Çevrimiçi Araştırma (Temmuz, Ağustos 2020)
17 Mayıs Derneği, Temmuz 2020 tarihinde gerçekleştirdiği araştırmada tüm dünyadaki iyi örnekleri ve yaşlı LGBTİ+’ların hakları ve sorunları konusunda bilgileri bir araya getirmiştir. Bu dünyadan örnekler, Amerika ve Kanada’dan emeklilik toplulukları (emekli evleri), bakım evleri, karavan parkları; Amerika’dan apartman kompleksleri/rezidanslar/diğer; tüm
dünyadan örnek örgütler; dünyadan komün yaşam örnekleri ve yaşlı LGBTİ+’lar için hizmet sağlayan merkezlere ek olarak, yaşlı LGBTİ+’lar konusundaki ağlar ve diğer iyi çalışmaları kapsamaktadır.
Aşağıda görülebilecek örneklerde ve örgütler tarafından yapılan çalışmalarda ortak nokta, yaşlıların hayatlarını haklarına uygun olarak sürdürmelerinde tek beden herkese uyar yaklaşımı yerine, kişilerin bireysel özelliklerine odaklanılması, yaşlıların gündelik yaşama katılımı ve sosyal ilişkilerini sürdürebilmesi konusunda etkileşimde oldukları yapısal çevrenin erişilebilirliğinin ve kullanılabilirliğinin sağlaması, tüm kullanıcıların ihtiyaçları, beklentilerini ve tahayyüllerini odağına alan, bağımsız ve eşitlikçi kullanıma yönelik planlama ve tasarımla oluşturulmalarıdır.
Arkadaş bağları, hayatla bağı koparmama, aktif etkinliklere katılmanın yaşlıyken önemli olduğundan yola çıkarak dünyada pek çok LGBTİ+ dostu veya LGBTİ+’lara yönelik hizmet sağlayan yaşam merkezleri kurulmuştur.
Türkiye’de ileride yapılabilecek çalışmalara bu açılardan ilham verebilmesi için bu yapıların bir kısmı aşağıda paylaşılmaktadır.
DÜNYADAN ÖRNEKLER:
1. (Amerika, Kanada) Emeklilik Toplulukları, Bakım Evleri, Karavan Parkları
a. Fountaingrove/Fountaingrove Lodge, Santa Rosa, California’da yer alan bu topluluk olup yaşlı LGBTİ+’lar için sürekli hizmet sunan ilk topluluklardan biridir. Her bir kişiye, içerisinde balkon alanı, mutfak ve her türlü imkanın yer aldığı daireler tahsis edilmiştir. Ayrıca spor salonları, oturma alanı ve spa, bahçeler, yüzme havuzları ve kapalı otopark gibi geniş alanlara sahiptir. Beş yıldızlı, lüks ve tam teşekküllü olan bu merkezde, aktif ve bağımsız olarak hareket edilebilir, evcil hayvanlarla birlikte yaşamak mümkündür. Uzman personel hizmeti, özel diyete uygun yemek imkanı, temizlik hizmeti gibi ihtiyaçları da karşılayan bu merkezde, alzheimer ve demans konusunda özel hizmet imkanı da yer almaktadır. Düzenlenen etkinlikler arasında çikolata partileri, şarap geceleri, golf turnuvası ve onur haftası etkinlikleri yer alır.
b. Seashore Point, 55 yaş ve üzeri yaşlı LGBTİ+’lar için yerleşim bölgesidir, Massachusetts/ Provincetown’un merkezinde yer alır.
Bünyesinde, çok çeşitli olanaklara ve kişisel sağlık hizmetlerine kolay erişim sağlayacak şekilde tasarlanmış evler bulunur. Tek yataklı ve çift yataklı ev seçeneklerine ek olarak, özel yemek odaları, çok amaçlı bir etkinlik odası, tam donanımlı bir fitness merkezi, kütüphane, geniş park yerleri sunar ve evcil hayvan dostu bir topluluktur. Sitede bir sağlıklı yaşam merkezi bulunmaktadır. Sağlık ihtiyaçları ortaya çıkarsa, evde sağlık veya refakatçi hizmetlerinden faydalanabilir veya profesyonel rehabilitasyon departmanından yararlanılabilir. Yer aldığı bölge sahile ve sanatsal/kültürel etkinlikler/ festivaller bölgesine yakın olduğundan, topluca ya da bireysel olarak çeşitli aktivitelere katılınabilir.
c. Carefree Cove, Boone, Kuzey Karolina’da yer alan ve “High Country”
olarak da bilinen, Appalachian dağlarının yakınında Kuzey Carolina’da konuşlanmış, yaşlı lezbiyen ve gey ev sahiplerine hizmet sağlayan bir kütük ev topluluğudur. Doğal ve kırsal yaşam olanakları sunar.
İçerisinde, aktiviteler için kulüp binası ve yürüyüş ve bisiklet parkurları yer alır.
d. A Place For Us, Cleveland ve Lakewood, Ohio sınırında bulunan, yirmi yıllık bir çalışmanın ardından yakın zamanda açılan yaşlı LGBTİ+’ların yaşadığı yeni bir sitedir. 24 saat acil tedavi imkanı sunar. Tek ve iki yatak odalı geniş dairelerden oluşmaktadır. Sağladığı olanaklar arasında çalışma merkezi, topluluk odası, engellilere uygun binalar, spor salonları, kütüphane, her katta çamaşır odası, meditasyon odaları, tam donanımlı mutfaklar bulunmaktadır. Evcil hayvan dostu bir topluluktur.
e. Spirit On Lake, Minneapolis, Minnesota’nın merkezinde yer alan ve yaşlı LGBTİ+’lara kentsel yaşam sağlayan bir yerdir. İçerisinde, 46 daire ve yer altı otoparkı yer alır. Sağladığı olanaklar arasında çamaşır odası, engelli birimleri, spor salonları, kapalı ve açık havuzlar, oyun alanları, kulüp binası yer alır. Etrafında bisiklet parkurları yer alır. Düşük gelirli kişilere sağlanan devlet destekli “kuponlar83” ile bu merkezde ücretsiz kalmak mümkündür.
83 “Housing Vouchers”: Bu kuponlar, kendi ihtiyaçlarını karşılayamayan yaşlı, hasta ve engelli kişile-re, devletin sağladığı kuponlardır. Bu kuponlarla, özel merkezlerde ücretsiz kalınabilir. Masraflar, devlet tarafından doğrudan merkezlere ödenir.
f. Rainbow Vista, Gresham, Oregon’da bulunan geniş çaplı barınma imkanları sunan bir LGBTİ+ emeklilik topluluğudur. Tiyatro ve müzik odaları, misafir odaları, bilardo salonları, egzersiz ve spor salonları, barbekü alanı, kütüphane gibi olanaklara ek olarak, site sakinleri için yerel restoranlarında öğle yemekleri ve aylık akşam yemekleri ve kendi tiyatro odalarında aylık filmler gibi aktiviteler sunar. Evcil hayvan dostudur, stüdyo ve tek yatak odalı daireler mevcuttur, ancak tıbbi veya destekli yaşam hizmetleri mevcut değildir.
g. Discovery Bay Resort, Kanada, British Columbia’da Kelowna şehir merkezinde bulunan lüks otel tarzı bir emeklilik topluluğudur.
Okanagan Gölü’ne yakın, kilometrelerce sahil yürüyüş yolları ve parkurlara da yakındır. İki havuz, iki spa, sauna ve fitness merkezi, bilardo masası, kulüp evleri, TV odaları gibi imkanları vardır. Bir de Washington’da kadınlara özel yaklaşık 400 metrekarelik evler ve karavanlar sunan Port Townsend’e yakın bir şubesi daha mevcuttur.
Kano, kuş gözlem, doğa yürüyüşleri, bisiklet, yüzme gibi aktivitelerin yapılabileceği doğal ortamı sunar. Ortak bahçe, ortak kulübe ve market, toplantı odası gibi imkanlar sunan bu tesis, evcil hayvan dostudur.
h. Stonewall Gardens Assisted Living, yaşlı LGBTİ+’lar için her türlü destek hizmeti sunan ilk merkezdir. Bir de Stonewall Gardens’ın Palm Springs, California’da yer alan bir merkezi vardır. Merkezde kalanların her türlü kişisel bakımı, özel beslenme gereksinimleri, düzenli tedavileri için gereken destek, uzman personel tarafından sağlanmaktadır. Stüdyo daire, tek yatak odalı daire ve ortak delüks stüdyo daire olmak üzere 3 farklı tipte 24 bungalov tarzı daireden oluşmaktadır. Konut sakinlerinin günlük yaşam aktivitelerine yardımcı olmak için 24 saat çalışan personeliyle, haftalık temizlik hizmetine ek olarak, kafe alanı, aktivite odaları, oturma alanları, çamaşır odaları, farklı rekreasyonel aktiviteler ve etkinlikler için ortak alanlar gibi olanaklar sunmaktadır. Tiyatro, alışveriş, dışarıda yemek etkinlikleri ve grup gezileri gibi aktiviteler düzenlenir . Evcil hayvan dostudur.
ı. Birds of a Feather, 2004 yılında yaşlı gey ve lezbiyenler için bir topluluk olarak kurulmuştur, New Mexico, Santa Fe yakınlarında yer alır. Doğa içerisinde bisiklet , at binme ve yürüyüş parkurları sunar.
i. The Resort, Carefree Boulevard, Fort Meyers, Florida’da tatil köyü tarzında, sadece kadınlara özel 250’den en fazla ev ve karavan sunan, 50 dönüm alanda kurulan bir merkezdir. Göllerde yüzme, doğa yürüyüşleri gibi aktiviteler sunar.
j. The Pueblo, Apache Junction, Arizona’da 55 yaş ve üzeri kadınlara özel bir mobil ev ve karavan parkıdır. Doğa aktiviteleri sunar.
k. The Palms of Manasota, Palmetto, Florida’da yer alır, yaşlı LGBTİ+’lara yer sağlayan ilk emeklilik topluluklarındandır. St. Petersburg ve Sarasota arasındaki Tampa Bay bölgesinde yer almaktadır. 21 bağımsız ev ve 2 apartmandan oluşan 2 etap ev kompleksini bünyesinde bulundurur.