Madde ayırt edicilikleri 0,19 ile 0,30

Bir testteki madde ayırt edicilik indeksleri 0,19 ile 0,30 arasında olan soruların düzeltilmesi önerilmektedir (Nitko, 2004). Çalışmanın ilk uygulamasından sonra düzeltilmesi gereken madde olarak bulunan sorular için yapılan değişiklerde, öğrencilerin yanıtlarının yanında, araştırmacının uygulama sırasındaki gözlemleri ve notları da dikkate alınmıştır.

Madde ayırt edicilik indeksleri sırasıyla; 0,21, 0,25, 0,20, 0,24 bulunan 2a, 2b, 2d ve 3b. sorular için yapılan değişiklikler, bir önceki “Madde ayırt edicilikleri 0,19 ve altında bulunan sorulara yönelik yapılan değişiklikler” başlığı altında 2. ve 3. soru soru için yapılan değişikliklerde detaylı bir şekilde anlatılmıştır. Aynı sorunun, alt maddeleri olduğu için bu sorularda yapılan değişiklikler, birlikte ele alınmıştır. Bu soruların yerine, ikinci taslak testteki 1-7. sorular yazılmıştır.

Üç boyutlu nesneleri tanıma bileşeniyle ilgili 5. sorunun ayırt edicilik indeksi 0,28 olarak hesaplanmıştır. Bu soruda, öğrencilerin, farklı olan çizimi bulurken yalnızca İki boyutlu-üç boyutlu olma durumuna odaklanmaları amaçlanmaktadır. Ancak soru incelendiğinde koninin, diğerlerinden farklı olarak, bir tepe noktasının olduğu ve

59

öğrencilerin bu nedenle bu seçeneğe yönelebilecekleri fark edilmiştir. Bu durumda, sorunun, ilgisiz değişkenleri en aza indirgenecek şekilde yeniden yazılmasına karar verilmiştir. Bu sorunun yerine hazırlanan ikinci taslak testteki 18. soruda, öğrencilerden, bir grup çizim arasından aynı grupta olanları belirlemeleri istenmektedir.

Üç boyutlu nesnelerin özelliklerini fark etme-karşılaştırma bileşeniyle ilgili 10b. sorunun ayırt edicilik indeksi 0,27’dir. Oldukça zor (p=0,11) olan bu sorudaki üçgen prizmanın farklı bir çizimle sunulmasının uygun olacağı düşünülmüş, var olan çizim farklı açıdan görünen bir üçgen prizma çizimi ile değiştirilmiştir. İkinci taslak testteki 15b. soruda yer alan bu çizimde, prizmanın üç yüzü görünürken, ilk testteki çizimde, iki yüzü görünmektedir.

Madde ayırt edicilik indeksi 0,21 hesaplanan 18c. soru, üç boyutlu nesnelerin alan ve hacimlerini hesaplama bileşeniyle ilgilidir. Madde ayırt edicilik indeksi 0,13 bulunan 18b. soruda yapılan değişiklikler, bu soruda da yapılmıştır. 18b. soruda olduğu gibi verilen yanıtlar incelendiğinde, üst üste konulan küplerden oluşan yapıların dış yüzlerini kaplarken öğrencilerin, küplerin hareket edebileceğini düşünerek tüm yüzlerini kaplamaya çalıştıkları düşünülmüştür. Bu nedenle, küpler arasındaki düz çizgiler yerine kesikli çizgi kullanılmasına karar verilmiştir.

Madde ayırt edicilikleri aynı (r=0,25) olan, üç boyutlu nesnelerin alan ve hacimlerini hesaplama bileşeniyle ilgili 22b. ve 22d. sorular için yapılan değişiklikler, bir önceki “Madde ayırt edicilikleri 0,19 ve altında bulunan sorulara yönelik yapılan değişiklikler” başlığı altında 22c. soru için yapılan düzenlemelerle birlikte anlatılmıştır.

3.1.1.2.3. Madde ayırt edicilikleri 0,30 ve üzerinde bulunan sorularda yapılan değişiklikler

Madde ayırt edicilik indeksleri 0,30 ve üzerinde olan ve alt gruptaki öğrencilerle üst gruptakileri ayırmada etkili olan birkaç soruda, araştırmacının uygulama sırasında ve sonrasındaki gözlemleri sorucunda bazı değişiklikler yapılmıştır.

Üç boyutlu nesneleri tanıma bileşeniyle ilgili 4. sorunun ayırt edicilik indeksi 0,37’dir; ancak bu soruda üçgenin bulunduğu seçeneğin, diğerlerinde sadece dörtgenlerin/dörtgen yüzlerin yer alması nedeniyle, işaretlenebileceği fark edilmiştir. Böylece iki boyut-üç boyut farkını bildiği halde, öğrencinin yanlış seçeneğe yönelme olasılığının ortadan kaldırılmasının gerektiğine karar verilmiş ve bu soru 5. soruda olduğu gibi yeniden yazılmıştır. Bu sorunun yerine yazılan ikinci taslak testteki 19. soruda, öğrencilerden, bir grup çizim arasından aynı grupta olanları belirlemeleri istenmektedir. Üç boyutlu nesnelerin özelliklerini fark etme-karşılaştırma bileşeniyle ilgili ve ayırt edicilik indeksi 0,71 bulunan 9b. sorudaki çizim, bir dörtgen piramit çizimi gibi

60

düşünülerek sorulmuş ve puanlanmıştır. Uygulama sonrasında, bu çizimin bir üçgen piramide de ait olabileceği fark edilmiş, sorudaki üçgen piramidin yerine üçgen prizma kullanılmasına karar verilmiştir. İkinci taslak testteki 14b. soruya denk gelen bu soruda, üç yüzü görünen bir üçgen prizma kullanılmıştır.

Uygulama sırasında, 8. sorunun açıklama bölümünde örnek olarak verilen küpün kırmızı renkli yüzünü gören bazı öğrenciler, sorunun alt maddelerini yanıtlarken sadece kırmızı yüzlere odaklanmışlardır. Bu durum, araştırmacının müdahalesiyle engellenmeye çalışılmıştır. Bu nedenle, örnek olarak verilen bu yüzün, alt maddelerdeki çizimlerde kullanılmayan bir renkle boyanması uygun bulunmuş ve ikinci taslak testteki 13. sorudaki bu yüz için turuncu renk kullanılmıştır. Aynı sorun 12. soruda da yaşanmış, ikinci taslak testte 24 soruya denk gelen bu soruda, örnek olarak verilen yüz için mor renk tercih edilmiştir.

Üç boyutlu nesnelerin alan ve hacimlerini hesaplama bileşeniyle ilgili dört alt maddeden oluşan 17. sorunun alt maddelerinin ayırt edicilik indeksleri sırasıyla; 0,63, 0,49, 0,53 ve 0,48 hesaplanmıştır. Sorular puanlanırken 17b. ve 17d. sorularda, küplerin görünen yüz sayılarıyla istenilen yanıtların aynı olduğu fark edilmiştir. Bu durumda, alt maddelerin tamamında, küplerin görünen yüzlerini saydıkları belirlenen öğrencilere tüm alt maddeler için 0 puan verilmiştir. Böyle bir durumun gözlenmediği durumlarda ise doğru yanıtı veren öğrencilere 17b. ve 17d. sorular için 1 puan verilmiştir. Belirlenen bu sorun nedeniyle, 17b. ve 17d. maddelerde kullanılan kutular, ikinci taslak testteki 20c. ve 21d. sorulardaki kutularla değiştirilmiştir.

Madde ayırt edicilik indeksi 0,41 olan, iki boyut-üç boyut ilişkisini kurma bileşeniyle ilgili 19. soruda sıklıkla öğrencilerin “Burada ne yapacağız?”, “Nereye çizeceğim?” gibi sorularıyla karşılaşılmıştır. Ayrıca birçok öğrencinin soruyu yanıtlamadığı, araştırmacının müdahalesi sonrası okuduğu gözlenmiştir. Bu nedenle, soruda kullanılan ifadeler ve renkler öğrenciler için daha açık hale getirilmiştir. Bu sorunun düzenlenmiş hali, ikinci taslak testte 19. soru olarak yer almaktadır.

Eş nesnelerden oluşan üç boyutlu yapıları tanıma bileşeniyle ilgili 20. soruya, bir alt madde daha eklenmesine karar verilmiştir. Üst üste konulmuş iki küpten oluşan yapının alttan görünümü de sorularak öğrencilerden, yapının görünmeyen yüzünü (sol taraftaki yüzü gibi) zihinde canlandırmaları beklenmiştir.

Öğrencilerin verilen ifadelerin doğru ya da yanlış olduğuna karar vermelerini gerektiren 21. soruda, 1. ve 2. sınıf öğrencilerinin zorlandıkları, işaretlemeyi nasıl yapacakları konusunda araştırmacıya oldukça fazla soru sordukları gözlenmiştir. Öğrencilerin genellikle, iki seçeneği birden işaretledikleri ya da tek alt maddeyi yanıtlayarak bir sonraki soruya geçtikleri gözlenmiştir. Bu sorunlar, araştırmacının

61

uygulama sırasında yaptığı uyarılarla giderilmiştir. Ayrıca doğru-yanlış seçenekleri olan bu sorulardaki şans başarısının azaltılmasının gerekli olduğuna karar verilmiştir. Bu nedenlerle, ayırt edicilikleri sırasıyla; 0,56, 0,33 ve 0,33 bulunan 21a, 21c, 21d. sorularda değişiklikler yapılmıştır. Sorularda kullanılan cümleler, soru cümleleri şeklinde yeniden yazılmış ve böylece sorular, doğu-yanlış yerine çoktan seçmeli olacak şekilde hazırlanmıştır. Örneğin; ilk testte “1 numaralı cismin köşe sayısı, 2 numaralı cismin köşe sayısından fazladır.” alt maddesi yerine, ikinci taslak testte “Kaç numaralı cismin köşe sayısı en fazladır?” maddesi yazılmıştır. 26. soruya denk gelen bu soruda, ayrıca, koni çizimi yerine üçgen piramit çiziminin kullanılmasının, yüz, ayrıt ve köşe sayılarının karşılaştırması için daha uygun olacağı düşünülmüştür

Madde ayırt ediciliği 0,41 bulunan, üç boyutlu nesnelerin alan ve hacimlerini hesaplama bileşeniyle ilgili 22a. soru, 22. sorunun yeniden yazılması nedeniyle değiştirilmiştir. 22. soru için yapılan tüm değişiklikler, “Madde ayırt edicilikleri 0,19 ve altında bulunan sorulara yönelik yapılan değişiklikler” başlığı altında 22c. soru için yapılan düzenlemelerle birlikte anlatılmıştır.