Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum biyokimyasal içerikler

4.2.1. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum toplam fenolik içeriği üzerine etkileri

Fenolik bileşikler bitkilerde yüksek oranda yer alan ve kuvvetli antioksidan özellik gösteren sekonder metabolitlerdir. Benzen halkası içeren bu organik maddeler, kimyasal açıdan flavonoid olmayanlar (hidroksisinnamik, hidroksibenzoik asit ve türevleri, fenolik alkoller) ve flavonoidler (antosiyaninler, flavon-3-ol monomerleri ve polimerleri, flavonoller ve proantosiyanidinler) olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Bitkilerde toplam fenolik madde miktarını belirlemede en çok kullanılan yöntem folin yöntemidir. Bu metodun sonuçları standart bir fenolik maddeye (gallik asite) eş değer olarak verilmektedir (Arkan, 2011). Çalışmamızda kullanılan tohumların toplam fenolik madde içerikleri gallik asit eş değeri olarak hesaplanmış ve Şekil 4.7’de özetlenmiştir.

28

Şekil 4.7. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum toplam fenolik içeriği üzerine etkileri. Yatay eksen ekim öncesi hidropriming uygulama süresini (saat)

göstermektedir. Hidropriming uygulamaları farklı ışık kaynaklarının altında

gerçekleştirilmiştir.

Tohumlardafenolik madde içeriği sonuçlarına göre hidropriminge tabi tutulmamış kuru tohumlarda fenolik madde miktarının hidropriming uygulanan diğer bütün tohumlardan daha yoğun olduğu görülmüştür. Bununla birlikte hidroprimig uygulaması tohum yaş ağırlığını yükselttiği için (veriler gösterilmemiştir) kuru tohuma göre daha düşük olarak belirlenmiştir. Gün ışığı altında gerçekleştirilen hidropriming uygulamalarında tohum toplam fenolik miktarının 2, 4, 8 ve 16 saat hidropriming yapılan örneklerde, uygulama süreleriyle ters orantılı olarak azaldığı belirlenmiştir. Ancak buna ters bir şekilde floresan ışık, beyaz ve mavi LED aydınlatmalar altında gerçekleştirilen hidropriming uygulamaları zamanla toplam fenolik içeriğini artış yönünde etkilemiştir. Kırmızı ve karışık LED ışıklarının altında gerçekleşen hidropriming uygulamalarının toplam fenolik madde içeriğinde anlamlı bir değişime neden olmadıkları anlaşılmaktadır. Hidropriming uygulanan tohumlarda en fazla toplam fenolik içeriği karanlık+4s, floresan+16s, beyaz+8s, mavi+8s, kırmızı+4s ve karışık+16s olarak kaydedilmiştir. Ayrıca karanlık ortamdaki örneklerin toplam fenolik miktarlarının genel olarak diğer örneklerden daha fazla olduğu görülmektedir.

29

4.2.2. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum toplam flavonoid içeriği üzerine etkileri

Flavonoidler, pek çok meyve ve çiçekteki renklerden sorumlu olan bitki pigmentleri grubudur. İnsan sağlığı üzerinde olumlu etkileri pek çok çalışmada gösterilen ve düşük molekül ağırlıklı fenolik bileşik sınıfından olan flavonoidler heterosiklik halkalı doğal antioksidan maddelerdir (Yalçın, 2013). Meyve ve sebzelerde, tıbbi ve aromatik bitkilerle, fındık ve fıstık gibi sert kabuklularda (Cooray ve ark 2004, Gibellini ve ark 2011) bitkilerin kök, gövde ve yapraklarında doğal olarak bulunur (Kızılkeçili 2007). Flavonoidlerin antioksidan, antimikrobiyal, antiproliferatif ve proapoptotik etkileri pek çok çalışmada rapor edilmiştir (Gibellini ve ark 2011).

Çalışmamızda kullanılan Aspir tohumlarının toplam flavonoid içerikleri kuersetin eş değeri olarak hesaplanmış ve Şekil 4.8’da özetlenmiştir.

Şekil 4.8. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum toplam flovanoid içeriği üzerine etkileri. Yatay eksen ekim öncesi hidropriming uygulama süresini (saat) göstermektedir. Hidropriming uygulamaları farklı ışık kaynaklarının altında gerçekleştirilmiştir

30

Hidroproming ve LED ışık uygulamalarının tohum toplam flovanoid içeriği üzerine etkileri incelendiğinde hem kontrol gruplarında hemde hidropriming uygulamalarında farklılıklar olduğu görülmektedir. Sonuçlar, genel olarak hidropriming uygulamalarının tohum flavonoid içeriğini yükselttğini göstermektedir. Farklı dalga boylarına sahip farklı ışık kaynaklarının etkileri incelendiğinde ise ışık çeşidinin tohum flavonoid içeriğine belirgin bir etki göstermediği anlaşılmaktadır. Bu durum kırmızı LED ışığı altında biraz farklıdır. Kırmızı ışık ile birlikte uygulanan hidropriming uygulamasının tohum flavonoid içeriklerini diğer ışıklara oranla daha fazla yükselttiği belirlenmiştir. En fazla toplam flavonoid kontrol, karanlık ve floresanda 4 saat, beyaz ve mavide 2 saat, kırmızı ışıklarda 16 saat ve karışık ışıklarda 8 saat hidropriming ile kaydedilmiştir. Genel olarak en düşük toplam flavonoid tüm ışıklarda hidroprimingsiz muamele ile ortaya çıkmıştır.

4.2.3. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum likopen içeriği üzerine etkileri

Likopen, sebze ve meyvelerde doğal olarak bulunan karotenoid ailesine ait bir pigmenttir. Karotenoidler, doğada bulunan pigmentler arasında geniş bir dağılım göstermekte ve birçok fonksiyonu nedeniyle önemli bir bileşik grubu olarak dikkat çekmektedir. En önemli görevlerinden birisi A vitamininin ön maddesi olmalarıdır. Ayrıca, kuvvetli antioksidan etkilere de sahip bileşik grubudur (Ayan, 2010).

Karotenoidler yapılarına göre hidrokarbon karotenler ve ksantofiller olmak üzere iki sınıfa ayrılmaktadır. İlk grupta yer alan bileşiklerin başlıcaları; α-karoten, β-karoten ve likopendir. Çalışmamızda kullanılan tohumların toplam likopen içerikleri belirlenmiş ve sonuçlar Şekil 4. 9’de özetlenmiştir. Sonuçlar, hidropriming uygulamalarının hemen hemen bütün örneklerde likopen içeriklerini anlamlı ölçüde arttırdığını göstermektedir. Sonuçlara göre kontrol, karanlık, kırmızı ve karışık ışıklar ile 2 saat hidropriming ile likopen içeriğinde priming yapılmayan örneklere göre azalmaya kaydedilmiştir. En fazla toplam fenolik içeriği kontrol ve mavide 8 saat, karanlık ve floresanda 4 saat, beyaz ışık altında 2 saat, kırmızıda 4 saat ve karışık ışıkta ise 16 saat hidropriming ile elde edilmiştir.

31

Şekil 4.9. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum likopen içeriği üzerine etkileri. Yatay eksen ekim öncesi hidropriming uygulama süresini (saat) göstermektedir. Hidropriming uygulamaları farklı ışık kaynaklarının altında gerçekleştirilmiştir.

4.2.4. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum β-karoten içeriği üzerine etkileri

Vitamin A’nın (retinoik asit) suda eriyebilen öncülü olan β-karoten de kuvvetli bir antioksidan bileşiktir ve dokularda serbest radikallerin zararlı etkilerinin giderilmesinden sorumludur. Karotenin iki başlıca izomeri, α -karoten ve β-karoten arasindaki fark, uçtaki halkalı gruptaki çift bağın konumundadır. β-karoten daha yaygın olan biçimdir ve sarı, turuncu ve yeşil yapraklı meyve ve sebzelerde bulunur. Kuvvetli antioksidan özelliklerinden ötürü aspir bitkilerinin tohumlarında hidropriming ve farklı ışık kaynakları ile β -karoten içeriğindeki değişimler çalışma kapsamında analiz edilmiş ve sonuçlar Şekil 4.10’da özetlenmiştir.

Likopen içeriklerine benzer bir şekilde, hidropriming uygulamalarının β-karoten içeriğini kontrol tohumlarına kıyasla benzer bir şekilde yükselttiği belirlenmiştir. Farklı ışık kaynaklarının β-karoten içeriği üzerine belirgin bir etkisi görülmemiştir. En fazla β-karoten içeriği kontrol ve karışık ışıklarda 16 saat, karanlık ve kırmız ışıklarda 4 saat,

32

floresanda 2 saat, beyaz LED altında 2 saat ve mavi ışık altında 4 saat hidropriming uygulama ile kaydedilmiştir.

Şekil 4.10. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum β -karoten içeriği üzerine etkileri. Yatay eksen ekim öncesi hidropriming uygulama süresini (saat) göstermektedir. Hidropriming uygulamaları farklı ışık kaynaklarının altında gerçekleştirilmiştir.

4.3. Hidroproming ve farklı ışık kaynaklarının tohum oksidan/antioksidan