olarak hazırlandığını iddia etmektedir.
İşletmenin kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmaktadır – işletmenin adi hisseleri halka açık bir piyasada ihraç edilme aşamasındadır (bakınız 1.3(a) paragrafı). Bu yüzden işletme finansal tablolarını IFRS for SMEs ile uyumlu olarak tanımlayamaz. Hatta yasalar, finansal tabloların IFRS for SMEs ile uyumlu bir biçimde hazırlanması zorunlu kılsa dahi, işletme böyle bir tanımlamada bulunamaz (bakınız: 1.5 paragrafı).
1.6 Ana ortaklığı IFRS tam setini kullanmakta olan veya IFRS tam setini kullanan konsolide bir grubun parçası olan bir bağlı ortaklık, kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmaması koşuluyla, kendi finansal tablolarında bu Standardı uygulayabilir. Ancak finansal tablolarının IFRS for SMEs’le uyumlu olduğunun belirtildiği durumlarda, bu Standardın tüm hükümlerine uymak durumundadır.
Modül 1 – Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler
Notlar
KOBİ’ler; ana ortaklığa, ortak girişimciye veya yatırımcıya tam set IFRS’lerle uyumlu finansal bilgi sunsalar dahi, IFRS for SMEs’i uygulamaya ilişkin uygunluklarını kendi koşullarına göre değerlendirmelidirler.
Ana ortaklığı tam set IFRS’leri uygulayan bağlı ortaklığın veya tam set IFRS’leri uygulayan konsolide grubun bir parçası olan bağlı ortaklığın, IFRS for SMEs tarafından gerekli kılınan sadeleştirilmiş dipnot açıklamaları yapmasına ve muhasebeleştirme ile ölçüm esaslarına ilişkin olarak, IFRS for SMEs’ten farklı olması durumunda, söz konusu ana ortaklığının kullandığı tam set IFRS’lerdeki muhasebeleştirme ile ölçüm esaslarına uymasına izin verilmemektedir (yani IFRS for SMEs, kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan işletmeler için geçerli olan, tam set IFRS’lerden bağımsız bir standarttır). Bir işletmenin finansal tablolarının IFRS for SMEs’le uyumlu olarak tanımlanması durumunda, finansal tablolar, IFRS for SMEs’in tüm hükümleriyle uyumlu olmalıdır (bakınız: 1.6 ve 3.3 paragrafları).
Hem tam set IFRS’ler, hem de IFRS for SMEs, bazı muhasebeleştirme ve ölçme esaslarına ilişkin olarak muhasebe politikası seçimine izin verdiği için, tam set IFRS’leri uygulayan bir ana ortaklık ile IFRS for SMEs’i uygulayan bağlı ortaklıkların muhasebe politikaları arasındaki farklar, belirli bir muhasebe politikası seçimiyle asgari düzeye indirilebilmektedir. IFRS for SMEs’in, tam set IFRS’ler çerçevesindeki bir ölçümden farklı olan bir muhasebeleştirme veya ölçme esasını zorunlu tuttuğu durumlar istisnaidir. 9 Temmuz 2009 tarihi itibariyle aşağıdakiler, söz konusu duruma ilişkin önemli örneklerdir (bakınız: IFRS for SMEs’e ilişkin Karar Gerekçeleri’nin KG68 paragrafı).
(a) Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar (veya varlıklar ve borçlar grubu) IFRS for SMEs
• : Varlıkları satış amacıyla elde tutmak değer düşüklüğü değerlendirmesi anlamına gelir; ancak “satış amaçlı elde tutulan”
sınıflandırması ya da özel muhasebeleştirme koşulları söz konusu değildir.
IFRS 5
• Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Standardı: Defter değeri ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden düşük olanı ile ölçülür. Varlıklar, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırıldığında amortisman ayrılmasına son verilir.
(b) Tanımlanmış fayda emeklilik planlarında hakedilmemiş geçmiş hizmet maliyeti IFRS for SMEs:
• Doğrudan kâr ya da zararda muhasebeleştirilir.
IAS 19
• Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı: Faydalar kazanılıncaya kadar ortalama dönem boyunca doğrusal yönteme göre gider olarak muhasebeleştirilir.
(c) Konsolide finansal tablolarda, dış ülkedeki bağlı işletmede bulunan net yatırımın bir parçasını oluşturan parasal kalemin kur farkları
Modül 1 – Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler
IFRS for SMEs:
• Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir ve yatırımın elden çıkarılması durumunda kâr ya da zararda yeniden sınıflandırılmaz.
IAS 21
• Kur Değişiminin Etkileri Standardı: Yatırımın elden çıkarılması durumunda kâr ya da zararda yeniden sınıflandırılır.
(d) Borçlanma maliyetleri IFRS for SMEs:
• Gider olarak muhasebeleştilir.
IAS 23
• Borçlanma Maliyetleri Standardı: Özellikli varlığın elde edilmesi, inşaası veya üretilmesi ile doğrudan ilişkilendirilebilen maliyetler,
aktifleştirilmelidir.
(e) Yayınlanmış bir fiyat kotasyonu olan iştirak yatırımı IFRS for SMEs
• : Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılarak ölçülür.
IAS 28
• İştiraklerdeki Yatırımlar Standardı: Özkaynak yöntemi kullanılarak ölçülür.
(f) Yayınlanmış bir fiyat kotasyonu olan müştereken kontrol edilen işletmeye yapılan yatırım
IFRS for SMEs:
• Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılarak ölçülür.
IAS 31
• İş Ortaklıklarındaki Paylar Standardı: Özkaynak yöntemi veya oransal konsolidasyon yöntemi kullanılarak ölçülür.
(g) Aşırı maliyet veya çaba sarfetmeksizin gerçeğe uygun değeri güvenilir bir şekilde ölçülebilen yatırım amaçlı gayrimenkuller
IFRS for SMEs:
• Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılarak ölçülür.
IAS 40
• Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Standardı: Muhasebe politikası olarak gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtma yöntemi ya da maliyet-amortisman-değer düşüklüğü yöntemi seçilir.
(h) Canlı varlıklar
IFRS for SMEs:
• Gerçeğe uygun değer, aşırı maliyet veya çaba sarfetmeksizin belirlenebiliyorsa, gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılarak ölçülür.
IAS 41
• Tarımsal Faaliyetler Standardı: Gerçeğe uygun değerin güvenilir
Modül 1 – Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler
(i) Gelir vergisi
IFRS for SMEs:
• Dağıtılacak gelire farklı bir vergi oranı uygulandığında, işletme ilk olarak dağıtılmamış kârlara uygulanan oran üzerinden, cari ve ertelenmiş vergiyi ölçer.
Gelir Vergisi
• Nihai Taslağı: Böyle bir durumda, kârlar dağıtıldığı zaman, işletme, başlangıçta, uygulanması beklenen vergi oranıyla cari ve ertelenmiş vergiyi ölçer.(1)
(j) Karşı tarafa ödeme seçeneği sunan anlaşma hükümleri içeren nakit alternatifli hisse bazlı ödemeler
IFRS for SMEs:
• Söz konusu işletmenin ticari özü bulunmayan özkaynağa dayalı finansal araçlar ya da nakit ödemeli opsiyonlar ihraç ettiği,
geçmişten kaynaklanan bir uygulaması olmadıkça işlem, nakit ödemeli hisse bazı ödeme işlemi olarak muhasebeleştirilir.
IFRS 2
• Hisse bazı Ödemeler Standardı: Bileşik finansal araç muhasebeleştirilir.
(1) Nihai taslağın hükümleri, IASB tarafından 9 Temmuz 2009’da yayımlanan IAS 12’nin hükümlerinin birebir aynısı değildir.
Aradaki farklılıklar, bu eğitim materyalinin 29. Modülü olan Gelir Vergisi’nin, Tam Set IFRS ile uyum kısmında açıklanmıştır.