fazla olmayan alüvyon malzemeden oluşmaktadır. Dere yataklarında birkaç metre kalınlıkta ve en fazla 35-40 metreye ulaşabilen Kuvaterner yaşlı alüvyonlar vardır.
5.2. YAPISAL JEOLOJİ
Bu bölgede tektonik yapıların en eskisi olan metamorfik birimlere ait kayaçların meydana getirdiği oluşumlardır. Metamorfik birimlerin üzerindeki kireçtaşları bir örtü teşkil eder ve değişen kalınlıklar gösterirler bu yüzden Permo-Karbonifer döneminde denizin bu bölgede yaygın ve derin olduğu söylenebilir.
Miyosen-Pliyosen Kuvaterner arasında diskordans vardır. Neojen’ in alt kısımları üst kısımlarına nazaran daha çok dislokasyona maruz kalmıştır. Volkanik faaliyetler Miyosen sonunda başlar, Pliyosen’ de fazlalaşır. İnceleme alanı ve çevresinde kıvrımlı kayaç topluluklarına rastlanmamıştır.
5.3. İNCELEME ALANININ JEOLOJİSİ
İnceleme alanının tamamında gözlenen ve Çumra ilçesinin çevresinde büyük bir alanı yüzeyleyen litoloji gölsel çökellerden oluşmaktadır. İnceleme alanı Çakıllı kumlu silt, çakıllı siltli kum, kil ve kumlu siltli çakıl birimlerinden oluşturmaktadır.
Stratigrafik Jeoloji:
Genel:
Tuz Gölü havzası genelde KB-GD gidişli, büyük faylarla karakterize olan sürekli bir çöküntü ve depolanma ortamıdır. Üst Kretase-Tersiyer Yaşlı çökelleri barındıran havza coğrafik anlamda doğuda Kırşehir masifi, kuzeyde Paşadağ ve Karacadağ, batıda Bozdağlar, güneyde ise Karacadağ ile çevrili yaklaşık 12.000 km.’lik bir alanı kapsamaktadır. Ancak jeolojik olarak bu sınırları çizmek olanaksızdır, çünkü söz konusu olan çökelme döneminde havza kuzeybatıdan Haymana, kuzeyden Bala ve güneyden Ereğli-Ulukışla basenleri ile bağlantılı olmuştur.
Tuz Gölü havzasında temeli, doğruda Kırşehir masifinin, batıda Bozdağ grubunun metamorfitleri ile Kampaniyen-Maestrichtiyen yaşlı ofiyolit yaygısı (Bozkır napları) oluşturmaktadır. Çökel istifi ise Üst Maestrichtiyen-Kuvaterner dönemini kapsamaktadır.
Havzada Üst Kretase-Lütesiyen dönemi denizel ve karasal, Lütesiyen’den genç birimler ise yalnız karasal çökellerle karakterizedir. Çoğunlukla yüksek enerjili ortamların ürünü olan kumtaşı, şeyl, çakıltaşı gibi çökellerin yanısıra zaman zaman kireçtaşı ve jips, kaya tuzu türü sakin ortam tortullarıda durulabilmiştir.
53
Tuz Gölü havzasında komşu basenlerin aksine Neojen öncesi birimler oldukça kıt mostra vermektedirler, çünkü bunlar yer yer büyük faylarla derinlere inmiş ve genç çökeller ile örtülmüşlerdir. Havzanın stratigrafik gelişimine ışık tutabilecek mostralara Koçhisar-Aksaray fay zonu boyunda, Kuzeyde Paşadağ-Kulu arasında ve Yeniceoba batısında rastlanabilmektedir. Öte yandan havzadaki jeofizik ve yeraltı jeolojisi verileri de tam anlamıyla yeterli değildir. Bugüne kadar açılmış 20 kadar derin sondaj ile sağlıklı bir yeraltı korelasyonu yapmak çok güçtür, kaldı ki havzada denizel ve karasal birimler arasında sürekli yanal geçişler görülmekte, ayrıca bugüne kadar bilinenin aksine önemli sayılabilecek yatay tektoniğe rastlanılmaktadır.
3-Hidrojeolojik Özelikler: Yeraltı su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafeleri ve debileri. Bu kaynakların özellikleri, hangi kaynağı besledikleri vb.
hakkında detaylı bilgi verilmesi ve bu kaynakların 1/25000 ölçekli topografik harita üzerine işaretlenmesi
Bölgedeki yer altı suyu, Mesozoyik yaşlı birimler içerisindeki kireçtaşları içerisinde depolanmıştır. DSİ tarafından ve özel teşebbüsler sonucu açılan su kuyularının ortalama derinliği 130 metredir. Bu kuyulardaki statik seviye değerleri 15-20 m arasında değişmektedir.
Bu kuyulardaki dinamik seviyeler ise 20-35 metre aralığındadır. 1990 yılından bu yana açılmış olan sondaj kuyularındaki statik seviye, dinamik seviye ve debi değerlerine bakıldığında;
inceleme alanı ve çevresindeki yeraltı suyu potansiyelinde önemli bir azalma gözlenmiştir.
Kuyulardan elde edilen bilgilere göre bölgede yer alan kuyulardaki suyun debi değerleri 40-45 lt/sn aralığındadır. Doksanlı yıllardaki debi oranları ile son yıllardaki oranlar karşılaştırıldığında yer altı suyunun debi değerlerinde önemli bir değişim söz konusu değildir.
Yapılan incelemelerden elde edilen bilgilere göre yapılacak olan faaliyet bölgesinde yer alan kuyulardaki suyun debi değerleri 40-45 lt/sn aralığındadır. Yine doksanlı yıllardaki debi oranları ile son yıllardaki oranlar karşılaştırıldığında yeraltı suyunun debi değerlerinde önemli bir değişim söz konusu değildir. Söz konusu tavuk çiftliğinin çevresindeki keson kuyular ve doğuda bulunan derin kuyularda yapılan incelemeler neticesinde bölgedeki yeraltı suyu akış yönü belirlenmiş ve hidrojeolojik haritaya işlenmiştir. (Ek-14, Hidrojeolojik Etüd Raporu)
4-Hidrolojik Özellikler: Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, dere, akarsu, göl, baraj vb., özellikle içme ve kullanma suyu temin edilen yüzeysel su kaynaklarına olan mesafelerinin ayrı ayrı belirtilmesi ve debileri, bu kaynakların özellikleri, hangi kaynağı besledikleri vb. hakkında detaylı bilgi verilmesi ve bu kaynakların 1/25000 ölçekli topografik harita üzerine işaretlenmesi
Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.’ ne ait tavuk çiftliği içerisinde su havuzu, çeşme gibi su kaynakları bulunmamaktadır. Bu çiftliğin bulunduğu parselde su kuyusu bulunmamaktadır. Tesisin alanının güneybatısında bulunan su kuyusu ise önceki yıllarda açılmış olup, günümüzde kullanılamamaktadır.
54
Tesiste işletme faaliyetleri esnasında; personel içme ve kullanma suyu, civciv ve yumurtalık tavukların içme suyu, temizlik işleri için kullanma suyu olmak üzere su kullanımı olacaktır.
İşletme faaliyetleri esnasında kullanılacak personelin içme suyu damacanalarla, kullanma suyun tamamı; İçeriçumra Belediyesisin tesis alanına yaklaşık 1 km mesafede geçen içme suyu şebeke hattından sağlanacaktır. Bununla ilgili olarak İçeriçumra belediyesinden 22.05.2013 tarih ve 649 sayılı yazı ile şebeke hattının döşenmesisin masrafları karşılanması şartıyla içme ve kullanma suyunun verilebileceği hususundaki yazı alınmıştır. (Bkz.Ek-17)
Çalışma alanı dışında yer alan derin kuyular hidrojeolojik harita üzerinde gösterilmiştir.
Ayrıca inceleme alanı güney ve güneybatısında bulunan tarımsal alanlarda sulama amaçlı çok sayıda su sifonları bulunmaktadır. Bu sifonlar yardımıyla Çumra ovası geneline kanallar vasıtasıyla salınan sular çekilebilmektedir. Haritaya bakıldığında tesisin güneyinde bulunan bu sifonların toplamı 23 adettir. En yakın sifonun tesise mesafesi yaklaşık 1 kilometredir. Tesise en yakın derin kuyu hemen güneybatısında 50 m mesafedeki su kuyusudur. Bu kuyu dışında kuzeyde 1,5 km mesafede 1 adet kuyu, kuzeydoğuda 1 km mesafede 3 adet kuyu, kuzeybatıda yaklaşık 5 km mesafede 2 kuyu, güneydoğuda yaklaşık 3 km mesafede 1 adet kuyu bulunmaktadır. Bu kuyuların statik seviyeleri ve debi değerleri harita üzerine işlenmiştir
Çalışma alanının güneydoğusunda 4,5 km mesafede DSİ tarafından Fethiye 1-2. kısım diye adlandırılan sulama kooperatifi yer almaktadır. Bu kuyulardaki su kullanımı DSİ tarafından verilen ruhsatlarda belirlenen miktarların üzerine çıkamaz. Yukarıda bahsedilen kuyuların tamamı sulama amaçlıdır. Bu kuyuların statik seviye değerleri 18-20 m aralığındadır. Bu kuyuların ortalama derinliği 120-130 m' dir.
Çiftlikte kullanılan su miktarı ÇED raporunda ayrıntılı olarak belirtildiği gibi; tavuk, civciv ve çalışan insanlar için toplam 37110 m3/yıl’ dır. Bu miktarın bir kısmı çalışanların temizliği içindir.
Yukarıda bahsedilen kuyuların tamamı sulama amaçlıdır. İşletme içerisinde kümesler için olası su ihtiyacı olması durumu göz önünde bulundurularak 600 m3 kapasiteli su deposu projelendirilmiştir.
Tesiste işletme faaliyetleri esnasında; personel içme ve kullanma suyu, civciv ve yumurtalık tavukların içme suyu, temizlik işleri için kullanma suyu olmak üzere su kullanımı olacaktır. İşletme faaliyetleri esnasında kullanılacak personelin içme suyu damacanalarla, kullanma suyun tamamı; İçeriçumra Belediyesisin tesis alanına yaklaşık 1 km mesafede geçen içme suyu şebeke hattından sağlanacaktır. Bununla ilgili olarak İçeriçumra belediyesinden 22.05.2013 tarih ve 649 sayılı yazı ile şebeke hattının döşenmesisin masrafları karşılanması şartıyla içme ve kullanma suyunun verilebileceği hususundaki yazı alınmıştır. (Bkz.Ek-17)
Bölgede yer alan yer altı suyunun oluşabilecek atıklarla herhangi bir nedenle kirlenmesi söz konusu değildir.
Tesiste yapılacak olan kümesler için zemin hazırlama esnasında meydana gelecek hafriyat atıkları miktarı 2.372 m³ olacaktır. Hafriyat çalışmaları sırasında çıkacak toplam 2.372 m³ hafriyat artığı malzeme sahanın boş alanlarına yayılarak araziyi tesviye etmek, bahçe düzenlemeleri ve sahanın boş kısımları için tekrar dolgu malzemesi olarak kullanılacaktır. Kapalı
55
alan dışında kalan boş alan 17.645 m2’dir. Bu boş alan yaklaşık 13 cm (0,13 m) yüksekliğinde dolgu olacak şekilde tesviye edilerek değerlendirilecektir. Bu nedenle saha dışına herhangi bir hafriyatın atılması kesinlikle söz konusu olmayacaktır. 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı resmi gazetede yayınlanan Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkları Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.
Tavuk çiftliğinde yapılacak olan yüzeysel hafriyat sonucu çıkacak hafriyat saha içerisine dolgu malzemesi olarak serilecektir. Dolgu malzemesi olarak serilen hafriyat malzemesi ile zemin sızdırmazlığı sağlanacaktır. Hafriyat içerisinde herhangi bir kimyasal kirlilik mevcut değildir. Yer altı sularına herhangi bir olumsuz etkisi olmayacaktır.
Daha önce de belirtildiği gibi inceleme alanında taşkın ve sel oluşturabilecek herhangi bir morfolojik eğim ve yapı söz konusu değildir. (Ek-14, Hidrojeolojik Etüt Raporu)
Yapılması planlanan proje kapsamında; proje güzergahında DSİ Genel Müdürlüğü projelerinden herhangi biri ile kesişme olması durumunda Bölge Müdürlüğüne gerekli başvurular yapılarak birlikte çalışma yapılması sağlanılacaktır.
5- Doğal Afet Durumu.
5.1 Deprem
Türkiye deprem bölgeleri haritasına bakıldığında Konya ili 4. derecede deprem alanı olduğu görülmektedir (Şekil 10). Faaliyet alanı da 4. derecede deprem alanıdır. Konya ili’nde deprem olma olasılığı Türkiye geneline bakıldığında en düşük risk grubundadır. Faaliyetin yerinin Konya ili deprem haritasında gösterimi aşağıda Şekil 11’de verilmiştir.
56
Şekil 9 Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası
Şekil 10 Konya İli Deprem Haritası
57
5.2 Heyelan ve Çığlar
Konya ilinde şimdiye kadar 7269 sayılı afetler kanunu kapsamında genel hayata etkili genel hayata etkili çığ afeti olayı tespit edilmemiştir.
5.3 Seller
İl çevresinde ani sağanak yağışlar nedeniyle sıkça su baskını afetlerine rastlanmamaktadır.
Sel ve taşkınlar için Ek–18’de verilen Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Verileri dikkate alınacaktır.
6- Toprak Özellikleri.
Faaliyet alanı toprak yapısı, Konya 2009 İl Çevre Durum Raporu’ndan temin edilerek aşağıda belirtilmiştir.
Kahverengi Topraklar:
Kahverengi topraklar ilin Bozkır, Hadim, Seydişehir ilçeleri hariç merkez dahil bütün ilçelerinde vardır. Bu toprakların büyük kısmı kuru tarımda kullanılmaktadır. Toprak derinliği yetersizdir. Meyilli ve taşlı olan önemli bir kısmı da mera şeklinde değerlendirilmekte, sulu tarım ile bağ-bahçe, küçük sahalara inhisar etmektedir. Bu topraklar çeşitli ana maddelerden oluşabilirler. Oluşmalarında kalsifikasyon rol oynar Bu nedenle profillerinde kalsiyum bulunur.
ABC profilli topraklar olup erozyona uğrayanlarında A ve C horizonları görülür. Konya ilindeki toplam alanları 935.870 hektardır.
Kireçli Kahverengi Topraklar:
Yıllık yağışın 350–750 mm. yıllık ortalama sıcaklığın 11,5 °C olduğu bölgelerde görülür.
Doğal bitki örtüsü yüksek ot ve çalı karışımı veya seyrek yüksek ağaçlardır. Mera bitkilerinde sütleğen, sığırkuyruğu, yumak otu, kangal dikeni, ağaç ve ağaççıklardan karaçalı ve meşe çoğunluktadır. Ana madde andezit, split, bazalt ve porfirit gibi püskürük kayaçların ayrışma ürünüdür. Esas arazi kullanma şekli mera olup kuru tarım ve funda izler. Bu topraklar çoğunlukla kırmızı-kestane rengi, kırmızı kahverengi ve kireçsiz kahverengi orman toprakları ile birlikte bulunurlar.
Kırmızı Kahverengi Topraklar:
Yıllık ortalama yağışın 300–400 mm. olduğu yerlerde görülen bu topraklarda yağışın azlığı alt kısımlarda kireç ve jips birikmesine yol açar. Oluştuğu yerlerde yıllık ortalama ısı 12.5 °C olup kahverengi toprakların oluştuğu ısıdan daha yüksektir. Bu fazla ısı demirin oksidasyonunu artırarak toprağın daha kırmızı renk almasına yol açar. Doğal bitki örtüsü kahverengi topraklarda görülen yıllık Bozkır bitkileri ve dikenlerdir. Ana madde olarak genellikle sığ topraklarda sert kalker, derin topraklarda ise çakıllı eski depozitler bulunur. Bu toprakların derinliğini kısıtlayan
58
en önemli faktör erozyon olup bu ana maddenin sertliği izler. Bozkır, Hadim ve Karapınar ilçeleri hariç bütün ilçelerde yaygındır. Konya ilindeki toplam alanları 802.421 hektardır.
7- Tesisin Kurulacağı Yöredeki Meteorolojik Veriler
Meteorolojik durum: Meteorolojik özelliklerinin açıklanması bölgenin genel ve lokal iklim koşulları, basınç, sıcaklık, yağış, nem, buharlaşma dağılımları, bölgenin sayılı günleri (Kar yağışlı günler, kar örtülü günler, sisli günler) dağılımı, bölgenin rüzgar dağılımı (Esme sayıları ve esme hızlarına göre mevsimlik ve yıllık rüzgar diyagramları, hızlı rüzgarlar), belirtilen tüm bu başlıkların grafiksel olarak desteklenmesi ve en yakın Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar Gözlem kayıtlarından faydalanılarak hazırlanması, yeraltı ve yerüstü tesislerin standart zamanlarda gözlenen en yüksek yağış değerlerine göre planlanması.
Türkiye İklim haritası görünümü aşağıda Şekil 12’de verilmiştir. Konya İli Çumra Meteoroloji İstasyonu ait 1971–2012 yılına ait (aylar bazında) verileri içeren rasat süresi 41 yıl olan meteorolojik veriler Ek–18’de sunulmuştur. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Çumra Meteoroloji İstasyonundan alınan veriler temin edilmiştir.
Şekil 11 Türkiye İklim Haritası
a) Bölgenin Genel ve Lokal İklim Koşulları
Konya İli, Çumra İlçesi karasal iklim hüküm sürmekte olup, yazlar kurak ve sıcak, kışları ise kar yağışlı ve soğuk geçmektedir. Çumra meteoroloji istasyonunun 1971-2012 yıllarına ait meteorolojik bülteni Ek-19’da verilmiştir.
Bölgenin Basınç, Nem, Sıcaklık ve Yağışın Sözel ve Grafiksel Dağılımı
b) Basınç Dağılımı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yılık ortalama basınç değeri 900,33 hPa olarak gerçekleşmiştir. Ölçülen maksimum basınç değeri 916 hPa ile Aralık ayında gerçekleşmiştir. Ölçülen minimum basınç ise 879,2 hPa ile Ocak ayında gerçekleşmiştir.
59
Tablo 14 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Basınç Verileri
Aylar ORT. BASINÇ (hPa) MAX. BASINÇ (hPa) MİN. BASINÇ (hPa)
Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları
Şekil 12 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi
c) Sıcaklık Dağılımı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama sıcaklık 11,33 oC, maksimum sıcaklıkların ortalaması yıllık 18,2 oC, minimum sıcaklıkların ortalaması yıllık 5,01 oC olarak gerçekleşmiştir. Ölçülen maksimum sıcaklık 39,9 oC ile Temmuz ayında, ölçülen minimum sıcaklık ise -26,3 oC ile Ocak ayında gerçekleşmiştir.
Tablo 15 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Sıcaklık Verileri
Aylar Ort. Sıcaklık
60
Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları
Şekil 13 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi
ç)Yağış Dağılımı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık toplam yağış miktarı 310,9 mm’dir. Maksimum yağış ise Ekim ayında 50,1 mm olarak gerçekleşmiştir.
Tablo 16 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Toplam Yağış Verileri
Aylar Toplam Yağış (mm) Max. Yağış (mm)
Ocak 35.4 40.1
Şubat 28.5 25.5
Mart 30.2 34.3
Nisan 39 50.1
Mayıs 35.5 37.3
Haziran 19.4 44
Temmuz 5 15.5
Ağustos 3.6 14.1
Eylül 8.3 21.6
Haziran 20 27.1 12.2 37.3 3.9
Temmuz 22.9 30.5 14.8 39.9 7.1
Ağustos 22.2 30.3 14.2 39.2 4.8
Eylül 17.9 26.6 10 39.3 -0.4
Ekim 12.2 20.2 5.7 31.8 -6.3
Kasım 5.9 12.7 0.7 25 -18.2
Aralık 1.6 6.7 -2.4 22.1 -21.8
Yıllık 11,33 18,2 5,01 39,9 -26,3
61
Ekim 30.1 36
Kasım 33 39.1
Aralık 42.9 44.5
Yıllık 310.9 50.1
Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları
Şekil 14 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi
d) Nem Dağılımı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama nem % 62,42 olarak gerçekleşmiştir. Minimum nem ise % 4,0 ile Mart, Nisan ve Ekim aylarında gerçekleşmiştir.
Tablo 17 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Nem Verileri
Aylar Ort. Nem (%) Min. Nem (%)
Ocak 76.4 12
Şubat 72.2 10
Mart 64.2 4
Nisan 59.3 4
Mayıs 58.4 8
Haziran 53.6 5
Temmuz 49.3 7
Ağustos 50.1 7
Eylül 53.3 10
Ekim 63.8 4
Kasım 71.7 9
Aralık 76.8 9
Yıllık 62,42 4
Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları
62
Şekil 15 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Nem Değerlerinin Grafiksel Gösterimi
e) Sayılı Günler Dağılımı:
Kar Yağışlı ve Karla Örtülü Günler: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama kar yağışlı gün sayısı 21,4 gündür. Kar yağışlı gün sayısı 26,4 gündür.
Maksimum kar kalınlığı ise 52 cm ile Ocak ayından gerekleşmiştir.
Tablo 18 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Kar Yağışı Verileri
Aylar Kar Yağışlı
Günler Sayısı
Kar Örtülü Günler Sayısı
Max. Kar Kalınlığı (cm)
Ocak 6 9.3 52
Şubat 5 7.5 48
Mart 3.6 2.5 25
Nisan 0.9 0.2 8
Mayıs 0 0 3
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim 0.1
Kasım 1.5 1.2 24
Aralık 4.3 5.7 32
Yıllık 21.4 26.4 52
Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonuRasat Kayıtları
63
Şekil 16 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Kar Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi
Sisli, Dolulu, Kırağılı ve Orajlı Günler Sayısı:
Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama sisli günler sayısı 22,9 gündür.
Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama dolulu günler sayısı 1,7 gündür. En yüksek ortalama dolulu gün sayısı 0,6 ile Nisan ayında gerçekleşmiştir.
Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama kırağılı günler sayısı toplamı 53,2 dir. En yüksek ortalama kırağılı gün sayısı 10,2 ile Aralık ayında gerçekleşmiştir.
Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama orajlı günler sayısı 9,7 gündür. En yüksek ortalama orajlı gün sayısı 3,4 ile Mayıs ayında gerçekleşmiştir.
Tablo 19 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günlerin Verileri
Aylar Sisli Günler
Sayısı Ort.
Dolulu Günler Sayısı Ort.
Kırağılı Günler Sayısı Ort.
Toplam Orajlı Günler Sayısı Ort.
Ocak 6.2 0.1 9.6 0.2
Şubat 3.6 0.1 8.5 0.1
Mart 1.4 0.2 8.1 0.2
Nisan 0.2 0.6 2.5 1.1
Mayıs 0 0.5 0.1 3.4
Haziran 0.1 1.9
Temmuz 0 0.6
Ağustos 0.4
Eylül 0 0.5 0.7
Ekim 0.9 0.1 3.5 0.8
Kasım 3.7 0 10.2 0.2
Aralık 6.9 0 10.2 0.1
Yıllık 22.9 1.7 53.2 9.7
Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonuRasat Kayıtları
64
Şekil 17 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiksel Gösterimi
g) Bölgenin Buharlaşma Durumu Buharlaşma:
Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama açık yüzey buharlaşma miktarı 1310,6 mm’dir. Maksimum açık yüzey buharlaşması 20,0 mm ile Temmuz ayında olmuştur.
Tablo 20 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Ort. ve Max. Açık Yüzey Buharlaşması Verileri
Aylar Ort. Açık Yüzey
Buharlaşması (mm)
Max. Açık Yüzey Buharlaşması (mm)
Ocak 24 24
Şubat 0 0
Mart 0 0
Nisan 0 0
Mayıs 48.4 11.6
Haziran 126.2 10.1
Temmuz 174 10.8
Ağustos 219.7 11.2
Eylül 206.2 11
Ekim 144.2 9.8
Kasım 71.5 6
Aralık 6.4 4
Yıllık 1020.6 24
Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonuRasat Kayıtları
65
Şekil 18 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Ort. Ve Max. Açık Yüzey Buharlaşması Grafiksel Gösterimi
g) Bölgenin Rüzgârın Sözel ve Grafiksel Dağılımı (aylık mevsimlik ve yıllık rüzgâr diyagramları, hâkim rüzgâr yönleri, kuvvetli rüzgârlı ve fırtınalı günler)
Rüzgâr Dağılımı (Yıllık, Mevsimlik, Aylık Rüzgâr Yönü Dağılımı, Yönlere Göre Rüzgâr Hızı, Aylık Ortalama Rüzgâr Hızı Dağılımı ve Grafiği, En Hızlı Esen Rüzgâr Yön ve Hızı, Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı)
Uzun Yıllar Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yönlere göre rüzgârın esme sayıları toplamları aşağıda Tablo 25’de verilmiştir
Tablo 21 Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık N 2873 2817 3067 2207 2639 3900 5478 4723 3107 2259 2594 2722 38386
NNE 253 327 306 350 520 689 770 627 456 314 231 182 5025
NE 1209 1262 1430 1252 1925 2839 2834 2903 2093 1663 1040 1149 21599
ENE 75 95 71 171 160 92 218 153 126 102 72 69 1404
E 752 572 847 886 700 806 665 867 671 652 754 819 8991
ESE 154 205 281 214 145 59 146 85 143 114 126 162 1834
SE 2526 2135 2404 2682 2135 1323 960 926 1115 1483 1942 2564 22195
SSE 811 923 856 577 441 153 118 88 131 229 558 754 5639
S 1124 1281 1553 1811 1247 516 540 358 576 561 1097 1496 12160
SSW 246 318 442 653 230 131 92 60 173 167 174 296 2982
SW 851 1195 1688 2229 1452 1038 833 576 857 1109 833 713 13374
WSW 70 89 223 328 176 134 98 60 136 126 158 89 1687
W 421 371 408 563 692 589 618 558 611 505 312 438 6086
WNW 78 174 156 239 233 228 438 228 250 218 166 104 2512
NW 1387 1351 2070 1658 2371 3251 3521 3211 2245 1875 1383 1417 25740
NNW 430 648 634 489 545 823 961 891 657 512 568 376 7534
66
Şekil 19 Esme Sayılarına göre Ocak Ayı Grafiksel Gösterimi
Şekil 20 Esme Sayılarına göre Şubat Ayı Grafiksel Gösterimi
67
Şekil 21Esme Sayılarına göre Mart Ayı Grafiksel Gösterimi
Şekil 22Esme Sayılarına göre Nisan Ayı Grafiksel Gösterimi
68
Şekil 23Esme Sayılarına göre Mayıs Ayı Grafiksel Gösterimi
Şekil 24 Esme Sayılarına göre Haziran Ayı Grafiksel Gösterimi
69
Şekil 25 Esme Sayılarına göre Temmuz Ayı Grafiksel Gösterimi
Şekil 26 Esme Sayılarına göre Ağustos Ayı Grafiksel Gösterimi
70
Şekil 27 Esme Sayılarına göre Eylül Ayı Grafiksel Gösterimi
Şekil 28 Esme Sayılarına göre Ekim Ayı Grafiksel Gösterimi
71
Şekil 29 Esme Sayılarına göre Kasım Ayı Grafiksel Gösterimi
Şekil 30 Esme Sayılarına göre Aralık Ayı Grafiksel Gösterimi
Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre birinci derecede hâkim rüzgâr yönü N (kuzey)’dir. İkinci derecede hakim rüzgar yönü ise NW (kuzeybatı)’dır. Üçüncü derecede hâkim rüzgâr yönü ise SE (güneydoğu)’dur.
72
Şekil 31 Çumra Meteoroloji İstasyonu Yıllık Esme Sayıları Toplamı Grafiksel Gösterimi
73
Tablo 22 Kış Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Meteorolojik
Eleman Aralık Ocak Şubat Mevsimlik
N 2722 2873 2817 8412
NNE 182 253 327 762
NE 1149 1209 1262 3620
ENE 69 75 95 239
E 819 752 572 2143
ESE 162 154 205 521
SE 2564 2526 2135 7225
SSE 754 811 923 2488
S 1496 1124 1281 3901
SSW 296 246 318 860
SW 713 851 1195 2759
WSW 89 70 89 248
W 438 421 371 1230
WNW 104 78 174 356
NW 1417 1387 1351 4155
NNW 376 430 648 1454
Şekil 32 Çumra Meteoroloji İstasyonu Kış Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi
74
Tablo 23 İlkbahar Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Meteorolojik
Eleman Mart Nisan Mayıs Mevsimlik
N 3067 2207 2639 7913
NNE 306 350 520 1176
NE 1430 1252 1925 4607
ENE 71 171 160 402
E 847 886 700 2433
ESE 281 214 145 640
SE 2404 2682 2135 7221
SSE 856 577 441 1874
S 1553 1811 1247 4611
SSW 442 653 230 1325
SW 1688 2229 1452 5369
WSW 223 328 176 727
W 408 563 692 1663
WNW 156 239 233 628
NW 2070 1658 2371 6099
NNW 634 489 545 1668
Şekil 33 Çumra Meteoroloji İstasyonu İlkbahar Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi
75
Tablo 24 Yaz Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Meteorolojik
Eleman
Haziran Temmuz Ağustos Mevsimlik
N 3900 5478 4723 14101
NNE 689 770 627 2086
NE 2839 2834 2903 8576
ENE 92 218 153 463
E 806 665 867 2338
ESE 59 146 85 290
SE 1323 960 926 3209
SSE 153 118 88 359
S 516 540 358 1414
SSW 131 92 60 283
SW 1038 833 576 2447
WSW 134 98 60 292
W 589 618 558 1765
WNW 228 438 228 894
NW 3251 3521 3211 9983
NNW 823 961 891 2675
Şekil 34 Çumra Meteoroloji İstasyonu Yaz Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi
76
Tablo 25 Sonbahar Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Meteorolojik
Eleman Eylül Ekim Kasım Mevsimlik
N 3107 2259 2594 7960
NNE 456 314 231 1001
NE 2093 1663 1040 4796
ENE 126 102 72 300
E 671 652 754 2077
ESE 143 114 126 383
SE 1115 1483 1942 4540
SSE 131 229 558 918
S 576 561 1097 2234
SSW 173 167 174 514
SW 857 1109 833 2799
WSW 136 126 158 420
W 611 505 312 1428
WNW 250 218 166 634
NW 2245 1875 1383 5503
NNW 657 512 568 1737
Şekil 35 Çumra Meteoroloji İstasyonu Sonbahar Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi