Kelime Grubu Halindeki Avcılık Terimleri

Dilde yer alan bazı kavramları tek kelimeyle karşılamak mümkün değildir. Bir kavramın tek kelimeyle karşılanmasının mümkün olmadığı durumlarda kelime gruplarına başvurulur. Bu durum terimler içinde geçerlidir. Tek kelimeyle karşılanamayan bazı avcılık terimleri, kelime gruplarıyla karşılanmışlardır. Kelime gruplarıyla karşılanan avcılık terimlerini şu başlıklar altında toplamak mümkündür:

4.1.4.1. Birleşik Fiil Grubu Şeklindeki Avcılık Terimleri:

“Bir hareketi karşılama üzere bir arada bulunan kelimeler topluluğuna birleşik fiil grubu denir (Karahan, 1997:36). Çoğunlğu anlamca kaynaşmış birleşik fiillerden oluşan avcılık terimleri şunlardır:

ağız içinden gitmek, alaca sökme, alT atmaħ, arħasına atmaħ, ayaħlarına dolanmaħ, ayaħTan çıħmah, ayakları pul gibi olmaħ, bi tene çekmek, boşa atmaħ, cağıltı almaħ, cergeden çıħmaħ, çantadan gitmek, çat kesme, çevirme yapma, çifTe vurma, ÇiPlağını görmek, daşşağa binmek, daşşaħ bağlama, daşşaħTan düşmek, deliP geçmek, dişi almaħ, dönerken atmaħ, duble yapmaħ, eli tetiğe gitmek, fermada durmaħ, fermaya durmaħ, fırıltı almaħ, fisKa atmaħ, ġafadan almaħ, gagasının üstünden söylemek, ġağıltı basmaħ, ġan işemek, ġanat bıraħmaħ, ġanat ġırma, gece oltası atmaħ, gıcırtı vurmaħ, gırç vurmaħ, ġırTa düşmek, ġırTa yatmaħ, ġışt Çalmaħ, ġışt çekmek, ġol çekmek, ġoltuğa düşmek, ġuşluħ aTmaħ, güz daşşağı almaħ, hava seçmek, ħavaya söylemek, ħavayı seçmek, ısılığa düşmek, kekl¾ğü basTırmaħ, kekl¾ğü ġurmaħ, kekl¾ğün üstüne gitmek, kelle almaħ, kelle atmaħ, kelleye düşmek, kelleye geçmek, kesme atmaħ, kesmece atmaħ, kökTen balıħ alma, m¥re şirinlemek, marėyi şirin etmek, marısı ħoroza şirin olmaħ, marisini şirin etmek, meri eşkitmek, meri seçmek, meri şirini olmaħ, meriye düşmek, meriye tıslamaħ, meterise tüy bıraħmaħ, önüne aTmaħ, par atma, par vermek, par yapmaħ, para söylemek, pır olmaħ, puv etmek, semTsiz ġalmaħ, sökün gitmek, şırıltı vurmaħ, taşşaħ bıraħmaħ, Tavşan izi gezdirmek, tespit etmek, tikine

uçmaħ, Tuzaħ dökmek, tüfeğe yaTmaħ, TüfeK sıħmah, tüy aTmaħ, uÇurTma vermek, uluorta TüfeK sıhmaħ, üsT atmaħ, üzbara düşmek, üze çıkmaħ, üze düşmek, vayıltıya düşmek, yanına girmek, yantuħ çağırma, yaralı yollamaħ, yarım ġol çekmek, yavru almaħ, yüze çıħmaħ, zagal Tuzağı aTmaħ, zağallıħ eTmek.

4.1.4.2. İsim Tamlaması Şeklindeki Avcılık Terimleri

“Bir isim unsurunun, iyelik sistemi içinde bir başka isim unsuruyla kurduğu kelime grubudur.” (Karahan, 1997: 13) İki unsurdan meydana gelen isim tamlamasında birinci unsur, ikinci unsura ilgi hali eki ile bağlanır. İkinci unsur ise sahiplik anlamı veren iyelik eki taşır. Avcılık terimlerini karşılamada kullanılan bir başka kelime grubu türü de isim tamlamalarıdır. İsim tamlaması şeklindeki avcılık terimleri şu gruplara ayrılır:

4.1.4.2.1. Belirtili İsim Tamlaması Şeklindeki Avcılık Terimleri

İsim tamlamasını oluşturan unsurlardan tamlayanın ilgi ekini, tamlananın ise iyelik ekini aldığı isim tamlamalarına belirtili isim tamlaması denir. Belirtili isim tamlaması şeklindeki avcılık terimleri şunlardır:

davşanın cağlaması, davşanın sıyrılması, kekl¾ğün ayağından asılması, kekl¾ğün ayaħ salması, kekl¾ğün boynundan asılması, kekl¾ğün cağlaması, kekl¾ğün cin olması, kekl¾ğün çimmesi, kekl¾ğün ǨPlağa çıħması, kekl¾ğün daşşaħ alması, kekl¾ğün daşşaħ bağlaması, kekl¾ğün et vermemesi, kekl¾ğün ġaçması, kekl¾ğün ġafese vurması, kekl¾ğün ġanadından asılması, kekl¾ğün Kendini sıħması, kekl¾ğün ġoltuħtan çıħması, kekl¾ğün ıslığa girmesi, kekl¾ğün incelmesi, kekl¾ğün it gibi sürmesi, kekl¾ğün ġırması, kekl¾ğün közlenmesi, kekl¾ğün parlaması, kekl¾ğün pişmesi, kekl¾ğün sekmesi, kekl¾ğün sökün gelmesi, kekl¾ğün söylemesi, kekl¾ğün sürmezi, kekl¾ğün toprağa vurulması, kekl¾ğün tüleye düşmesi, kekl¾ğün yakın ġaħması, kekl¾ğün yatması, kekl¾ğün yerinden Kopması, kekl¾ğün yol vermesi, kekl¾klerin birbirlerini didmesi, yavruların söylemesi.

4.1.4.2.2. Belirtisiz İsim Tamlaması Şeklindeki Avcılık Terimleri

Tamlayanı ek almayan, tamlananı ise iyelik ekini alan isim tamlamalarına belirtisiz isim tamlaması denir. Belirtisiz isim tamlaması şeklindeki avcılık terimleri şunlardır:

aħşam avı, akşam közü, avcı ġolu, barut hakKı, bek avı, bek yeri, besi ġafesi, boyun bağı, cerge avı, cerge başı, çatı avı, çeri avı, çerme avı, çırnaħ ipi, çırpma avı, çit avı, daban olTası, dağ kekliği, diP oltası, el ġundağı, emniyet düğmesi, ev kekl¾ğü, ġayiş gerdanesi, ġol avı, ġuş gözü, ġuşluħ avı, ġuşluħ közü, güz ġolu, hazne ipleri, ħıj avı, ħoroz yayları, imlek ipi, kiliT ġaması, kiliT yayı, kol ipi, köz ġafesi, köz zağalı, Kurma kolu, külünġ kızarması, lis yeri, marė avı, marė ġafesi, marġıros avı, maşa yayı, meteris zağalı, ördek düdüğü, palaz avı, seher közü, sergen ipi, serpme ağı, sökün ağzı, sökün avı, sökün başı, sökün bıldırcını, sökün ġolu, sökün ġoru, sökün meterisi, sökün yolaħları, sürek avı, şafaħ av¿, taran avı, tarp avı, Tavşan ġıllıġi, tazı avı, terp avı, tetik korkuluğu, tetik köprüsü, TırnaK manivelası, toħum avı, tor avı, toy avı, Tuzaħ bağı, Tuzaħ ġayışı, Tuzaħ ġazığı, Tuzaħ zağalı, tüle damı, tüle ġafesi, uçar avı, uşġur ipi.

4.1.4.2.3. Zincirleme İsim Tamlaması Şeklindeki Avcılık Terimleri

Tamlayanın, tamlananın ya da her iki unsurun isim tamlaması olduğu, en az üç isimden oluşan isim tamlamalarına zincirleme isim tamlaması denir. Zincirleme isim tamlaması şeklindeki avcılık terimleri şunlardır:

av köpeğinin ġoħuya düşmesi, el ġundağı kilidi, ħoroz kaldıraç manivelası, kekl¾ğin alnının ġalemi, kekl¾ğin ayaħlarının pullaşması, kekl¾ğin ġomlarının şişmesi, sA başının yemlenmesi, suyun duraħ zamanı, taban diPÇik muhafazası.

4.1.4.3. Sıfat Tamlaması Şeklindeki Avcılık Terimleri

“Bir isim unsurunun, bir sıfat unsuruyla nitelendiği veya belirtildiği kelime grubudur.” (Karahan, 1997: 18) Sıfat tamlamalarında sıfat unsuru isim unsurunu vasıflandırmak veya belirtmek için kullanılır. Sıfat tamlamalarında sıfat unsuru tamlayan, aynı zamanda yardımcı unsur; isim unsuru ise tamlanan aynı zamanda asıl unsurdur. Sıfat tamlaması eksiz bir birleşmedir. Her iki unsur da ek almadan doğrudan doğruya yan yana getirilirler (Ergin, 1998: 380) Avcılık terimlerini karşılamada kullanılan bir başka kelime grubu türü de sıfat tamlamalarıdır. Sıfat tamlaması şeklindeki avcılık terimleri şunlardır:

ana ip, bağlı keklik avı, bağlı köz avı, bahar sökün meterisi, baş ġazuħ, basılmış kekl¾k, canlı mAhre, cansız mAhre, çengel boynuz, çifT ayırma zamanı, çifTe ġırma, çifTe ses, çır keklik, çöplü ġafes, çubuħlu ġafes, dolma tüfek, ehven kekl¾k, eke bıldırcın, eke kekl¾k, ġaba alaylı, ġaba ġuşluħ, ġaba ögürük, ġaçaħ Tavşan, ġaçgun

keklik, ġambalaħ keklik, ġamış olta, ġanbur keklik, ġara baruT, ġara kığıT, ġaraħ ġubaħ, ġarT kekl¾k, ġarT marė, ġaşgun keklik, germe ağ, ġılavuz bıldırcın, ġışlıħ keklik, ġum kekl¾k, güz sökün meterisi, güzel kekl¾k, ilanbaş kekl¾k, ince kara, jet kekl¾k, kakaç kekl¾k, Kapalaħ kekl¾k, ġapılı ġafes, Kara Kuba, kesik ġaKġubu, kespere saçma, köse keklik, kum keklik, leşli keklik, mekik gözlü keklik, nokTa ses, öndelik kekl¾k, oynaħ Tavşan, pır kekl¾k, pompalı TüfeK, sáre düdenk, serdar keklik, serref kekl¾k, sultan sáfi düdenk, süper poze, tatar keklik, tek ġırma, teres keklik, topbaş keklik, tor keklik, ur keklik, v Kara, vit keklik, vıt keklik, yelincek tüfek, yerli keklik.