İNGİLTERE'DE SİYASÎ PARTİLERİN GENÇLİK TEŞEKKÜLLERİ Demokrasinin oldukça kuvvetli bir surette yerleştiği memleketlerden biri de

hiç şüphesiz ki İngiltere’dir. Bu memlekette siyasî hayat ve onun icabı siyasî eğitim öteden- beri mühim bir rol oynar. Mektep ve üniversiteden başlıyarak Londra’nın meşhur Hyde Parkında her nevi siyasî nutuk söylemek ahvalîâdiyedendir, İngiltere’de kültürel ve sosyal terbiyenin yanında siyasî terbiye ile çok fazla meşgul olunur. Bilhassa siyasî partiler vatandaşın siyasî eğitimine çok ehemmiyet verirler. Umumî merkezlerinde münhasıran siyasi eğitimle uğraşmak üzere hususî kısımlar tesis etmişlerdir. Bu suretle siyasî eğitim de bu memlekette bir anane haline gelmiştir.

İngiltere'de belli başlı siyasî parti olarak halen iktidarda bulunan Muhafazakâr Parti (TheConservativeParty), muhalefette bulunan İşçi Partisi (TheLabourParty) ve bu gün Parlâmentoda pek az mebusla temsil edilmiş olan Liberal Party'dir.

Her üç parti de vatandaşın siyasî eğitimine âzami derecede ehemmiyet verdikleri için daha genç yaştan itibaren gençlikle meşgul olmak üzere biraz sonra adlarını vereceğim ve mahiyetlerini izah edeceğim gençlik teşekkülleri vücude getirmişlerdir.

İngiltere’de adı geçen siyasî partilerin iki nevi gençlik teşkilâtı vardır. Bunlardan biri partiye bağlı, diğeri parti¬ye yakındır. Nitekim Muhafazakâr Partiye bağlı olan genç- , lik teşkilâtının adı «TheyongConservativandUnionistOrganisation» dur. Diğer taraftan İngilterenin türlü üniversite ve kollejlerinde teşekkül etmiş partiye yakın teşekkülün adı ConservativeAssociation (Muhafazakâr talebe teşekkülü veya cemiyeti) ismini taşır.

Diğer taraftan halen muhalefet partisi olan İşçi Partisinin de Muhafazakâr Partiye mütenazır olan «Labour'sLeague of Youth» adlı partiye bağlı gençlik teşekkülü ile gene muhtelif fakülte ve kollejlerde bu partiye mütemayil olan LabourClub’lar veya parti ile daha sıkı çalışan LabourPartyGroup’lar vardır. (Bu sonuncu talebe teşekkülüne yalnız İşçi Partisine kayıtlı olan talebe âza olabilir).

Liberal Partinin de buna mütenazır gençlik teşkilâtı vardır.

Demek oluyor ki, İngiltere'de siyasî partilerin bir umu¬mi gençlik teşkilâtı, bir de yüksek mekteplerde kendi insi- yatifleriyie kurulmuş olan fakat kabul ettikleri ideolojileri itibariyle muayyen partilere zahir olan siyasî talebe cemiyetleri vardır.

Önce doğrudan doğruya partilere bağlı ve partiler tarafından murakabe edilen gençlik teşekküllerini izah edelim: İngiltere’de seçim yaşı 21 olmasına mukabil bu kabil gençlik teşekküllerine 15 ve 16 yaşında girilebilmektedir. Bu teşekküllere girenlerin çoğu asıl partilerin de âzasıdırlar.

Gençlik teşekküllerinin mahallî parti teşkilâtiyle bazı münasebetleri olmakla beraber, parti genel merkezlerinin hususî surette vücude getirmiş oklukları gençlik dairesine bağlıdırlar. Labour Partinin mahallî teşkilâtı gençlik teşekküllerinin faaliyetleriyle iki âzayı bu işle tavzif etmek suretiyle alâkalandırmıştır, diğer taraftan gençlik teşekkülleri de mahallî parti teşkilâtiyle yakından ilgilidir.

Umumiyetle gençlik teşekküllerinin lokalleri mahalli parti teşkilâtından- ayrıdır. Ancak ayrı yer temin edilemezse, aynı binada toplanırlar.

Gençlik teşekküllerine mümkün mertebe muhtelif, halk tabakalarından üye tedarik edilir. Kadın-erkek nisbeti takriben yüzde elli olduğu ifade edilmektedir. Üniversite talebelerinin çoğu talebe teşekküllerinde çalıştıkları için umumi mahiyette olan gençlik teşkilâtında talebe nisbeti fazla değildir. Fakat esas partinin siyasî eğitim dairesi vasıtasiyle parti gençlik teşkilâtı ve partiye yakın üniversite talebe cemiyetlerinin birbirleriyle yakın münasebetleri vardır.

Gençlik teşekkülleri hangi mevzularla meşgul olurlar?

Gençlik teşekküllerinin esas faaliyetleri siyasî ve İçtimaî münazaralarda tecelli eder. Fakat bu münazara ve münakaşaların sistemli ve bilgili bir surette

yapılabilmesi için siyasî partilerin siyasî eğitim ile meşgul olan merkezleri esaslı bir surette çalışmakta, mahallî parti teşkilâtına olduğu kadar hattâ onlardan fazla olarak mahallî gençlik teşekküllerini dokümanlarla, broşürlerle, filmlerle takviye ederler, kamplar, buluşmalar tertip eder, burada konferanslar, münazaralar, oyunlar, konserler, danslar ve muhtelif müsabakalar ve eğlenceler tertip eder, gençlik teşekküllerinde faydalı olmaları için muhtelif yerlerde, lider kursları hattâkollejleri vücuda getirir. Bu toplantılarda yaşlı partililer, gençlerle, profesörler talebelerle, mebuslar partililerle fikir teati ederler. Zaman zaman bu toplantılara diğer parti liderleri de davet edilir- Siyasî münakaşalar yapılır. Fakat bütün faaliyetlerin sıklet merkezini gene si- vası eğitim teşkil eder.

Üniversite siyasî talebe cemiyetleri

Yukarıda söylediğimiz veçhile muhtelif üniversite ve kolejlerde teşekkül etmiş türlü talebe cemiyetleri arasında gayeleri tamamen siyasî veya politik ve sosyal olan siyasi cemiyetler vardır. ConservativeAssociation, Labour Club veya Liberal Club adları taşıyan bu talebe teşekkülleri adı geçen siyasî partilerin akidelerinden mülhem olarak kurulmuşlardır.

Bunların faaliyetleri arasında:

1. Fakülte ve yüksekokullarda İlmî ve siyasî toplantılar, münazaralar yapmak

2. Kendilerine yakın partinin mebuslarını davet etmek 3. Yaz tatillerinde seçim bölgelerinde çalışmak,

4. Mektep faaliyeti ile kabili telif olmak şartiyle seçimlerde partiye yardım etmek,

5. Sair siyasî ve sosyal faaliyetler vardır.

Yalnız bu talebe teşekkülleri doğrudan doğruya siyasî p partilere bağlı değildir. Bunların âzası isterlerse partiye âza İ£ olabilirler. Sıkı bir parti disiplini mevzuubahis değildir.

Esas itibariyle kendi âzalarınınaidatlariyle ve tertip ettikleri müsamerelerin hasılâtından yaşarlarsa da, zaman zaman partilerden yardım gördükleri de vakidir.

İngiliz üniversitelerinden siyasî cemiyetlerin yanıbaşında, türlü ilim cemiyetleri, spor kulüpleri, muhtelif milletlerin ismilerini taşıyan cemiyetler, beynelmilel talebe cemiyetleri, sosyalist ve komünist cemiyetler vardır.

Talebenin bir kısım faaliyeti buralarda geçer ve İngilizlere göre geçmesi lâzımdır. Böylelikle yüksek tahsil üniversite içinde ve dışında cereyan eder. Cemiyetlerde talebe İçtimaî faaliyete, kendi kendini idareye ve cemiyet idaresine alışır.

Gelecek yazımızı Almanya'nın dünkü ve bugünkü üniversite gençliğine hasrettikten sonra, bunlardan memleket gençliği için çıkarılacak derslere İşaret edeceğim.