Katılımcı Önerilerinin Değerlendirilmesi

Anket kapsamında açık uçlu sorulardan elde edilen cevaplar çizelge haline getirilerek oransal değerleri ortaya konmuştur (Çizelge 3.34).

Çizelge 3.34. Ziyaretçi önerilerinin değerlendirilmesi

Öneriler Cevaplayan Kişi Sayısı Açıklamalar

Çocuk oyun parkı 11 Alanda daha çok çocuk

oyun alanlarına yer verilmesi, daha bakımlı ve korunaklı olması

Bungalov 2 Konaklamaya yönelik

bungalov tarzı tesislere yer verilmesi

Balıkçılık 8 Daha çok balık tutma

alanlarına yer verilmeli ve gece balıkçılığına izin verilmesi

Çeşmeler 2 Çeşmelerin bakımlı olması

ve çalışmayan çeşmelerin tamirinin yapılması

Lavaboların temizliği 15 Lavabo ve tuvaletlerin daha

bakımlı ve temiz olması

Gölde sandalla gezinti 3 Gölde sandal, kano vb

araçlarla gezintiye olanak sağlanması

Piknik alanı 13 Piknik alanlarının daha

bakımlı olması, temiz bırakılması, piknik masalarının artırılması

137

Çizelge 3.34. Devamı

Oturma alanı 7 Daha çok kafeterya tarzında

oturma alanlarına yer verilmesi

Otopark 4 Otopark alanlarının daha

düzenli hale getirilmesi ve otopark alanlarının artırılması

Giriş ücretleri 3 Giriş ücretlerinin

düşürülülmesi

Eğlence 4 Eğlence amaçlı aktivitelere

yer verilmesi

Araç yolları 6 Araç yollarında

iyileştirmeler yapılması, diğer (bisiklet fayton vb.) yollardan ayrılması

Pergola, kamelye ve bank 5 Göl kenarında pergola,

kamelya ve bank tarzında oturma birimlerine daha çok yer verilmesi

Ahşap yürüyüş yolları ve köprüler

4 Ahşap yürüyüş yollarının

artırılması, köprülere yer verilmesi, gezinti yollarının daha bakımlı ve düzenli hale getirilmesi

Doğa aktiviteleri ve spor faaliyetleri

19 Alanda spor alanlarına ve

spor aletlerine yer

verilmesi, doğa

aktivitelerine daha çok önem verilmesi

Kötü koku ve ilaçlama faaliyetleri

10 Alanda çöp kutularından,

atlardan kaynaklanan kötü kokularının giderilmesi için çöp kutularının ve at parkurlarının temizliğinin düzenli yapılması

Aydınlatma 2 Aydınlatma elemanlarının

sayısının artırılması

Seyir terasları 4 Seyir terasları ve gözlem

noktalarının artırılması

Sokak hayvanları 5 Başıboş dolaşan sokak

hayvanları için yemek ve su kaplarının konulması, hayvanların kontrolünün sağlanması

138

Çizelge 3.34. Devamı

İskeleler 2 Sallanan, kırık dökük

iskelelerin daha sağlam hale getirilmesi

Bisiklet yolları 5 Bisiklet yollarının diğer

yollardan ayrılması ve

bisiklet kiralama

olanaklarının artırılması

Güvenliğin artırılması 4 Alan içerisinde güvenlik

faaliyetlerinin artırılması

Çevre düzenlemesi ve bakımı 5 Çevre düzenlemesine önem

verilmesi bakımlarının düzgün yapılması

At biniciliği ve fayton 5 At biniciliği ve faytonla

gezinti için araç ve yürüyüş yollarının dışında bir parkur düzenlenmesi

Kamp alanları 2 Kamp alanlarının

genişletilmesi ve daha kalınabilir hale getirilerek cazibe noktası haline getiril.

Konaklama 3 Yüksek ücretli konaklama

birimlerinin ücretlerinin daha uygun hale getirilmesi

Ziyaretçi önerileri incelendiğinde en çok spor faaliyetleriyle ilgili eksiklikler dile getirilirken, lavaboların temizliği ve bakımıyla ilgili şikayetler ikinci sırayı almaktadır. Piknik alanlarındaki eksik ve bakımsız donatılar ve çocuk oyun alanlarının yetersiz olması dikkat çeken önemli konulardan olmuştur.

3.2. TARTIŞMA

Alana gelen katılımcıların %53,5’ inin erkek olduğu ve katılımcıların 18-55 yaş grubunda yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Katılımcılar orta gelir düzeyine sahiptir. Eğitim durumları incelendiğinde %36 katılımcının lise ve dengi eğitim düzeyine sahip oldukları tespit edilmiştir. Katılımcıların %58,3’ ünün bekar ve % 57,3’ ünün de bir işte çalışıyor olduğu ve bu katılımcıların %41,8’ inin serbest/özel sektörde çalıştığı tespit edilmiştir. Tabiat parkları yoğun kullanıcı talebi olan rekreasyon kaynaklarıdır. Gül ve diğ. (2004) yaptıkları gölcük gölü ve çevresinin peyzaj planlama ve tasarımı çalışmasında aynı fikri savunmaktadırlar. Alana gelenlerin % 58,0’ i yılda 1 ile 3 kez arası gelmiştir. Günübirlik ya da kısa süreli ziyaretler söz konusudur. Katılımcıların %87’ si günübirlik ziyaretleri tercih etmektedir.

139

Bunun konaklama ücretlerinin fazla olmasından ve alana gelenlerin daha çok yakın çevreden gelmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Çalık ve diğ. (2013) “Tabiat parklarının sportif rekreasyon potansiyeli modellemesi (Ballıkayalar Tabiat Parkı örneği)” adlı çalışmalarında da benzer sonuçları elde etmişlerdir. Alana gelenlerin %71,5’ inin çocuk sahibi olmadığı, %58,5’ inin otomobil ile gelmeyi tercih ederken, %32’ sinin otobüs yolculuğunu tercih ettiği, %31,8’ ünün ise ilk defa geldiği, %34,3’ ünün gelmeyi en çok tercih ettikleri mevsim olarak ilkbahar mevsimi ve gelmeyi en az tercih ettikleri mevsim ise %14,3 ile sonbahar mevsimi olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların %61’ inin arkadaş grubuyla gelmeyi tercih ettiği görülmektedir. Katılımcıların %60,3’ ünün 5 ve daha az kişiyle geldiği görülmüştür. Katılımcıların alana gelme nedenleri önem düzeylerine göre sırasıyla verilmiştir: Doğal alanda bulunma isteği, piknik yapmak, yemek yemek, fotoğraf çekmek, kaliteli zaman, doğa gözlemlemek, şehirden uzaklaşma, arkadaş grubu tercihi, yeni deneyimler kazanma, yürüyüş yapmak, yaylalara çıkmak, balık tutmak, bisiklete binmek, sağlık durumu sebebi, kamp yapmak, çocukları doğal alana getirme, yeni insanlarla tanışma, faytonla gezmek, kızakla kaymak, ata binmek, doğal ortamda konaklama, festivale katılmak, organizasyonlara katılma, bilimsel araştırma yapmaktır. Ziyaretçi memnuniyeti rekreasyon için önemli bir faktördür. Uzun (2010) “Kırsal rekreasyon alanlarında kullanıcı memnuniyeti: Bolu Gölcük Ormaniçi Dinlenme Yeri örneği” isimli çalışmasında aynı vurguyu yapmıştır. Alana gelenlerin % 69,1’ ünün memnuniyet düzeyleri yeterlidir. Ancak alana getirilecek yeni kullanımların memnuniyet düzeyini artıracağı düşünülmektedir. Özellikle genç ve çocukların zaman geçirebilecekleri kullanımlar alanda bulunmamaktadır. Bu durum ise alana gelen yaş grubunda sınırlamaya neden olmaktadır.

Alandaki rekreasyon faaliyetlerinin geliştirilmesi, planlanması tasarım ve yönetim çalışmalarında doğal ve kültürel özelliklere ilişkin swot analizi yapmak çalışma açısından önemli katkı sağlayacaktır. Bu bağlamda Topay (2003) “Bartın-Uluyayla peyzaj özelliklerinin rekreasyon-turizm kullanımları açısından değerlendirilmesi üzerinde bir araştırma” adlı çalışmasında ve Uzun (2008) “Düzce Asarsuyu havzası peyzaj değerlendirmesi ve yönetim modelinin geliştirilmesi” adlı çalışmalarında doğal ve kültürel kaynaklara ilişkin swot analizi yapmışlardır.

Abant Tabiat Parkı’ nda SWOT Analizi yapılarak, tez çalışması süresince elde edilen verilerin değerlendirilmesi yapılmıştır. Abant Tabiat Parkı’ nda rekreasyon faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinin güçlü yanlarına karşılık bazı zayıf yönleri, fırsatlarına karşılıkta bazı tehdit unsurları bulunmaktadır. Çalışma alanı doğal peyzaj elemanları varlığı, iklimsel konfor

140

özelliklerine sahip olması, kültürel ve folklorik açıdan zenginliği, flora ve fauna bakımından zengin olması, tahribatlara rağmen doğal ve doğala yakın birçok alanın bulunması, gelişmiş otelcilik anlayışı, konaklama ve catering olanakları, çeşitli doğa tecrübesi örnekleri sunulması, farklı spor ve rekreasyon aktiviteleri yapmanın mümkün olması, uzun devreli gelişim planına sahip olması, dört mevsim turizm-rekreasyon imkanı, coğrafi konumu, İstanbul ve Ankara metropollerine yakın olması alanın öne çıkan güçlü özellikleridir. Çalışma alanının zayıf yönleri bölgesel pazarlamanın yetersiz olması, alanın reklamlarla desteklenmemesi, alt ve üst yapı eksikleri, hizmet kalitesi ve tesis kalitelerinde yetersizlik, personel ve teçhizatın yetersiz olması, doğal ve doğala yakın alanların üzerindeki baskının her geçen gün giderek artması ve kontrolsüzlük olarak saptanmıştır. Alanın en olumlu yönü ise dört mevsim turizm-rekreasyon imkanı sağlaması ve rekreasyon faaliyetlerine imkan sağlayabilecek kapasitede olmasıdır.

Korunan alan statüsüne sahip olması, eko-turizm potansiyeli, doğal kaynakların korunmasına yönelik uluslararası sözleşmelere taraf olunması, yasal mevzuatın olması, Ankara ve İstanbul gibi iki büyük şehre ulaşım açısından erişilebilirliğinin olması, bölgeye her türlü ulaşım aracıyla ulaşabilme, farklı rekreatif ve turistik etkinliklere olanak verecek çeşitliliğe sahip olması alanın çevresinde bulunan diğer rekreasyon alanlarına göre fırsatlarıdır. Abant Tabiat Parkı’ nda rekreasyon faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinin fırsatlarına karşılık bazı tehdit unsurları bulunmaktadır. Bunlar, planlandıktan sonra korunamaması, bu konuda yeterli mevzuat olmasına rağmen cezai işlemlerin uygulanamaması, Tabiat parkında yapılan spor ve rekreasyon aktivitelerinin sınırlanamaması sonucu burayı kendine yaşama alanı olarak seçen birçok hayvan ve bitkinin etkilenmesi, yanlış alan kullanımı alışkanlıkları, yoğun turizmle ekolojik ve çevresel zararlar, koruma kullanma dengesinin sağlanamaması, otel işletmelerinin izinsiz yapılaşma sonucu flora ve fauna yerleşim alanına zarar vermesi, günübirlik ve hafta sonları yoğun kullanımdır.

Rekreasyon kaynağına ilişkin özellikler ve hizmet ziyaretçilerin alana çekimi için önemlidir. Karadağ (2002) “Eğirdir ilçesinin rekreasyon kaynaklarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi” adlı çalışmasında rekreasyon kaynaklarının önemine sınıflandırma yöntemiyle vurgu yapmıştır. Rekreasyon çalışmalarında kullanıcıların görüşlerinin anketlerle değerlendirilmesi, tasarım, plan ve yönetimi yönlendirmekte önemlidir. Kalaycı (2009), Pak (2009), Ateşoğlu (2008), Müderrioğlu (2002), Uzun (2012), Ortaçeşme (1999), Aşıkkutlu (2014), Newman ve Dawson (1998) benzer anket çalışmaları yapmışlardır.

141

Faktör analizi, memnuniyet, alana gelme nedeni ve rekreasyonel donatı ve alanların yeterliliğini belirlemede etkileyici bir yöntem olmuştur. Müderrisoğlu (2002) “Açık hava rekreasyonunda taşıma kapasitesi-rekreasyonel kullanım ilişkilerinin incelenmesi” çalışmasında aynı yöntemi kullanmıştır. Katılımcıların alana gelme sebepleri, memnuniyet durumları ve rekreasyonel alanların ve donatıların yeterliliği konusundaki fikirleri için veriler öncelikle demografik özelliklerle birlikte ki-kare analizine tabi tutularak aralarında ilişki olup olmadığı araştırılmıştır.

142