FK N G dc > dsıvı ise cisim batar.
FK + N = G FK < G
dc < dsıvı ise cisim yüzer. F
K
G
Vb · dsıvı · g = Vc · dc · g
u Cismin özkütlesi ile sıvının özkütlesi kıyaslanır-ken hacimsel olarak batan orana bakılır. Aynı sıvıda yüzen iki cisimden hacimsel oran olarak daha fazla batanın özkütlesi büyük olur. u Aynı sıvıda bulunan iki cisimden, sıvıya batan
hacmi büyük olana etkiyen kaldırma kuvveti de büyük olur. Kaldırma kuvveti FK dV×Y× formülüyle hesaplanır. FK: Kaldırma kuvveti
Vb: Cismin sıvı içinde batan hacmi ds: Sıvının özkütlesi
g: Yerçekimi ivmesi
u Bir cismin sıvı içinde yüzmesi, askıda kalması ya da batması cismin ve sıvının özkütlesine ve cismin içinde boşluk olup olmayışına bağlıdır.
ACEMİ
TEST
“Sıvıların Kaldırma Kuvveti”
141
1
1. Yandaki şekilde K, L ve K
M L
M içi dolu katı cisimleri-nin denge durumu görül-mektedir.
Buna göre,
I. K’nın özkütlesi, sıvının özkütlesinden küçüktür.
II. L’nin özkütlesi, M’nin özkütlesinden küçüktür. III. M’nin özkütlesi, K’nın özkütlesinden küçüktür.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
2. Batan hacimleri eşit K, L, K
L M
M katı cisimlerinin denge durumları şekildeki gibi-dir.
Bu cisimlere etki eden kaldırma kuvvetleri FK,
FL ve FM arasındaki ilişki nasıldır? A) FK = FL = FM B) FM > FK = FL C) FM > FL > FK D) FL > FK > FM E) FK > FL> FM 3. Hacimleri eşit K, L, M K L M
katı cisimlerinin denge durumları şekildeki gibi-dir.
Bu cisimlere etki eden kaldırma kuvvetleri FK,
FL ve FM arasındaki ilişki aşağıdakilerden han-gisidir?
A) FK = FL= FM B) FM = FL >FK C) FM > FK = FL D) FM > FL> FK
E) FK > FL= FM
4. Kütleleri eşit K, L, M katı K
L M
cisimlerinin denge durum-ları şekildeki gibidir. Bu cisimlere etki eden kaldırma kuvvetleri FK, FL ve FM arasındaki iliş-ki aşağıdailiş-kilerden hangisidir? A) FK= FL= FM B) FM = FL > FK C) FK = FL >FM D) FM > FK = FL E) FK > FL> FM 5. dV×Y× –––J cm K dK JFP L dL JFP M dM JFP L dN JFP Özkütleleri verilen yukarıdaki cisimler sıvı içine bırakıldıklarında hangisi ya da hangileri dibe batmadan dengede kalabilir?
A)Yalnız K B) Yalnız L C) K ve L D) M ve N E) K ve M
6. Eşit hacim bölmeli K ve L K
L v v v v v 6×Y×
cisimleri şekildeki gibi dengede kalıyor.
K cismine etki eden kaldırma kuvveti FK nın L cismine etki eden kaldırma kuvveti FL ye oranı
F F L Kkaçtır? A) 2 1 B) 3 2 C) 3 1 D) 2 3 E) 5 2
AMATÖR
TEST
“Sıvıların Kaldırma Kuvveti”
145
1
1. Yer K L 6×Y×Boyutları eşit K ve L cisimleri eşit küplerden oluş-muş ve kütleleri sırasıyla mK ve mL dir.
Cisimler sıvı içinde şekildeki gibi dengede olduklarına göre, m m L K oranı kaçtır? A) 3 B) 2 C) 1 D) 2 1 E) 3 1
2. İçi dolu ve eşit bölmeli
6×Y×
Yer
K L M
K, L, M cisimleri sıvı içinde şekildeki gibi den-gededir.
Buna göre, cisimlerin özkütleleri dK, dL, dM arasındaki ilişki nedir?
A) dK = dL = dM B) dM > dK = dL C) dM > dK > dL D) dK = dL > dM E) dL> dK > dM 3. Yer K L M h h Su
Düşey kesitleri şekildeki gibi olan K, L, M cisimle-rinin su içindeki denge konumları şekildeki gibidir. Buna göre cisimlerin özkütleleri dK, dL, dM ara-sındaki ilişki nedir?
A) dK > dL > dM B) dM > dL> dK C) dK > dM > dL D) dL > dM > dK
E) dK = dL = dM
4. MX kütleli bir cisim,
X
6×Y×
taşma seviyesine kadar sıvı ile dolu kaba bıra-kıldığında bir miktar sıvı taşırarak şekildeki gibi dengeye geldiğine göre,
I. Taşan sıvının ağırlığı cismin ağırlığına eşittir. II. Taşırma kabının ağırlığı artmıştır.
III. Kaldırma kuvveti, taşan sıvının ağırlığına eşittir. yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 5. Yapışık olmayan X ve Y X Y .V×Y×V× küplerinin K sıvısındaki denge durumları şekilde-ki gibidir.
Buna göre,
I. X cisminin özkütlesi, sıvınınkinden büyüktür. II. Y cisminin özkütlesi, sıvınınkinden küçüktür. III. X ve Y cisimlerinin, özkütleleri birbirine eşittir. yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
6. Birbirine yapışık olan X
.V×Y×V× X Y
ve Y küplerinin K sıvısın-daki denge durumları şekildeki gibidir.
Buna göre,
I. X cisminin özkütlesi, sıvınınkinden küçüktür. II. Y cisminin özkütlesi , sıvınınkinden büyüktür. III. X ve Y cisimlerinin özkütleleri birbirine eşittir. yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
UZMAN
TEST
“Sıvıların Kaldırma Kuvveti”
151
1
1. ûHNLO, X ûHNLO,, X YTaşma seviyesine kadar dolu Şekil I deki kapta X cismi yüzerek dengede kalıyor.
X cisminin üzerine Şekil II deki gibi bir Y cismi konularak dengelendiğine göre;
I. Kabın ağırlığı Y cisminin ağırlığı kadar artmıştır. II. Kabın ağırlığı X cisminin ağırlığı kadar artmıştır. III. Kabın ağırlığı değişmemiştir.
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
2. P ağırlıklı, eşit hacim
böl-Su T
meli cismin, yarısı su için-de için-dengeiçin-de iken ip geril-mesi T P
2 = oluyor. İp kesilip cisim dengele-nince, etki eden kaldır-ma kuvveti kaç P olur? A) 1 B) 3 2 C) 5 3 D) 4 3 E) 5 4
3. Şekildeki taşma kabı
Su 120 cm3 80 cm3 K K 80 cm3 çizgisine kadar su doludur. Kütlesi 100 gram olan içi dolu K cis-minden 2 tanesi kaba
bırakıldığında cisimler dibe batıyor ve 10 cm3 su taşıyor. Buna göre, K cisminin özkütlesi kaç g/cm3 tür? (dsu = 1 g/cm3) A) 2, 4 B) 3, 2 C) 4 D) 5, 8 E) 6, 4 4. Şekildeki A ve B cisimle-T1 A B T2 Su
rinin bağlı oldukları iplerdeki gerilme kuvvetleri sırasıyla T1 ve T2 dir.
Suya özkütlesi 0,8 g/cm3 olan bir sıvı karıştırı-lırsa T1 ve T2 nasıl değişir? (dsu = 1 g/cm3) A) T1 artar, T2 azalır. B) T1 azalır, T2 artar. C) T1 ve T2 artar. D) T1 ve T2 azalır. E) T1 ve T2 değişmez. 5. T1 T2 G d1 d2
Havadaki ağırlığı G olan cisim, d1 ve d2 özkütleli sıvılar ile dolu kaplara şekildeki gibi ipler ile sarkı-tıldığında T G, T G 3 2 5 2 1= 2= oluyor.
Buna göre, sıvıların özkütleleri oranı d d 2 1 kaç-tır? A) 9 5 B) 5 9 C) 2 D) 2 1 E) 2 3 6. Özkütlesi 4 g/cm3 olan Küre 6×Y×
metalden yapılmış bir küre, özkütlesi 1,6 g/cm3
olan bir sıvıda tamamen batmış olarak yüzmekte-dir.
Buna göre, küre hacminin % kaçı boşluktur? A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 90
PROFESYONEL
TEST
1
“Sıvıların Kaldırma Kuvveti”
157
1. Ağzına kadar suyla dolu bir kabın içine K cismi atıldığında, K cisminin hacmi kadar; L cismi atıldı-ğında ise, L cisminin hacmi kadar sıvı taşıyor. Buna göre ,
I. K cismi atıldığında kabın ağırlığı değişmemiş-tir.
II. L cismi atıldığında kabın ağırlığı değişmemiştir. III. L cismi atıldığında kabın ağırlığı değişmiştir. yargılarından hangisi ya da hangileri doğru ola-bilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 2. T2 Yer Esnek balon T1 T3 M L K
Az şişirilmiş K esnek balonu ile L ve M katı cisimle-ri bir sıvı içecisimle-risinde şekildeki gibi dengede iken bu cisimleri tutan iplerdeki gerilme kuvvetlerinin büyüklükleri T1, T2 ve T3 oluyor.
Kaptan bir miktar sıvı alındığında T1, T2 ve T3 nasıl değişir?
T1 T2 T3
A) Artar Artar Azalır
B) Artar Artar Değişmez
C) Azalır Artar Değişmez
D) Azalır Değişmez Artar
E) Artar Azalır Artar
3. Su Su K L M Su
K, L ve M cisimleri su içinde şekillerdeki gibi den-gededir.
Her bir kaptaki suya tuz katarak özkütleleri art-tırıldığında hangi cisimlere etki eden kaldırma kuvvetleri değişmez? A) Yalnız K B) K ve L C) K ve M D) L ve M E) K, L ve M 4. Özkütlesi 4 g/cm3 olan O r = 4 cm dV×Y× = 3 g/cm3 maddeden yapılmış 4 cm yarıçaplı küre, 3 g/cm3
özkütleli sıvı içinde şekil-deki gibi yarısı sıvıya bata-cak şekilde dengededir.
Buna göre, kürenin içindeki boşluğun hacmi kaç cm3 tür? (p = 3)
A) 32 B) 60 C) 64 D) 72 E) 160
5. Her bir bölmesi
Su ûHNLO, ûHNLO,, V K V Su V V K L L V hacimli olan K cismi ile L cismi Şekil I'deki gibi dengededir. L cismi sudan
alı-nıp K cisminin üzerine konulunca Şekil II'deki gibi dengeleniyorlar.
Buna göre;
I. L'nin hacmi V'dir.
II. K ve L'nin ağırlıkları eşittir.
III. Şekil I'de K ve L cisimlerine etki eden kaldırma kuvvetleri eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III
159
ÖSYM’den SEÇMELER
"ÖSYM'den Seçmeler"
1. Ahsen, tamamen su dolu bir taşırma kabına suda çözünmeyen K ve L katı cisimlerini ayrı ayrı yavaş-ça bıraktığında; her ikisinin eşit hacimde su taşırdı-ğını gözlemliyor.
Ahsen’in bu gözlemine göre;
I. K ve L cisimlerine suyun uyguladığı kaldırma kuvvetleri eşittir.
II. K ve L cisimlerinin hacimleri eşittir. III. K ve L cisimlerinin özkütleleri eşittir
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve lll E) I, II ve III
2018 / TYT-YKS
2. Ağırlık merkezi O
yer (yatay)
noktası olan bir kutu, su dolu bir kabın içerisine b ı r a k ı l d ı ğ ı n d a şekildeki gibi suda asılı kalmaktadır.
Suyun küp şeklindeki bu katı cisme uyguladığı kuvvetlerin bileşkesinin yönü, şekildeki 1, 2, 3, 4, 5 ile numaralandırılmış oklardan hangisi gibi olur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 2017 / LYS
3. Sırasıyla 25 N ve 30 N ağırlığındaki eşit hacimli K ve L cisimleri, özdeş dinamometrelere asılıyor. K cismi S sıvısına, L cismi de T sıvısına tümüyle batı-rıldığında dinamometrelerin her ikisi de 15 N’yi gösteriyor. S sıvısının özkütlesi ds, T sıvısınınki de dT olduğuna göre, d d T S oranı kaçtır? A) 3 2 B) 4 3 C) 5 4 D) 4 5 E) 3 4 2017 / YGS
4. X küpü K sıvısı içine konulduğunda Şekil I’deki konumda dengede kalıyor. X ve Y küpü birbirine yapıştırılmadan L sıvısı içine üst üste bırakıldığında ise denge konumu Şekil II’deki gibi oluyor.
ĨGMKN+ ĨGMKN++ [GT
(yatay)
[GT (yatay)
Buna göre, cisimlerin ve sıvıların özkütleleri ile ilgili,
I. K sıvısının özkütlesi L sıvısınınkine eşittir. II. X’in özkütlesi Y’ninkine eşittir.
III. X’in özkütlesi L sıvısınınkinden büyüktür. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
2017 / YGS
5. Düşey kesiti şekildeki gibi olan özdeş K, L, M silin-dirleri; üzerlerine konulan X, Y, Z cisimleriyle bir kaptaki su içinde dengededir.
X, Y, Z cisimlerinin kütleleri sırasıyla mX, mY, mZ olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki nedir? (Silindirlerdeki bölmelerin hacimleri birbirine eşittir.)
A) mX = mY = mZ B) mX < mZ < mY C) mX < mY < mZ D) mX = mY < mZ E) mY < mX < mZ 2013 / LYS 1 2 3 4 5 A D A D C