2. İLGİLİ ARAŞTIRMALAR
4.2. MEDENİ DURUM DEĞİŞKENİNE İLİŞKİN BULGULAR VE YORUMU
Araştırmaya katılan deneklerin medeni durumları açısından dağılımlarına bakıldığında (Tablo 21), evli deneklerin bekar deneklerden daha fazla olduğu görülmektedir. Bulgular evli deneklerin sayısının 995, dağılım içindeki yüzdelerinin ise %84.5, bekar deneklerin sayısının 182, dağılım içindeki yüzdelerinin ise %15.5 olduğunu göstermektedir.
Tablo 20: Medeni Durum Değişkenine Göre Deneklerin Dağılımı
Medeni durum Evli Bekar Toplam
f 995 182 1177
% 84.5 15.5 100
4.2.1.Medeni Durum Değişkenine Göre Anket Maddelerine İlişkin Bulgular
Medeni durum değişkenine göre anket maddelerine ilişkin verilere bakıldığında (Tablo 2, ek-IV), 5, 12, 14, 30, 33 ve 44. maddelerde denek görüşlerinin istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık (p<.05) gösterdiği görülmektedir.
Madde 5’te “Değişimden azami yarar elde etmek için stratejik planlar yapılır” ifadesinde evli denek grubu (X=3,48) “Çoğu zaman”, bekar denek grubu ise (X=3.25) “ara sıra” düzeyinde görüş belirtmektedirler. Yapılan t sınaması sonucu .05 düzeyinde
anlamlı farklılık belirlenmiştir (t=2.28; p=.02).
“Okulumuz kendi geleceğiyle ilgili insan kaynaklarını geliştirme konusunda planlar yapar” (Md.12) ifadesinde evli (X=3.32) ve bekar (X=3.07) denek grupları “ara sıra” düzeyinde görüş belirterek .05 düzeyinde anlamlı farklılık oluşturmuşlardır
(t=2.50; p=.01).
Evli (X=3.65) ve bekar (X=3.42) deneklerin “çoğu zaman” düzeyinde görüş
belirttikleri, ancak evli denek grubunun daha fazla oranda katıldığı “Okulumuzun vizyonu okul çalışanlarına güç ve enerji vermektedir” (Md.14) ifadesinde anlamlı fark belirlenmiştir (t=2.10; p=.03).
Madde 30’da “Okulumuzda ortak aklın kullanılması konusunda yaygın bir anlayış hakimdir” ifadesine yanıt veren evli deneklerle bekar denekler arasında anlamlı
bir fark oluşmuştur (U=7.00; P=.00). t testi sonucunda evli denek grubunun (X=3.56)
“çoğu zaman”; Bekar denek grubu ise (X=3.26) “ara sıra” düzeyinde görüş belirttikleri
tespit edilmiştir.
“Okulda karar verme sürecinde kararı etkileyen bütün etkenler dikkate alınır” (Md.33) ifadesine evli denek grubunun (X=3.69) “çoğu zaman”, bekar denek grubunun
ise (X=3.40) “ara sıra” düzeyinde görüş belirterek, .01 düzeyinde anlamlı farklılaşmaya
neden oluşmuşlardır (T=3.09; p=.00).
Madde 44’te “Okulumuzda çalışanlar eleştirileri hoş karşılamaz” ifadesine yanıt veren evli (X=3.26) ve bekar (X=3.05) deneklerin “ara sıra” düzeyinde görüş
belirtmelerine karşın, kadın denek görüşlerinin anlamlı bir farklılaşmaya yol açacak şekilde daha fazla oranı yansıttığı anlaşılmaktadır (t=2.06; p=.04.).
Medeni Durum Değişkenine Göre Maddelere İlişkin Genel Değerlendirme
Diğer maddelerdeki ifadelere ilişkin denek görüşleri arasında anlamlı bir farklılık oluşmamıştır. Bununla beraber evli denek grubu, “Okulda neyin nasıl değişeceği hakkında kimsenin bilgisi yoktur”, “Örgütte değişimlere karşı kişilerin çabuk uyum sağlama yeteneği gelişmiştir” “Gerekli olan bilgilere nasıl ulaşılacağını herkes bilmez” “Okulumuzda teknolojiden etkin şekilde yararlanılmaz” “Okulumuzda yaratıcılığa imkan veren okul kültürü mevcuttur” ifadelerine “çoğu zaman düzeyinde katılım gerçekleştirirken bekar denek grubu ise ara sıra” düzeyinde katılım gerçekleştirmiştir. Burada özellikle olumsuz maddelerde evli denekler, bekar deneklere göre daha yüksek düzeyde katılım gerçekleştirmişlerdir.
“Değişimden azami yarar elde etmek için stratejik planlar yapılır”, “Okulumuzda ortak aklın kullanılması konusunda yaygın bir anlayış hakimdir”, “Okulda karar verme sürecinde kararı etkileyen bütün etkenler dikkate alınır”, maddelerine evli denekler “çoğu zaman” düzeyinde görüş belirtirken, bekarlar “ara sıra” düzeyinde görüş belirtmişlerdir.
“Okulumuz kendi geleceğiyle ilgili insan kaynaklarını geliştirme konusunda planlar yapar”, “Okulumuzda çalışanlar eleştirileri hoş karşılamaz” ifadelerine evli ve bekar denekler “ara sıra” düzeyinde görüş belirtmişlerdir. Burada dikkat çeken husus okulların insan kaynağını geliştirmeye yönelik plan yapmada ve eleştirileri değerlendirmede yeterince etkili olamaması dikkat çekmektedir.
“Okulumuzun vizyonu okul çalışanlarına güç ve enerji vermektedir” ifadesine evli ve bekar denekler “çoğu zaman” düzeyinde görüş belirtmişlerdir.
Anlamlı farklılık oluşmayan maddelere genel olarak bakıldığında (Tablo 2, ek- IV), evli ve bekar deneklerin genellikle “çoğu zaman” düzeyinde görüş belirttikleri, ancak evli deneklerin bekar deneklere oranla daha yüksek düzeyde katılım gerçekleştirdikleri tespit edilmiştir.
4.2.3.Medeni Durum Değişkenine Göre Belirlenen Boyutlara İlişkin Bulgular Ve Yorumu
Tablo 21: Medeni Durum Değişkenine Göre Belirlenen Boyutlara İlişkin T Testi Sonuçları
BOYUTLAR Denekler N X SD SE T P Evli 995 3.40 6.52 .02 DEĞİŞİM Bekar 182 3.33 6.20 .04 1.33 .18 Evli 995 3.55 7.89 .02 STRATEJİK VİZYON Bekar 182 3.43 7.96 .05 1.88 .06 Evli 995 3.64 6.71 .02 DUYGUSAL ZEKA Bekar 182 3.64 6.61 .04 .08 .93 Evli 995 3.53 7.28 .02 OKUL KÜLTÜRÜ Bekar 182 3.46 6.85 .05 1.26 .20 Evli 995 3.77 8.20 .02 TAKIM ÇALIŞMASI Bekar 182 3.65 8.26 .06 1.73 .08 Evli 995 3.60 7.02 .02 SÜREKLİ ÖĞRENME Bekar 182 3.55 7.44 .05 .76 .44 Evli 995 3.53 7.32 .02 KARAR VERME Bekar 182 3.46 7.64 .05 1.24 .21 Evli 995 3.64 6.99 .02 BİLGİ YÖNETİMİ Bekar 182 3.58 7.42 .05 .95 .34 TOPLAM 1177 p<.05
Boyutlara genel olarak bakıldığında, hiçbir boyutta denek görüşleri arasında anlamlı farklılık oluşmadığı görülmektedir.
Değişim boyutunda evli (X=3.40) ve bekar (X=3.33) denek grupları “ara sıra”
düzeyinde görüş belirtmişlerdir (t=1.33; p=.18).
Evli (X=3.55) ve bekar (X=3.43) denek gruplarının stratejik vizyon boyutunda
“çoğu zaman” düzeyinde görüş belirttikleri görülmektedir (t=1.88; p=.06).
Duygusal zeka boyutunda hem evli hem de bekar denekler aynı aritmetik ortalama değeriyle (X=3.64) “çoğu zaman” düzeyinde görüş belirtmişlerdir (t=.08;
P=.93).
Okul kültürü boyutunun gerçekleşme düzeyinin evli (X=3.53) ve bekar
(X=3.46) denek grupları tarafından “çoğu zaman” düzeyinde olduğu anlaşılmaktadır
(t=1.26; p=.20).
Takım çalışması boyutunda, görüş belirten evli (X=3.77) ve bekar (X=3.65)
denekler “çoğu zaman” düzeyinde görüş bildirmişlerdir (t=1.73; p=.08).
Sürekli öğrenme boyutunda, evli (X=3.60) ve bekar (X=3.55) deneklerin “çoğu
zaman” düzeyinde katılım gerçekleştirmişler ancak anlamlı farklılık bulunamamıştır (t=.76; p=.44).
Karar verme boyutunda evli (X=3.53) ve bekar (X=3.46) denek grupları “çoğu
zaman” düzeyinde yanıt vermişler ve yapılan t sınaması sonucu anlamlı farklılığa neden olmadığı belirlenmiştir (t=1.24; p=.21).
Evli (X=3.64) ve bekar (X=3.58) deneklerin “çoğu zaman” düzeyinde katılım
gösterdikleri bilgi yönetimi boyutunda, anlamlı farklılık oluşmamıştır (t=.95; p=.34).
Medeni Durum Değişkenine Göre Belirlenen Boyutlara İlişkin Bulguların Genel Değerlendirmesi
Medeni durum değişkenine göre, okulların örgütsel zeka olma niteliklerine ilişkin boyutlarda (Tablo 22) “Değişim, Stratejik Vizyon”, “Duygusal Zeka”, “Okul Kültürü”, “Karar Verme”, “Sürekli Öğrenme”, “Takım Çalışması” ve “Bilgi Yönetimi” boyutlarında evli ve bekar denek grupları “çoğu zaman” düzeyinde görüş belirtmişlerdir. Özellikle evli denekler, bekar deneklere göre görüşlerini daha yüksek oranda belirtmişlerdir. Bu durum, evli deneklerin hem yaş hem de hizmet süreleri de dikkate alındığında, ankete verdikleri yanıtlarla ilgili olarak daha bir tarafsız karar verdiklerinin göstergesi olabilir. Sadece değişim boyutunda her iki denek grubu “ara
sıra” düzeyinde görüş belirtmiştir. Bu boyutla ilgili olarak okulların değişimi gerçekleştirmede yetersiz olduğu yorumu yapılabilir.