4. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA
4.1.1. Elek Analizine İlişkin Sonuçlar
Çizelge 4.1. Elek analizine ilişkin sonuçlar (0 mm-19.1 mm)
N1 N2 K1 K2 P Alt
Çizelge 4.2. Agregaların incelik modülü
N1 N2 K1 K2 P
İncelik
Modülleri 5,17 5,19 4,93 5,04 5,12
Agregaların İncelik modülü (4.1) nolu eşitlik ile hesaplanmıştır.
Imk=
∑
100EK (4.1)27
Burada;
∑
EK = Toplam elekte kalan yüzde,(%) Imk= İncelik modülü’dür0,00
Şekil 4.1. Agrega örneklerine ait granülometri eğrileri (0 mm–19.1 mm)
Agregaların elek analizlerinde Amerikan Beton Enstitüsü (ACI) 304.2R-96 Komite Raporunda Pompa betonu için tavsiye edilen tuvanen agrega tane büyüklüğü dağılımı bölgeleri esas alınmıştır. Çalışmada kullanılan N1, N2, K1, K2, P agregalarına ait elek analizi sonuçları tavsiye edilen alt ve üst sınırlar içinde kalmıştır.
4.1.2. Agregada Gevşek ve Sıkışık Birim Ağırlık Deneyi
Birim ağırlık deneyinde sıkışık ve gevşek olmak üzere iki farklı yöntem kullanılmıştır. Birim ağırlık deneyinde her bir agrega örneğinin birim ağırlık değerleri yapılan hesaplama sonuçları Çizelge 4.2.ve Şekil 4.2.’de verilmiştir.
28
Çizelge 4.3. Agrega birim ağırlık deneyi sonuç değerleri
Agrega 19,1 4870 3000 6860 0,746
19,1 4870 3000 6900 0,734 Gevşek
19,1 4870 3000 7010 0,746
0,742 19,1 4870 3000 8110 0,863
19,1 4870 3000 8120 0,864 P
(Tüvanan)
Sıkışık
19,1 4870 3000 8100 0,862
0,863 4,76 4870 3000 4850 1,617
4,76 4870 3000 5000 1,667 Gevşek
4,76 4870 3000 4830 1,610
1,631 4,76 4870 3000 5490 1,830
4,76 4870 3000 5320 1,773 N1 (4,76
-0 mm)
Sıkışık
4,76 4870 3000 5400 1,800
1,801
29
Çizelge 4.3. devamı
4,76 4870 3000 5150 1,717 4,76 4870 3000 5210 1,737 Gevşek
4,76 4870 3000 5270 1,757
1,737 4,76 4870 3000 5800 1,933
4,76 4870 3000 5820 1,940 K1 (4.76
-0 mm)
Sıkışık
4,76 4870 3000 5840 1,947
1,940 4,76 4870 3000 4870 1,623
4,76 4870 3000 4930 1,643 Gevşek
4,76 4870 3000 4900 1,633
1,633 4,76 4870 3000 5780 1,927
4,76 4870 3000 5880 1,960 K2 (4.76
-0 mm)
Sıkışık
4,76 4870 3000 5720 1,907
1,931
Gevşek Birim Hacim Ağırlık Sıkışık Birim Hacim Ağırlık
Şekil 4.2. Agregaların birim ağırlık değerleri
Granülometrisi düzgün (en az boşluklu) kuru, kusurlu malzemesi az, sıkıştırılmış özgül ağırlığı fazla olan agregaların birim ağırlıkları da fazla olur. Birim ağırlık değerleri standartlarca belirtilen 1.50 kg/dm3’ten büyük değerler almalıdır. (Ceylan, 2005)’e göre farklı pomza türlerine ait maksimum Gevşek Birim Hacim Ağırlık ve maksimum Sıkışık Birim Hacim Ağırlık limit sınırları çizelge 4.4’de verilmiştir.
30
Çizelge 4.4. TS 3529’a göre hafif agregaların gevşek ve sıkışık birim hacim ağırlık değerleri (TS 3529, 1980).
Agrega Türü
Maksimum Gevşek Birim Hacim Ağırlık
(kg/m3)
Maksimum Sıkışık Birim Hacim Ağırlık
(kg/m3
İnce Agrega 700 900
İri Agrega 500 700
Karışık Agrega 600 800
Çalışmada kullanılan N1, N2, K1, K2 ve P agregalarının gevşek ve sıkışık birim hacim ağırlık değerlerinin belirlenmiş olan limit değerler içinde kaldığı gözlenmiş olup, P agregasının birim ağırlık olarak hafif agrega standartlarına uygun değerler aldığı belirlenmiştir.
4.1.3. 200 Nolu Elekten Geçen Yıkanabilir Malzeme Miktarı
Tüm Agregalara ait kil, toprak ve eriyebilir parçacıkların tayini deney sonuçları Çizelge 4.5’de verilmiştir.
Çizelge 4.5. Kil, toprak ve eriyebilir parçacıkların tayini deney sonuçları
Agrega
Numune Kuru Kütlesi
gr
Yık. Sonu Kuru Kütlesi
gr
Kil toprak Eriyebilir
Parç. %
N1 1540 1536 0,26
N2 2852 2734 4,13
K1 1356 1278 5,75
K2 1664 1466 11,89
P 461 446 3,25
31 Kil Toprak Eriyebilir Parça %
Şekil 4.3. Agregaların kil, toprak ve eriyebilir parçacıkların tayini deney sonuçları 4.1.4. Özgül Ağırlık ve Su Emmeye İlişkin Sonuçlar
Agreganın kökeni hakkında da fikir veren bu özellik genel olarak 2.4 – 2.8 gr/cm3 arasında değer almaktadır. Özgül ağırlığı 2.4 gr/cm3’den düşük agregalar hafif agregalar olarak adlandırılır (Baradan, 1996). Özgül ağırlık ve su emmeye ilişkin sonuçlar Çizelge 4.6, Çizelge 4.7, Çizelge 4.8, Çizelge 4.9 ile Şekil 4.4. ve Şekil 4.5’de verilmiştir.
Çizelge 4.6. Agregaların (4.76 mm üstü) özgül ağırlık deney sonuçları
Deney Numunesinin
32
Kuru Özgül Ağırlığı Suya Doygun Özgül Ağırlığı Görünen Özgül Ağırlığı
Şekil 4.4. Agregaların (4.76 mm üstü) özgül ağırlık deney sonuçları Çizelge 4.7. Agregaların özgül ağırlıkları (4.76 mm altı)
Agrega
33
Kuru Özgül Ağırlığı Suya Doygun Özgül Ağırlığı Görünen Özgül Ağırlığı
Şekil 4.5. Agregaların (4.76 mm altı) özgül ağırlık deney sonuçları Çizelge 4.8. Agregaların (4.76 mm üstü) su emme deney sonuçları
Agrega Türü
34
Çizelge 4.9. Agregaların (4.76 mm altı) su emme deney sonuçları
Agrega Türü Doygun Kuru Yüzey Numune
Ağırlığı (gr)
Etüv Kurusu Ağırlığı (gr)
Su Emme (%)
N1 200 195,63 2,19
N2 200 194,08 2,96
K1 200 198,69 0,66
K2 200 197,97 1,02
P 200 154,34 22,83
Özgül ağırlık deneyleri esas olarak beton karışımları hesabında önemlidir. Yüksek özgül ağırlığa sahip agregalar genellikle don mukavemeti ve dayanıklılık bakımından etkilidir.
Su emme deneyinde, beton karışımı hesaplarında su-çimento oranına esas alarak doygun kuru yüzeyli agrega alındığına göre agreganın su emme değerini saptamak gereklidir. Agreganın su emme değeri % 1’den büyük değerler aldığında agreganın kalitesiz olduğu anlamına alınmamalıdır. Fiziksel özelliklere ait kesin limitler saptandığı halde agreganın elverişsiz sayılmasını gerektirecek yüksek su emme değerleri hakkında belirli limitler ortaya koymamıştır (Ermutlu, 1961).
Çalışmada kullanılan tüm agregaların özgül ağırlıkları 2.4 – 2.8 gr/cm3 olarak belirlenmiş limit değerler içerisinde kalmıştır.
4.1.5. Agregalarda Aşınma Dayanımına İlişkin Sonuçlar
Agregalar üzerinde yapılan aşınma dayanımı sonucunda değerleri Çizelge 4.10. ve Şekil 4.6’da verilmiştir.
35
Çizelge 4.10. Agregaların aşınma deneyi sonuçları
Los Angeles Katsayısı (%)
100 Devir 500 Devir
Şekil 4.6. Agregaların aşınma deneyi sonuçları
Bilyeli tamburla yapılan aşınmaya dayanıklılık tayini deneyinde 100 dönüş sonunda ağırlıkça % 10’dan, 500 dönüş sonunda % 50’den az olmalı ve yol agregası için ise
% 30’u geçmemelidir (TS 706, 1980). Los Angeles aşınma deneyi agreganın dayanıklılık ve sertliği hakkında bilgi verir. Ayrıca bu malzemenin ocaktan
36
çıkarılması ve nakli sırasında ne miktarda parçalanacağı hakkında da fikir verir (Ermutlu, 1961). Yol ve hava alanları, kaldırım, döşeme betonlarında, dolu savaklarda vs. yerlerde kullanılan malzeme, sürekli darbe sürtünme ve aşınma etkilerinin altındadır. Malzemenin bu etkilere dayanabilmesi için yapımında kullanılan iri agreganın aşınmaya ve darbeye karşı dayanıklı olması gerekir.
Çalışmada kullanılan N1, N2, K1, K1 agregalarına ait aşınma deney sonuçları limit değerler içerisinde kalmıştır. Kullanılan agregaların yol yapımında kullanılmasının uygun olacağı görülmüştür. P agregasına ait deney sonuçları limit değerler içerisinde yer almasına rağmen yol agregası olarak kullanılmasının uygun olmayacağı tespit edilmiştir.
4.1.6. Agregaların Sodyum Sülfata Karşı Dayanıklılığı
Üretilen betonun donma olayı karşısında parçalanmaması, birçok faktörün etkisi altında bulunmaktadır. Bu arada en önemli rol agrega taneleri tarafından oynanmaktadır. Bu nedenle beton üretiminde kullanılan agregaların donma etkisine karşı dayanıklı olması gerekir. Agreganın dona dayanımını tespit etmek için kimyasal yöntem ile yapılan deney sonuçları Çizelge 4.11 de verilmiştir.
Çizelge 4.11. Sodyum sülfat ile dayanıklılık tayini deney sonuçları
N1 N2 K1 K2 P ASTM C 88
12 (iri agrega ) Kayıp
miktarı (%)
3,94 7,29 4,19 3,24 22,01
10 (ince agrega)
37
4.2.1. Taze Beton Deneyine İlişkin Sonuçlar
Çizelge 4.12. Taze beton deneyi sonuçları
Beton Serisi Su/ Çimento
Birim Hacim
N1-35 N1-40 N1-45 N2-35 N2-40 N2-45 K1-35 K1-40 K1-45 K2-35 K2-40 K245 P-35 P-40 P-45
gr/cm3
Beton Sınıfları
Birim Hacim Ağırlık
Şekil 4.7. Taze beton deneyi sonuçları
38
Deneysel çalışmalarda kullanılan N1, N2, K1, K2 agregalarına ait yapılan taze betondaki birim hacim ağırlık standartlarca belirtilen 2.2 kg/dm3’den büyük olduğu için beton yapımında herhangi bir sakınca olmadığı saptanmıştır. Çalışmada kullanılan P agregasına ait birim hacim ağırlık standartların altında sonuç almıştır.
4.3. Sertleşmiş Beton Deneylerine İlişkin Sonuçlar
Sertleşmiş beton deneylerinden basınç dayanımı, yüzey sertlik dayanımı ve ultrases hızlarının deneyleri yapılmıştır. Deneysel çalışmalarda 7,28 ve 90 günlük örnekler üzerinde analizler yapılmıştır.
4.3.1. Tek Eksenli Basınç Dayanımı Sonuçları
Çizelge 4.13. Betonların 7, 28, 90 günlük ortalama basınç dayanımları
Yüzeye gelen yük Basınç Dayanımı (kgf/cm2)
28686 34519 42815 100 286,86 345,19 428,15 28498 41691 42591 100 284,98 416,91 425,91 37302 43189 43724 100 373,02 431,89 437,24
N1-35
31495 39799 44126 100 314,95 315
397,99 398
441,26 433
21354 25617 29713 100 213,54 256,17 297,13 23441 23976 30145 100 234,41 239,76 301,45 21720 26355 31049 100 217,20 263,55 310,49
N2-35
19838 23982 29503 100 198,38 216
239,82 250
295,03 301
31656 42681 52360 100 316,56 426,81 523,60 30157 32432 34492 100 301,57 324,32 344,92 30773 29114 42734 100 307,73 291,14 427,34
K1-35
30862 34742 27107 100 308,62 309
347,42 347
271,07 367
22852 33288 32245 100 228,52 332,88 322,45 21701 32539 33556 100 217,01 325,39 335,56 21086 29194 32481 100 210,86 291,94 324,81
K2-35
21879 31673 31776 100 218,79 219
316,73 317
317,76 325
12951 15119 17500 100 129,51 151,19 175,00 12844 13272 16162 100 128,44 132,72 161,62 12603 12951 14557 100 126,03 129,51 145,57 P-35
12799 13780 15172 100 127,99 128
137,80 138
151,72 158
29033 43831 52047 100 290,33 438,31 520,47 32700 44393 48996 100 327,00 443,93 489,96 33422 46079 52742 100 334,22 460,79 527,42
N1-40
31718 44767 57291 100 317,18 317
447,67 448
572,91 528
31977 29980 30334 100 319,77 299,80 303,34 25153 28284 33257 100 251,53 282,84 332,57 31415 31469 34972 100 314,15 314,69 349,72
N2-40
29515 30577 35693 100 295,15 295
305,77 301
356,93 336
39
Çizelge 4.13’ün devamı
33957 38747 49478 100 339,57 387,47 494,78 33288 49986 42681 100 332,88 499,86 426,81 34322 44875 47230 100 343,22 448,75 472,30
K1-40
33855 44536 41316 100 338,55 339
445,36 445
413,16 452
30050 35215 36780 100 300,50 352,15 367,80 31816 36151 37061 100 318,16 361,51 370,61 26705 39282 38459 100 267,05 392,82 384,59
K2-40
29523 36882 36850 100 295,23 295
368,82 369
368,50 373
13647 19748 20390 100 136,47 197,48 203,90 15119 17072 22799 100 151,19 170,72 227,99 14824 18276 16992 100 148,24 182,76 169,92 P-40
14530 18365 20685 100 145,30 145
183,65 184
206,85 202
32914 41958 44095 100 329,14 419,58 440,95 34359 42119 42253 100 343,59 421,19 422,53 29595 40460 43109 100 295,95 404,60 431,09
N1-45
32289 41512 43751 100 322,89 323
415,12 415
437,51 433
35777 41102 40998 100 357,77 411,02 409,98 34921 39496 38613 100 349,21 394,96 386,13 26304 35001 39345 100 263,04 350,01 393,45
N2-45
32324 38533 38592 100 323,24 323
385,33 385
385,92 394
30505 35777 43698 100 305,05 357,77 436,98 33101 38560 35054 100 331,01 385,60 350,54 27696 38881 37811 100 276,96 388,81 378,11
K1-45
30434 37739 41744 100 304,34 304
377,39 377
417,44 396
30558 34252 36526 100 305,58 342,52 365,26 28792 33663 31281 100 287,92 336,63 312,81 29221 34894 39978 100 292,21 348,94 399,78
K2-45
29523 34269 36553 100 295,23 295
342,69 343
365,53 361
11158 13647 11907 100 111,58 136,47 119,07 11238 13085 15506 100 112,38 130,85 155,06 11325 12817 14168 100 113,25 128,17 141,68 P-45
11240 13183 15333 100 112,40 112
131,83 132
153,33 142
Çizelge 4.14. bulunan basınç dayanımlarına tekabül eden beton sınıfları
Tekabül ettiği beton sınıfı (MPa)
40
Çizelge 4.15. TS 500’e göre beton sınıfları ve dayanımları
350 dozlu
315
216
309
219
128 398
250
347
317
138 433
301
367
325
158
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500
N1 N2 K1 K2 P
Gün Basınç Dayanımı ( kgf/cm2 )
7.Gün 28. Gün 90. Gün
Şekil 4.8. 350 dozlu betonların 7, 28, 90 günlük ortalama basınç dayanımları
41 Basınç Dayanımı ( kgf/cm 2 )
7.Gün 28. Gün 90. Gün
Şekil 4.9. 400 dozlu betonların 7, 28, 90 günlük ortalama basınç dayanımları
450 dozlu Basınç Dayanımı ( kgf/cm2 )
7.Gün 28. Gün 90. Gün
Şekil 4.10. 450 dozlu betonların 7, 28, 90 günlük ortalama basınç dayanımları
42
4.3.2. Yüzey Sertlik Dayanımı ve Ultrases Deney Sonuçları
Çizelge 4.16. Betonların ultrases sonuçları
Beton Türü Ultrases Hızı
Şekil 4.11. Betonların ultrases sonuçları
43
Ultrases hızı silindir örnek içindeki boşluk miktarını ölçmektir. Ultrason hızı ile beton dayanım ilişkisi, agreganın içeriği ultrason hızı ve basınç dayanımını çok etkileyen bir durumdur. Bu konuda yapılmış birçok araştırmada basınç dayanımı R ile ultrason hızı ν arasında muhtelif bağıntılar kurulmuştur (Postacıoğlu, 1982). ν’nin değerlerine göre betonun dayanımı bakımından niteliğini şu şekilde sınıflandırmak mümkündür.
Deneysel çalışmalarda kullanılan N1, N2, K1, K2, agregalarına ait bulunan sonuçlar 4.3 km/sn’den büyük olup beton yapımında hiçbir sakınca olmadığı tespit edilmiştir.
P agregasına ait ultrases deney sonucu 3.06 km/sn olup şüpheli beton sınıfına girmektedir.
Çizelge 4.17. Betonların Schmidt sertlikleri
Beton Türü
Tahmini Schmidt Sertlik Sayısı
ort
N1–35 37
N1–40 43 N1–45 40 N2–35 23 N2–40 29 N2–45 37 K1–35 33 K1–40 42 K1–45 36 K2–35 30 K2–40 35 K2–45 32 P–35 13 P–40 18 P–45 13
44
Şekil 4.12. Betonların yüzey sertlik dayanım sonuçları
Çizelge 4.18. Betonların 28 günlük ortalama basınç dayanımları
Beton Türü
45 Basınç Dayanımı ( kgf/cm2 )
28 Günlük
Şekil 4.13. Betonların 28 günlük basınç dayanımları
4.3.3. Sertleşmiş Betonların Özgül Ağırlıkları ve Emme Sonuçları Çizelge 4.19. Betonların özgül Ağırlık ve su emme sonuçları
Beton Türü
46
K1-35 K1-40 K1-45 K2-35 K2-40 K2-45 P-35 P-40 P-45
Beton Türleri
DKY Özgül Ağırlık
Şekil 4.14. Betonların doygun kuru yüzey özgül ağırlık sonuçları
2,43 2,44 2,42
Şekil 4.15. Betonların kuru özgül ağırlık sonuçları
47
2,61 2,63 2,65
2,47 2,48 2,47 2,52 2,52 2,52 2,53 2,56 2,52
2,11 1,98
Şekil 4.16. Betonların görünür özgül ağırlık sonuçları
2,79 2,89 3,43
Şekil 4.17. Betonların su emme sonuçları
48
Çalışmada kullanılan agregaların özelliklerini belirlemek için yapılan tüm agrega deney sonuçları Çizelge 4.20’ de topluca verilmiştir.
Çizelge 4.20 Agrega deneyleri sonuçları
Deney N1 N2 K1 K2 P Deneyin
Çalışma kapsamında üretilen çeşitli beton serilerinin fiziksel ve mekaniksel özellikleri Çizelge 4.21’de sunulmuştur.
49
Çizelge 4.21 Beton deneyleri sonuçları
Deney N1-35 N1-40 N1-45 N2-35 N2-40 N2-45 K1-35 K1-40 K1-45 K2-35 K2-40 K2-45 P-35 P-40 P-45 Standart 7 Günlük 315 323 317 216 295 323 309 339 304 219 339 295 128 145 112
28 günlük 398 415 448 250 301 385 347 445 377 317 445 343 138 184 132 Basınç
Dayanımı kgf/cm2
ort.
90 günlük 433 433 528 301 336 394 367 452 396 325 452 361 158 202 142
TS EN 12390 -3
Ultra ses hızı (m/sn) 5210 5070 5030 4530 4510 4390 5160 5210 5020 4730 5000 4930 3070 3270 3060 ASTM C 597
Mekanik Özellikler
Yüzey sertlik dayanımı
ort. 37 43 40 23 29 37 33 42 36 30 35 32 13 18 13 TS 3260
Özgül ağırlığı ort.
(gr/cm3) 2,50 2,51 2,51 2,27 2,33 2,33 2,41 2,41 2,39 2,40 2,43 2,41 1,86 1,79 1,67 TS 3624
Fiziksel Özellikler
Su emme ort. (%) 2,79 2,89 3,43 6,11 4,32 4,34 3,23 3,01 3,57 3,60 3,37 2,99 11,87 10,42 12,40 TS 3624
50
5. SONUÇ VE ÖNERİLER
Bu tez çalışmasında Isparta bölgesinde halen hazır beton yapımında kullanılan beş farklı agrega ocaklarından alınan agrega numuneleri ile agrega yeterlilik deneyleri yapılmış, agregaların fiziksel ve mekanik özellikleri tespit edilmiş, beş farklı agrega ocağının agregaları arasında mukayese yapılmıştır. Bu agrega ocaklarından getirilen agregalar ile laboratuar ortamında betonlar üretilmiştir. Beton üretilirken;
su/çimento sabit (0.53) alınmış, elde edilen betonların basınç dayanım değerleri karşılaştırılmıştır. Çalışmada yine su/çimento sabit tutulmuş, çimento miktarı artırılmak sureti ile çimento miktarı değişiminin beton numuneler üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Beş farklı ocaktan, Isparta bölgesindeki pomza ile yapılan agrega deneylerinde, Pomzanın hafif agrega sınıfına girdiği, birim hacim ağırlık, özgül ağırlık ve su emme değerlerinin diğer dört agrega ocağından alınan numune değerlerinden çok farklı çıktığı görülmüş ve bu agregayı hafif agrega ile karşılaştırma yapmanın uygun olacağı kanaatine varılmıştır.
Diğer dört agrega ocağından alınan örneklerden, Gümüşgün ve Güneykent bölgesinden elde edilen kırma taş agregalarının, incelik modülü, birim hacim ağırlık, özgül ağırlık, su emme, donmaya karşı dayanım ve aşınma kaybı değerleri bir birlerine çok yakın çıkarken, ince madde oranı değeri farklı çıkmıştır. Bu elde edilen değerlere bakılarak, Bu iki agrega ocağının birbirine yakın olması, jeolojik yapı olarak aynı formasyona sahip olması ve her iki sininde kırma taş olması bu sonuçları teyit etmektedir. Kırma taş ocakları içinde en uygun değerlerin Güneykent kırma taş ocağı olduğu görülür. Normal agrega ocağı örneklerinden Atabey ve Kılıç bölgesi agregaları incelendiği zaman, incelik modülü, birim hacim ağırlık, özgül ağırlık ve su emme aşınma kaybı değerleri bir birlerine çok yakın çıkarken, ince madde oranı, aşınma kaybı ve donmaya karşı dayanım değeri farklı çıkmıştır. Atabey agregası değerlerinin beton üretimi için daha iyi değerlere sahip olduğu ve standartlarda istenilen limitlere daha yakın olduğu görülür. Tüm agrega ocakları içerisinde en uygun değerleri sırası ile, normal agrega ocakları, kırma taş ocakları ve pomza ocağı şeklinde olduğu yapılan deneylerden anlaşılmıştır.
51
Beton deneylerinden mekanik özellikleri incelendiği zaman, 7., 28. ve 90. gün basınç dayanım değerleri artış oranının bütün beton numuneler için istenilen sınırlar içinde kaldığı görülür. 28. gün basınç dayanımı standart alındığı için karşılaştırmalar 28.
gün basınç dayanımına göre yapılmıştır. Çimento miktarının artması beton basınç dayanımlarını çok fazla değiştirmediği görülmüş, en yüksek değerlerin Kılıç agregası hariç 400 dozlu betonlarda elde edildiği görülmüştür. Kılıç agregasında ise en yüksek basınç dayanımın 450 dozlu betonda elde edilmiştir. Bu basınç dayanım değerleri ile çimento miktarları arasındaki ilişki 7. ve 90. gün artış oranı beton basınç dayanım değerlerinde de aynı kalmıştır. En yüksek basınç dayanımı 400 dozlu Atabey agregasında 44.8 MPa olarak elde edilmiştir. Normal agrega olarak Kılıç agregası değerleri en düşük basınç dayanım değerleri olmuştur. Kılıç agregası ile üretilen beton; Atabey agregası ile üretilen beton dayanım değerine göre %30 düşük çıkmıştır. Diğer iki kırma taş ocağı beton basınç dayanım değerleri 400 dozlu beton için 44.5 MPa çıkarken 350 ve 450 dozlu betonlarda Gümüşgün agregası daha yüksek basınç dayanım değerlerine ulaşılmıştır. Pomza ile üretilen betonların basınç dayanımları çok düşük olmuş ve en yüksek değeri 400 dozlu beton için 18.4 MPa olmuştur. Bu da bize pomzanın tek başına beton içerisine agrega olarak katılamayacağını göstermiştir. Pomzayı bims blok üretiminde kullanmak daha faydalı olacaktır. Mekanik özelliklerinden Ultrases hızı ve yüzey sertlik değerleri basınç dayanım değerleri ile paralellik göstermiştir.
Basınç dayanım değerleri artarken, Ultrases hızı ve yüzey sertlik değerleri de artmıştır. Ultrases hız değerlerinin 7. gün, 28.gün ve 90. gün beton yaşına bağlı olmadığı yaptığımız deneylerde ortaya çıkmıştır. En yüksek ultrases hızı Atabey agregası ile üretilen betonlarda elde edilmiştir. Pomzanın Ultrases hızı ve yüzey sertlik değerleri de en düşük değerler olarak deneylerden elde edilmiştir.
Fiziksel özellikler incelendiği zaman, özgül ağırlık değeri en yüksek Atabey agregası ile üretilen betonun, en düşük değerin pomza agregası ile elde edilen beton olduğu görülmüştür. Yine Pomza agregası ile elde edilen betonunu 2 kg/cm3 değerinde düşük çıktığı için ağırlıkça sınıflandırma da hafif beton sınıfına girdiği diğer dört agrega ocağı betonunun ağırlıkça normal beton sınıfına girdiği görülmektedir. Su
52
emme değerleri incelendiği zaman en düşük değerin Atabey agregası değerine ait olduğu görülmektedir.
Doğal agregalar olan Atabey bölgesi ve Kılıç bölgesi agregaları üzerinde yapılan deneyler aynı olmasına rağmen Kılıç bölgesi agregasının Atabey bölgesi agregasına göre daha verimsiz olduğu ortaya çıkmıştır. Bu durumda Kılıç bölgesi agregasının kimyasal yapısının incelenmesi gerekmektedir.
53
6. KAYNAKLAR
Adams, E.C., (Çeviren: Dönmez, S.), 1993. Yapı Bilgisi III, Yüksek Öğretim Kurulu, II. Baskı, Ankara.
ASTM C 88, 2005, Standard Test Method For Soundness Of Aggregates By Use Of Sodıum Sulfate Or Magnesıum Sulfate, American Society for Testing and Materials
ASTM C 136, 2006, Standard Test Method For Sıeve Analysıs Of Fıne And Coarse Aggregates, American Society for Testing and Materials
ASTM C 597, 2002. Standard Test Method For Pulse Velocıty Through Concrete, American Society for Testing and Materials
Baradan, B., 1996, Yapı Malzemesi II, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları, No:207, 4. Baskı, s. 42–195, İzmir.
Baradan, B., 1997. Yapı Malzemesi-II. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları, s.174–176, İzmir.
Beyazıt, Ö.L., 1988. Beton ve Deneyleri, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Yayınları, DSİ Matbaası, s. 46–60, Ankara.
Cebeci, C., 1991. Betonda Su/Çimento – Mukavemet İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Ç. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans,72s, Adana.
Ceylan, H., 2005. Farklı Pomza Agrega Türlerinden Elde Edilen Hafif Betonun Sıcaklık Etkisindeki Karakteristiği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, D. Tezi, 201s, Isparta.
Çavuş oğlu, İ., Yılmaz, A.,O., 2004. Hurşit Çayı (Giresun-Tirebolu) Kırılmış Dere Malzemesinin Agrega Olarak Kullanılabilirliğinin İncelenmesi.
KAYAMEK′2004-VII. Bölgesel Kaya Mekaniği Sempozyumu / ROCKMEC′2004-VIIth Regional Rock Mechanics Symposium, Sivas
Ermutlu, E., 1961, Standart Beton Agrega Deneyleri, D.S.İ. Laboratuarı, Ankara.
Felekoğlu, B., 2003. Kendiliğinden Yerleşen Betonun Fiziksel Ve Mekanik Özelliklerinin Araştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 246s, İzmir.
İnci, H.H., 2005. Mineral, Kimyasal Katkılı ve Polipropilen Fiber Takviyeli Taze Betonun Basınç Altındaki Davranışının Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 71s, Isparta.
Kandemir, A., 2005. Kendiliğinden Yerleşen Betonun Kalıcılık Özelliklerinin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 177s, İzmir.
54
Kılıç, İ., 2006. Geri Dönüştürülmüş Atık Betonların Bazı Fiziksel ve Mekanik Özelliklerinin Katkı Kullanımı İle İyileştirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 71s, Isparta.
Kılınçarslan, Ş., 2004. Barit Agregalı Ağır Betonların Radyasyon Zırhlamasındaki Özellikleri ve Optimal Karışımlarının Araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, D. Tezi, 125s, Isparta.
Kırca, S., 2001. Sütçüler-Menteşe Çakıl Agregasının Beton İmalinde Kullanılmasının Araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 88s, Isparta.
Köseoğlu, O.E., 2003. Agreganın En Büyük Tane Çapı ve Karot Numunesi Boyutunun Ölçülen Beton Basınç Dayanımına Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 126s, İzmir.
Murlin, J.A., Wilson, C., 1952. Field Practise in Lightweight Concrete, ACI Journal, Proceeding, 49, p.21-36, London.
Osma, Y., 2002. Barit İle Elde Edilen Ağır Betonun Fiziksel ve Mekanik Özellikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y.
Lisans Tezi, 71s, Isparta.
Öcal, C., 2005. Beton Üretim Teknikleri ve Laboratuar Uygulamalarında Kalite Güvenliğinin Sağlanması ve Kontrol Metotlarının Geliştirilmesi . Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 43s, Isparta.
Özcan, F,. 1999. Niğde İli Çevresindeki İnşaat Malzemelerinin Beton Üretiminde Kullanımı, Bu Malzemelerden Elde Edilen Betonların Özelliklerinin ve Optimal Karışımlarının Araştırılması. Niğde Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Y.Lisans,105s, Niğde.
Özgan, E., 2005. Kırmataş agrega içerisindeki taş-unu miktarının Betonun basınç dayanımına etkisi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 21 (1-2), 198-205.
Özyürek, N,.1995. Kızılırmak Agregasının Teknik Özellikleri ve Beton Yapımında Kullanılması. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 108s, Ankara
Postacıoğlu, B., 1982. Betonun Yerinde Yapılan Muayene Sonuçlarının Değerlendirilmesi, Malzeme Semineri, s.150-163, İstanbul.
Savaş, Ö., 2002. Atık Betonların Geri Kazanımı. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 66s, Isparta.
TS EN 932-1, 1997, Agregaların Genel Özellikleri İçin Deneyler – Kısım 1 – Numune Alma Metotları, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
55
TS EN932-2, 1999. Agregaların Genel Özellikleri İçin Deneyler Bölüm 2:
Laboratuar Numunelerin Azaltılması, Metodu Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS EN 1097-2,2000, Agrega Parçalanma Direncinin Tayini İçin Los Angeles Metodu, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS EN 12390-3, 2003, Beton – Sertleşmiş Beton Deneyleri – Bölüm 3: Deney Numunelerinde Basınç Dayanımının Tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara
TS500, 2000 Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS 706, 1980, Beton Agregaları, I Baskı, Ankara.
TS 802, 1985, Beton Karışımı Hesap Esasları, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara TS 2941, 1978, Taze Betonda Birim Ağırlık, Verim Ve Hava Miktarının ağırlık
Yöntemi İle Tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara,
TS 3260, 1978, Beton Yüzey Serdiği Yolu İle Yaklaşık Beton Dayanımının Tayini Kuralı, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara
TS 3526, 1980, Beton Agregalarında Özgül Ağırlık ve Su emme Ağırlıklarının Tayini, I Baskı, Ankara.
TS 3529, 1980, Beton Birim Agregalarının Birim Ağırlıklarının Tayini, I Baskı, Ankara.
TS 3530 EN 933-1, 1999, Agregaların Geometrik Özellikleri İçin Deneyler Bölüm 1: Tane Büyüklüğü Dağılımı Tayini - Eleme Metodu, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara
TS 3624, 1981, Sertleşmiş Betonda Özgül Ağırlık Su Emme Ve Boşluk Oranı Tayin Metodu, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara
Uğurlu, A., 1989, Betonda Agrega Granülometrisinin Düzenlenmesi ve Önerilen Bir Yöntem: Fuller Parabolü, D.S.İ. Teknik Bülteni, sayı:69, s. 45-49, Ankara.
Ünal, O., Uygunoğlu, T., Çoşkun, U., 2005. Agrega Granülometrisinin Yüksek Performanslı Beton Özelliklerine Etkisi. Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi (2) 13 – 20
Yıldırım, H,. 1995. Agrega Konsantrasyonunun Betonun Mekanik Özelliklerine Etkisi. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, D. Tezi, 110s, İstanbul.
56
Yıldırım, M., Yılmaz, I., 2002. Yıldız Irmağı Çökellerinin Beton Agregası Olarak Kullanılabilirliklerinin İncelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Seri A-Yerbilimleri C.19, S.2, 181-192.
57
ÖZGEÇMİŞ
Adı Soyadı : Bekir ÇOMAK Doğum Yeri : Isparta
Doğum Yılı : 1980 Medeni Hali : Bekar
Eğitim ve Akademik Durumu:
Lise : 1996 – 1999 Isparta Anadolu İmam Hatip Lisesi Lisans : 1999 – 2003 Süleyman Demirel Üniversitesi
Teknik Eğitim Fakültesi Yapı Eğitimi Bölümü
Yabancı Dil : İngilizce İş Deneyimi:
2004-…Isparta Senirkent MYO Öğretim Görevlisi