• Sonuç bulunamadı

Kahya (2018) tarafından, değerler eğitimi açısından ortaokul ders kitaplarında yer alan etkinlikleri incelemiĢ ve bu çalıĢma sonucunda kitaplardaki etkinliklerde yer alan değerlerin sınıfların seviyelerinde ve ilgili temalara göre bir plan dâhilinde olamadığı sonucuna varmıĢtır. Ayrıca ortaokul kademelerinde en çok değerlere beĢinci sınıf kademesinde rastlanırken, bütün kitaplarda değerler genel olarak okuma becerisi etkinliklerinde yoğunlaĢmıĢ ve dinleme becerisindeki etkinliklerde değer sayısının daha az olduğu tespit edilmiĢtir.

Sarıkaya (2018) tarafından, Muzaffer Ġzgü'nün 1970-80 yıllarında yayınladığı öykü kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi amacıyla yaptığı çalıĢmada bu öykü kitaplarının değerler açısından zengin olduğu sonucuna ulaĢmıĢtır. Ayrıca değerlerin sadece ders kitapları okutularak öğrencilere kazandırılmasının mümkün olmadığını ve bu sebeple öğrencilere ders kitaplarının yanı sıra değerler açısından zengin olan edebi ürünlerin okutulması gerektiğini vurgulanmıĢtır.

ÇalıĢkan (2016) tarafından ilköğretimde okutulması önerilen 100 temel eser içinde yer alan dünya edebiyatına ait eserleri değerler eğitimi açısından incelemiĢtir. Toplam 30 eserden oluĢan bu inceleme sonucunda; eĢitlik, dürüstlük, güzel ahlak, yardımseverlik, kiĢisel ahlak, sevgi, arkadaĢlık ve kanaatkârlık değerlerinin olduğu tespit edilmiĢtir.

Özel (2015) tarafından öğrencilerin 4.sınıf metinlerinde yer alan değerlerle ilgili algılarını incelemiĢ. Öğrencilerin genelinin metinlerde yer alan "görgü kurallarına uyma, kitap sevgisi, vatan ve bayrak sevgisi, tasarruflu ve tutumlu olma ve savurgan olmama, başkalarını küçümsememe ve paylaşmaya önem verme, sağlıklı olmaya önem verme, temizliğe önem verme, verilen emeğe saygı duyma ve işbirliği ile çalışmaya önem verme." Değerlerine yönelik öğrencilerin algılarının doğru olduğu saptanmıĢtır.

ġahin (2015) tarafından 4. Sınıf Türkçe ders kitaplarını kültürel değerler açısından incelemiĢtir. AraĢtırmanın sonucuna göre metinlerde kültürel değerlerden en çok vatan ve dil değerlerine rastlanmıĢ bunların yanı sıra aile, ahlak, sanat, örf ve adetler gibi değerlerde de metinlere rastlanmıĢ ve bu değerlerin metinlerdeki sıklıklarının aynı olduğu belirlenmiĢtir. Fakat Ġncelenen kültürel değerlerin bazı temalarda dağılımı orantılı iken, bazı temalarda dil unsuruyla birlikte farklı en fazla üç unsur tespit edilmiĢtir.

Çevik (2014) tarafından Türkçe öğretim programlarında değerler ve bunun yanı sıra Bakanlığın önerdiği 100 temel eserlerden biri olan Dede Korkut hikâyelerindeki değerleri incelemiĢtir. ÇalıĢmanın sonucunda programdaki değerler tespit edilmiĢ ve bazı değerlere yer verilmediği görülmüĢtür. Dede Korkut hikâyeleri ise değerler açısından çok zengin olduğu belirlenmiĢ ve değerler aktarımı açısından ders kitaplarının yanında okutulmasının önemli olduğu vurgulanmıĢtır.

Sönmez (2014) tarafından sosyal bilgiler programında yer alan atasözlerini değerler açısından incelemiĢtir. ÇalıĢmanın sonucuna göre programda yer alan atasözleri, saygı, sevgi, vatanseverlik, sorumluluk, adalet, barıĢ, özgürlük, estetik, hoĢgörü, bilimsellik, temizlik ve sağlıklı olma, yardımseverlik, bağımsızlık, dayanıĢma ve çalıĢkanlık, değerlerini vurgulamaktadır. Değerlerden en çok 103 bulgu ile adalet değerine en az 1 bulgu ile vatanseverlik değerine rastlanmıĢtır.

Güven (2013) tarafından yapılan çalıĢmasında ilköğretim programlarını değer eğitimi açısından incelemiĢtir. Nitel bir araĢtırma olan bu çalıĢmanın sonucuna göre:

 Hayat Bilgisi öğretim programında doğrudan değerler ifadesi yer bulmamıĢtır. Ancak “KiĢisel Nitelik” adı altında bazı değerlere yer verilmiĢtir.

 Sosyal bilgiler öğretim programında değerler ifadesi doğrudan verilecek değerler baĢlığı altında yer aldığı görülmüĢtür.

 Türkçe dersi öğretim programında değerler ifadesine rastlanmamıĢ fakat kazanımlar incelendiğin de bazı değerlerin kazanımların içinde olduğu tespit edilmiĢtir.

 Matematik öğretim programında değerler genel amaçlar ve ölçme değerlendirme baĢlıkları altında yer almıĢtır.

 Fen ve Teknoloji öğretim programında ise değerler özel olarak “tutumlar ve değerler” baĢlığı altında ele alındığı görülmüĢtür. Koç (2013) tarafından 1981 ve 2006 Türkçe öğretim programlarının 8. Sınıf metinlerine bakıldığında her iki programın metinlerinde de değerler aktarımına yer verildiği görülmektedir. Ġki programda da yer alan değerlerde benzerlik söz konusudur. Değerlerin aktarımında düĢünceye dayalı metinler yerine olaya dayalı metinler daha fazla önem arz etmektedir

Doğan ve GülüĢen (2011) tarafından çalıĢmalarında Türkçe ders kitaplarındaki metinler (6.-8. Sınıf) değerler bakımından incelenmiĢlerdir. Söz konusu metinlerde hangi değerlerin iletildiğini ve sınıf düzeylerine göre değerlerin dağılımlarını belirlemek amacıyla yayınlanan bu makaledeki bulgulardan hareketle, ders kitaplarında yer alan 111 metnin 44‟ünde değerlere rastlanmıĢ ve konulara göre değerlerin dağılımında düzensizlik tespit edilmiĢtir. En fazla vurgulanan ve iletilmek istenen değerin, ulusal değerler olduğu görülmüĢ ve genel olarak metinlerde değerler iletiminin yeterli düzeyde olduğu sonucuna ulaĢılmıĢtır.

Aral (2008) tarafından, 6. Sınıf Türkçe ders kitabında yer alan değerleri araĢtırmıĢtır. ÇalıĢmanın sonucuna 6.sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerde aile birliği, bilimsellik, adalet, dayanıĢma, dürüstlük, vatanseverlik, çalıĢkanlık ve dini değer tespit edilmiĢtir. Fakat metinlerde sağlıklı yaĢam, hoĢgörü ve temizlik gibi değerlere yer verilmediği görülmüĢtür, ayrıca en çok iĢlenen değerlerin vatanseverlik, saygı ve sevgi olduğu görülmüĢtür.

Sezer (2005) tarafından değer eğitimi açısından incelediği Ġlköğretim 1. kademe Türkçe ders kitapları adlı çalıĢmasında ilk 3 sınıfta doğa ve aile kavramları ile ilgili olan değerler daha yoğun yer alırken 4.ve 5.sınıflarda daha çok sanat bilgi vb. soyut kavramlarla ilgili değerlere yer verildiği sonucuna varılmıĢtır. AraĢtırmada ayrıca bütün sınıflarda yurt sevgisi ve Türk Milletini yücelten değerlere yoğun olarak rastlanmıĢ fakat bazı tutumluluk, bilginlik vb. gibi değerlere asla yer verilmediği sonucuna varılmıĢtır.