Kültürel Çeşitliliğin İnovasyon Üzerine Etkilerini İnceleyen Çalışmalar

Tablo 2.4: Kültürel Çeşitliliğin İnovasyon Üzerine Etkilerini İnceleyen Literatür

Yazarlar Örneklem

Zaman Aralığı

Çeşitlilik Türü - Ölçüm

Endeksi Bağımlı Değişken Sonuç

Florida ve Gates

(2003) ABD - 50 eyalet 1990

Kültürel Çeşitlilik - Gay Endeksi, Bohem Endeksi,

Yurtdışı Doğumlular Endeksi Yüksek teknolojili yoğunlaşma Olumlu etki Niehbur (2010) Almanya - bölge düzeyi 1995-2000

Doğum yeri - Herfhindahl ve

Shannon Endeksi Patent başvuruları Olumlu etki

Lee ve Nathan (2010)

Londra - firma düzeyi

(2300 firma) 2007

Doğum Yeri, etnisite - Fraksiyon Endeksi

Yeni ürün, Geliştirilmiş ürün, yeni ekipman, yeni

çalışma metodu Olumlu etki Özgen vd. (2011)

AB ülkeleri - bölge düzeyi

1991-1995,

2001-2005 Doğum yeri - Fraksiyon Endeksi Patent başvuruları Olumlu etki Özgen vd. (2013) Hollanda - firma düzeyi (2789 firma)

2000-2002,

2004-2006 Doğum yeri, Simpson Endeksi Patent Olumlu etki

Qian (2013) ABD - metropoller 2000

Doğum yeri, Herfhindahl

Endeksi Patent sayısı Etki yok

Nathan ve Lee

(2013) Londra 2005-2007 Göçmen sahipliğindeki firmalar Yeni ürün tanıtımı Olumlu etki

Bosetti vd. (2015) 20 Avrupa ülkesi 1995-2008

Yabancı vasıflı göçmenlerin

işgücü nüsundaki payı Patent sayısı Olumlu etki Kaynak: Yazar tarafından oluşturulmuştur.

Çalışmalarında ekonomik coğrafya ve sosyolojik faktörleri bir arada işleyen araştırmacı Florida, yaratıcı faaliyet açısından çeşitliliğin önemine sıklıkla vurgu yapmıştır (Florida, 2002a; b; c; 2003; Florida ve Gates, 2003). Florida ve Gates (2003) ABD eyaletleri üzerine yaptıkları araştırmada kültürel çeşitliliğin tolerans ile birlikte yüksek teknolojili büyümeyi artırdığını ileri sürmüştür. Araştırma sonucunda farklı cinsel tercihlere açıklık oranı ve yabancı doğumlu ikamet edenlerin yoğun olduğu eyaletler yüksek teknolojili endüstrilere sahip yerlerdir. Bu çalışmada çeşitliliğin ölçüm yaklaşımı literatürden biraz farklıdır. Kültürel kökler bağlamında bir çeşitlilik ölçümünden ziyade sadece yabancı doğumluların payı alınmıştır. Ayrıca nedensellik ilişkileri net bir şekilde ortaya konmamıştır. Bu açıdan literatürde patent başvuruları şeklinde ölçülen inovasyon ile kültürel çeşitliliği birleştiren ilk çalışmanın Niehbur’a (2010) ait olduğu söylenebilir.

Niehbur (2010) Almanya için bölgesel düzeyde işgücü nüfusunun doğum yeri farklılıklarına göre oluşturduğu çeşitlilik endeksleri ile patent başvuruları arasındaki ilişkiyi incelemiştir. 1995 ve 2000 yıllarına ilişkin yapılan analizlerde sonuçlar, farklı kültürel geçmişlerden gelen işçilerin bilgi ve yeteneklerindeki çeşitliliklerin bölgesel AR-GE sektörlerinin performansını arttırdığını ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, eğitim seviyeleri de önemlidir. Kalifiye elemanlar arasında çeşitlilik, yenilik çıktıları üzerinde en büyük etkendir.

Lee ve Nathan (2010) İngiltere’nin Londra şehri için kültürel çeşitliliğin inovasyon üzerine etkisini firmalar düzeyinde incelemiştir. Araştırmada 2007 Londra Yıllık Ticari Araştırması'ndan elde edilen veriler kullanılmıştır. Çeşitlilik doğum yeri esasına göre Fraksiyon endeksi ile ölçülürken inovasyon yeni ürün geliştirme, mevcut ürüne ilişkin geliştirme, yeni ekipman ve yeni çalışma metodu geliştirme olmak üzere dört kategoride ölçülmüştür.

2300'den fazla firmadan elde edilen veriler ışığında işgücü ve sahiplik çeşitliliği, ürün ve süreç yeniliği arasında önemli pozitif ilişkiler bulunmuştur. Ancak katsayılar çeşitliliğin inovasyona etkisinin çok büyük olmadığına dikkat çekmektedir. Genel olarak bulgular, çeşitlilik ve yenilikçi faaliyet arasındaki ilişkilerin, süreç inovasyonu için ürün yeniliği için olduğundan daha güçlü olduğunu önermektedir. Ürün yeniliği ölçümleri firma sahiplerinin kültürel çeşitliliği ile daha güçlü bir şekilde ilişkili

iken tersine, süreç yeniliği, tam örneklemin işgücü çeşitliliğine daha fazla bağlıdır (Lee ve Nathan, 2010:72).

Özgen ve diğerleri (2011) Avrupa’da 170 bölge üzerinde 1991-1995 ve 2001- 2005 periyodları için göçmen çeşitliliğinin inovasyon üzerine etkilerini araştırmışlardır. İnovasyon, milyon kişi başına patent başvuruları ile ölçülürken çeşitlilik doğum yeri verileri ile Simpson endeksi kullanılarak ölçülmüştür. Bulgulara göre yabancıların payındaki artış inovasyonu etkilemezken kültürel çeşitlilikteki bir artış olumlu etkilemektedir. Göçmenlerin yetenek düzeyi inovasyon üzerindeki, bu olumlu etkide ayrıca öneme sahiptir.

Özgen ve çalışma arkadaşları (2013) Hollanda’da gerçekleştirdikleri çalışmada kültürel çeşitliliğin etkilerini firma düzeyinde de incelemiştir. Özgen ve diğerleri daha az yabancı çalışanı istihdam eden firmaların genellikle daha yenilikçi olduğu, ancak bir firmanın yabancı çalışanları arasındaki çeşitliliğin inovasyon faaliyeti ile pozitif ilişkili olduğunu tespit etmişlerdir. Buna ek olarak, Çeşitliliğin ürün veya süreç yenilikleri üzerindeki olumlu etkisi, bilgi yoğun sektörlerde ve uluslararası odaklı sektörlerde daha fazladır.

Diğer taraftan kültürel çeşitliliğin tüm türleri inovasyon için tamamen iyi değildir. Ayrıca her türden inovasyon çeşitlilikten eşit derecede etkilenmez. Örneğin Hollanda doğumlu çalışanların daha küçük bir paya sahip olmasına karşılık gelen daha büyük bir Simpson indeksi bazen inovasyonu düşürür. Bununla birlikte, göçmen çalışanlar arasında daha fazla (daha küçük bir eş-konum endeksi ile ölçülen) çeşitlilik ürün yeniliği üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir; iş gücünün (eşsiz doğum yerleri sayısıyla ölçülen) kültürel "zenginliği" ise süreç yeniliğini artırır (Özgen vd., 2013:14). Özgen ve diğerleri (2013:14) çalışmalarının sonunda inovasyonun daha çok firma ölçeği, performans, dış koşullar ve kurumlar tarafından belirlendiğini göz önünde bulundurarak çeşitliliğin olumlu etkisinin aşırı abartılmaması gerektiği üzerinde durmuşlardır.

Qian (2013) Florida’nın Yaratıcı Sınıf Teorisi’nde kullandığı tolerans ve çeşitlilik kavramlarının arasındaki farkı istatistiksel olarak incelemek için ABD metropol alanlarına ait verileri çok değişkenli analiz yöntemi ile analiz etmiştir. Çalışmada çeşitliliğin yenilik ve girişimcilik üzerindeki etkileri karşılaştırılmıştır.

Ancak çeşitliliğin, inovasyon sürecini etkilemedeki bilgi ve yaklaşımları çeşitlendirici rolü Qian'ın çalışmasında empirik açıdan desteklenmemiştir.

2.6.3. Kültürel Çeşitliliğin Girişimcilik Üzerine Etkilerini İnceleyen Çalışmalar