• MEB ve temel değerler
• Öğretim programlarında değerler ve eğitimine ağırlık vermek; sadece Türkiye’de değil, pek çok yabancı ülkede önem verilen konular arasındadır.
• Talim ve Terbiye Kurulu tarafından, öğretim programı yenileme ve değişiklik çalışmaları ile ilgili olarak
hazırlanan kılavuzda, değerler eğitiminin ayrı bir konu alanı olarak görülmeyip tüm programların bütünleyici bir bileşeni olduğu bildirilmektedir (MEB, 2017).
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB ve temel değerler
• Bu bağlamda tüm disiplin alanlarında öğrencilere kazandırılması amaçlanan milli, manevi ve evrensel değerler, 10 temel değer olarak belirlenmiştir.
• Bu 10 temel değer : adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk,
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Adalet; Adil olma, eşit davranma, paylaşma gibi tutum ve davranışları içerir.
• Adil olma değerine sahip birey; kurallara uyar, görev
paylaşımlarında üzerine düseni yapar, başkalarının hak ve sorumluluklarını ihlâl etmez, haksızlıklara müdahalede bulunur (Şen 2007: 80); çevresindekilere eşit davranır.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Dostluk, diğerkâmlık, güven duyma, anlayışlı olma, dayanışma, sadık olma, vefalı olma, yardımlaşma gibi tutum ve davranışları içerir.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel
değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Dostluk/Diğerkâmlık;
• Kendisinin ihtiyacı olduğu halde başkasını kendi nefsine tercih etme duygusu,
cömertliğin bir üst derecesi ve hatta ondan da daha büyük bir fazilet ve davranış olarak açıklanabilir
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Dürüstlük
• Dürüstlük aynı zamanda “doğruluk” olarak adlandırılır,
• Doğruluk kişinin inancında, niyetinde ,düşüncelerinde, işlerinde söz ve davranışlarında hakikate, adalete,
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Dürüstlük
• “Özü sözü bir olma”, “olanı olduğu gibi yansıtma", “gerçeği saklamama”, “bildiğinden, inandığından ve olduğundan başka türlü görünmeye veya göstermeye çalışmama”
• Açık ve anlaşılır olma, doğru sözlü olma, güvenilir olma, sözünde durma gibi tutum ve davranışları içerir.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Öz denetim, (Kendini kontrol)
• Kelime anlamı, daha önemli bir amaca ulaşabilmek için kişinin tepkilerini, davranışlarını veya başka amaca
yönelme eğilimini denetleyip kısıtlamasıdır.
• Kendini kontrol, duyularımız üzerinde hakimiyet kurup, düşünce ve davranışlarımızla ‘insan’ tanımlamasına uygun yaşamak demektir.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Öz denetim,
• Davranışlarını kontrol etme, davranışlarının sorumluluğunu üstlenme, öz güven sahibi olma, gerektiğinde özür dileme gibi tutum ve davranışları içerir.
• Öz denetim sahibi olan bireyler; duygularını dengeleyebilen,
tepkilerini kontrol edebilen, nerede ne şekilde davranacağını iyi planlayan, mutlu, huzurlu ve insanların huzurunu kaçırmayan, sorunlara takılıp kalmayan, aksine çözüm odaklı olan, mutlu oldukları dışarıdan belli olan ve kendileriyle barışık insanlardır.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Sabır
• Karşılaşılan haksızlıklara, belalara, musibetlere,
hastalıklara, zorluklara, acılara, güçlüklere, sıkıntılara, dertlere, her türlü olumsuz tavır ve davranışlara karşı; öfkemize hakim olup, söz, davranış ve hareketlerimizi kontrol altına almaya, sonucu olgunlukla karşılamaya ve nefsi kötülüklerden uzaklaştırmaya çalışmaktır.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar:
• Sabır
• Birşeyin tamamlanması ya da sonuçlanması için bekleme gücünü ifade eder.
• Azimli olma, tahammül etme, beklemeyi bilme gibi tutum ve davranışları içerir.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: (Saygı, )
• Saygı insanlara kendisinin önemsendiğini ve değer verildiğini gösteren söz ve davranışlardır.
• Saygı, genel ahlak kurallarına aykırı olmamak kaydıyla, insanların düşüncelerine, inançlarına, ibadetlerine,
adetlerine, gelenek ve göreneklerine, yaşam
tarzlarına… değer verip, anlayışla karşılamak, dikkatli, özenli ve ölçülü davranmaktır.
• Saygı bir değer olarak insan ilişkilerinin temelini oluşturur.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: (Saygı, )
• Üstünlüğü, yaşlılığı, yararlılığı, kutsallığı, nedeniyle bir kişiye, bir şeye karşı dikkatli, özenli, ölçülü, davranmaya sebep olan sevgi duygusu, hürmet, ihtiram olarak
tanımlanan saygı değeri sayesinde bireyler birbirlerine karşı seviyeli davranır ve bu sayede de toplumsal birlik ve devamlılık sağlanır.