İnternet Reklamcılığı

İnternet reklamcılığının, geleneksel reklamcılığa göre yılda 365 gün 24 saat düşük bir maliyetle kullanılıyor olması, ulusal ya da uluslar arası firmaların reklamlarını internet üzerinden yapmasına neden olmaktadır. İnternet üzerinde ilk reklam, 1994 yılında Hotwired sitesinde banner reklamı olarak yayınlanmıştır.

Elektronik reklamın üç temel amacı vardır;209

- Bir markanın, kuruluşun ya da web sitesinin, bir poster ya da afiş olarak kullanarak, kamuoyu nezdinde bilinirliği arttırmak,

- Web sitesinin ziyaretçi trafiğini oluşturup genişletmek,

- Tüketici tepki yöntemini web sitesine yönlendirerek bir reklam kampanyasının stratejik amacını oluşturmak.

Artan internet kullanımına paralel olarak internet reklamcılığı da büyük gelişim göstermektedir. İnternet reklamcılığı, ürün objelerinin reklamının yapılabilmesi için doğrudan internet kanalının kullanılmasıdır. İnternet reklamcılığı, ücreti karşılığında reklam bandı çeşitlerinden, sponsor tipi reklamlara kadar her türlü reklamı web ortamında ya da e-posta üzerinden dijital formlarda pazarlama yöntemidir.210

İnternette reklamcılık, diğer tüm reklamcılık türleri gibi satıcı ve alıcı arasındaki etkileşimi sağlamaktır. Fakat bu noktada diğer reklamcılık türlerinden ayrılan bazı özellikleri mevcuttur.

209 _{Muammer Zerenler, a.g.e., s.278}

210 _{Aytaç Mestçi, İnternette Reklamcılık Dünyada ve Türkiye’de İnternet ve İnternet Reklamcılığı}

4.4.1 İnternet Reklamcılığının Özellikleri (Avantajları)

Bireyselleşme: İnternet reklamlarının, diğer reklam kanallarına nazaran, hedef kitleye erişim oranı oldukça yüksektir. Sitelere giriş yapan ziyaretçi profil verileri, reklamların hedef kitlelerine ulaşmasını sağlamaktadır. Promosyon ve reklamların hedefindeki tüketiciye yönelik, onun ilgi alanlarına, onun istediği ürünlere yönelik, kişiselleştirilmiş reklamlar sunulabilmesi, internet reklamcılığının önemli fark ve avantajlarındandır.

Etkileşim: İnternet reklamlarının en belirgin farklarından biri interaktif özellik taşımasıdır. Etkileşim, bireyselleşme ile iç içe geçmiş kavramlardır. Şöyle ki, etkileşim sayesinde firma sahipleri müşterilerle çift yönlü bir iletişim kurma olanağına sahip olarak, tüketiciler hakkında çeşitli bilgilere sahip olarak onların ilgi alanlarına göre reklamlarını düzenleyebilmektedirler. Kullanıcılar ise bu bilgilerin hangilerini paylaşıp hangilerini paylaşmayacaklarının kontrolüne sahip olur.

Hızlı Yayın: İnternet reklamcılığında, diğer reklam kanallarını aksine reklama etki edebilme süresi oldukça kısadır. Reklamın yayına hazırlanış süresinin kısa olması, reklam içeriğinin hızlı müdahale ile değiştirilebilmesi, reklamın yayında olduğu siteler dışında başka sitelerde de kolaylıkla yayınlanabilmesi, coğrafik ve süre olarak herhangi bir sınırlamanın olmaması internet reklamcılığını öne çıkaran farklardandır.

Maliyet Verimliliği: İnternet reklamcılığının diğer reklam mecralarına göre birim kişiye ulaşma maliyeti daha düşüktür. İnternetin ulaşılabilirliğinin çok yüksek olması, kitlesel boyutta bir kullanıcı yüzdesinin olması, yapılan reklamın yayınlanma süresinin uzunluğu, internet reklamcılığının firmaların bütçelerinde reklam için ayırdıkları meblağları çok da zorlamadığı görülmektedir.

Bu farklılıkları genel olarak toparladığımız şu üç ana farklılıktan bahsedebiliriz.211

- İnternet kullanıcısının gördüğü şeyleri kontrol edebilmesi nedeniyle, bir işletmenin web sitesini seçerek ziyaret etmesi, o işletmenin mamullerine ilgi gösterdiğinin belirtisidir ve bu yüzden verilen mesajla ilgilenme olasılığı fazladır.

- İnternetin interaktif olma özelliği, pazarlamacıya ihtiyaç ve isteklerini öğrenme yolunda tüketicilerle yakın ilişki kurmasına imkân vermekte, bu da tutundurma mesajlarını müşteriye özel hale getirmede kullanılabilmektedir.

- Doğrudan doğruya tüketiciye hitap edilebilmesi sayesinde, internette pazarlama çabaları spesifik müşteriler üzerinde daha etkili olabilmektedir.

İlk kez banner reklamları ile başlayan internet reklamcılığı serüveni, zamanla gerek ihtiyaçların gerek yaratıcılığın beslemesi sonucu çeşitli türlere bürünmüştür. Çok çeşitli statik ve dinamik reklam türleri yaratılarak, günümüzün rich medya uygulamalarına gelinmiştir. Günümüzde, internetin temel dinamikleri daha net tanımlanır olmuştur. Özellikle reklamcılık açısından değerlendirildiğinde, internetin sınır tanımaz doğası ve bir o kadar da kaotik yapısı reklamcılara yeni vizyonlar kattığı kadar yeni problemler de doğurmaktadır. Bir taraftan internet reklamcılığının geleneksel reklamcılığa oranla en büyük avantajları sayılan; 24 saat yayın ve yayım, yüksek derece etkileşim, yeni ve geleceğin en önemli kavramı olarak “sanal deneyimleme”, doğrudan hedef kitleye ulaşabilme, hedef kitleyi her türlü özelliği açısından birebir tanıma ve birebir

uygulamalar geliştirme ve çok önemli bir fonksiyon olarak reklam etkinliklerinin çok hızlı ve çok doğru, üstelik yayımla eş zamanlı olarak ölçümlenmesi gibi özellikler bulunmaktadır.212

211 _{İsmet Mucuk, a.g.e., s.259}

212 _{Faruk Çalıkuşu, “İnternet Reklam Çeşitlerinin Tüketici Tutumları Açısından Karşılaştırılması”, Öneri,}

4.4.2 İnternet Reklamcılığının Dezavantajları

Bir diğer taraftan ise reklamla yayın içeriğinin karışması, reklamın ve/veya mesajın algılanmasında hata, “tıklama” kolaylığı sayesinde tüketicinin elde tutulamaması ve kontrolün neredeyse tamamen tüketicide/izleyicide olması ve bu durumlara bağlı olarak hatırlanma düşüklüğü gibi sorunlar da oluşmaktadır.213

Bunun yanında, internet erişiminin hala istenen seviyede olmaması, teknik arızalar, kesintiler, internet reklamlarının hala televizyonun etkileyiciliğini yakalayamamış olması, insanların televizyon başındayken internettekine göre daha farklı bir ruh halinde olması (özellikle insanların televizyon karşısına daha rahat bir ruh haliyle geçmeleri, interneti ise daha çok bilgi arama, araştırma yapma için kullanmaları) yüzünden reklamlara karşı tutumlarının farklı olması akla gelen diğer dezavantajlı yönler olarak sayılabilir.