Kış Karakterizasyon Verilerinin Atık Türlerine Göre Değerlendirilmes

Kağıt-Karton

Düşük gelirli ve yüksek gelirli bölgelerdeki kâğıt-karton atıklarının yüzdelik değişimleri incelendiğinde, bu yüzdenin orta gelirlide diğer bölgelere kıyasla daha düşük olduğu görülmektedir. Bu durumun sebebi hanelerden kitap, gazete ve öğrenci malzemelerinin orta gelirliye oranla daha fazla kullanılması gösterilebilir. Hafta sonu kâğıt oranının fazla olması ise vatandaşların izinli günüde aldıkları gazeteler olabilir. Tüm veriler göz önüne alındığında atıkların içerisindeki kâğıt-karton bileşeninin ağırlıklı ortalama yüzdesi %6,13 olarak bulunmuştur.

Cam

Karakterizasyon çalışmaları sonucunda atıkların içerisinde bulunan cam oranı %4,33 olarak bulunmuştur. Gelir seviyesine göre yüksek ve düşük bölgelerindeki cam oranında istatistiksel olarak önemli bir farkın olmadığı belirlenmiştir. Genel olarak orta gelirli ve meydanlarda bulunan yeme içme yerlerinin sıklığından dolayı cam malzemeden imal edilmiş ambalaj tüketimi daha fazladır denebilir. Hafta sonu cam tüketiminin hafta içine oranla fazla olma sebebi de insanların dışarıda yemek yeme alışkanlıklarının sonucudur.

PET

Atıkların PET içeriği ortalaması, yapılan karakterizasyon çalışması sonucunda %0,85 olarak tespit edilmiş olup, bu bileşenin yüksek gelir ve orta gelirli bölgelerinde birbirine

68

yakın seyrettiği belirlenmiştir. Düşük gelir bölgelerinde PET içeriği yüzdesinin diğer bölgelere oranla düşük olduğu görülmektedir.

Poşet

Atık bileşenleri içerisindeki ortalama poşet yüzdesi %8,29 olarak tespit edilmiştir. Düşük gelir ve yüksek gelir bölgelerinde değerler birbirine yakın seyrederken, orta gelirli bölgesinde bu oran daha düşüktür. Bunun sebebi ise ticarethaneler poşetleri müşteri odaklı kullanmaları ve atık poşeti olarak kullanım yaparken poşetleri tasarruflu kullanmaya dikkat ederler.

Plastik

Karakterizasyon çalışmaları ile atıkların içerisindeki plastik oranı ortalama %1,98 olarak tespit edilmiştir. Orta gelirli bölgelerindeki plastik oranı diğer bölgelere kıyasla daha yüksektir. Plastiklerin yüksek gelir grubunda düşük gelir grubuna oranla yüksek olma nedeni ise gıdalarını düşük gelirli gruba nazaran daha fazla ambalaj halinde almalarıdır.

Metal

Atık bileşenleri içerisindeki metal içeriği ortalama %0,45 olarak tespit edilmiştir. Metal bileşeni yüzdesi gelir seviyesine göre analiz edildiğinde önemli farklılıkların olmadığı görülmüştür.

Organik (Biyobozunur) Atık

Biyobozunur atıklar, toplam atık içerisindeki en yüksek yüzdeye sahip olup, ağırlıklı ortalama yüzdesi %47,44 olarak belirlenmiştir. Bu bileşenin orta gelirliden gelen atıklarda daha yüksek bir yüzdeyle temsil edildiği, diğer taraftan yüksek gelirli bölgelerinde ise daha düşük olduğu görülmektedir. Bunun sebebi orta gelirli bölgelerde lokantalarda arta kalan yemek atıklarının fazla olması, yüksek gelirli bölgelerde ise hanede çalışan sayısının fazla olmasından dolayı evde yemek yapma alışkanlıklarının düşük olması olabilir.

Elektrik-Elektronik Atık

Karakterizasyon çalışmasında elektrik-elektronik atıkların toplam atığa oranı %0,16 olarak belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, yüzdelerin çok düşük olması sebebiyle kesin bir yargıda bulunmak mümkün olmamakla birlikte, gelir seviyesine göre çok fazla değişmediği gözlenmiştir.

69

Tehlikeli Atık

Atık bileşenleri içerisindeki tehlikeli atık yüzdesi %0,52 olarak belirlenmiştir. Tehlikeli atık yüzdesinin genel olarak gelir seviyesi ile doğru orantılı artış gösterdiği gözlenmiştir. Orta gelirli bölgelerde ise temsil edici numuneler içerisindeki tehlikeli atık oranının nispeten yüksek çıkmasının nedeni tehlikeli atıkların ticarethanelerde daha duyarsızca atık saklama kabına atılması olabilir.

Kompozit

Kompozit atıklarının, toplam atık içerisindeki yüzdesi %0,46 olarak belirlenmiştir. Bu bileşenin, gelir seviyesi orta gelirli ve yüksek bölgelerde önemli oranda değişmediği tespit edilmiştir.

Tekstil

Karakterizasyon çalışmasında, atıkların tekstil oranı ortalama %10,86 olarak belirlenmiştir. Orta gelirli bölgesinde bu oran nispi düşük olup, gelir seviyesi yüksek olan bölgelerde yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca hafta içi oluşan tekstil atıklarının hafta sonu oluşan tekstil atıklarından bu oranda yüksek olmasının sebebi tekstil imalat firmalarının hafta sonu çalışmaması olarak değerlendirilebilir.

Çocuk Bezi

Karakterizasyon çalışmaları sonucunda atıkların içerisinde tespit edilen çocuk bezi oranı %5,79’dir. Çocuk bezi kullanımı her gelir grubu için yaygın şekilde görünmektedir. Bu değer düşük gelirli bölgelerde diğer bölgelere nazaran daha yüksektir. Bunun sebebi düşük gelir seviyeli bölgelerde doğum oranının daha yüksek olması olabilir.

Park Bahçe Atıkları

Park Bahçe atık yüzdesi yapılan karakterizasyon sonucunda %0,12 olarak belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, yüzdelerin çok düşük olması sebebiyle kesin bir yargıda bulunmak mümkün olmamakla birlikte, yüksek gelirli ve düşük gelirli bölgelerde azda olsa olmasının sebebi insanların yaşam alanlarında park ve bahçe konusuna dikkat ettikleri için az da olsa atıkları oluşmuştur.

Diğer Yanabilir

Diğer yanabilir atık yüzdesi yapılan karakterizasyon sonucunda %11,63 olarak belirlenmiştir. Diğer yanabilir atık muhtevası beklendiği gibi orta gelirli bölgelerde daha

70

yüksek oranlardadır. Yüksek ve düşük gelirli bölgelerde yapılan gruplandırmada ise önemli bir fark göstermediği belirlenmiştir.

Diğer Yanmayan

Karakterizasyon çalışmaları sonucunda atıkların içerisinde bulunan diğer yanmayan atıkların oranı %0,99 olarak belirlenmiştir.