünkü doktor fazlalığı, operasyonların fazlalığı ve çok tecrübeli elemanlarımızın olması nedeniyle” (Uzman 4, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

“Genel cerrahide çalışan hemşirelerimiz ve personelimiz çok tecrübeliler” (Uzman 4, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

“Tecrübe olarak diğer ülkelerde çok iyiyiz” (Uzman 4, Uluslararası Hasta Departmanı Yöneticisi).

Türkiye medikal tedavi alanında dünyadaki gelişmiş ülkelerde olan tüm tedavileri rahatlıkla yapabilecek kapasitededir. Hatta bazı noktalarda tıbbi bilim merkezi olarak gösterilmektedir. Örneğin Prof. Dr. Saruhan ÇEKİRGE girişimsel radyoloji konusunda yeni

gelişmeleri Amerika, Kanada gibi ülkelerdeki doktorlar da dahil olmak üzere dünyanın 250’den fazla ülkesindeki doktorlarına uygulamalı olarak aktarmakta ve eğitmektedir (www.saruhancekirge.com). Ayrıca Antalya’da bulunan Akdeniz Üniversitesi tıp fakültesinde Prof. Dr. Ömer ÖZKAN tarafından 2012 yılında gerçekleştirilen dünyada ilk başarılı yüz nakli Türkiye’de yapılmıştır. Bu başarının Antalya’da olması Alanya’nın medikal tanıtımı anlamında da çok etkili olmuştur. Bunun gibi Türkiye örnekleri sayısal olarak arttırılabilir.