Bu bölümde tez konusuna ışık tutacağı düşünülen ve Türkiye’de ve Yurt Dışında yapılmış bazı araştırmalara ve sonuçlarına yer verilmiştir.
2.4.1. Türkiye’de Yapılan Araştırmalar
Demirtaş (2006), “Yönetim Kuram ve Yaklaşımları Eğitiminin İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Paradigmalarına Etkileri” adıyla bir araştırma yapmıştır. Bu araştırmada Yönetim Kuram ve Yaklaşımları Eğitiminin İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Paradigmalarına Etkileri ele alınmıştır. Çalışma, deneysel bir çalışmadır. Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulardan hareketle ilköğretim okulu öğretmenlerinin, sınıf yönetiminde sergiledikleri tutum ve davranışlarının yakın olduğu kuram ve yaklaşımların ilk sırasında Klasik Kuram, İnformasyon Kuramı, Z Kuramı ile Toplumsal Açık Sistem Kuramı; ikinci sırasında Toplam Kalite Yönetimi, Amaçlara Göre Yönetim ve İnsan Kaynakları Yönetimi; üçüncü sırasında ise Postmodern Yaklaşım ile Kaos Kuramı yer almıştır. Bulgular, öğretmenlerin Postmodernist Yaklaşım ile Kaos Kuramına mesafeli durdukları sonucunu ortaya çıkarmıştır.
Akbaba Altun (2001), “Kaos ve Yönetim” adlı çalışmasında şu sonuçlara ulaşmıştır: Eğitimsel faaliyetlerin giderek artması geleneksel problem çözme yollarını işlevsiz bırakmakta, bu durum kaos yönetiminin önemini arttırmaktadır. Okul yöneticileri günlük işlerinde düzenden çok kaos yaşadıkları için sürprizlere
hazır olmalıdırlar. Kaos teorisinden haberdar olan yöneticiler, sorunlarını daha kolay çözebilmektedirler. Her olayda sebep sonuç ilişkisi olmayabileceğinden hareketle, nedenleri açıklanamayan kimi olaylarda kaos teorisi iyi bir metafor olarak kullanılabilir. Geleneksel liderlik teorileri yetersiz görüldüğünden, liderliği açıklayabilecek kaos gibi yeni teorilere bakılmalıdır.
Töremen (2000) tarafından Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi adlı dergide “Kaos Teorisi ve Eğitim Yöneticisinin Rolü” adıyla bir makale yayınlamıştır. Kuramsal olarak hazırlanan bu makalede kaosun teorik ve felsefi yönüne dikkat çekilerek, okullarda kaotik düzenin örgütsel öğrenme yönünde nasıl dönüştürülebileceğine cevap aranmıştır.
Durusoy (2008) tarafından Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi adlı dergide “İktisat Biliminin Yeri ve Yöntemi neden sorgulanıyor?” adıyla bir makale yayınlanmıştır. Kuramsal olarak hazırlanan bu makalede, kaos kuramının etkisiyle başta iktisat olmak üzere, bilimsel gerçeği açıklamada kullanılan klasik paradigmaların gerçeği açıklamada yetersiz kaldığı, birçok bilimsel alanda bir paradigma ve yöntem değişimi meydana getirdiğine dikkat çekilmektedir.
Erdemir ve Koç (2005) tarafından Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi’nde “Postmodernizm ve Komplekslik: Örgüt Kuramı Bağlamında Paradigmatik Bir Tartışma” adıyla bir makale yayınlanmıştır. Bu çalışmada, postmodernizm ve komplekslik kuramının Burrell ve Morgan tarafından geliştirilen dörtlü çerçeveye yerleştirilmesi amacıyla her iki yaklaşımın öznellik ve nesnellik arasındaki konumu ontolojik, epistemolojik, davranışsal ve metodolojik açılardan tartışılmıştır. Bu çalışmada postmodern ve komplekslik kuramının öznellik ve nesnellik yönü ele alınmıştır. Sonuçta bu yaklaşımlar açısından postmodernizmin göreceli olarak öznel tarafa, bir postmodern yaklaşımı olarak komplekslik/kaotik kuramının ise yine göreceli olarak nesnel tarafa yakın olduğu kanaatine varılmıştır.
Kaçmaz (2006) tarafından İstanbul Kültür Üniversitesi Dergisi’nde “Sosyolojide Yeni Arayışlar: Kaos Teorisi’nin Sosyolojiye Sunduğu İmkanlar Üzerine Bir Deneme” adıyla kuramsal bir makale yayınlamıştır. Bu makalede, çok boyutlu sistemlerin ya da modellerin anlaşılmasında çeşitli imkânlar sunan Kaos Teorisi’nin, sosyolojinin tartıştığı konuları açıklamada bir imkân sunup sunamayacağı tartışılmaktadır. Çalışmanın sonucunda kaos teorisinin sunduğu yeni
matematiksel modellerin sosyolojinin gelişimine katkı sağlayabileceği yargısına ulaşılmıştır.
2.4.2. Yurtdışında yapılan araştırmalar
Mathew ve Ogbonna (2009) tarafından “Örgüt Kültürü ve Bağlılık: Hintli Yazılım Şirketi Üzerine Bir Çalışma” adıyla bir araştırma yapılmıştır. Bu araştırmada örgüt kültürünün örgütsel bağlılık üzerine etkileri (Hindistan yazılım sektörü) ele alınmıştır. Çalışmada etnografik yöntemler benimsenmiş ve derinlemesine görüşmeler, gözlem ve doküman analizi yapılmıştır. Bulgular, örgüt kültürü ile örgütsel bağlılık arasında anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Sharif, Dullah, Osman ve Sulaiman (2010) adlı araştırmacılar tarafından “Malezya Köy İlköğretim Okullarında Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ve Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığı” adlı bir araştırma yapılmıştır. Bu çalışmada Malezya’nın Kota Marudu ilköğretim okullarında görev yapan okul müdürlerinin liderlik stilleri ile bu stillerin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerinde etkisi ortaya konmaya çalışılmıştır. Bass tarafından geliştirilen dönüşümsel liderlik yaklaşımı ile Allen ve Meyer tarafından geliştirilen örgütsel bağlılık modeli bu çalışmanın kuramsal çerçevesini oluşturmuştur. Çalışma verileri 130 öğretmenden elde edilmiş, veri elde etmek için İki temel ölçek kullanılmıştır. Birinci ölçek 21 maddeden oluşan Alimo-Metcalfe (2001) Dönüşümcü Liderlik ölçeğidir (TLQ). İkinci ölçek ise Meyer ve Allen tarafından geliştirilen Örgütsel Bağlılık ölçeğidir ve bu ölçek 18 maddeden oluşmuştur (ÖBÖ). Veriler, SPSS 15.0 ile analiz edilmiştir. Araştırma, müdürlerin çalışanlarını telkinle güdülemeleri ve öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri arasında ortalama pozitif bir ilişkiyi ortaya koymuştur. Bu araştırma aynı zamanda öğretmenlerin örgütsel bağlılığı geliştirmek için sayılı yollar önermiştir.
Pryor (2010) tarafından “Kaos Teorisi Kariyer Danışmanlığı İçin Bir Çerçeve” adıyla kuramsal bir araştırma yapılmıştır. Bu araştırmada kaotik ortamlarda nasıl bir kariyer danışmanlığı yapılacağı ve kaosun doğası ele alınmıştır. Çalışmada kaotik ortamlardaki değişebilirlik ve karmaşıklığa dikkat çekilmiştir.
Cartwright (1991) tarafından “Planlama ve Kaos Teorisi” adlı kuramsal bir makale yazılmıştır. Bu makalede Kaos Teorisinin doğa, sosyal ve uygulamalı bilimlerde etkili olduğu belirtilerek, kaos teorisinin planlama düşüncesinde yarattığı
değişiklikler tartışılmıştır. Cartwright, kaos düşüncesinin planlamacıların, “Ne yapmak?” ve Nasıl yapmak?” biçimindeki geleneksel sorularını etkilediğini ve zihinlerde bir değişim yarattığını savunmaktadır.
Hodge (2007) tarafından “Kişisel Bir Gezinti: Yaşam, Kaos ve Disiplinlerarasılık” adıyla kuramsal bir makale yayınlanmıştır. Bu makalede kaos teorisinin fraktal, bulanık mantık ve kelebek etkisi biçimindeki 3 temel kavramı açıklanmıştır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YÖNTEM
Bu bölümde araştırmanın modeli, evreni, örneklemi, veri toplama araçları, veri toplama araçlarının dağıtılması, toplanması ve verilerin analizine ilişkin bilgiler yer almaktadır.