Klima Üniteleri Çeşitleri

Filtrasyon verimi ve hava akış dağılımı açısından farklı karakterlere sahip, birbirinden farklı iklimlendirme sistemlerinden dolayı, iklimlendirme sistemi temiz

oda performansını ve maliyetini etkileyen faktörlerden biridir. İdeal bir iklimlendirme sisteminde aşağıdaki özellikler olmalıdır. [12]

a) Oda içindeki debi ve filtre hızından bağımsız olmalıdır. Bu özelliği, uygun bir maliyette, hava dağılımının kontrol edilmesine izin verir.

b) Çift HEPA filtrasyon kullanılacak şekilde, daha yüksek filtrasyon verimine izin vermeli. Çift HEPA filtrasyonunun daha düşük debilerde kullanılmasıyla, yüksek verimli filtrasyon sistemlerini elde edilebileceği deneyler sonucunda görülmüştür.. ULPA yada ULPA filtrelerden daha iyileri HEPA filtreden oldukça yüksek verimli olmasına rağmen, çift HEPA filtrenin ana avantajlarından biri ikinci ya da terminal dediğimiz HEPA filtrenin hiçbir servis gerektirmemesidir. Böylece temiz odanın kirlenmesi ve filtre servisi sırasında zaman kaybının azaltılması sağlanmaktadır.

c) Enerji verimli ve dayanıklı elektrik motorlarının kullanımının sağlanması. Sistem oldukça yüksek güvenilirlikte olabilir.

d) Oda içine düşük ses radyasyonu olmalı.

e) Hava soğutma/Isıtma/Nemlendirme/Nem alma gibi iklimlendirme ünitesinin elemanlarının maliyet etkisine karşı hazırlıklı olmak.

Klima sistemlerinin üç ana tipi vardır; a) Merkezi hava şartlandırma sistemi

b) Yeni bir hibrit sistem. Basitçe “dağıtımlı iklimlendirme sistemi” şeklinde ifade edilir. Bu sistem temiz oda tavanında hiçbir hava taşıyıcı kullanmaz. c) Tavan dağıtımlı sistem. Yardımcı fanlı ya da fansız “Fan Filtre Üniteleri”

(FFU) şeklindedir. [12]

6.4.1 Merkezi Klima Üniteleri

Geleneksel merkezi klima üniteleri, birkaç kademeli ön filtrasyonlu alışılagelmiş çatı üstü hava şartlandırıcı içerirler. Hava “örümcek bacağı” borulaması kullanılarak terminal HEPA’lar aracılığıyla odaya yollanır. Daha eski temiz oda dizaynlarında, tavandaki terminal HEPA’lar içine dağıtılması için basınçlandırılmış asma tavan (plenum) kullanılırdı. Ama, bu pratik şimdilerde özellikle klas 1000 ve üstü için,

filtre edilmemiş havanın oda içine kaçağı ihtimalinin yüksekliğinden dolayı uygun görülmemektedir.

Bu sistem yukarıda talepleri, hava akış dağılımı, filtrasyon verimi ( çift HEPA filtrasyonu içeren), güvenilir motor ve düşük ses radyasyonu açısından karşılar. Ana dezavantajı, sık sık standart olmayan serpantinler ve hızlar talep edildiğinden, bu sistem talebe özel ünitelerden oluşur. Kişiye özel (customized) üniteler her yerde ton başına $1200 ile $2000 iken, standart hava şartlandırma sistemlerine (nem alıcılar hariç) ton başına yaklaşık $350 ile $400 olarak fiyat biçilir. Ek olarak özel yapılmış çatı tipi üniteler, standart ünitelerden önemli derecede ağır olabilir. Bu yüzden bazı durumlarda çatı yapısı güçlendirilmelidir bu da ayrı bir maliyet getirir. [12]

6.4.2 Hibrit Klima Sistemi- Dağıtımlı Klima Üniteleri

Temelde, hava dağılımı kanal tipi fanlarla birlikte kullanılan filtrelerle sağlanır. Her birinin FFU’nun debisinin 4 katı eğilimi var. Konvansiyonel klima üniteleriyle şartlandırılmış hava, filtreli kanal tipi fanlardaki çevrim havasıyla karıştırılarak tekrar odaya gönderilir. Burada filtreli kanal tipi fanlar, karışım hücresi gibi de hareket etmiş olur.

Bu sistemin ana avantajları şöyledir;

A. Sistem, odadaki debi ve filtre hızından bağımsızdır. Toplam debi etkilenmeksizin, 100% ya da daha az tavan kaplamalı hava akış dağılımı basitçe sağlanabilir.

B. Çift HEPA filtrasyonu, uygun ve maliyet etkili şekilde klas 1–100 odalar için uygulanabilir.

C. Klas 1000 ve daha yüksek temiz odalar için terminal filtreye ihtiyaç yok. D. Özel yapım merkezi üniteler ve FFU sistemleri yerine, pahalı olmayan,

standart klima (AC) üniteleri kullanılabilir.

E. Pozitif basınçlı bölgeler oluşmadığından, kaçak olmayan plenumlar söz konusudur. Bu ilk yatırım maliyetini korumaya neden olur.

F. Temiz oda içinde daha az ses oluşur.

H. Filtre değişimi odadan uzakta yapılır. Böylece terminal filtreler için servise gerek kalmaz. Bu da daha az zaman kaybı ve oda kirlenmesinin önlenmesi demektir. [12]

6.4.3 Fan Filtre Üniteli Klima Sistemi- Tavan Dağıtımlı Klima Üniteleri Tipik FFU’lar negatif basınçlı asma tavanlarda (plenum) kullanılırlar. Hava şartlandırıcılar basitçe havayı “negatif” plenumun içine besler. FFU’lar borulama akış direncinin gerektirdiği basıncı sağlayamadığından ya özel yapım bir hava şartlandırma sistemi ya da yardımcı fanlar, FFU’larla birlikte talep edilir. Bunun ana avantajı basitliğidir. Bununla birlikte, bu sistemin dezavantajları şöyledir;

1. Plenumda çoğu kez FFU’ların tavanı örten kısmına bağlı olarak pozitif basınçlı bölgeler oluşur. Bu da odaya kaçağa yol açar.

2. Her bir FFU, tavan boşluğunda, 2’ x 4’lık alanda hava akışını engeller. Fan filtre ünitesi, oda içindeki debi ve hızdan bağımsız değildir. Bu sistem, uygun hava akış dağılımı için verimli dizayna elverişli değildir. FFU’larla enerji sarfiyatı avantajını %100 kullanmak ya da maliyet etkili tarz da düşük üfleme hızıyla, yüksek tavan kaplamalı hava akış dağılımını kullanmak mümkün değildir.

3. Sistem çift HEPA filtrasyonuna elverişli değildir.

4. Enerji verimli DC fan motorlarıyla FFU motorları daha verimli olmasına rağmen enerji sarfiyatı değerleri yanıltabilir. AC’den DC’ye dönüşümde harcanacak enerji dikkate alınmalıdır.

5. FFU’lar tek başına sessiz olabilmelerine rağmen, birçok fanın kullanımı (bazı durumlarda yüzlerce) oda içine iletilecek önemli ses düzeyine sebep olabilir. 6. FFU’ların birçoğu kullanıldığında her bir motordan temiz odada güvenilir

7. ODA KLASINI VEREN TANECİK KONSANTRASYONUNUN HESABI