59
Ek 1: 1916 Numaralı Trabzon Şer‘iyye Sicili Metni (H. 1160-1161/ M. 1147- 1148)
[1a/1] Bab-ı Pazar Mahallesi sâkinelerinden üçüncü kızı demekle ârif Esma binti Hacı Mustafa Ağa nâm
hatunun Çarşu Mahallesi’nde mezârlık kurbunda Boşnak zevcesi Havva Hatun zimmetinde bâ temessük otuz beş guruş alacak hakkından otuz bir guruş mezbûre Esma Hanım'a izn-i şer‘ ile teslîm olundu fî Cemaziyelâhir sene 1160.
[1a/2] Bin yüz altmış senesi mâh-ı Safer-i gurresi Trabzon kadısı fazîletlü Abdullah Efendi hazretlerinin
sicilidir.
[1a/3] Bâb-ı Pazar Mahallesi sâkinlerinden Esseyyid (…) Musa ibni Halil mahzarında târih-i vesîkadan yedi
gün mukaddem Ahmed Efendi'den on iki paraya alub bana devr eylediği sekiz guruşun Ahmed Efendi'ye hîbe ve teslîm eyledim dediğine Ebubekir ibni Ali ve Ali Beşe ibni Mustafa nâm kimesnelerin şehâdetleri kayıd şud fî 22 Receb sene 1161.
[1b/1] Umdetü’s-sâdâtü’l-kirâm Esseyid Süleyman Efendi dâd-ı şerifehu siyadetuhu bade’t-tahiyetü’l-vâfiye
inhâ olunur ki medîne-i Trabzon ve Akçaabad kazasında sâkin olan sâdât-ı kirâm-ı zevi’l-ihtirâm üzerlerine tarafımızdan şer‘i kaymakam nasb ve ta‘yîn olunmuşdur gerekdir ki sahihü’n-neseb olanlara tevkir ve ihtirâm idüb (…) vech ırz ve mallarına ta‘arruzdan hazer idesiz ihzâr ve te’dîb ve hukuk-ı şer‘iye sâbite tahsîl-i iktizâ etdikde sır edüb sâir ahkâma ta‘cîz ve müdâhale ettirmeyesiz guruşiye nâmıyla ve sâir gayrı bahâne ile bir akçelerin almayub (…) zâhir ve kuzât hücceti ve kaymakam temessükâtıyla amel olub alâmet-i (…) isti‘mâl idenlerin zecr ve defterlerinde mukayyed-i tam ve kendiniz bir kimesneye alâmet ve hisse ve izin vermeyesiz bu vedîat-ı küberâ ve emânet-i uzemânın mâ-hüve’l-vâcib ri‘âyet ve sıyânetlerince say‘ ve ihtimâm eyleyesiz ve’s-selâm hurrire fî evâsıt-ı mâh-ı Rebî‘ülevvel sene 1160.
El-Fakîr Bolevizâde Mehmed Emin En-nakîb-i Ulemâ-i Eşrâfü’l-Memâlik-i Osmaniye
[1b/2] Bin yüz altmış bir senesi Rebî‘ülevveli'nin sekizinci yevmi penşenbede Kapucubaşı Ahmed Ağa
Pulatana'ya revâne olmuşdur.
Bin yüz altmış bir senesi Cemâziyelevvelisi'nin on dördüncü yekşenbe günü cümle ma‘rifetleriyle sa‘âdetlü Kapucıbaşı Ahmed Ağa'ya ta‘yîn olunan yevmiye defteridir ki zikr olunur.
İnyar oğlundan Nân-ı azîz 1 guruş Yanko oğlundan Lahm-ı ganem 8 1 Pazarbaşından Pirinc-i Mısri 5 kıyye 1 guruş Pazarbaşından Revgan-ı sade 1,5 kıyye 1 guruş Pazarbaşından kahve yarım kıyye 50 Hatib 20 para Şem‘-i asel 10 para Dakik 2 kıyye 10 para Ma‘ senbere 1 guruş Yekûn 7 guruş
Rebî‘ülâhir'in on dördünden Cemâziyelevvel'in ön dördüne gelince sa‘âdetlü Kapucubaşı Ahmed Ağa'ya beher yevm onar guruşdan üç yüz guruş verilmişdir.
[1b/3] Bâ‘is-i tezkire budur ki bin yüz altmış bir senesinin bâ fermân-ı âli Trabzon nâhiyesinden Yomra
nâhiyesine isâbet eden bir taksit iki yüz guruş Hatab Mehmed Efendi ma‘rifetiyle izzetlü Musa Ağa yedinden iki yüz guruş taksîd-i evvel olmak üzere Yomra nâhiyesinden tamamıyle ahz olmağla işbu yedlerine tezkere verilmişdir 6 Muharrem sene 1161.
60
Ek 1: (Devamı)
Meblâğ-ı merkum arpacılara havale olmuşdur. Hüseyin Kethüdâ-i Vali-i Trabzon
[1b/4] Trabzon valisi Mustafa Paşa'nın kethüdâsı Hüseyin Ağa acem üserâlarının bârgirlerinin birinin
ücretlerini yüz on beş guruş verdiği bu mahalle kayıd şud.
Meblâğ-ı merkum yüz on beş guruş arpacılara havale olunmuşdur.
Kapucubaşı Ahmed Ağa'nın menkulâtı içün dört günlük kırk guruş Musa Ağa'ya vermişdir 40 guruş. Ünye'ye giden kayık navlı Fitacıoğlu'na Musa Ağa'dan alınmışdır 11 guruş.
Divân efendisinden Musa Ağa vermişdir 11 guruş.
Ünye hanına giden kayık nâvlı yine Musa Ağa vermişdir 30 guruş. İkinci Ağa Elhâc Hüseyin Ağa'ya Musa Ağa vermişdir 10 guruş. İstanbul'a giden kapucubaşının çukadarına 10 guruş.
Kayık nâvlı ve menzil bargîrlerine Musa Ağa vermişdir 6 guruş. Yeniçeri ağası 50 guruş.
Musa Ağa 25 guruş.
Musa Ağa yediyle Acem esirlerine verildi 168 guruş. Dizdâr Ağa'nın 12,5 guruş.
Hüsamzâde'nin 12,5 guruş.
+__________________________________________ 279 guruş
Salyâne akçesinden Trabzon Ağası Mustafa Ağa tahsîl edüb sarf eylediği akçedir. Gürcü Bekir Ağa'ya Batum cânibine gitmek için verdiği kayık nâvlı 30 guruş. Şehri Mehmed Ağa'ya verilen menzil ücreti 12 guruş.
Cevahane kayığının nâvlına verilen 3 guruş. Kayık nâvlına ve mesârif-i sâire 38 guruş.
+__________________________________________ 83 guruş
Trabzon valisi vezîr-i âsaf-ı nezîr devletlü, inâyetlü, Mustafa Paşa hazretlerinin oğlu Halil Bey'in mekkârî bargîrleri Musa Ağa yediyle verilen 50 guruş + 96 guruş
61
Ek 1: (Devamı)
[2a/1] Bâ‘is-i tezkire budur ki işbu bin yüz altmış bir senesinin Devlet-i Âliye tarafından fermân-ı âli ile
mahalle-i me’mûr olan Acem tâ’ifelerinin kendi bargîrlerine verilen yüz on bir guruş izzetlü Musa Ağa yediyle arpa akçesiyle hesab olunmağla işbu yedlerine tezkere verildi fî 12 Cemaziyelâhir sene 1161.
Bende Hüseyin Kethüdâ-i Vali-i Trabzon Yalnız dört yüz otuz sekiz guruş yirmi beş paradır.
Hammâliye 1 guruş, mahzen kirası 1 guruş.
Devletlü, inâyetlü efendimiz için alınan Pirinc-i Mısır. Fî 10 Recebü’l-ferd sene 1161.
3130 kıyye 319 kile – 55 para
Yalnız yedi yüz elli dokuz guruş on paradır. Hammâliye 6 guruş, mahzen kirası 3 guruş.
Devletlü, inâyetlü efendilerimiz için alınan şaîr fî 10 Receb sene 1161. Şaîr kile-i İstanbulî 1250 – Her bir kilesi 24 paraya olmak üzeredir.
[2a/2] Trabzon valisi vezîr-i mükerrem devletlü Abdullah Paşa hazretlerinin yevmiye verilen zehâyir
bahasıdır ki ber-vech-i âti zikr olunur. 1443,5 bir günlük tayinatıdır. 1443,5 +1443,5 4330,5 +346 mukaddem avâid 4676,5 guruş
Mukaddem verilen avâid ve mesârif-i sâi’re 346 guruş
Trabzon mahallâtından mukaddem Musa Ağa'ya teslîm olunan 1886 guruş Musa Ağa'ya teslîm olunmuşdur. Zâhire akçesinden müslüman ve keferelerden bin sekiz yüz seksen altı guruş teslîm olunmuşdur.
[2b/1] İşbu bin yüz altmış senesi Receb-i Şerif'in on altıncı gününden Trabzon sükkânından Uzun Mahmud
oğlu Ali'nin bin guruş ücret ile ber-vech-i iştirâk menzilimi nasb ve doksan gün umûr-ı menzili rü’yet etmek üzere onlar dahi ta‘ahhüt ve iltizâm eyledikleri işbu mahalle kayıd olundu ve bin guruş ücretin dört yüz guruşu ahâlî-i vilâyet salyânesinden ve üç yüz guruş Trabzon'un elli dokuz senesinde mahsûb avârız (…)
62
Ek 1: (Devamı)
Kapucubaşı İbrahim Ağa yedinden ve üç yüz guruş altmış senesi avârızı tahsîldârı Sim Gerdan Hacı Mahmud Ağa tarafından cümle ma‘rifetiyle havale olunduğu işbu mahalle şer‘ verildi fî 16 Receb sene 1160.
Şuhûdü’l-hâl, (…) Efendi Hazretleri, Ali Ağa, Hacı Ahmed Ağa, Azeban Ağa, Musa Ağa, Hatib Efenedi, Ömer Efendi
[2b/2] İşbu bin yüz altmış senesi Şevvâli’l-mükerrem'in on yedinci gününden altı ay tamamına değin
Trabzon sükkânından Uzun Mahmud Ağa ve oğlu Ali Beşe nâm kimesneler cümle ma‘rifetleriyle iki bin guruş ücret ile ber-vech-i iştirâk menzil-i nasb ve ta‘yîn olunub müddet-i mezbûre tamamına değin umûr-ı menzili rü’yet etmek üzere anlar dahi ta‘ahhüd ve iltizâm eyledikleri işbu mahalle kayıd şud hurrire fî 17 min Şevvâl sene 1160.
Şuhûdü’l-hâl, Abdullah Efendi bin Şeyh Hasan Efendi, Çengel Elhâc Mehmed Ağa, Ali Ağa Nimbıyıkzâde, Musa Ağa, Azeban Elhâc Ömer Ağa, Selâm Ağası Ahmed Ağa, Hatib Mahmud Efendi
[2b/3] Halâ Trabzon menzilcisi Uzun Mahmud Ağa ve Ali Ağa meclis-i şer‘ide Trabzon gümrüğü mukata‘ası
emini Elhâc Mahmud Ağa'nın tarafından vekîli Monla Ömer mahzarında yüz altmış senesine mahsûb iltizâmı olan Trabzon avârızı malından Trabzon menzilinde havale olunan akçeden bundan akdem rü’yet eylediğimiz üç aylık menzil ücretinden yüz elli guruş ücreti kabz eyledik dedikleri işbu mahalle şerh verildi hurrire fî 9 min Şevvâl-i mükerrem sene 1160.
[2b/4] Gümrük zabt tezkiresidir.
İzzetlü Monla Ömer bade’s-selâm Hudâ’ya emânet olasın işbu bin yüz altmış bir senesi dahi Trabzon gümrüğü mukata‘ası uhde-i iltizâmımızda olub bu esnâda peksimet iktizâ etmekle işbu tezkere tahrir ve irsâl olundu vusûlünde gerektir ki üslûb-ı sabık üzere mukata‘a-yı mezbûr tarafımızdan vekâlet bula zabt ve rabt ve cânib-i mîrî içün âid ve râcî olan rüsûmâtı ahz ve kabz eyleyüb hilâf-ı kanûn ve mugayir-i şer‘ bir ferde cevr itmeyüb âkilâne hareket eyleyesiz ve’s-selâm.
El-Muhlis Hacı Mahmud Emîn-i Gümrük-i Trabzon
[2b/5] Ba‘is-i tahrir-i hurûf budur ki
İşbu bin yüz altmış bir senesi Trabzon gümrüğü mukata‘ası uhde ve iltizâmında olub nefs-i şehrin esir dellâliyesi dahi mukata‘a-yı mezbûrun aklâmından olmağla işbu bin yüz altmış bir senesi Muharremi gurresinden Zilhiccesi gayetine dek zabt eylemek üzere dârende-i tezkire izzetlü Yakub Ağa ve Ali Alemdâr ve Ahmed Beşe'ye der-uhde ve iltizâmı verilüb yedlerine işbu tezkire vaz‘ olundu ki gurre-i mezbûreden mukata‘a-yı mezbûra zabt ve sene-yi mezbûrede vâki‘ mâh-ı mezkûr tamamına dek meşai müşterek mutasarrıf olub zabtlarında kimesne müdâhale eylemeye hurrire fi evail-i şehri Zilkade-i Şerife sene 1160.
El-Muhlis Hacı Mahmud Emîn-i Gümrük-i Trabzon
[2b/6] Ba‘is-i tahrir-i hurûf budur ki
İşbu bin yüz altmış senesi Muharremi gurresinden Trabzon gümrüğü mukata‘ası der-uhte ve iltizâmmım olub nefs-i şehirde ihtisâbiyye ve hammalbaşılık gümrüğü mezbûr tevâbi‘inden olmağla tarafımızdan İbrahim Ağa ve Ahmed Alemdâr'a tefvîz ve sipariş olundu ki mu‘tâd-ı kadîm olageldiği minvâl-i meşrûh üzere ihtisâbiyye hidmetinde istihdâm olunub taraf-ı mîrîye ait olan rüsûm-ı mîrî ahz ve kabz eylemek şartıyla yedlerine işbu tezkire vaz‘ olundu, taraf-ı aherden bir kimesne dahl ve ta‘arruz kılmaya sene-i mezbûre Zilhiccesi gayetine değin zabt ve rabt eyleye sene 1161.
63
Ek 1: (Devamı)
(…) Emîn-i Gümrük-i Trabzon
[3a/1] İşbu bin yüz altmış senesine mahsûben eyâlet-i Trabzon'dan ber-mu‘tâd-ı kadîm halâ vali-i Trabzon
vezîr-i zîşan devletlü, izzetlü Mustafa Paşa hazretlerinin eyâlet-i mezkûreden ta‘yîn olan yirmi bin guruş hazariyesi iki taksid ile tahsîl-i taksid bu senelik cânib-i mîrîye iânet içün her bir eyâlet ve elviye ahâlîleri hazariyeleri mikdâr-ı akçeye şurût-ı seferiye üzere mîrî mübâşirlerine teslîm olunmak babında sadır olan iki kıta fermân-ı âlîşân Trabzon mahkemesine vusûl ve sicil-i mahfuza bade’s-sebt zikr olunan yirmi bin guruş vezîr-i müşârün-ileyh hazretlerinin hazariyesi ve yirmi bin guruş iânet-i mîrî ki cem‘an kırk bin guruş cümle ma‘rifet-i şer‘ ile ber-mu‘tâd-ı kadîm eyâlet-i mezkûreye tevzî‘ ve taksîm ve her kaza ve nevâhî ahâlîlerinin sehemlerine isâbet iden akçedir ki aynı ilâ sicilatdan ihraç olunmuşdur hurrire fî 2 Rebî‘ülevvel sene 1161.
Kaza-i Giresun iânet-i seferiye ve hazariye 3000 guruş Yalnız üç bin guruşdur. Kaza-i Keşap iânet-i mîrî ve hazariye 3000 guruş
Yalnız üç bin guruşdur.
Kaza-i Tirebolu iânet-i mîrî ve hazariye 5000 guruş
Yalnız beş bin guruşdur.
Kaza-i Görelei-i mîrî ve hazariye 7200 guruş Yalnız yedi bin iki yüz guruşdur.
Kaza-i Akçaabad iânet-i mîrî ve hazariye 1000 guruş
Yalnız bin guruşdur.
Nâhiye-i Yoros iânet-i mîrî ve hazariye 1000 guruş
Yalnız bin guruşdur.
Nefs-i Trabzon keferesi iânet-i mîrî ve hazariye 1000 guruş
Yalnız bin guruşdur.
Nâhiye-i Maçuka iânet-i mîrî ve hazariye 1000 guruş
Yalnız bin guruşdur.
Nâhiye-i Yomra iânet-i mîrî ve hazariânet-iye 800 guruş Yalnız sekiz yüz guruşdur.
Kaza-i Sürmene iânet-i mîrî ve hazariye 4500 guruş
Yalnız dört bin beş yüz guruşdur.
Kaza-i Of
iânet-i mîrî ve hazariye 6500 guruş
Yalnız altı bin beş yüz guruşdur.
Kaza-i Rize
iânet-i mîrî ve hazariye 6000 guruş
Yalnız altı bin guruşdur.
Cem‘an Yekûn 40000 guruş Yalnız kırk bin guruşdur.
[3a/2] Medîne-i Trabzon'un ulemâ’ ve a‘yân-ı vilâyet iş erleri bâ serhüm meclis-i şer‘e gelüb takrir-i
kelâmlarında halâ vali-i memleketimiz ikâmet eyledikleri beylik sarayın mevâzi‘-i ta‘mîr ve kurbunda müceddeden bînâ olunan odalar termime muhtaç olan mahallerin cümle ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘ ile keşif ve ebniye ahvâline vukuf-ı tam-ı bâkî mimarbaşı ve neccâr ve huccârbaşı ve sâir ustalar tahmin eylediklerinde ta‘mîrât-ı mezkûrenin kirasına baha ve üstâdîye ve sâir malzemesine aylık bin guruş saray-ı mezkûre muttasıl Murteza Efendizâde'den iştirâ’ olunub buyût-ı adiyeyi müştemil hâriciyye ve dâhiliyyeli menzili bin iki yüz elli guruş ve yine saray-ı mezkûre idhal olunmak üzere Kürkçü Ali vereselerinden iştirâ‘ olunan mülk-i menzil yedi yüz guruşa ve mütesellim bey hazretlerine ikramiye bin guruş kethüdâlarına yüz elli guruş ve kâtibine elli guruş (silik) emniye ve hüddamiye seksen guruş ve kâtibiye ve ihzâriyye yetmiş guruş ki min cihetü’l-mecmû‘ beş bin beş yüz guruş mesârifat bâliğ olub meblâğ-ı mezkûr cümle kaza ihtiyarları ve cümle ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘ ile ber-vech-i mu‘tâd olugeldiği minvâl üzere Trabzon kazalarına tevzî‘ ve taksim olunan ta‘mîrat-ı saray defteridir ki ber-vech-i âti zikr olunur hurrire fî 2 Rebî‘ülevvel sene 1160.
Kaza-i Giresun 520 guruş Kaza-i Keşab 520 guruş Kaza-i Görele 1308 guruş Nâhiye-i Yoros 182 guruş Kaza-i Akçaabad 182 guruş Kaza-i Sürmene 817 guruş
64
Ek 1: (Devamı)
Kaza-i Of 1181 guruş Kaza-i Rize 1090 guruş Cem‘an yekûn 5800 Yalnız beş bin sekiz yüz guruşdur.[3a/3] Vech-i tahrir-i huruf budur ki berât-ı âlîşân ile mesârif olduğum dönüm-i duhan amediye-i Trabzon ve
Canik-i Karahisar şarki mukata‘ası bedel-i iltizâmı sene-i sabıkı işbu bin yüz altmış bir senesi Muharremü’l-haramı ibtidasından senesi gayetine değin bir senelik zabt ve tasarrufu tarafımızdan darende-i temessük Serdengeçti Hacı Mehmed Ağa'ya tevfiz ve sipariş olunup merkum dahi ber-vech-i muharrer iltizâm ve kabul itmeğin sene-i merkume ibtidasından gayetine değin zabt ve tasarruf idüb iktizâ-i mahsulât ve rüsumat-ı ahz ve kabz olunmak husûsunda tarafımızdan ve taraf-ı ahardan kimesne mani ve merahim olunmaya.
El-Fakîr Mehmed
[3a/4] İşbu bin yüz altmış bir senesi mah-ı Şevvâl-i mükerremin onuncu gününden altı ay tamamına değin
Trabzon sükkânından oğlu Ali Beşe ve Kasım Ağa nâm kimesneler cümle ma‘rifet-i ve ma‘rifet-i şer‘ iki guruş ücret ile ber-vech-i iştirak menzilci nasb ve ta‘yîn olunub müddet-i mezbûre tamamına değin umûr-ı menzili rü‘yete anlar dahi ta‘ahhüd ve iltizâm eyledikleri işbu mahalle kayıd şud hurrire fî 10 min Şevvâl sene 1161.
Şuhûdü’l-hâl, Nimbıyıkzâde Ali Ağa, Musa Ağa, Hüsamzâde Ahmed Ağa
[3b/1] Medîne-i Trabzon'un umemen ulemâ‘ efendileri ve a‘yân-ı vilâyet ağaları bâ serhüm meclis-i şer‘e
gelüb takrir-i kelâmlarında halâ valimiz olan vezîr-i zîşân düstûr-ı âsaf devletlü, inayetlü Mustafa Paşa hazretleri sa‘âdetle Trabzon'a nuzûl ve ikâmet buyurdukları beylik sarayın ekser mevâzi-i ta‘mîr ve termime muhtaç olmağla vezîr-i müşârün-ileyh hazretleri taraflarından bâ buyruldu, ta‘yîn buyurulan mübâşir ma’rifeti ve ma‘rifet-i şer‘ ile cümle ma‘rifetleriyle saray-ı mezkûrun derûn-ı bîrunûnda ta‘mîr olunacak mahaller keşf-i ebniye ahvâline vuku‘ olan mimarbaşı ve neccârbaşı ustalarıyla mu‘ayne ve tahmin olundukda kaymakamları suretlü, sa‘âdetlü Osman Bey'in ta‘mîr eyledikleri mahaller ile mâ‘an cem‘an on beş yüz elli guruş ve saray-ı mezkûre muttasıl Murteza Efendizâde sarayına ilhak içün iştirâ‘ olunan hâriciyye ve dâhiliyye mülk-i menzil bin iki yüz elli guruş ve Göncü Ali menzili yedi yüz guruş ve Yahya Efendizâde Mehmed Efendi menzili dört yüz guruş ve hârici bab-ı hazreti veliy-ün-niamî bin guruş ve otuz bin guruş mübâşireye iki yüz elli guruş ve harc-ı defter-i mahkeme bin beş yüz guruş ve hüddamiye yetmiş beş guruş ve nâibe yüz guruş ve kâtibe yüz guruş ve muhzırına yirmi beş guruş ve mahkeme neferâtı yüz guruş. Yirmi bin altı yüz elli guruşa baliğ olmağla meblağ-ı mezkûru olugeldiği minvâl üzere eyâlet-i mezbûre kazalarına tevzî‘ ve taksîm olunan ta‘mîr-i saray defteridir ki ber-vech-i âti zikr olunur, tahriren 4 Receb Sene 1166. Kaza-i Giresun 1735 guruş Kaza-i Keşap 1735 guruş Kaza-i Tirebolu 2892 guruş Kaza-i Görele 3817 guruş Kaza-i Yomra 928 guruş Kaza-i Akçaabad 579 guruş Kaza-i Sürmene 1735 guruş Kaza-i Of 3759 guruş Kaza-i Rize 3470 guruş
Gümüşhane'ye ilhak olunan karyelerden mâ‘adâ Cem‘an
20650 Yalnız yirmi bin altı yüz elli guruş
65
Ek 1: (Devamı)
30 guruş Saray-ı atîkde dîvân efendisi konağına sarf +110 guruş Tiftikçibaşı ve akkâmlar konağına ta‘mîre sarf 2450
[3b/2] Bin yüz altmış bir senesinde Yomra nâhiyesinin nakd-i evveli
İmdâd-ı Hazariyye
200 guruş Mustafa Paşa hazretlerinin hazînesine ber-mûceb-i tezkire Arpacılar havari olmuştur. 111 guruş Bâ tezkire-i emr-i âli Acem esirleri mekârib hüccetlerine ve salyânelere sarf olunub. +160 guruş Bu defa yüz yetmiş guruş Yomra salyânesine mürâsele Osman Bey'e verilüb 471 Hîn-i tahsîlde eshamının tahsîl olunmuşdur.
Gurre-i Şaban sene 1161.
[3b/3] Zikr olunan dört yüz yetmiş guruşun ashaplarıdır ki zikr olunur 18 Şaban 1161.
...oğlu Hasan ve Kaba Hasan Şaîr Bahası 75 Guruş
Osman Alemdâr Şaîr Bahası 90 Guruş Küçük Hacı İbrahim
Şaîr Bahası75 Guruş
Makdul oğlu İsmail Ağa Lazud Bahası 45 Guruş
[3b/4] Bakkallara İbrahim Çelebi'ye Kapucubaşı Ağanın
Mesârifi 49 guruş Kahve 7,5 kıyye Pirinç 75 guruş Revgan-ı Sade 22,5
Musa Ağa yedimizle Monla Ömer ve Ali'den alınan 110 guruş balâda tahrîr olunan yüz altmış guruşun dâhilindedir.
[3b/5] İşbu bin yüz altmış bir senesinde Trabzon'un menzilcisi olan Kasım Ağa bin Abdullah ve Ali Ağa bin
İsmail nâm kimesneler meclis-i şer‘de halâ Medîne-i Trabzon'da Yeniçeri Ağası Serturna Ali Ağa'nın kâtibi Mustafa Yazıcı mahzarında ikrâr-ı tam ve takrir-i kelâm idübmenzil-i havale on beş akçadan bedeli yüz elli guruş ağadan ve iki yüz elli guruş kethudâ bey tarafından ki cem‘an bin guruş tamamen ahz eyledik dedikleri bu mahalle kayıd şud 24 Şevvâl 1161.
Şuhûdü’l-Hâl, Osman Efendi, Ahmed Ağa, Osman Ağa
[4a/1] Umdetü’l-emâcid ve’l-a‘yân sa‘âdetlü kethudâ bey ve yeniçeriler ağası Serturna Araplı Ahmed
Ağa el-mükerrem gıbbe’t-tahiye ve’l-vahiye inhâ‘ olunur ki, Trabzon'un ulemâ‘ efendilerine ve a‘yân-ı vilâyet-i şer‘leri meclis-i şer‘e gelüb takrir-i kelâmlarında vilâyetimizin menzilhânesine vakti tamam olub altı aylık menzil ücreti iki bin guruş Aşağıhisar'dan vâki‘ Moloz'da hedm olunan kale divarının ta‘mîrine bin guruş ve buyruldusun getüren mübâşire elli guruş ve menzil buyruldusu getüren mübâşire elli guruş devletlü beyefendimiz bin guruş ve hazînedârvezir ağaya yüz elli guruş ve kethudâ bey hazretlerine üç yüz guruş ve bayrak emirin getüren vezir ağasına ve tatar ağalarına sarraf yediyle yüz guruş ve harc-ı buyruldu-yu divân efendisine yirmi beş guruş ve harc-ı defter-i mahkeme üç yüz guruş ve nâibe elli guruş ve hüddamiye otuz
66
Ek 1: (Devamı)
guruş ve kâtib efendiler elli guruş ve muhzırana on guruş ve yeniçeri ağasıyla üç yüz guruş ve harcı ve bab-ı yazıcıya ve başçavuşa altmış guruş ve ağa-yı mûmâ-ileyhe yediyle bazı mesârifat yirmi beş guruş ki min haysü’l-mecmû beş bin beş yüz guruşa baliğ olub meblâğ-ı merkum şehir-i Müsliman mahallelerine ve Yomra nâhiyesine ve vakıf kurralarına kadîmi üzere tevzî‘ ve taksim olunsun dediklerinde şehrin Müslüman mahallâtı ahâlîlerine bin yedi yüz doksan altı guruşa baliğ olmağla bi’l-iltimas mürâsele tahrîr ve irsâl olundu, ledel vusûl gerektir ki taksim-i defter mûcibince mahalleden tahsîl edip kabza me’mûriyle teslîm ittiren fî 7 Şevvâl sene 1161.
Câmi-i Kebir 40 akçe, 51 meblâğ Şirin Hatun 27 guruş, 60 neblâğ Bayram Bey 29 guruş, 40 meblâğ Kılıç Kalesi 27, 60 Saray-ı Atîk 18 guruş, 40 meblâğ Musa Paşa 18 guruş, 40 meblâğ Amasya 9 guruş, 20 meblâğ Saçlı Hoca 36 guruş, 80 meblâğ Bâb-ı Zağnos 27 guruş, 60 Meblâğ Hoca Halil 25 guruş, 80 Meblâğ Monla Siyah 31 Guruş, 20 Meblâğ Mesçid-i Mağara 14 Guruş, 80 Meblâğ Bâb-ı Pazar 96 guruş, 80 meblâğ Ayasofya 73 guruş, 40 meblâğ Kabak Meydanı 84 meblâğ Sotha 58 guruş, 20 meblâğ Faros 64 guruş, 20 Meblâğ Tekfur Çayırı 93 guruş, 60 meblâğ İmaret 93 guruş, 40 meblâğ Debbağhâne mâ‘a Kasımpaşa 165 guruş, 5 meblâğ Boztepe 146 guruş, 80 meblâğ
Muhyiddin mâ‘a Zeytünlük 143 guruş
İskender Paşa 143 guruş
Çarşı mâ‘a Sarmaşık 146 guruş, 80 meblâğ Ayafilibo Çölmekçi
72 guruş, 40 meblâğ
Yeni Cuma 78 guruş, 10 meblâğ
Meshud Hasan Ağa 38 guruş, 60 meblâğ
Kindinar 60 guruş
Cem‘an yekûn 1796 Şehrin Müslüman mahallâtı 926 Varoş keferesi mahallâtı
926 Vakıf kuralarına +1852 Yomra nâhiyesi 3704
[4a/2] Medîne-i Trabzon mahallâtından Faros Mahallesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefat eden Hacı
Hasan bin Abdullah nâm müteveffaya mahalle-i mezbûrun sâkinlerinden Hacı Osman bin Esseyid Ahmed nâm kimesnenin yanında hidmetkârı iken vefat etmekle terekesini beytü’l-mâl zabt iderim deyu iddia eden yeniçeriler ağası vekîl olan Turnacı Mustafa Ağa tarafından çukadar ta‘yîn olunan Boşnak Osman