4. BULGULAR
4.2 Mühendis Adaylarının Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutumlarına İlişkin
4.2.1 Mühendis Adaylarının Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutum Puanlarının
Araştırmaya katılan mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarına ilişkin bulgular aşağıdaki çizelgede verilmiştir.
Çizelge 4.7 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanı ortalamaları Mühendislik
Mesleğine Yönelik
Tutum Puanları
Madde
Sayısı N
𝐱̅
SS Min. Max.32 293 3,94 ,645 1,09 5,00
Çizelge 4.7’ye göre, araştırmaya katılan 293 mühendis adayının 32 maddelik mühendislik mesleğine yönelik tutum ölçeğinde bulunan olumsuz ifadelerin puanları ters çevrilip, tüm maddelere verdikleri cevaplara ilişkin puan ortalamaları incelendiğinde; mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının yüksek düzeyde (3,94 0,645) olduğu görülmektedir.
4.2.2 Mühendis Adaylarının Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutum Puanlarının Bölüm Bazında Dağılımlarına İlişkin Bulgu ve Yorumlar
Çizelge 4.8 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının bölümlere göre varyans analizi sonuçları
Bölüm N
𝐱̅
SSBilgisayar Mühendisliği 28 3,63 0,57 Çevre Mühendisliği 35 3,95 0,67 Elektrik-Elektronik Mühendisliği 19 3,50 0,90 Endüstri Mühendisliği 23 3,93 0,49 İnşaat Mühendisliği 27 4,17 0,81 Jeofizik Mühendisliği 24 3,94 0,59 Jeoloji Mühendisliği 27 4,17 0,53 Maden Mühendisliği 24 4,23 0,60
Çizelge 4.8 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının bölümlere göre varyans analizi sonuçları (devamı)
Bölüm N
𝐱̅
SSMakina Mühendisliği 30 3,98 0,45 Metalurji ve Malzeme Mühendisliği 28 3,88 0,61 Tekstil Mühendisliği 28 3,86 0,61
Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum ölçeğine verdikleri cevapların ortalama ve standart sapma puanlarının bölüm bazında dağılımları verilmiş olup, bölümlere göre farklılaşma durumları tek yönlü varyans analizi ile incelenmiştir.
Çizelge 4.8’de verilen analiz sonuçlarına göre, mühendislik mesleğine yönelik tutum puan ortalamalarının bölüm bazında farklılaştığı gözlemlenmiştir (F=2,97 ve p<.05).
Anlamlı bulunan bu farklılaşmanın hangi bölümler arasında olduğunu belirlemek için varyanslar homojen bulunduğundan dolayı tamamlayıcı Post Hoc LSD testi kullanılmış olup p<.05 düzeyinde anlamlı bulunan bulgular Çizelge 4.9’da verilmiştir.
Çizelge 4.9 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının bölümlere göre birbirleri olan anlamlı düzeydeki farklılaşma durumlarının Post Hoc testi analizi sonuçları Maden Mühendisliği -,598* ,174 ,001 Makina Mühendisliği -,343* ,164 ,038
Çizelge 4.9 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının bölümlere göre birbirleri olan anlamlı düzeydeki farklılaşma durumlarının Post Hoc testi analizi sonuçları (devamı)
Bölüm (I) Bölüm (J) Ortalama
Fark (I-J) SS p Çevre Mühendisliği Bilgisayar Mühendisliği ,317* ,159 ,046
Elektrik-Elektronik Mühendisliği ,454* ,178 ,011
Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Çevre Mühendisliği -,454* ,178 ,011 Endüstri Mühendisliği -,434* ,194 ,026 İnşaat Mühendisliği -,677* ,187 ,000 Jeofizik Mühendisliği -,447* ,192 ,021 Jeoloji Mühendisliği -,671* ,187 ,000 Maden Mühendisliği -,735* ,192 ,000 Makina Mühendisliği -,480* ,183 ,009 Metalurji ve Malzeme Mühendisliği -,388* ,186 ,038 Endüstri
Mühendisliği Elektrik-Elektronik Mühendisliği ,434* ,194 ,026 İnşaat Mühendisliği Bilgisayar Mühendisliği ,540* ,169 ,002 Elektrik-Elektronik Mühendisliği ,677* ,187 ,000 Jeofizik
Mühendisliği Elektrik-Elektronik Mühendisliği ,447* ,192 ,021 Jeoloji Mühendisliği Bilgisayar Mühendisliği ,534* ,169 ,002 Elektrik-Elektronik Mühendisliği ,671* ,187 ,000
Maden Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisliği ,598* ,174 ,001 Elektrik-Elektronik Mühendisliği ,735* ,192 ,000 Metalurji ve Malzeme Mühendisliği ,347* ,174 ,047 Tekstil Mühendisliği ,377* ,174 ,031 Makina
Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisliği ,343* ,164 ,038 Elektrik-Elektronik Mühendisliği ,480* ,183 ,009 Metalurji ve
Malzeme Mühendisliği
Elektrik-Elektronik Mühendisliği ,388* ,186 ,038 Maden Mühendisliği -,347* ,174 ,047
Çizelge 4.9 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının bölümlere göre birbirleri olan anlamlı düzeydeki farklılaşma durumlarının Post Hoc testi analizi sonuçları (devamı)
Bölüm (I) Bölüm (J) Ortalama
Fark (I-J) SS p Tekstil Mühendisliği Maden Mühendisliği -,377* ,174 ,031
Çizelge 4.9’a göre, araştırmaya katılan mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum ölçeğine vermiş oldukları cevaplara ilişkin puan ortalamalarının bölüm bazında farklılaşma durumları incelendiğinde;
Bilgisayar mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (3,63 0,57), çevre mühendisliği (3,95 0,67), inşaat mühendisliği (4,17 0,81), jeoloji mühendisliği (4,17
0,53), maden mühendisliği (4,23 0,60) ve makina mühendisliği (3,98 0,45) bölümlerinde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha düşük olduğu görülmüştür.
Çevre mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (3,95 0,67), bilgisayar mühendisliği (3,63 0,57) ve elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90) bölümlerinde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür.
Elektrik-Elektronik mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (3,50 0,90), çevre mühendisliği (3,95 0,67), endüstri mühendisliği (3,93 0,49), inşaat mühendisliği (4,17 0,81), jeofizik mühendisliği (3,94 0,59), jeoloji mühendisliği (4,17 0,53), maden mühendisliği (4,23 0,60), makina mühendisliği (3,98 0,45) ve metalurji ve malzeme mühendisliği (3,88 0,61) bölümlerinde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha düşük olduğu görülmüştür.
Endüstri mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (3,93 0,49), elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90) bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür.
İnşaat mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (4,17 0,81), bilgisayar mühendisliği (3,63 0,57) ve elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90) bölümlerinde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür.
Jeofizik mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (3,94 0,59), elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90) bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür.
Jeoloji mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (4,17 0,53), bilgisayar mühendisliği (3,63 0,57) ve elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90) bölümlerinde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür.
Maden mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (4,23 0,60), bilgisayar mühendisliği (3,63 0,57), elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90), metalurji ve malzeme mühendisliği (3,88 0,61) ve tekstil mühendisliği (3,86 0,61) bölümlerinde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür.
Makina mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (3,98 0,45), bilgisayar mühendisliği (3,63 0,57) ve elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90) bölümlerinde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür.
Metalurji ve malzeme mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (3,88 0,61), elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90) bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek iken, maden mühendisliği (4,23 0,60) bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha düşük olduğu görülmüştür.
Tekstil mühendisliği bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanları (3,86 0,61), maden mühendisliği (4,23 0,60) bölümünde öğrenim gören mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puanlarından anlamlı düzeyde daha düşük olduğu görülmüştür.
Özetle, bölüm bazında incelenen mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum puan ortalamalarına bakarak, maden mühendisliği (4,23 0,60) bölümü mühendis adaylarının tüm bölümler arasında en yüksek ortalamaya sahip ve mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının çok yüksek düzeyde olduğu görülmektedir.
Bunun ardından jeoloji mühendisliği (4,17 0,53) ve inşaat mühendisliği (4,17 0,81) bölümü mühendis adayları takip ederken, maden mühendisliği (4,23 0,60) haricindeki diğer tüm bölümlerin yüksek düzeyde mühendislik mesleğine yönelik tutumlarına sahip olduğu saptanmıştır. Elektrik-elektronik mühendisliği (3,50 0,90) bölümünde öğrenim gören mühendis adayları ise en düşük ortalama puanına sahip olmasına rağmen, mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının yüksek düzeyde olduğu görülmektedir.
Bölümler arasındaki farklılıkları oluşturan etmenler başlı başına bir araştırma konusu olduğu düşünülse de bölümü kendi isteğiyle seçmiş olması, bölüm derslerine karşı
duydukları ilgi veya bölüm öğretim elemanları tarafından yapılan güdüleme yöntemleri bu farklılığı oluşturan başlıca etmenler arasında olabilir.
4.2.3 Mühendis Adaylarının Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutum Puanlarının Cinsiyet Bazında Dağılımlarına İlişkin Bulgu ve Yorumlar
Çizelge 4.10 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının cinsiyete göre t-testi analizi sonuçları
Mühendislik Mesleğine
Yönelik Tutum Puanları
Grup N
𝐱̅
SS t pKadın 110 3,87 0,63
-1,456 0,147 Erkek 183 3,98 0,65
Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum ölçeğine verdikleri cevapların ortalama ve standart sapma puanlarının cinsiyet bazında dağılımları verilmiş olup, cinsiyet değişkenine göre farklılaşma durumları t-testi analizi ile incelenmiştir.
Çizelge 4.10’da verilen analiz sonuçlarına göre, mühendislik mesleğine yönelik tutum puan ortalamalarının cinsiyet bazında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı gözlemlenmiştir (p>.05).
4.2.4 Mühendis Adaylarının Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutum Puanlarının Yaşları Bazında Dağılımlarına İlişkin Bulgu ve Yorumlar
Çizelge 4.11 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının yaşlarına göre varyans analizi sonuçları
Yaş Aralığı N
𝐱̅
SS22 ve altı 60 3,92 0,59
22 – 25 arası 156 3,95 0,68
25 ve üstü 53 3,94 0,68
TOPLAM 269 3,94 0,66
Çizelge 4.11 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının yaşlarına göre
Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum ölçeğine verdikleri cevapların ortalama ve standart sapma puanlarının yaşları bazında dağılımları verilmiş olup, yaşlarına göre farklılaşma durumları tek yönlü varyans analizi ile incelenmiştir.
Çizelge 4.11’de verilen analiz sonuçlarına göre, mühendislik mesleğine yönelik tutum puan ortalamalarının yaşları bazında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı gözlemlenmiştir (p>.05).
4.2.5 Mühendis Adaylarının Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutum Puanlarının Teknoloji Kullanma Seviyelerine Ait Düşünceleri Bazında Dağılımlarına İlişkin Bulgu ve Yorumlar
Çizelge 4.12 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının teknoloji kullanma seviyelerine ait düşüncelerine göre t-testi analizi sonuçları
Mühendislik
Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum ölçeğine verdikleri cevapların ortalama ve standart sapma puanlarının teknoloji kullanma seviyelerine ait düşünceleri bazında dağılımları verilmiş olup, teknoloji kullanma seviyelerine ait düşüncelerine göre farklılaşma durumları t-testi analizi ile incelenmiştir. Çizelge 4.12’de verilen analiz sonuçlarına göre, mühendislik mesleğine yönelik tutum puan ortalamalarının teknoloji kullanma seviyelerine ait düşünceleri bazında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı gözlemlenmiştir (p>.05).
4.2.6 Mühendis Adaylarının Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutum Puanlarının Teknoloji Kullanımıyla İlgili Herhangi Bir Eğitim Alma Durumu Bazında Dağılımlarına İlişkin Bulgu ve Yorumlar
Çizelge 4.13 Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutumlarının teknoloji kullanımıyla ilgili herhangi bir eğitim alma durumlarına göre t-testi analizi sonuçları
Mühendis adaylarının mühendislik mesleğine yönelik tutum ölçeğine verdikleri cevapların ortalama ve standart sapma puanlarının teknoloji kullanımıyla ilgili herhangi bir eğitim alma durumu bazında dağılımları verilmiş olup, teknoloji kullanımıyla ilgili herhangi bir eğitim alma durumu değişkenine göre farklılaşma durumları t-testi analizi ile incelenmiştir. Çizelge 4.13’de verilen analiz sonuçlarına göre, mühendislik mesleğine yönelik tutum puan ortalamalarının teknoloji kullanımıyla ilgili herhangi bir eğitim alma durumu bazında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı gözlemlenmiştir (p>.05).