Hugo Gernsback

Amerikan mucit, yazar ve editör, bilinen ilk bilim kurgu dergisi Amazing

Stories’in de yaratıcısı ve yayıncısı Hugo Gernsback, 16 Ağustos 1884’te

Lüksemburg’da doğmuştur. Doğduğu şehirde mühendislik eğitimi görmüştür. Daha sonra bu eğitimini Avrupa’da farklı okullarda genişletmiş ve buralarda elektronik iletişim ve telefon sistemleri hakkında uzmanlık edinmiştir. 1904’te, yirmi yaşındayken, mühendislik projelerini Avrupa’da çok daha nitelikli bir şekilde devam ettirebileceği inancıyla Amerika Birleşik Devletleri’ne yerleşmiştir. Kısa süre sonra ise Electric Importing Company isimli telekomünikasyon şirketini kurmuş ve şirket çok geçmeden elektrik alanındaki yeniliklerin öncülerinden biri olmuştur. Bunun farkında olan Gernsback, 1908 yılında “Modern Electrics” dergisini yayımlamaya başlamıştır. Modern Electrics dergisi aslında dergi Gernsback tarafından, ABD dışına çıkmamak ve yalnızca Electric Importing Company’nin çıkardığı ürünleri listelemek amacıyla başlatılmıştır. Electric Importing Company, Radio Shack ve onun gibi diğer radyo haberleşme ekipmanlarını dağıtmak için kurulmuşsa da ürettiği bu sade dergi zamanla çeşitli yerlerdeki teknoloji meraklılarının dikkatini çekmiştir. 1911’de Gernsback, “RALPH 124C 41+” isimli bir roman yayımlamıştır. Zayıf edebi yönüne rağmen,

37

günümüzde bilim kurgunun teknoloji odaklı klasik eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Daha sonra adı Science and Invention’a dönüşen ve teknolojik gelişmelerle edebiyatı birleştiren başarılı dergi Electrical Experimentor (1913) ile Hugo Gernsback alanının en bilinen isimlerinden biri haline gelmiştir. Hugo Gernsback’in yaratıcı bir fikri olarak, Science and Invention’ın sayfalarında sadece teknolojik bilgiler değil, aynı zamanda okurların daha çok ilgi gösterdiği kısa bilim kurgu öyküleri de yayımlanmaya başlamıştır. 1920’de benzer konseptte bir başka dergi (Radio News) daha kuran ve bilim-teknolojiyle harmanlanmış edebiyata ilginin giderek arttığını fark eden Gernsback, 1925’te bilim kurgunun mihenk taşlarından biri haline gelecek olan “Amazing Stories” isimli dergiyi yayımlamaya başlamıştır. Bununla ve daha önceden yayımladığı dergilerle Gernsback, kendisini bilim ve hayal gücünü ahenkle birleştiren bu yeni türün ana temsilcisi olarak kabul ettirmiştir. Okurlardan iltifat mektupları alan dergi, ilerleyen süreçte bir hayran kulübüne ve sonunda türün tüm destekçilerinin sohbet edebilecekleri bir kongreye dönüşmüştür. Yaşamı boyunca seksenden fazla icadın patentini almıştır. Hugo Gernsback’e asıl ününü kazandıran şey 1929 yılında Amazing Stories’i takiben çıkardığı Science Wonder Stories dergisiyle ve bu dergide yayımlanan Herbert George Wells, Jules Verne, Edgar Allan Poe gibi yazarların öyküleriyle gelmiştir. Ayrıca Gernsback, Amazing Stories’in sayısız kapağını ve sayfasını süsleyen renkli ve yaratıcı gelecek düşlemelerinin sahibi karikatürist Frank Rudolph Paul’la iş birliği yapmıştır. Hugo Gernsback, Thrilling Wonder Stories ve Air Wonder Stories gibi bazı dergiler çıkarmaya devam etmiş, ancak Amazing Stories’in ününe hiçbir zaman kavuşamamıştır. 1934’te “Bilim kurgu Ligi”nin kurucusu olarak, 1954’te de bilimsel ve teknolojik gelişmelere katkıları sebebiyle Lüksemburg Arşidüşes’i Charlotte tarafından onore edilmiştir. Bilim kurgu Kongresi, bundan altı yıl sonra Gernsback’ı türün “babalarından” biri ilan etmiş ve günümüzde alanının en prestijli organizasyonu sayılan Hugo Ödülleri’ne ismini vererek ölümsüzleştirmiştir.

- Eserleri: RALPH 124C 41+, The Scientific Adventures of Baron Munchausen, Radio for All, Ultimate World, Radio Cracy and Mini Radio Craft, He Collected Works of Mohammed Ullyses Fips: April 1.

- RALPH 124C 41+ : Roman, 2660 yılında New York kentinde yaşayan ve dünyanın en ünlü bilim adamlarından biri olan Ralph 124C 41+’nın yaşamından bir kesitle; bize 1910’lu yıllardan, bugünlere ve yarınlara ait olan öngörüleri aktarmaktadır. Son deneyini sonuçlandırmanın sevincini yaşayan ünlü bilim adamı Ralph, bir rastlantı sonucu kendi telefotunda (Telefon, bilgisayar, tarayıcı ve yazıcı karışımı bir cihaz) genç ve güzel bir kızın yüzünü görür. İsviçre’de oturan bu genç kızı evine çarpacak olan çığdan kendi cihazları sayesinde kurtarır. 2660 yılının bu dahi bilim adamı, 200 metre yükseklikteki devasa ev – laboratuvarında zaman zaman ekranlar yardımıyla vatandaşlarla iletişim kurabilmektedir.

Ölümden kurtulan genç kız Alice ve babası James, deneme seferleri yeni yapılan Atlantik altı tüp geçidi kullanarak hızla New York’a gelirler. Ralph, Alice’e New York’u tanıtmak ister ve birlikte kenti gezmeye başlarlar. Yapay yiyecek üretme tesisleri ve havada kurulu olan Ulusal Oyun alanına götürür. Dönüşlerinde yolda giderlerken Alice, kendisini çılgınca seven bir âşığı tarafından kaçırılır. Ralph ve yardımcıları teknik cihazları ile Alice’in peşine düşerler. O güne dek kendini bilime ve insanlığa adamış olan bu dahi bilimadamı, kalbinde aşkın karşı konulmaz darbesini hissetmiştir. Sevgilisini bulur ama onu kaçıran aşığı Fermand‘ı yakalayamaz. Aslında Alice’i seven bir başkası daha vardır. Mars‘ta yaşayanlardan biri olan Llysanorh da ona çılgınca âşıktır ve kendi uzay gemisi ile Fernand’ın peşine düşer ve Alice’i onun elinden alır. Ralph ise kendi uzay gemisinde Alice’i kurtarmak için planlar yapar ve uzay gemisini Marslı Llysanorh’a fark ettirmeden yanaştırmak için yapay bir kuyruklu yıldız şekline bürünür.

Hugo Gernsback‘ın bu eserinde daha sonra gerçekleşecek bazı öngörülere rastlanmaktadır. Örneğin Ralph, küçük bir cihaz yardımıyla dilediği anda ve dilediği yerde gazetesini okuyabiliyordu. Gerçek yaşamda aynı zamanda bir mucit de olan Hugo Gernsback’ın romanda bahsettiği ve nasıl çalıştığını anlattığı ‘aktinoskop’ ise radardır. Keşfi ise ancak İkinci Dünya Savaşı’nda olmuştur.

Hugo Gernsback’ın anlattığı New York sokaklarında hızlı giden elektromotorlu patenlerle gezmek, içinde binbir çeşit güzel ve hoş kokulu baharatın kullanıldığı lezzetli yiyeceklerle dolu ‘bilimsel cafe’lerde beslenmek,

39

uçan hava taşıtlarıyla gökyüzündeki spor ve eğlence merkezlerine gidip hoş vakit geçirmek insanı başka dünyalara götürmektedir. Nitekim çocukken bu kitabı okuyarak büyüyen Isaac Asimov, Robert Heinlein gibi yazarların eserlerinde de benzer öğelere rastlanmaktadır.