'Işḳ-ı nigâr ḳandedir
Şevḳ-ı ṭarab andadır Ḥaḳ dil-i virândadır İşde ṣafâ bundadır
'Işḳa uyandır velî Teñriye hem sevgüli 'Âşıḳa dirler deli İşde ṣafâ bundadır
Kimi virir nân u aş Ḳor yolına cân ü baş Kimi atar aña daş İşde ṣafâ bundadır
Kimi maḥabbet ider Virir aña sîm ü zer Kimi de söğer döğer69
İşde ṣafâ bundadır
69
60 Dildâra elim irmez
Aġyârı gözüm görmez Bir maḥbûb-ı tâbândır Olduḳça bu ṭarz olsun
Bu 'ışḳa nihâyet yoḳ Bir deryâ ki nihâyet çoḳ70
'Âşık işi efġândır
Olduḳça bu ṭarz olsun
Pervâne olub müştâḳ Şem'a cân ider iḥrâḳ Bülbül güle ḫayrândır Olduḳça bu ṭarz olsun
Men terk-i sivâ itdim Hem meyl-i Ḫudâ itdim Çeşmim yaşı bârândır Olduḳça bu ṭarz olsun
Dîvânesiyem anıñ Hem ḳulı o sulṭânın Çün ol şâh-ı şâhândır Olduḳça bu ṭarz olsun
70
61 Muḥtacıñam in'am it
Miḥmânıñam ikrâm it İḥsanını itmâm it Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
Ḳapuñda çoḳ muḥtâcân İrer murâda her ân Devriñde sürer devrân Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
Mencileyin yoḳ gümrâh Lâkin didim Eyvallâh Geldim saña şey’li’l-lâh Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
'Ârifleriñ sulṭânı Dertlüleriñ dermânı Ḳuddûsîniñ cânânı Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
Yârim şâh-ı ḫûbândır Olduḳça bu ṭarz olsun Cânım aña ḳurbândır Olduḳça bu ṭarz olsun
Ḫamr-i 'ışḳı itdim nûş Oldum tâ ebed sarḫoş 'Aşḳ her derde dermândır Olduḳça bu ṭarz olsun
62 İḫtiyar eyle sebebin eyleyeh şamdan sefer Gel gönül eyle ferâġat saña eyler çoḳ żarar Cümleden ḳılar ferâġat el çeküb 'Âşık 'Ömer Ger şikâyet eyler anıñ işte divan işte sen
Temmet
Ḳuddûsî Sensin velîler şâhı
Yâ Ḥażret-i Mevlânâ 'Afv it bu biz gümrâhı71 Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
Bed-kâr u âvâreyim Pür zenb-i bî-çâreyim 'Âsî yüzi ḳâreyim Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
Ġâyet 'aẓîmdir câhıñ Maḥbûbısın Allahıñ Dârü’l-emân dergâhıñ Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
Sen şol ulu ṣultânsıñ Ki server-i merdânsıñ Hem ma'den-i 'irfânsıñ Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
Çün ṭıfl iken ey Sulṭân Eflâki itdiñ seyrân
71
63 Yâ Ḥażret-i Mevlânâ
64 Ehline (…) cahile söz mü yeter
Muradı kimden umarsıñ Celîlede kelam mı biter
'Âşık 'Ömer
Ṭaḳtım ṭâḳ aldı ey dîl işte cânân işte sen Maḳṣuduñ var ise gel işte (…) işte sen Buñlarıñ ḥâẓır (…) eyleyüb ol sırr-ı vaḳit Gide iseñ mâni'îñ yoḳ işte kervân işte sen
Ḳorḳarım rüsvây olursun yazıḳ olur adına Ḫalḳ-ı 'âlem seyre mâil kimse gelmez dâdıña Çare mümkün olmaz idi ey gönül 'inâdıña Hele ben çıḳdım aradan işte meydan işte sen
'Aklını başına cem' it ölmeden ḥaliñ ḫarâb Ṣoñ pişmanlıḳ fayda ḳalmaz kimseye itme 'ıtâb Gel var ise iḳtidarın viresen ḫaṣmına cevab Ġafil olma gözleriñ aç işte düşman işte sen
65 'Âşık 'Ömer
Bir dilber medh eylesem mecliste icâzet var mıdır Her güzelden 'âşıka meyl ü muḥabbet var mıdır Ṣoyunub ḳoynuma girse disem ḫizmet var mıdır 'Âşıka andan ziyâde daḫi devlet var mıdır
Ṣoyunsa ḳoynu[ma]girse teslim itse her yanını Gel berü cânım disem öbsem anıñ gerdânını Tâ giceler ṣubḥ olunca görürüm anıñ iḥsânını 'Âşıkına [daḫi] andan ziyâde bir faẓilet var mıdır
Kişiniñ sevdiği dilber olmaṣaydı bî adâb Bî adâb dilber sevenler ḳazanır bu derdi heb Ta giceler ṣubh olunca aḳar didem ruz-ı şeb 'Âşıḳa andan ziyâde daḫi devlet var mıdır
Dir ki Ömer seher vaḳti uyandırırım dilberi Giydirüb bir bir libasın hem beline ḥançeri 'Azm-i ḥammâm eyleyüb yanımca gelse ol beri Ben ana cânım dedim gine gelmeğe niyet var mıdır
66 'Âşık 'Ömer
Ṣana bir minnetim var civân Allahı seversen Arżumânım senden bir buse ölüm Ḥaḳḳı severseñ
Adın ider yüz biñ cennet vaṣfın ider bana himmet Şefâ'at gani Muḥammed Resulullahı sever iseñ
Ab-ı zemzem gibi abı medḥ iderler mâhi tabı Gökden inen dört kitâbı Kelamullahı sever iseñ
Ebruları hilal mâhım benim gözleri siyahım Mekke-i beyân İbrahim Ḫalîlullahı seversen
'Âşık oldum döne döne baḳma hicrân oduna
Ḳohusu mübârek hem Medîne Ka'betullahı sever isen
67 Divan
Çeşm-i cellâdım bugün gülşende ḳan ister meded Cümle varım virdim almaz yine cân ister meded
Ḥışımla koymuş gezer teber kemânıñ üstüne72
Ṭiġine karşu ṭurur bir ḳahraman ister meded
Bezm-i ney sanṭûr ile sînekemân-ı erġuvan Mıṭrıb-i sâḳî şarâb-ı erġuvan ister meded
Taze maḥbûbı seversen ḳıl taḥammül cevrine Bu dem-i devrânı senden her zaman ister meded
Ḳırḳ yaşından sonra gönlüm iḫtiyar oldum deyû Şem'îya ḥizmetçi senden bir civân ister meded73
Gazel-i Şem'î
Dertleriñ dermânı sensin ya habib-i Kirdigâr İns ü cin gökde melekler ism-i pâkiñ zikr ider74
Ḥürmetiñçün yaradıldı cümle eşya ki ne var Ṣıdḳ ile kim zikr iderse meskeni dârül-ḳarâr75
Ḥażret-i Cebrâil emr oldı vardı cennete Ol Burakı gördü kim çekmekte âh-ı intizâr
72
Ḥışımla koymuş gezer teberi semânıñ üstüne (Ümran Aşıkferki, a.g.e., s.31)
73
Şem'îya ḥizmetçi benden bir civân ister meded (Feyzi Halıcı, a.g.e., s.11)
74
Dertleriñ dermânı sensin ya habib-i Kirdigâr/Ḥürmetiñçün yaradıldı cümle eşya ki ne var (Feyzi Halıcı, a.g.e., s.90)
75
İns ü cin gökde melekler ism-i pâkiñ zikr ider/Ṣıdḳ ile kim zikr iderse meskeni dârül-ḳarâr (Feyzi Halıcı, a.g.e., s.90)
68 Ma'den-i luṭf u sâ'adet tâcını aldı bile
Çün saña Mi'racı virdi Ḫâliḳ-i leyl-ü nehar
Menba-ı esrar-ı Ḥaḳḳ oldu mübârek ṣadrıñız Ümmühânî ḥânesinden aldı yetmiş biñ melek76
Cümle ma'nâyı Kitabullaha sensin ḫaznedâr Mescid-i Aḳṣa ’ya dek ahıñ oldu pâyidâr
Enbiyâlar ruḥuna olduñ imâm anlar saña Feth olub gökler ḳapusı indi nûrdan nerdüban
İtdiler ta'ẓim-i tekrimle bî'at-ı âşikâr Şâz olub heft asumân itdi ḳudümle iftiḥâr
Çıḳdı istiḳbâliñe baġ-ı cinan zinetlenür Cümle esrar-ı Ḥuda tebrikine oldu 'ayân
Nim nigehle itmedin kendüye aṣla 'itibâr Ḳâbe-Ḳavsin oduna dostuña olduñ civar
Bir münâcâtıñ ḳabûl itse efendim el amân Ol Buraḳ’ın ra’sını Şem'î ḳuluñ ṭutmaḳ umar
Temmet
76
Menba-ı esrar-ı Ḥaḳḳ oldu mübârek ṣadrıñız/Cümle ma'nâyı Kitabullaha sensin ḫaznedâr (Feyzi Halıcı, a.g.e., s.90)
69 Divân-ı Şem'î
Öğsedim yâ Rabbenâ cânâna yol vir varayım Ölmeden bir cem'iyyet-i yârâna yol vir varayım Derd-i ḥasretle başım yaṣdıḳda yol bekler gözüm Belki eyler bir devâ Loḳmân ’a yol vir varayım
Vuṣlat-ı yâri müyesser eyle luṭf-ı girdigâr İḥtiyârım gitti elden ḳalmadı ṣabra ḳarâr Çoḳ zamandır eylerim Ya'ḳub misali âh u zâr Yusufum var ḥücre-i zindana yol vir varayım
Dar-ı ġurbetten ḫalâṣ it şükr-i Yezdân eyleyem Bu belâ ḳaftânını çâk-ı giribân eyleyem
Baġ-ı ḥasretde nice biñ ah u efġân eyleyem77
Ya İlâhi bülbülem gülşene yol vir varayım
Yandırıb dîl Şem'îni gözyaşı dökmek kârımız Rüzigâr-ı ġurbet almış elde olan varımız78
Çıḳmadan 'adl-i 'adâlet taḥtına ḥünkârımız Baş açıḳ yalın ayaḳ dîvâna yol vir varayım
77
Baġ-ı ḥasretde nice bir böyle feryad eyleyem (Feyzi Halıcı, a.g.e., s.49)
78
70 Na'at-ı Resûl
Seher vaḳtine 'uşşaḳam Direm ya Ḥayyu ya Ḳayyûm Semâvâtı ṭuṭup ahım
Direm ya Ḥayyu ya Ḳayyûm
O vaḥdet baġına girdim Muḥabbet güllerini derdim Ḥaḳîḳat bülbülün gördüm Direm ya Ḥayyu ya Ḳayyûm
Evliyâdan himmet aldım Düşüb 'aşḳ seline daldım Cemâliñ Şem'ine yandım Direm ya Ḥayyu ya Ḳayyûm
Aḥmedem ben bu meydanda Bana ṣûret bu cism-i cân Bugün taḥt çıḳub sulṭân Direm ya Ḥayyu ya Ḳayyûm
71 DSCN0553
72 Ṭaġlar meşesi oturmuş
Gergefin işler canlar köşesi
Sende bencileyin âmân derde düşesi Gine açıldı mı gülü yaylanıñ ey oġlan İlk eşimden aman ṣabaḥa ḳadar ṣarılmanın Ḳaç çocuk söyle (...)
73
Allahümmaġfir liḥayati ve meyyitine ve şâhidine ve ġaibine ve ṣaġırînâ ve kebirinâ ve zekerinâ ve ünsanâ. Allahümme men eḥyeytehü minnâ feayihi 'ala islâmi ve men teveffeytehü minnâ feteveffehü 'ale’l-imâni ve ḫuṣṣa hazel meyyiti bi’l-ravhi. Ve’l-ahati ve’r-raḥmeti ve’l-maġfirâti ve’r-rażivani. Allahümme in kâne muḥsinen fezid fî iḥsânihi ve in kane musien fetecâvez 'anhü ve’l-aḳḳihi’l-âmân ve’l-büşra ve’-keramete ve’l-zulki biraḥmetike ya erḥamerraḥimin.
Ve daḫî
Bu du'â-i de namazdan ṣoñra oḳuya el du’âsı budur. Allahümme Rabbenâ tegabbel minna ṣalavatenâ veṣıyamenâ ve ḳıyâmenâ ve ḳıraatenâ veruku'anâ ve
74
Sucûdenâ ve teşehhüdenâ ve temmim teḳṣıranâ ve lâ teżribhâ vücûhenâ. Yâ Mevlanâ Allahümme Rabbenâ tegabbe’l-minnâ atinâ fi’d-dünyâ ḥaseneten ve fi’l-aḫireti ḥaseneten ve gınâ 'azâbennâr. Allahümme Rabbiġfirlî vâlideyye veli-üstâzinâ veli-meşaḫinâ velcemi'i’l-Müslimîne müslimâti mü’minine ve’l-mü’minâti biraḥmetike ya erḥamerraḥimin.
Beyâni
Ḥasan-ı Baṣrî Ḥażretlerinden rivâyet olundu ki her kim erden ve 'avratdan bu elli dört farżı gicede ve gündüzde okunmaz ise ḳıyâmet gününde 'aṣi ve mezmumdur zîra cahil 'özr değildür hemân hala ḥayatta iken cân tende iken 'Azrâil
75
Gelmezden muḳaddem tedarik görmek gerektir. Zira cân boġaza gelince bu dünyâ ortadan ḳalḳar aḫiret 'amelleri açılır. Ol vakit âmân Rabbim beni dünyâya gönder Müslümanlıġımı oturtayım ve emir ettiğiñ farżları bilüp ṣaḳınayım ve nehy ettiğin ḥaramlardan ḳaçınayım diseñ gerektir aṣla faide vermeseler gerekdür. Dünyâda ṣaġıñan öğrenesi idiñ derler. Ve daḫi elli dört farżıñ evvel ki farżı Allahü Te'âla’yı bir bilüb zikretmek, ikinci farż ḥelâlinden libas giymek, üçüncü
76
Farż abdest almaḳ, dördüncü farż beş vaḳit nâmaz ḳılmaḳ, beşinci farż cenâbetten ġusletmek, altıncı farż kişiniñ rızḳına Allahü Te'âla’nıñ kefil olduġunu ḥaḳ bilmekdür. Yedinci farż ḳana'at etmek, sekizinci farż ḥelâlinden yemek içmek, ṭoḳuzuncu farż tevekkül olmaḳdur, onuncu farż Ḥak Te'âla’dan gelen ḳażaya rażı olmaḳdur, on birinci farż ni'mete şükretmek, on ikinci farż belâya ṣabretmek, on üçüncü farż tevbe etmekdür, on dördüncü farż iḫlaṣla 'amel etmek
77
On beşinci farż şeyṭânı düşman bilmek, on altıncı farż Ḳur’an-ı hüccet ṭutmaḳ, on yedinci farż ölümü ḥaḳ bilmek, on sekizinci farż şeyṭânı düşman bilmek, on doḳuzuncu farż emri bi’l-ma’rufı nehyi 'anil münkiri ḥaḳ bilmek. Yigirminci farż ataya ve anaya eylik etmek, yirmi birinci farż nikâḥı ḥelâl olmayan aḳrabaya ziyâret etmek, yirmi ikinci farż emânete ḫıyânet etmemek, yirmi üçüncü farż laṭîfe-i terk etmek, yirmi dördüncü farż Allahü Te'âla’ya ve Peyġamberlerine iṭa'at etmek, yirmi beşinci farż günahdan
78
Ḳaçıp 'ibâdetle meşġul olmaḳ, yirmi altıncı farż Ḥaḳ Te'âla’dan ḳorḳmaḳdur. Yirmi yedinci farż 'ibrete naẓar etmektir, yirmi sekizinci farż tefekkür etmekdür, yirmi doḳuzuncu farż dilini fuḥuş kelamından ḥıfẓ etmek. Otuzuncu farż yaramaz failden ictinâb etmektir, otuz birinci farż istihza’i etmemek, otuz ikinci farż Müslimân ḫatunlarına naẓar etmemek, otuz üçüncü farż her halde ṣalih olmaḳtır, otuz dördüncü farż ḳulaġını yaramaz nesnelerden ḥıfż etmek, otuz beşinci farż
79
'İlmi ṭaleb etmek, otuz altıncı farż Allahu Te'âla’nıñ mekrinden emin olmamaḳ, otuz yedinci farż ölçü ve terazisini ḥaḳ tutmaḳ, otuz sekizinci farż fuḳarâya ṣadaḳa vermek, otuz dokuzuncu farż Allahu Te’âla’nıñ raḥmetinden ümidi kesmemek. Kırkıncı farż nefsin hevasına tabii' olmamaḳ, kırk birinci farż fi sebilillahi ta'âm etmek, ḳırḳ ikinci farż kifâyet miḳdarı rızıḳ ṭaleb etmek, ḳırḳ üçüncü farż zekât vermekdür, kırk dördüncü farż ḥayıż halinde 'avretine cima' etmemek, ḳırḳ beşinci farż ma’aṣıdan ḳalbini pâk etmek
80
Ḳırḳ altıncı farż tekebbürlük etmemek, Ḳırḳ yedinci farż yetim malı yememek, Ḳırḳ sekizinci farż taze oġlana yakın olmaḳ, Ḳırḳ doḳuzuncu farż beş vaḳit namâzı ḥıfẓ etmek. Ellinci farż ẓulüm ile ḫalḳıñ malını yememek, elli birinci farż ḥaḳ Te'âla’ya şirk ḳoşmamaḳ, elli ikinci farż zinadan ṣaḳınmaḳ, elli üçüncü farż şarap içmemek, elli dördüncü farż yalân yere and içmemek.
Temmet
Hazâ Destân-ı Beynamâz
Beynamâzıñ ṣaḳalı 'aḳdur Köpekler andan paḳdır Namâz yüreğine oḳdur Hey ne mel'ûndur beynamâz
81 Beynamâz besmelesiz yer çöreği
İnşallah aġrır yüreği Cehennemiñ orta direği Hey ne mel'ûndur beynamâz
Beynamâz ṣurattan pişer Şeytân gelir ḳulaġına işer Ölümü görünicek şaşar Hey ne mel'ûndur beynamâz
Beynamâz yatar donuz gibi hırlar Ḳalḳar eşek gibi ḥorlar
Öldüğünde Müslümân mezarlığına ḳorlar Hey ne ciñin yüzlüdür beynamâz
Gel sen bu dünyâda 'ilim öğren Câhil ḳalma 'arılan
Yaḳarlar seni cehennemde narile
Beynamâzıñ kızını alma Kendiñi ṭamûya ṣalma Hey ne mel'ûndur beynamâz
82 Beynamâz besmelesiz yer çöreği
İnşallah aġrır yüreği Cehennemiñ orta direği Hey ne mel'ûndur beynamâz
Beynamâz ṣurattan pişer Şeytân gelir ḳulaġına işer Ölümü görünicek şaşar Hey ne mel'ûndur beynamâz
Beynamâz yatar doñuz gibi hırlar Ḳalḳar eşek gibi ḥorlar
Öldüğünde Müslümân mezarlığına ḳorlar Hey ne ciñin yüzlüdür beynamâz
Gel sen bu dünyâda 'ilim öğren Câhil ḳalma 'arılan
Yaḳarlar seni cehennemde narile Beynamâzıñ kızını alma
Kendiñi ṭamûya ṣalma Hey ne mel'ûndur beynamâz
83 Beynamâz ile ḳomşuluḳ eyleme
Ekmeği gelirse yeme Sen ona Müslümân dime
Hey ne ciñin yüzlüdür beynamâz
Ḳorlar giderler seni bir ḳarañlık yere Aġlasañ kim baḳar gözüñ yaşına O zamanda ne öldüceġiñi bilirsiñ Şer işleriñe pişmân olursuñ
Cennetlik olanlar yel gibi geçer Cehennemlik olanların tebdîli şaşar Çıġrışır maḥşerde iki dünyanıñ Gel sen bu yol doġrudur eğri de gitme
Ḥaḳḳıñ sözünü ṭut şeyṭân iñini ṭutma Her işiñe ḥile ḳatma
Deliḳanlılık bir aḳar seldi Günden güne göñlüm fârıdı
84 Siyah ṣaḳalı aḳ ḳara bürüdü
Ḳocalık bulanmış
Geldi başıma dünyâ sevda Yine ṭaġlar donandım
Dünyâ fâni imiş şindi inandım Gül ḳuruyuncak bülbüller ötmez Hem ḳocalık fayda da etmez Varıb girincek yarı yaşına
Maḥbup dilberleri girmez oldu düşüme Aġrışır inciklerim bedenim ṭutmaz Hem ḳocalıḳ fayda da etmez
Maḥbup dilberleri girmez oldu düşüme
Biñ bir kelime şunda ṣorulur Ṣağından ṣolundan defter virilir Cehennemlik ḳullar şöyle sürülür
Çıġrışır maḥşerde iki dünyânıñ ölüm destânı
Destân-ı âdem oġlanı Sinlerde ḳıvrılub
85 Yatır
Şol nâzik tenleri çürümüş Kemikleri dökülüb yatır
Yalıñız yatmayub ḳorḳan Pireden siñekden ürken Ṭûl-ı emel fikir ederken Ḳabir içine girmiş yatır
Ne kapusı var ne bacası Ne gündüzü bellü ne gecesi Yılan çıyan ṭobṭoluca[sı] Olmuş yatır
Yol eylemiş ḳarıncalar Aḳ ḳızıl gül tenlüceler Şol selvi boylucalar Serilip serilip yatır
Dünyâda her işi bitirmiş Cümle düzenini ṭaġıtmış Bir uzun uyḳuya yatmış Gözlerin açmayub yatır
Yılan çıyan etin yemiş Kimi ḳurumuş çürümüş Kimi örümcek bürümüş yatır
Üstlerinde otlar bitmiş Kiminde
86 Bayḳuşlar ötmüş
Diñleşüb diñleşüb yatır
Şol yayan yürümeyenler Türlü ni'metler yiyenler Al yeşil ṭonlar giyenler Ṭopraḳlara düşüb yatır
Ḥani şol güzel beğler Aḳ ṣaḳallı güzel pirler Şol nedem gibi erler Dürülüb dürülüb yatır
Ne erkek bilür ne dişi Ne bey bilür ne ṣubaşı Cümlesiniñ yetmiş işi Ellerin ḳavşırub yatır
Hece ṭaşları yıḳılmış Ṣaç ṣaḳal kibrik dökülmüş Öteden ḳapular açılmış Aġlaşub aġlaşub yatır
Kimin ḳabri şöyle ṣıḳmış Gözleri baṭlamış çıḳmış Yılan 'akreb şöyle ṣoḳmuş Ṭolaşıb ṭolaşıb yatır
87 Mestan
Kiminin ḳabri gülistân Selâm gelür her gün dosttan Yeşil şâẕımân olub yatır
Kimine du'â olmuş 'Azâbı külli rafi' olmuş Kimine Ḥaḳ raḥmet etmiş Sevinüb sevinüb yatır
Kimin şöyle unutmuşlar Du'âdan maḥrûm etmişler Adın bile unutmuşlar Yerinüb yerinüb yatır
Münâfıḳlarıñ ḥalin göre Gözü yüzü olmuş ḳara Ḥaḳ ġażab etmesin ḳullara Ḳabirde çaġrışub yatır
'Ucub idüb kendini görenler Şol koñşusun incidenler Ellerin çineyüb yatır
88 ler
'Ömrünü żâyi' idenler Hem ġıybet bühtân idenler Dillerin çineyüb yatır
Ġammâzlarıñ halin göre Ḥaḳ naẓar etmez onlara Bunda anda yüzü ḳara Ayı gibi gümürenüb yatır
Şol zekâtın vermeyenler Ḥaccın edâ etmeyenler Beş vaḳit namâz ḳılmayanlar Ḳaraları geymiş yatır
Dürüst abdest almayanlar Eveli namâz kılanlar
İmamdan üğrün secdeye inenler Başı merkep başı gibi olmuş yatır
Hiçbir dem evden gitmeyenler Anadan ayru yatmayanlar Kefenin bürünüb bürünüb yatır
Ne 'acâyib şu iller Anadan ayrıldı oġlanlar
89 Bunları
Yerde çürüdü tenleri Tenden ayrıldı canları Üstüne çevrilüb yatır
Ertesi çoḳ gündüzleriñ Yoḳ gül yüzlüleriñ Ṣaçları şol güzelleriñ Göğsüne dökülüb yatır
Yazıb verir beratların Gösterir 'işâretlerin Ṭaġıdır 'imâretlerin Evler ḫarâb olmuş yatır
Gövdesine ṭoz değmeyenler
Değme kimseye boyun eğmeyenler Köşke ṣaraya ṣıġmayanlar
Bir çuḳura girmiş yatır
Ölüm ḫaṭır göñül bilmez Yatır hiç uyḳuya ḳanmaz Ölüm ateşine kim yanmaz Kefen ṭonun geymiş yatır
Her kim ki raḥmeti çoḳ kazana Fâtiḥa diñleyene yazana
90 Gel ey dilber ḳan eyleme
Seni ḳandan ṣaḳınıram Esen yelden ṭoġan aydan79 Seni günden ṣaḳınıram
Aġam ḳatî ḥışımla baḳma Ben ḳuluñ ḫaṭırın yıḳma Yanaġına gülleri ṣoḳma Seni gülden ṣaḳınıram.
Yola gider yoldaşım var Ḥalden bilir ḥaldaşım var Bir yaşında ḳardaşım var Seni ondan ṣaḳınıram
Ḳaşlarıñ 'aynı hilâldir Gözleriñ aldı beni
Öyle müştâḳ olmuşum ki Öpesim geldi seni
Bu gençlik bir belâdır ki Bize ateşden eşeddür Ṣafâsın sürmeyen 'âşık Heman 'âlemde eşekdür
'Âşık 'Ömer der ben de geldim Tazelendi eski derdim
Sen bir kuzu ben bir kurdum Seni benden ṣaḳınırım80
79
Doġan aydan esen yelden/Tabibim hışminen baḳma/Ben kulun odlara yakma/Üç yaşında kardaşım var
(Şükrü Elçin, Âşık Ömer, a.g.e., s.45)
91
92 Bu dünyâda murâdına ermiş
Var mıdır hele ben ermedim Murâda bilmen ey ey.
93 Destân
Ḥaḳḳa şükür edelüm herbâr Yaratdı ṣuret-i insân Kim oldur fâ'il-i muḥtâr Anıñ emrindedür ekvân
Düzen oldur ḳamû resmi Odur iḥyâ iden cismi Gerekdür ki anıñ ismi Ḳamû dilde ola destân
94 Pür-nûr
Ḳamûyı eyleyen ma'mûr Oldur yaġduran yaġmur Bitiren baġ ile bostân
Çün evvelden düzen oldur Ḳamû nakşı yazan oldur Girü ṣonra bozan oldur İnan mü’min isen inan
Naẓar ḳıl söz uṣûline Bu işlerde ḥuṣûlüne Ṣalavat vir Rasûlüne Getürdi âyet-i Ḳur’an
Budur lâyıḳ olan câna Gerek kim yoluna yana Ḳamû cinne ve insâna Yetürdi ayet-i Ḳur’an
Hevâya gezmegil her dem Kulaġın ṭut bize bir dem Saña bir ben beyân idem Nedir gör âyet-i Furḳân
95 Bu nefsiñe siyâset ḳıl
Gice gündüz riyâżet ḳıl Bulasın daḥî Rıḍvân
Ḥâzer eyle menâhîden Eliñ çek her melâhîden Yanub derd-i ilahîden Ola bu ciğeriñ biryân
Her işde emrini gözle Rasûlüñ sözüni izle Yürekde 'aşḳını gözle Kim oldur cânıña cânan
Ṣaḳın dünyâya aldanma Saña baḳî ḳala ṣanma 'Adûdur dost ola ṣanma Dişin biler saña her an
Anıñ añla ḫarâbını Ṣu ṣanmaġıl serâbını İçüb ġaflet şarâbını İçinde olmaġıl
96 Sekrân
Eğer 'âḳıl iseñ bu gün Tefekkür ḳıl bunun ṣoñun 'İmâret gösterir
Velî ṣoñı oldurur virân
Na'imi semm ü ḳâtildür Olur ṣoñucı içine ḳan
Bu dünyânıñ ṣafâsı yoḳ Cevr ü cefâsı çoḳ Hiç 'ahdine vefâsı yoḳ Ḳamû ḳavli olur yalan
Cihandan almaġıl lezzet Ṣaḳın kim eyleme raġbet Bu dünyâ kâfire cennet Olubdur mü'mine zindân
Kişi hiç zevḳ-i 'işretde Olur mu dâr-ı miḥnetde Ne yatırsın bu ġafletde Geçüb gideyorur kervân
Gel imdi çıḳmadan serden Seçe gör
97 Ḥayrıñı şerden
Geç her hevâlardan
Ḥarama hiç el uzatma Kime gerek dil uzatma Eliñ 'aybını gözetme
Ḳamû kendünde bil noḳṣanı
Ki ẕikret ḥâ ile ḳâfı Ṣaḳın kim olma lâḳi Ola tâ kim saña şâfî' Gece gündüz oḳu Ḳur’an
Sor imdi anıñ esmâsın Ṭaleb eyle müsemmâsın Bulasın ta mu'ammâsın Ola ẓâhir nice pinhân
Ḥarama ṭutma ḳulaġın Eyice gözlet ṣaġıñ ṣolıñ Suâli vardur azıñ çoġuñ Bilürsin ḫod ile elân
98 Ṣofî
Ḳıl imdi ḳalbini ṣâfî Ḫüdâ’ dan eyleyüb ḫavfî Her emirde uzat gerdân
Çün andan ḫavf idüb ṭağlar Gün gün daima aġlar