• Sonuç bulunamadı

İş için kullanım : Şirketler tarafından, tüketiciyle ilişki kurmak için kullanılmaktadır (Alexander, 2004)

Belgede YENİ MEDYA VE GAZETECİLİK (sayfa 54-62)

D. KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI ÇAĞI VE GAZETECİLİK ALANINDA TEKELLEŞME

V- İş için kullanım : Şirketler tarafından, tüketiciyle ilişki kurmak için kullanılmaktadır (Alexander, 2004)

V- İş için kullanım : Şirketler tarafından, tüketiciyle ilişki kurmak için kullanılmaktadır (Alexander, 2004).

Kullanıcıya ücretsiz alan, hazır şablon, güncelleme imkanı sağlayan web siteleri sayesinde, teknolojik bilgiye sahip olmayan kişilerin kendi web sitesini kurmasına olanak sağlanması, ağ günlüklerinin (blog) gittikçe yaygınlaşmasına ve önem kazanmasına neden olmuştur.

İnsanları, haber akışının edilgen alıcısı olmaktan çıkarıp, haber olabilecek olayları bildiren, varolan haber hakkında fikirlerini söyleyen aktif bir özne haline getirmektedir. Aktif konuma gelen özne, geleneksel medyanın aracılığına ihtiyaç duymadan ve kendini ifade etme serbestisi içinde; yeterince önem verilmediğini veya bahsedilmediğini düşündüğü konuları toplumun gündemine getirebilme olanağına kavuşmaktadır.

Irak’ın ikinci kez işgali edildiği 2003 yılında; bölgeyle ilgili haber ve enformasyonun topluma ulaştırılmasında; iliştirilmiş gazetecilerin (embedded journalist) yanı sıra ağ günlükçüleri de önemli bir paya sahip olmuştur (Kumar, 2005). Örneğin; Salam Pax rumuzlu ağ günlükçü Irak’ın işgalinden birkaç ay önce Saddam rejimini daha sonra Amerika Birleşik Devletlerinin işgalini eleştiren yazılar yayınlamıştır (http://onpunto.com/ ShowBlog.aspx?Web=melih&CId=5887).

Ayrıca, ağ günlüğü açmak neredeyse hiç maliyet getirmediğinden, tekelleşmiş ve küçük bütçeli aktörlerin girişini ve ayakta kalmasını imkansız hale getiren medya sektörüne bağımsız, alternatif, yerel kişi veya grupların girmesine olanak sağlamaktadır.

Konuşma diliyle yazıldığından, geleneksel medyaya göre daha sıcak bir üsluba sahip olan ağ günlüğünde (blog), içeriğin hazırlayıcısı aynı zamanda denetleyicisi ve

değiştiricisi olduğundan, editörün eşik bekçiliği (gatekeeper) işlevi kullanıcıya geçmektedir.

Ağ günlüğü okuyucularının yaşı, cinsiyeti, mesleği, ağ günlüğünün haber ve fikir sunmada faydalı olup olmadığı hakkındaki görüşleri, günlük okunan ağ günlüğü sayısı, ağ günlüğü sahipliği ile ilgili olarak Mart 2005’te 30081 kişi ile yapılan ağ günlüğü okuyucu araştırması bize ağ günlüğünü okuyan kitle ve nedenleri hakkında bilgi verecektir (http://www.blogads.com, 2005).

Yaş katagorisi:

0 5 10 15 20 25

Yüzde

31-40 41-50 21-30

Yaş

Tablo 3 : Yaşa göre ağ günlüğü okuyucu kitlesi

Okuyucu kitlesine bakıldığında, genç ve orta yaştaki kişilerin ağ günlüklerine ilgi gösterdiği gözlenmektedir. Bu durum, Amerika Birleşik Devletlerindeki internet kullanım istatistiği ile birlikte değerlendirildiğinde, aralarında paralellik olduğu görülmektedir. İnternet kullanım istatistiğine göre; 18-34 yaş arası internet kullanım oranı %36,4, 35-54 yaş arası %44, 55 yaş üzeri ise %19,7’dir (http://www.infoplease.com).

Cinsiyet kategorisi :

Tablo 4 : Cinsiyete göre ağ günlüğü okuyucu kitlesi

Araştırmanın yapıldığı kitlenin %52’sini oluşturan kadınlarla %48’ini oluşturan erkeklerin internet kullanım istatistiğine bakıldığında; kadınların internet kullanım oranı %52, erkeklerin internet kullanım oranı %48’dir (http://www.infoplease.com).

İnternet kullanım oranları birbirlerine eşit iken, ağ günlük okuyucu erkek oranı, kadın okuyucu oranından çok daha fazladır. Bu durumu, erkeklerin ağ günlüklerine daha çok ilgi gösterme eğiliminde oldukları biçiminde yorumlamak mümkündür.

Meslek kategorisi:

Meslek olarak, en fazla orana öğrenciler sahiptir. Öğrencilerin fazla olmasının nedeni, ağ günlüğü (blog) okuyucu kitlesinin yaklaşık yarısını temsil eden 30 yaş üstündeki kullanıcıların mesleklerinin birbirinden farklılaşmasıdır.

Ağ günlüklerinin haber ve fikir sunmadaki faydalılık kategorisi:

0

Ağ günlüğünün haber ve fikir sunmadaki faydalılığı

Tablo 6 : Haber ve fikir sunmadaki faydalılığa göre ağ günlüğü okuyucu kitlesi Ankete katılan 28432 kişinin %50’ye yakını ağ günlüğünün haber ve fikir sunmada çok faydası olduğunu düşünürken, faydasız olarak niteleyenlerin sayısı %1’de kalmaktadır. Çok faydalı ve faydalı olduğunu düşünen kitlenin yaklaşık %80’lik bir orana sahip olması, ağ günlüklerinin önemli bir haber ve fikir sunma ortamı haline geldiğinin işaretlerini vermektedir.

Bu tabloyu “ağ günlüğü okunma nedenleri” tablosuyla birleştirdiğimizde; ağ günlüğünün faydalı olduğunu düşünme nedenlerinin, başka yerde bulunmayan haberleri içermesi, daha iyi bakış açısı sağlaması, daha dürüst olması ve hızlı haber

Günlük okunan ağ günlüğü sayı kategorisi:

Günlük okunan ağ günlüğü sayısı

Tablo 7 : Okunan ağ günlüğü sayısına göre okuyucu kitlesi

Okunan ağ günlüğü sayısında ağırlık 5 tane de olmasına rağmen, 11-15 tane okuyanların sayısı da %12,1’i bulmaktadır. Ağ günlüklerinin sayıca gittikçe artması ve okuyucunun ağ günlüklerine daha çok ilgi göstermesi, okunan ağ günlük sayılarının fazlalaşmasına neden olmaktadır.

Ağ günlüğü sahiplik kategorisi:

0

Tablo 8 : Ağ günlüğü sahipliğine göre okuyucu kitlesi

Ağ günlüğü okuyucularının, büyük bir oranda ağ günlüğüne sahip olmadığı gözlendiğinden, okuyucu olarak kalmayı yeğledikleri anlaşılmaktadır. Yazma

eyleminin, kültürel birikim, yetenek ve istek ayrıca zaman gerektirmesi insanları daha çok okuyucu konumunda olmasına neden olmaktadır.

Ağ günlüğünün okunma neden kategorisi:

0

Ağ günlüğünün okunma nedenleri

Tablo 9 : Ağ günlüğü okunma nedenlerine göre okuyucu kitlesi

Ağ günlüğünün okunma nedenleri arasında, yayınlanan haberlerin başka yerde bulunmaması ile daha iyi bir bakış açısına sahip olması bulunmaktadır. Daha dürüst bulunması ise ana akım medyanın dürüstlüğünün sorgulandığını düşündürtmektedir.

Nicholas Lemann ve Emily Eakin, broşür (pamphlet) yayıncılığı ile ağ günlükleri (blog) arasında paralellik kurmuştur. Onlara göre; broşürün (pamphlet) bireysel olarak hazırlanıp kitlelere hitap etmesi, kısa zamanda basılabilmesi, basım ve satın alma maliyetinin düşük olması, kolay nakledilmesi, kullanılan dilin konuşma diline yakın olması ve bütün sınıf ve politik eğilimdeki insanlara kolayca ulaşabilmesi gibi özellikleri bugünkü ağ günlüklerinin özelliklerine benzemektedir (Lemann, 2006),

Broşür (pamphlet), matbaanın icadından sonra, kısa, kapaklı veya kapaksız ciltlenmemiş basılı yayınlardır (http://www.britannica.com/eb/article-9058187).

George Orwell tarafından tek kişilik gösteri (one man show) olarak değerlendirilen broşürler (pamphlet), (Aktaran, Eakin, 2002) “on altı yüzyılın başlarında yaygın olarak İngiltere, Fransa ve Almanya’da dinsel veya politik propaganda amaçlı kullanıldı” (http://www.britannica.com/eb/article-9058187).

Britannica’ya göre; Fransa’da birçok broşür (pamphlet), dinsel reformu destekleyen yayın yapmıştır. Almanya’da da, ilk defa Protestan reformun liderleri tarafından, Papa ve Roma Katolik kilisesine karşı fikirlerin yayıldığı araç haline gelmiştir.

Dinsel propagandanın haricinde Thomas Dekker, Thomas Hashe ve Rober Grene gibi yazarlarca öz yaşam öyküsü (otobiyografi), romantik kurmaca, sosyal ve edebi eleştirilerde yayınlanmıştır. On sekizinci yüzyıla gelindiğinde, Amerikan Devrimi sırasında Thomas Paine broşürlerle (pamphlet) bağımsızlık üzerine fikirlerini ifade etmiştir. Sağduyu (Common Sense) ve Bunalımlar (Crisis) bunların en önemlilerindendir. On dokuzuncu yüzyılda İngiltere’de politik hareketlerin bir parçası olan broşürler (pamphlet) yirminci yüzyılda tartışmadan ziyade haberdar etmek amacıyla kullanılmaya başlamıştır (http://www.britannica.com/eb/article-9058187/pamphlet).

Matbaanın icadı, haberin daha büyük bir alana yayılmasına imkan verdiği gibi broşürler (pamphlets) vasıtasıyla haber üretim sürecine amatörlerin katılmasını da sağlamıştır. Benzer durum yeni iletişim teknolojilerinin getirdiği ağ günlükleri (blogs) vasıtasıyla günümüzde de görülmektedir.

Belgede YENİ MEDYA VE GAZETECİLİK (sayfa 54-62)