• Sonuç bulunamadı

2.3. Kaynaştırma

2.3.1. Kavramsal Temeller

2.3.1.7. Kaynaştırma Eğitiminin Yararları

Kaynaştırma eğitimleri ilk olarak özel gereksinime sahip çocuklar olmak üzere bu çocukların ailelerine, sınıf öğretmenlerine ve normal çocuklara da fayda sunmaktadır. Özel gereksinimi olan öğrenciler kaynaştırma ile beraber topluma uyumlu hale gelirlerken normal çocuklar da bu arkadaşlarının gelişimlerine katkı sağlamak suretiyle değişik tecrübeler edineceklerdir. Bunların yanında sınıf öğretmenleri çeşitli özellikteki öğrencilerle çalışmak suretiyle tecrübelerini arttırabilmek de aileler de çocuklarının eğitimine özen gösterebilmektedir.

2.3.1.7.1. Kaynaştırma Eğitiminin Özel Gereksinimli Çocuğa Yararları

Kaynaştırma eğitimlerinin özel gereksinim sahibi çocuklara faydaları ile ilgili araştırmacılar çeşitli görüşler belirtmişler, çocukların bu eğitimler ile farklı boyutlarda gelişim gösterdikleri hususunda ise hemfikir olmuş, bunu kabul etmişlerdir.

Alper ve Ryndak (1992:6), özel gereksinim sahibi çocuklar için tam kaynaştırma uygulamasının birçok faydasının altını çizmişlerdir. Öncelikle okul gününün tamamını normal arkadaşları ile geçirmelerinin ayrı ortamlarda faydalanamayacakları toplumsal etkileşim açısından önemli olanaklar sağladığı bir gerçektir. Bu olanaklar özel gereksinim sahibi öğrencilerin toplumsal ve iletişimsel kabiliyetlerini geliştirebilmeleri açısından mühim faydalar sunmaktadır. Bunun yanında özel gereksinimli olan ve normal olan çocukların arkadaşlıkta bulunmalarını sağlamakta ve özel gereksinim sahibi çocukların etkinliklere eşit ve aktif biçimde katılımlarını sağlamaktadır.

Tylor’a göre (1999:42) özel gereksinim sahibi çocuklara uygulanan tam kaynaşma yöntemine destek verilmelidir. Bu çocukların normal gelişimli çocuklar ile kaynaştırılabilmesi çocukların çevredeki bireylerle iletişimlerini güçlendirmektedir. Özmen’se (2003)kaynaştırma ortamının özel gereksinimlere sahip öğrencilerin akranlarıyla birlikte olarak bütün okul etkinliklerinden faydalanabilmesine olanak sağlayıp sosyal ve akademik davranışların kazandırılmasında son derece etkin olduğunu ifade etmektedir.

2.3.1.7.2. Kaynaştırma Eğitiminin Normal Çocuğa Yararları

Araştırmacılar kaynaştırma yönteminin normal gelişim sahibi çocuklara sağladığı faydalar ile ilgili çeşitli görüşler ortaya koyarlarken, bu eğitimle normal çocukların farklılığa saygı duyabilme tutumunu geliştirecekleri düşüncesi tüm araştırmacıların kabul ettiği bir durumdur.

Özel gereksinimli olan çocukların sosyal ortamlarında normal insanlar ile iletişime geçmeleri gerekmektedir. Normal insanlar da bazen özel gereksinimli bu çocuklar ile bir arada olacaklardır. Bu sebeple toplumsal bütünleşmenin okul öncesi çağlarda başlaması ve diğer eğitim kademelerine yayılarak uyumun sağlanabilmesi son derece mühim bir hedef olmaktadır (Selçukoğlu, 2002:124).

Eripek (1986) kaynaştırma programlarından özel gereksinimi olan çocukların olduğu kadar normal olan çocukların da faydalanmakta olduğunu ifade etmektedir. Normal olan çocuklar özel gereksinimlilerle beraber kuracak oldukları iletişimden elde ettikleri bilgiyi ilerleyen dönemlerde de kullanabilecek ve kişisel farklara saygı duymayı, bunları kabullenmeyi öğrenebileceklerdir. Bunların dışında bir diğer faydasıysa kaynaştırma ortamında kişisel farkları kolayca fark ederek daha realist bir kimlik geliştirme imkanı yakalayabileceklerdir.

Özel gereksinimi olan öğrencilerle birlikte eğitim gören normal çocuklar kendilerinden farklı olan insanlara yönelik negatif tutumlarını bir kenara bırakacak, bunun neticesinde kişisel ayrılıkların ve farkların bilincinde olup bunu anlayabilecek ve buna uygun davranabileceklerdir (Atay, 1995; Avcı, 1998).

2.3.1.7.3. Kaynaştırma Eğitiminin Sınıf Öğretmenine Yararları

Kaynaştırma eğitimlerinin sınıf öğretmenlerine faydaları ile ilgili farklı görüşler ortaya koyan araştırmacılar bu eğitimlerin sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişimlerine ve iletişim kabiliyetlerine olumlu etki sağlayacağı konusunda hemfikirdirler.

Kırcaali ve İftar’a göreyse (1998) kaynaştırma sınıflarındaki öğretmenlerin özel gereksinimi olan öğrenciler ile yaptıkları etkinlikler öğretmenlik beceri ve bilgilerine katkı sağlamaktadır. Kaynaştırma faaliyetleri,

kaynaştırma sınıfındaki öğretmenlerin diğer çalışanlar ve insanlarla işbirliğini ve iletişimini arttırmaktadır.

Şahbaz’a göreyse (1997:13) normal çocuklar için kullanılmakta olan ve bilinen etkin öğretim metotlarının birçoğu ilk defa özel gereksinimi olan çocuklara yönelik ortaya çıkartılmıştır. Bu sebeple özel eğitim metotları konusunda bilgi sahibi olan bir öğretmen bu teknikleri bilmeyenlere nazaran daha başarılı olabilecektir.

Kaynaştırma öğrencisi olan öğretmene kaynaştırma grubu eğitmeni olmasının yararları kısaca aşağıdaki gibidir(Özdemir, 2010: 41-42);

 Mesleki deneyim kazanmalarını sağlamaktadır.

 Kendini geliştirmesini ve öğretim becerilerinin gelişmesine katkı sağlar.  Bireyler arası farklılıkların farkına varılmasına ve kabulüne yardımcı olur.  Engelli öğrencinin sosyal ve akademik anlamda ilerlemelerini görmeleri

bireysel motivasyonlarını arttırmalarını sağlamaktadır.

 Özel gereksinimli çocuklara uygulanan eğitim modellerini normal çocuklara da uygulama imkanı edinir.

2.3.1.7.4. Kaynaştırma Eğitiminin Ailelere Yararları

Kaynaştırma eğitimlerinin aileye olan faydası hususunda araştırmacılar çeşitli görüşler ortaya koymuşlar, bu eğitimlerle ailenin çocuğun gelişimini gözlemleme şansı bulabileceği ve çocuğu daha fazla benimseyecekleri hususunda aynı fikirde olmuşlardır.

Kırcaali-İftar’a göre (1998), özel gereksinimi olan çocukların normal eğitim ortamlarında olmaları ailelere moral vererek onları da çabalamaları için motive etmektedir. Uğurlu’ya göreyse (1993:325) özel gereksinimi olan ve normal çocukların aynı ortam içerisinde olmalarının özel gereksinimli olan çocukların ailelerinin, çocuğun başarılı olduğu yönleri görebilmesine, kısıtlı yeteneklerini gerçekçi biçimde değerlendirebilmesine ve bu kapsamda yol çizmelerine yardımcı olmaktadır.

Birçok özel gereksinimli çocuğun ailesi çocuklarının normal gelişimdeki çocuklar ile iletişime geçtiklerini gördüklerinde daha gerçekçi olmaktadırlar.

İstenmeyen davranışlardan birçoğunun yalnızca özel gereksinimli çocuklara has olmadığını, normal çocuklarda da benzeri davranışların olduğunu görmektedirler. (La Porta ve diğerleri, 1996; Akt Şahbaz 1997:11).