Keloğlan

Keloğlan gazetesi, 1944 yılında yayım hayatına başlamıştır. 20 Mayıs 1952 tarihli 545’inci sayısından, 24 Temmuz 1952 tarihli 561’inci sayısına kadar inceleme imkanı bulabildiğimiz bu gazete, Türk Sözü Matbaası’nda 4 sayfa basılmıştır. Sahibi ve yazı işlerini yöneten Nevzat Güven’dir. Siyasi ve mizahi nitelikli yayımlar yapan Keloğlan gazetesi, haftada iki gün çıkarılmıştır. Gazetenin fiyatı 10 kuruş,492 abonelik ücreti ise yıllık 12 lira, altı aylık 6 lira olarak belirtilmiştir.493

487 _{“Dünya Basınından ve Ajanslarından”, Bugün gazetesi, 1 Ocak 1953, Sayı: 3551, s. 3.} 488 _{“Dünya Basınından ve Ajanslarından”, Bugün gazetesi, 1 Ocak 1953, Sayı: 3551, s. 3.} 489 _{Bugün gazetesi, 3 Mayıs 1961, Sayı: 60001, s. 1-4.}

490

Bugün gazetesi, 3 Mayıs 1961, Sayı: 60001, s. 1. 491 _{Bugün gazetesi, 3 Mayıs 1961, Sayı: 60001, s. 1,3.}

492 _{Keloğlan gazetesi, 20 Mayıs 1952, Sayı: 545, Yıl: 8, s. 1-4; Keloğlan gazetesi, 24 Temmuz 1952,} Sayı: 561, Yıl: 8, s. 1-4.

493

97

20 Mayıs 1952 tarihli 545’inci sayıda gazete isminin hemen altında, “Anadolu Topraklarında Çıkan Gazetelerin En Çok Okunanı” ile “Salı, Cumartesi Günleri Çıkar Siyasi, Mizahi Halk Gazetesi” ibarelerine yer verilmiştir.494

Yine aynı sayıda yer alan manşette “Keloğlan iki yıl sonra yeniden ortaya çıkıyor” ifadesinden gazetenin önceki yıllarda yayımlanan sayılarının olduğu ve iki yıl aradan sonra 545’inci sayıdan başlayarak yeni bir yayım hayatına başladığı anlaşılmaktadır. “Genel Durum” başlığı altında okuyuculara sunulan yazıda ise gazetenin genel durumu ve yeniden yayım hayatına dönmesi ile ilgili şu ifadelere yer verilmiştir: “İki yıla yakın bir zaman yayımını durdurmak zorunda kaldım. Bugün huzurunuza biraz daha temiz bir çehre, biraz daha düzgün bir kılıkla çıkıyorum. Size kavuşmaktan duyduğum sevinç büyüktür. Sizin de beni tekrar görmekten canınızın sıkılmayacağını sanıyorum. Fikirlerimden, siyasetimden hiçbir şey değişmedi. Yine her şeyi dobra dobra söylemeye, iyiye iyi, kötüye kötü demeye devam edeceğim. Hükumetten resmi ilan bahşişi beklemeye ihtiyacım olmayacak. Bildiğimi dilediğim gibi söylemekten de asla çekinmeyeceğim. Dayanacağım, güveneceğim kuvvet okurlarımın sevgisi, rağbeti; çekineceğim, sayacağım kuvvet de ancak kanun olacaktır. Kısacası temiz milletime, büyük memleketime layık olmaya çalışacağım”.495

Gazetenin ilerleyen sayılarında yine “Genel Durum” başlığı altında köşe yazılarına yer verilerek, hükûmet ve muhalefetin faaliyetlerini belirten siyasi içerikli makaleler paylaşılmıştır.496

Keloğlan gazetesinin çıkarılacağını önceden okuyucularına duyuran diğer gazetelere de “Teşekkür Ederim” başlığı altında şu ifadelerle teşekkür edilmiştir:

“Çıkacağımı daha önceden okurlarıma haber vermek lütfunda bulunan Bugün, Demokrat, Yeni Adana ve Vatandaş arkadaşlarıma teşekkür eder, minnetlerimi sunarım.”.497

494 _{Keloğlan gazetesi, 20 Mayıs 1952, Sayı: 545, Yıl: 8, s. 1.}

495 _{“Genel Durum”, Keloğlan gazetesi, 20 Mayıs 1952, Sayı: 545, Yıl: 8, s. 1.}

496 _{“Genel Durum”, Keloğlan gazetesi, 24 Mayıs 1952, Sayı: 546, Yıl: 8, s. 1; “Genel Durum”,} Keloğlan gazetesi, 28 Mayıs 1952, Sayı: 547, Yıl: 8, s. 1; “Genel Durum”, Keloğlan gazetesi, 31 Mayıs 1952, Sayı: 548, Yıl: 8, s. 1; “Genel Durum”, Keloğlan gazetesi, 4 Haziran 1952, Sayı: 549, Yıl: 8, s. 1; “Genel Durum”, Keloğlan gazetesi, 7 Haziran 1952, Sayı: 550, Yıl: 8, s. 1; “Genel Durum”, Keloğlan gazetesi, 24 Temmuz 1952, Sayı: 561, Yıl: 8, s. 1.

497

98

Keloğlan gazetesinin 24 Mayıs 1952 tarihli 546’ncı sayısında “Gazetemizin çıkacağı günler” başlığı ile Salı ve Cumartesi günleri çıkacağı ilan edilmiştir. Daha sonraki sayılarında ise Çarşamba ve Cumartesi günleri yayımlanacağı okuyuculara duyurulmuştur.498

547’inci sayıdan itibaren Çarşamba ve Cumartesi günleri çıkmış olan gazetedeki bu değişikliğin sebebi ise belirtilmemiştir.499

Keloğlan gazetesinde, siyasi olaylara mizahi bir dille yaklaşılmış ve genellikle dönemin iktidar partisi “Demokrat Parti’yi” eleştiren yazılara yer verilmiştir. Gazete sayılarının ilk sayfalarında güncel konularla ilgili keloğlan karikatürleri yer almıştır. Gazete sayfalarında ayrıca hükûmetin faaliyetleri, toplumdaki güncel haberler, yurtiçinden ve yurtdışından o döneme ışık tutan birçok haber de okuyucularla paylaşılmıştır.500

Bu yazılar ise gazete sayfalarına şu şekilde yansımıştır:

20 Mayıs 1952 tarihli 545’inci sayıda karşılıklı konuşma şeklinde yer verilen mizahi yazıda;

“Halk: Yaşa, hoş geldin Keloğlan! Gözümüz yolda kalmıştı.”

“D.P.li Karatepeli: Başımım belası yine ortaya çıktı. Çekeceğim var bundan sonra.”501

7 Haziran 1952 tarihli 550’nci sayıda, “Amerika’da ne kadar gazete çıkıyor” başlığı altında yapılan Türkiye’deki gazete basımı hakkındaki eleştirel bir kıyaslamaya da şu ifadelerle yer verilmiştir:

“Son haberlere göre Amerika’da 319 sabah ve 1454 akşam gazetesi çıkıyormuş ve bunlar günde 54 milyon gazete basıyorlarmış. Gündelik olmayan 543 gazetede 64 milyon basıyormuş. Demek ki bizim gazetelerimizin hepsi Amerikan gazetelerinin bir günde bastığı gazeteyi ancak 200 yılda basabilir.”502

498 _{“Gazetemizin çıkacağı günler”, Keloğlan gazetesi, 24 Mayıs 1952, Sayı: 546, Yıl: 8, s. 4.} 499 _{Keloğlan gazetesi, 24 Mayıs 1952, Sayı: 547, Yıl: 8, s. 1.}

500 _{Keloğlan gazetesi, 20 Mayıs 1952, Sayı: 545, Yıl: 8, s. 1-4; Keloğlan gazetesi, 24 Mayıs 1952,} Sayı: 546, Yıl: 8, s. 1-4; Keloğlan gazetesi, 28 Mayıs 1952, Sayı: 547, Yıl: 8, s. 1-4; Keloğlan gazetesi, 4 Haziran 1952, Sayı: 549, Yıl: 8, s. 1-4; Keloğlan gazetesi, 3 Temmuz 1952, Sayı: 556, Yıl: 8, s. 1-4.

501 _{Keloğlan gazetesi, 20 Mayıs 1952, Sayı: 545, Yıl: 8, s. 1.} 502

99

Gazetenin 7 Temmuz 1952 tarihli 557’nci sayısında “Kore kahramanlarımıza gönderilecek hediyeler parasız gidecek”,503

10 Temmuz 1952 tarihli 558’inci sayıda “Kore’deki son şehit ve yaralılarımız”504

ve 17 Temmuz 1952 tarihli 559’uncu sayıda da “Kore’ye gidecek ve gelecek birliğimiz”505

başlıkları altında yazılan haber ve yazılar Kore Savaşı (1950-1953) ve bu savaşa katılmış olan Türk askerleri hakkında halka bilgi vermek amacıyla gazete sayfalarında yer almıştır.

Yayım hayatına başladığı tarihten itibaren muhalif bir tutum içinde olduğu anlaşılan ve inceleme imkanı bulduğumuz sayılarında bu tutumunu sonuna kadar koruyan Keloğlan gazetesinin, yayım hayatına son verdiği tarih tespit edilememiştir.