IPARD Amaç Hiyerarşisi 67

IPARD desteği aşağıdaki amaçları içermektedir:

 IPARD desteği müktesebat uyumunun en fazla gerekli olduğu dört sektöre odaklanmış olup (süt, kırmızı et ve tavuk eti, balık ve meyve-sebze) sektörlere yönelik gıda zincirinin en zayıf olduğu kısımlara yönelik uygulamalara yer verilmektedir;

 Çevre konusunda, IPARD’ın amacı tarım-çevre uygulamalarının kompleks yapısı sebebiyle pilot seviyede tarım-çevre tedbirine hazırlık amaçlı faaliyetlerin gerçekleştirilmesidir. Diğer taraftan gübre depolama, atık ve atık su yönetimi, enerji tasarrufu ve modern sulama sistemleri gibi çevresel konular önemli bir düzeyde ele alınmaktadır.

 Yerel kalkınma konusunda kapasite oluşturulması için yerel kırsal kalkınma stratejilerinin geliştirilmesi ve söz konusu stratejilerin kalitesi temel alınarak seçilecek Yerel Eylem Gruplarının oluşturulması amaçlanmaktadır.

Kırsal ekonominin geliştirilmesi kapsamında, kırsal alanlarda arıcılık, tıbbi ve aromatik bitkiler ve süs bitkilerini içeren sektörlerde çiftlik içi ve dışı faaliyetler, yerel ürünler ve geleneksel sanatlarda mikro işletmelerin geliştirilmesi, kırsal turizm ve kültür balıkçılığı (su ürünleri yetiştiriciliği) ele alınmaktadır (Anonim, 2007a).

IPARD’ın amaçları, Çok Yıllık Gösterge Planlama Belgesi (MIPD) çerçevesinde belirlenmektedir. MIPD kapsamında IPA Kırsal Kalkınma Bileşeni bağlamında üç öncelik Ekseni belirlenmiştir:

 Tarım sektörünün sürdürülebilir adaptasyonun sağlanması ve Topluluk Standartlarının uygulanması,

 Tarım-çevre tedbirlerinin uygulanması ve LEADER yaklaşımı için hazırlık faaliyetleri, ve

 Kırsal ekonominin geliştirilmesini destekleyerek kırsal alanların sürdürülebilir kalkınması.

Yukarıda bahsedilen Ulusal Planlar, Stratejiler ve AB katılım müzakereleri çerçevesinde, IPARD’ın genel amaçları aşağıdaki gibi belirlenmiştir:

 Hedeflenen yatırımlarla tarım ve gıda sektörünün sürdürülebilir modernizasyonuna katkı sağlanması; bunun yanında Genişleme Paketinde ve

MIPD’de belirtilen gıda güvenliği, veterinerlik, bitki sağlığı, çevre ve diğer standartlara ilişkin AB müktesebatının üstlenilmesinin teşvik edilmesi,

 Kırsal alanların sürdürülebilir kalkınmasının teşvik edilmesi IPARD’ın özel amaçları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir;

 Eksen 1: Pazar etkinliğinin iyileştirilmesi ve Topluluk Standartlarının uygulanması

 Eksen 2: Tarım-çevre tedbirleri ve yerel kırsal kalkınma stratejilerinin uygulanması için hazırlık faaliyetleri.

 Eksen 3: Kırsal ekonominin geliştirilmesi

Bu amaçlar tedbirlere göre detaylandırılmaktadır. IPARD’ ın Birinci uygulama aşamasında aşağıdaki tedbirler uygulanacaktır;

 Tarımsal işletmelerin yeniden yapılandırılması ve Topluluk standartlarına ulaştırılmasına yönelik yatırımlar

 Tarım ve Balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının yeniden yapılandırılması ve Topluluk standartlarına ulaştırılmasına yönelik yatırımlar  Üretici gruplarının kurulmasına destek

 Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi  Teknik destek

IPARD’ın ikinci uygulama aşamasında aşağıdaki tedbirler uygulanacaktır:  Çevre ve kırsal peyzaja yönelik faaliyetlerin uygulanmasına hazırlık

 Yerel kırsal kalkınma stratejilerinin hazırlanması ve uygulanması (Anonim, 2007a).

² MIPD

Eksen 1 - Tarım sektörünün adaptasyonu ve Topluluk Standartlarının uygulanması Eksen 2 - Tarım-çevre ve Leader tedbirleri için hazırlık faaliyetleri

Eksen 3 - Kırsal ekonominin geliştirilmesi

Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi

- Amaç 1: Ekonominin geliştirilmesi & iş imkanlarının artırılması

- Amaç 2: İnsan kaynaklarının, örgütlenme düzeyinin & yerel kalkınma kapasitesinin geliştirilmesi

- Amaç 3: Kırsal alan fiziki altyapı hizmetlerinin geliştirilmesi & yaşam kalitesinin artırılması - Amaç 4: Kırsal çevrenin korunması & geliştirilmesi

Aynı zamanda:

- b ölgesel gelişme farklılıkları& kırsal alanların çeşitliliğinin göz önünde b ulundurulması - kamu kesimi ve özel kesim ile STK'lar arasında etkili b ir koordinasyonun sağlanması - sürdürülebilir iş ve yaşam koşullarının sağlanması, tarımsal yapıdaki dönüşüm sürecinde ortaya çıkab ilecek olumsuz etkilerin en aza indirilmesi

- yoksulluk ve sosyal dışlanmaya maruz veya b u risk altındaki b irey ve grupların aktif katılımı yoluyla sosyal yardımlaşma ve sosyal entegrasyonun teşvik edilmesi

IPARD Genel Amaçlar:

1. hedeflenen yatırımlarla tarım ve gıda sektörünün sürdürülebilir modernizasyonuna

katkıda bulunulması; bunun yanında, Genişleme Paketinde belirtilen gıda güvenliği, veterinerlik, bitki sağlığı, çevre veya diğer standartlarla ilgili AB müktesebatının üstlenilmesinin teşvik edilmesi

2. kırsal alanların sürdürülebilir kalkınmasının teşvik edilmesi Spesifik Amaçlar:

- Eksen 1: Tarım sektörünün etkinliğinin ve rekabet gücünün artırılması suretiyle adaptasyonunun sağlanması ve Topluluk Standartlarının uygulanması

- Eksen 2: Tarım-çevre ve Leader tedbirleri için hazırlık faaliyetleri

- Eksen 3: Kırsal Ekonominin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi, yaşam kalitesinin & kırsal alanların cazibesinin arttırılması

Eksen 1 : Pazar etkinliğinin geliştirilmesi & Topluluk Standartlarının uygulanması (uygulama 2007'de başlayacaktır) Öncelikli amaçlar:

- tarımsal işletme ve tarım-işleme sanayinin ekonomik performanslarının, rekabet güçlerinin ve

sürdürülebilirliklerinin artırılması amacıyla yeniden yapılandırılmaları, aynı zamanda Topluluk standartlarının uygulanması ile çevre koruma, kamu sağlığı, hayvan ve bitki sağlığı, hayvan refahı ve iş güvenliği konularında performansın geliştirilmesi - üretici gruplarının teşvik edilmesi

Eksen 2 : Tarım-çevre & LEADER tedbirlerinin uygulanması için hazırlık faaliyetleri

(uygulama 2010 itibariyle kapasite geliştirlmesinden sonra başlayacaktır)

Öncelikli amaçlar: - Tarım-çevre tedbirlerinin uygulanması için hazırlık faaliyetleri - Leader tipi tedbir hazırlıkları uygulanarak yerel girişimlerin teşvik edilmesi

Eksen 3 : Kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi & yaşam kalitesi (uygulama 2007'de başlayacaktır) Öncelikli amaçlar:

- Kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi

- göç ve nüfus azalmasını önlemek amacıyla istihdam ve iş olanaklarının artırılması

- kırsal alanlarda yaşam kalitesinin artırılması

9. Kalkınma Planı 2007-13 Eksen 1 - Rekabet Gücünün artırılması - Tarımsal yapının etkinleştirilmesi Eksen 2 - İstihdamın artırılması Eksen 3 - Bölgesel Gelişmenin sağlanması

Tedbir 1.1: Tarımsal İşletmelerin yeniden yapılandırılması ve Topluluk

Standartlarına ulaştırılmasına yönelik Yatırımlar

- 1.1.1 Süt - 1.1.2 Et

Tedbir 1.2: Tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının yeniden yapılandırılması ve Topluluk

Standartlarına ulaştırılmasına yönelik yatırımlar

- 1.2.1. Süt ve süt ürünleri - 1.2.2. Et ve et ürünleri - 1.2.3. Meyve & sebze - 1.2.4. Su ürünleri

Tedbir 1.3. Üretici Gruplarının kurulması

Tedbir 2.1: Çevre ve kırsal peyzaja yönelik faaliyetlerin uygulanmasına hazırlık

- 2.1.1 Erozyon kontrolü

- 2.1.2 Su kaynaklarının korunması - 2.2.3 Biyolojik çeşitlilik

Tedbir 2.2: Yerel kırsal kalkınma stratejilerinin hazırlanması ve uygulanması

- 2.2.1 Yetenek kazandırma, harekete geçirme ve yerel kalkınma

stratejilerinin hazırlanması - 2.2.2 Yerel kalkınma stratejilerinin uygulanması

- 2.2.3 Yerel eylem gruplarının faaliyet giderleri

- 2.2.4 İşbirliği projelerinin uygulanması

Tedbir 3.1: Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi

- 3.1.1. Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi - 3.1.2. Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi - 3.1.3. Kırsal turizm - 3.1.4. Kültür balıkçılığının geliştirilmesi

Tedbir 4: Teknik Destek

ULUSAL KIRSAL KALKINMA PLANI Hazırlık aşamasında Diğer paydaşlarla işbirliği Tarım Stratejisi 2006-10 Tarım Kanunu IPA Kom.Tüz.1085/2006 ve Uy.Tüz.718/2007

Kom. Tüz. 1698/05 ve Uyg. Tüz.1974/06