ve değişik tipte yapılarda yapı izleme sistemleri bulunmaktadır (Ayasofya Mü-zesi; Fatih, Süleymaniye, Sultanahmet, Mihrimah Sultan Camiileri, Ayasofya Müzesi ve Maltepe Camii minareleri; Bo-ğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet Köprüleri; Marmaray; yüksek binalar; vb.).
KRDAE’deki mevcut laboratuvarlar ve saha ölçüm sistemleri yapıların dep-rem davranışlarıyla ilgili geniş araştırma olanakları sağlamaktadır. Sarma ma-sası laboratuvarı 4 adet değişik boyut ve kapasitedeki sarsma masalarından oluşmakadır. En büyük sarsma masası 3mx3m boyutunda olup 10 tona kadar olan yükleri 0-50 Hz arasında kaydedi-len gerçek deprem hareketleri vererek sallayabilmektedir. Diğer masalar daha küçük olup iki, üç, ve tek eksenli olarak çalışmaktadır. Dinamik itme ve deprem yalıtım birimleri test laboratuvarı bir adet 40 ton kapasiteli yatay ve iki adet 100 ton kapasiteli düşey hidrolik itici/çeki-ci’lerden oluşmaktadır.
KRDAE, deprem hasar senaryolarının geliştirilmesi, deprem sonrası yapıların tamir ve güçlendirilmesi, deprem hasar tespiti ve sigortalama, tarihi yapıların depremlerden korunması, ve depreme dayanıklı tasarım yönetmeliklerinin ha-zırlanması konularında da aktif olarak çalışmaktadır. Türkiye’de mevcut dep-rem şartnamelerinin çoğu KRDAE ele-manlarının katkıları ve liderliği ile geliş-tirilmiştir.
2004 yılından bu yana KRDAE bünyesin-de faaliyet gösteren Afete Hazırlık Eği-tim Birimi afet bilinci konusunda toplu-mun her kesimine hitap edecek eğitim programları geliştirmekte, eğitim malze-meleri hazırlamakta, yaygınlaştırılması konusunda aktif olarak eğitimler/eğiti-ci eğitimleri vermeye devam KRDAE, UNESCO-Hükümetlerarası Oşinografik Komisyonu’nun bir alt organı olarak 2005 yılında kurulan “Kuzey-Doğu Atlantik, Akdeniz ve Bağlantılı Denizler (NEAM) için Tsunami Erken Uyarı ve Zararları Hafifletme Sistemi Hükümetlerarası Eş-güdüm Grubu (ICG/NEAMTWS)” çalış-maları kapsamında, aynı zamanda Böl-gesel Tsunami İzleme Merkezi (BTIM) olarak da faaliyet göstermesi hedefle-nen bir Ulusal Tsunami Uyarı Merkezi
101
Proje kapsamında kullanılan denizdibi deprem ölçer (SBO) ve açılma ölçer (EBO) sistemler
Üsküp Mustafa Paşa 1/10 ölçekli modeli sarsma masası testleri
BTİM Deprem Gözlam Alanı (yeşil çerçeve) ve Tsunami Tahmin Noktaları.
kurma çalışmalarını diğer ulusal kurum ve kuruluşların da önemli katkıları ile ta-mamlamış ve bu bağlamda Doğu Akde-niz, Ege ve Karadeniz bölgelerini içeren faaliyet alanında bölgesel nitelikli “Aday Tsunami Gözlem Sağlayıcı” olarak görev yapmaya başlamış bulunmaktadır. Göz-lem alanı içerisindeki tüm depremleri gözlemleyerek bu depremlerin yarata-bileceği tsunamiler hakkında hızlı bilgi üretilmekte, Karar Destek Sistemi uya-rınca tsunami uyarı mesajı oluştumakta ve bu mesajlar Afet ve Acil Durum Yöne-timi Başkanlığı’na ve üye ülkelerin tem-silci kuruluşlarına iletilmektedir.
KRDAE mevcut birikimi ve uluslararası nitelikteki çalışmaları ile ülkemizdeki tüm önemli alt yapı projelerine deprem konu-sunda danışmanlık hizmeti sağlamakta ve depremle ilgili önemli uluslararası projelerde yer almaktadır. Halen KRDAE bünyesinde çok sayıda (2013 yılında 17 adet BAP, 4 adet TÜBİTAK, 3 adet DPT, 22 adet AB, 33 adet Döner Sermaye, 2 adet ISTKA) proje yürütülmektedir. Bu projelerin toplam bütçeleri yaklaşık 10,000,000TL ve 5,000,000Euro merte-besindedir.
KRDAE’nde yer alan Deprem Mühendis-liği, Jeodezi ve Jeofizik Anabilim Dalla-rında 2014 yılında 22 öğretim elemanı ve 12 doktoralı araştırmacı mevcuttur ve toplam 75 yüksek lisans ve doktora öğrencisi bulunmaktadır. Araştırma ağır-lıklı bir Enstitü olarak lisansüstü öğren-cilerimizi ayni zamanda bir araştırma yardımcımız olarak değerlendiriyor, on-ların bilim üretimine katkıda bulunmala-rını destekliyor ve onlara bu doğrultuda gerekli proje ve alt alt yapı olanaklarını sağlıyoruz. Enstitümüzün kurmuş olduğu uluslararası ilişki ağıyla öğrencilerimizi ilişkilendiriyor, araştırma olanaklarının gelişmesine hep birlikte özen gösteriyor ve öğrencilerimizin başarı ve katkılarını ödüllendirmeye çalışıyoruz.
KRDAE 145 yıllık tarihi birikimi ve bilinir-liği ile bir mükemmeliyet merkezi haline gelmiş ve dünyada deprem üzerinde öğretim, araştırma, uygulama ve gözlem yapan en önemli merkezler arasında yer almış bulunmaktadır.
Giriş
Orta Doğu Teknik Üniversitesinde “dep-rem” konusundaki çalışmaların koordine bir şekilde yürütülmesine yönelik çalış-malar 1973 yılında ODTÜ Deprem Mü-hendisliği Araştırma Grubunun kurulma-sı ile resmiyet kazanmıştır. Grup, İnşaat Mühendisliği ve Mühendislik Bilimleri bölümlerine mensup deprem konusuyla ilgilenen 15 öğretim üyesinden oluşmuş-tur. 1976 yılında yeni öğretim üyelerinin katılımı ile kurulan Deprem Mühendisliği Araştırma Enstitüsü, 2547 sayılı Yükse-köğretim Kanunu gereğince 1982 yılın-dan sonra Deprem Mühendisliği Araştır-ma Merkezi’ne dönüştürülmüştür. Deprem Mühendisliği Araştırma Merkezi (DMAM), disiplinlerarası bir yapıya sa-hip olup deprem mühendisliği, sismo-loji ve depremle ilgili sosyo-ekonomik konularda bilimsel araştırmaları ve pro-fesyonel çalışmaları yürütmeyi, lisans ve özellikle yüksek lisans programları-na katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Deprem Mühendisliği Araştırma Merke-zinin halen yaklaşık 50 üyesi bulunmak-tadır. Merkezin disiplinlerarası yapısına uygun olarak, bu üyeler ODTÜ’nün sekiz
değişik bölümüne mensup öğretim üye-leridir. Bu bölümler, İnşaat Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Jeodezi ve Coğrafi Bilgi Teknolojileri, Mühendislik Bilimleri, Şehir ve Bölge Planlama, Psikoloji, Sos-yoloji ve İstatistiktir.
Kurulduğu ilk yıllardan itibaren bu mer-kezde aktif görevler üstlenmiş pekçok öğretim üyemiz ülkemize Deprem Mü-hendisliği ve Mühendislik Sismolojisi in-terdisipliner alanlarında önemli katkılar-da bulunmuştur. Özellikle 1992 Erzincan Deprem’i ile başlayan ve 1995 Dinar, 1998 Adana-Ceyhan ve 1999 Marmara Bölgesi Depremleri ile devam eden sü-reç içerisinde DMAM deprem hareketine maruz kalan yapıların güçlendirilmesi, sismik performans tahminleri üzerine pekçok araştırma ve uygulama proje-sinde görev almıştır. Bu projelerde aktif görevler alan öğretim üyeleri yukarıda bahsedilen konularla ilgili büyük bir tec-rübe kazanmışlar ve Türkiye koşulların-da değerli bilimsel araştırmalar gerçek-leştirerek bilimsel yayınlar yapmışlardır. Ayrıca, ülkemizde kuvvetli yer hareketi şebekesinin kurulması, zorunlu deprem sigortası, güçlendirme ve mikrozonlama