KAHRAMANMARAŞ’TA YAPILAN ve DEVAM EDEN YATIRIMLAR

Ekonomik kriz, Kahramanmaraş'ta kurumsallaşmasını tamamlayamamış ve finansman yapısı bozulan şirketleri ciddi şekilde etkilemiştir. Özellikle 2008 yılında pamuk ipliği alanında alınan korunma tedbirleri sayesinde krizleri en az zararla atlatan tekstil sektörü, verilen bu destek ile yeni bir vizyon kazanmıştır. Kalite ve verimlilik esasına göre çalışan ve kurumsallaşan şirketler bugün krizden hızla çıkarak büyümelerini devam ettirmiştir.

Kriz dönemlerinde Kahramanmaraş'ın yeni pazarlara yönelmesi sayesinde hem krizin etkileri en aza inmekte hem de dünya pazarlarında kalıcı bir yer edinilebilmektedir. Şehirlerin kalkınmasında sektörler arası birliğin önemi elbette ki hayatidir. Kahramanmaraş'ta bu durum iplik, kumaş ve hazır giyim sektörleri arasında birliktelik ve iş birliğiyle kendisini göstermektedir. Bu durumun daha biçimsel bir şekle dönüştürülmesi ve rekabet avantajına çevrilebilmesi için ise kümelenme projeleri ile bu altyapının desteklenmesi gerekmektedir.

Tablo 3.2. Teşvik Yasası’ndan Sonra Kahramanmaraş’ta Gerçekleşen Yatırımlar

Teşvik Yasasından Sonra Tutar

Tamamlanan Yatırımlar 1.848.099.700 USD

Devam Eden Yatırımlar 1.335.829.000 USD

Beklemeye Alınan Yatırımlar 175.335.000 USD

Toplam 3.359. 263.700 USD

Kaynak: Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası – Şubat 2012

Türkiye, Dünya Ticaret Örgütü kuralları çerçevesinde ulusal tekstil ve hazır giyim sektörünün dönüşümü için farklı çalışmalar yapmıştır. Yakın zamanda benimsenen Ulusal Tekstil, Hazır giyim ve Deri Sektörü Stratejisi Türkiye’nin batısındaki (daha gelişmiş) bölgelerdeki üretim kapasitesinin doğudaki (daha az gelişmiş) bölgelerine kayarak tekstilin farklı segmentlerinde ve değer zincirinin farklı noktalarında uzmanlaşan bölgeler öngörmektedir.

Bu strateji yakın zamanda 4 Haziran 2009 tarihinde Başbakan tarafından açıklanan bir teşvik planıyla desteklenmiştir. Bu yeni teşvik planı firmaları üretimlerini veya yeni tesislerini Türkiye’nin az gelişmiş, özellikle güneydoğu bölgelerine taşımaları veya kurmalarını teşvik etmektedir ve tekstil ve hazır giyim sektörünü bu bölgelerdeki öncelikli yatırım alanı olarak ortaya koymaktadır.

Tablo 3.3. Kahramanmaraş’ta Tamamlanan Yatırımların Sektörel Dağılımı

Yatırım Alanı Tutar Pay

Tekstil 718.201.700 USD 38,90 %

İnşaat ve Çimento 505.565.000 USD 27,30 %

Enerji 388.270.000 USD 21,00 %

Metal Sanayi 36.933.000 USD 2,00 %

Gıda 36.500.000 USD 2,00 %

Altyapı 30.600.000 USD 1,70 %

Konfeksiyon 24.280.000 USD 1,30 %

Ambalaj 19.210.000 USD 1,00 %

Sağlık 13.500.000 USD 0,70 %

Diğer 75.000.000 USD 4,10 %

Kaynak: Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası – Şubat 2012

Ayrıca, tekstil ve hazır giyim sektöründeki çokuluslu perakendeciler ve markalar, kendi tedarik zincirlerindeki çevreye olan etki ve çalışma koşulları konusunda sorumluluk almakta ve tedarikçilerinden katı kurallara uyulmasını talep etmektedirler.

Bu eğilim Türkiye’nin AB’ye kabul sürecinde sıkı bir şekilde uyulması gereken yeni regülâsyonlarla artmaktadır. Fakat Türkiye’deki KOBİ’lerin büyük bölümü ve hatta en büyük şirketler bile bu durumdan nasıl etkilenecekleri ve rekabet yeteneklerini

geliştirmek ve/veya sürdürmek için ne tarz çalışmalar yapılması gerektiği yönünde yeterli bilgiye sahip değiller.

Bu koşullar altında tekstil ve hazır giyim sektörü daha üretken, yenilikçi ve gelişmiş ve gelişmekte olan pazarlardaki tüketicilerin gereksinimlerine daha duyarlı davranmalıdır. Bu alanlarda ilerleme kaydetmekte başarısızlık yüz binlerce kişinin işini kaybetmesi, yoksulluk seviyelerinde artış, cinsiyet eşitsizliği ve cari açıkta artış gibi yıkıcı sosyo-ekonomik problemler ortaya çıkmasına sebebiyet verebilir.

Kahramanmaraş'ın, Türkiye'nin en yatırımcı ilk beş ili arasında bulunmaktadır.

Bu başarının altında yine tekstil sektörünün çok önemli payı bulunmaktadır.

Tamamlanan 1,9 milyar dolarlık yatırımın yüzde 40'ı, devam eden 1,3 milyar dolar yatırımın yüzde 35'i tekstil sektörü tarafından gerçekleştirilmektedir. Yatırımların artması ve özellikle yabancı yatırımcıların gelmesi için yürütülen projelerle altyapının iyileştirilmesini, AR – GE kapasitesinin gelişmesini ve sektörel işbirliğinin artmasını sağlamaktadır.

Tablo 3.4. Kahramanmaraş’ta Devam Eden Yatırımların Sektörel Dağılımı

Yatırım Alanı Tutar Pay

Enerji 626.790.000 USD 46,90 %

Tekstil 473.790.000 USD 35.50 %

Gıda 63.630.000 USD 4,80 %

Plastik ve PVC 50.416.000 USD 3,80 %

Altyapı 37.510.000 USD 2,80 %

İnşaat ve Yapı 23.285.000 USD 1,80 %

Turizm 20.600.000 USD 1,50 %

Metal Sanayi 14.020.000 USD 1,10 %

Hayvancılık 11.700.000 USD 0,90 %

Diğer 14.170.000 USD 1,30 %

Kaynak: Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası – Şubat 2012

Kahramanmaraş, tekstil ve hazır giyim sektöründeki ciddi yatırımlarıyla geleceğin Türkiye'sinde bir tekstil ve moda merkezi olmaya hazırlanmaktadır. Hazır

kumaşı üretebilen tekstil sanayisi ve gelişen boya-apre tesislerinin hazır giyim için bir çekim merkezi durumundadır.

Kahramanmaraş’ın yüksek teknoloji seviyesi sayesinde kaliteli ve hatasız hammadde temini sağlamaktadır. Kahramanmaraş'ta 2005 yılından bugüne kadar yapılan ve devam eden özel sektör yatırımlarının 3,5 milyar dolara yaklaşmıştır. Teşvik belgeli yatırım istatistiklerine göre 2005 yılında iller sıralamasında yedinci, 2006'da sekizinci, 2007'de üçüncü ve 2011 Ekim ayı itibariyle sekizinci sırada bulunmaktadır.

Kahramanmaraş ekonomisinin en gelişmiş sektörü olan tekstilde, özellikle teknoloji ve kalitede ulaşılan nokta Türkiye standartlarının üstüne çıkmıştır. Dünya tekstil pazarlarında teknolojik olarak ve kalite bakımından rahatça rekabet edebilecek yetenek kazanmıştır. Böylece uluslararası bir hammadde merkezi haline gelmiştir.

Kentin olduğu gibi ülkenin de iktisadî büyümesinde tartışılmaz bir statüye sahip olan Tekstil Sanayi yüksek döviz girdisi sağlamaktadır.

Tekstil Sektöründeki makinelerin teknoloji seviyeleri:

 İplik üretimi yapan tesislerde; 2000 model ve altı iğ sayısının toplam iğ kapasitesi içindeki oranı %33, 2000 model ve altı rotor sayısının toplam rotor kapasitesi içindeki payı %43’dir.

 Dokuma Kumaş üretimi yapan tesislerde; 2000 model ve altı tezgâh sayısının toplam kapasite içindeki oranı %29’dur.

 Örgü Kumaş üretimi yapan tesislerde; 2000 model ve altı makine sayısının toplam kapasite içindeki oranı %23’dir.

 Denim üretimi yapan tesislerde; 2000 model ve altı tezgahların toplam kapasite içindeki oranı %0’dır.

 Boya/Kasar tesislerinde; 2000 model ve altı kazanların toplam kapasite içindeki oranı %21’dir.