2. ÖĞRENME BİRİMİ
3.2. GIDA İŞLETMELERİNDE HAŞERELERLE MÜCADELE
3.2.4. Haşere İlaçlarının Kullanımı
biriktirilmemesi de alınması gereken önlemlerden biridir.
3.2.4. Haşere İlaçlarının Kullanımı
Haşere ilaçları çalışma saatleri dışında uygulanmalıdır. Bu nedenle sadece hafta sonları, var-diyadan sonra veya işletmenin kapalı olduğu diğer zamanlarda tercih edilmelidir. Ayrıca uygulama alanı-na bitişik yüzeylere ve gıdalara haşere ilaçlarının bulaşmaması için önlemler alınmalıdır.
İlaçlama yapılacak alanda gıda maddeleri veya gıda ile temas eden ekipmanlar varsa bunla-rın üzeri kapatılmalı veya bunlar ilaçlama alanından uzaklaştırılmalıdır. Eğer sprey ilaçlama uygulanacak-sa ortamda bulunan ekipmanlar, kalıntı riskinden dolayı, kullanılmadan önce iyice temizlenmelidir. Sprey ilaçlamalar uygulama alanlarında fazla kalıntı bıraktıkları için sadece uzman kişiler tarafından uygulan-malıdır.
Fümigasyon yöntemi sadece uzmanlar tarafından gerçekleştirilmelidir ve etkili başka bir yöntem yoksa uygulanmalıdır. Hiçbir personel kapsamlı bir eğitim almadıkça bu tür uygulamaları dene-memelidir.
Haşere ilaçlarının kapları sadece belirli amaçlar için kullanılmalı ve uygun şekilde saklanmalı-dır. Haşere ilacı hangi haşereye karşı etkiliyse o haşere için kullanılmalı, farklı haşereler üzerinde uygulan-mamalıdır. Haşere ilaçlarının kullanım talimatlarına eksiksiz uyulmalıdır.
İlaçlar, haşereleri öldürebilecek en düşük konsantrasyonda hazırlanmalıdır. İlaçlama perso-neli spreye uzun süre maruz kalmamalı, uygulama sırasında koruyucu giysiler giymeli ve ilaçlama biti-minde kişisel temizliğine dikkat etmelidir.
İlaçlama öncesi alınması gereken önlemler şunlardır:
● İlaçlamada kullanılacak araç ve ekipmanlar uygulamaya başlamadan kontrol
edilmelidir.
● Çöp atıkları uzaklaştırılmalıdır.
● İlaçlama yapılacak alanda açıkta gıda bırakılmamalıdır.
● Evcil hayvanlar ilaçlama yapılacak alanlardan uzaklaştırılmalıdır.
● İlaçlama öncesi kapı ve pencereler kapatılmalıdır.
● Zemin ve duvarlarda çatlak, delik varsa onarılmalıdır.
● Dolaplar, kapı, pencere çerçeveleri ve havalandırma bacaları kontrol edilmelidir.
İlaçlama sonrası uygulanması gereken kurallar şunlardır:
● İlaçlama bitiminde kapı ve pencereler açılarak ortam havalandırılmalıdır.
● İlaç kalıntıları temizlenmelidir.
● İlaçlama yapılan tüm alanlar ve alet ekipmanlar sabun ve bol su ile yıkanmalıdır.
● İlaçlama bitiminde ölü bulunan haşereler çöpe atılmamalı, gömülmelidir.
● İlaçlama personeli koruyucu giysilerini çıkardıktan sonra yıkanmalıdır.
● İlaçlama ekipmanları bir sonraki kullanım için hazırlanmalıdır.
Okulunuzun ve laboratuvarınızın haşere istilasına maruz kalabileceği alanlarını tespit ediniz.
Uyarılar:
● Çalışmalarınızda iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uygun davranınız.
● Laboratuvara her zaman önlükle giriniz. Kişisel hazırlığınızı uygun şekilde yapınız.
● İşe başlamadan önce ve iş bittikten sonra çalışma ortamınızı muhakkak temizleyiniz.
● Gerekli araç gereçleri hazırlayınız.
● Temiz, düzenli, dikkatli ve planlı çalışınız.
Haşere istilasına maruz kalabilecek alanı tespit ederken aşağıdakileri dikkate alınız:
● Haşere gruplarına göre risk analizi tablosu oluşturulmalıdır.
● Haşere risk tablosu, okulun alanları ve laboratuvarlar için ayrı ayrı doldurulmalıdır.
● Risk analizi sonucunda haşere istilasına maruz kalabileceği tespit edilen alanlarda
alınabilecek önlemler listelenmelidir.
HAZIRLIK Haşere risk analizi tablosu hazırlanmıştır.
Okul içinde özellikle kantinin ve diğer OKUL tüm alanların risk analizi tabloya uygun
olarak değerlendirilmiştir.
Laboratuvarlar haşere risk analizi
LABORATUVARLAR tablosuna uygun olarak değerlendirilmiştir. ZAMAN
YÖNETIMI
SONUÇ Risk tespit edilen alanlarda alınabilecek önlemler listelenerek sıralanmıştır.
EVET
HAYIR
A) Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D” yanlış ise “Y” yazınız. 1. ( ) İyi bir çöp bidonu, kokuları absorbe
etmelidir.
2. ( ) Atık sulardaki çökebilir parçacıkların
%40-60’ı sedimentasyon yöntemiyle ayrılabilmektedir.
3. ( ) Sinekler; şap, tifo ve dizanteri gibi
hastalıklarda taşıyıcıdır.
4. ( ) Hamam böcekleri aydınlık ortamları
tercih eder.
5. ( ) Ev fareleri yüzebilir ve yaklaşık 25 cm
zıplayabilir.
B) Aşağıda boş bırakılan yerleri verilen bilgilere uygun şekilde doldurunuz. 1. Atık sulardaki fosfor seviyeleri
………. ile ölçülebilir.
2. Gıda işletmelerinin yakınlarında atık
alanları olması ………..
3. Birincil arıtma ………..
ve……… uygulamaları ile atık partiküllerinin sudan uzaklaştırıldığı basamaktır.
4. …... hamam böceği mat
kahverengidir ve kafasının arkasında iki koyu kahverengi çizgiye sahiptir.
5. Haşere ilaçları çalışma saatleri ………
kullanılmalıdır.
C) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları çözünüz. 1. Canlı ve cansız tüm varlıkların bir arada
yaşadığı sisteme ne ad verilir? A) Fotosentez B) Biyosfer C) Homeostaz D) Ekosistem E) Botanik 2. I. Mikroorganizmalar II. Deterjanlar
III. Radyoaktif maddeler IV. Pestisitler
V. Atık ısı
Yukarıdakilerden hangileri su kirliliğine sebep olan unsurlardandır?
A) II, IV ve V B) I, II ve V C) I, IV ve V D) I, II, III ve V E) Hepsi
3. Çökebilen katıları ölçmek için kullanılan ekipman aşağıdakilerden hangisidir? A) Ayırma hunisi
B) Cam huni C) Imhoff hunisi D) Buhner hunisi E) Soxhlet
4. Azot döngüsü içinde amonyağın önce nitrite, ardından nitritin okside olarak nitrata dönüşmesine ne ad verilir? A) Denitrifikasyon
B) Nitrifikasyon C) Fiksasyon D) Ekoloji E) Litosfer
5. Atık suların kurtarılabilme oranı
aşağıdakilerden hangisine bağlı değildir? A) Kanalizasyonun büyüklüğü
B) Atık suyun miktarı C) Yasal düzenlemeler D) Arıtma tesisi varlığı E) Geri kazanılan atık suyun
ekonomik değeri
6. Aşağıdakilerden hangisi ön arıtma işleminin avantajlarından değildir? A) Yağ bazlı maddeler yeniden
işlenebilmektedir.
B) Ön arıtma yapılmadığı takdirde belediyelere
ödenmesi gereken maliyetten tasarruf edilir.
C) Kanalizasyon sorunları azaltılabilir. D) Tesisin kurulum maliyeti yüksektir.
E) Yeniden işlenen ürünler ekonomik kazanç
sağlar.
7. Aşağıdakilerden hangisi gıda
endüstrisinde genel olarak gözlemlenen ana haşere gruplarından değildir? A) Balıklar
B) Böcekler C) Kuşlar D) Kemirgenler E) Sinekler
8. Sineklerin yaşadığı en yaygın sıcaklık aralığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 24-30 0C B) 26-32 0C C) 28-34 0C D) 30-36 0C E) 32-380C
9. Haşerelere karşı etkili katı, sıvı veya gaz kimyasallar ile yapılan yok etme işlemine ne ad verilir? A) Flotasyon B) Dezenfeksiyon C) Sanitasyon D) Sterilizasyon E) Fümigasyon
10. Aşağıdakilerden hangisi ilaçlama sonrası uygulanması gereken kurallardan değildir?
A) İlaçlama bitiminde kapı ve pencereler
açılarak ortam havalandırılmalıdır.
B) İlaçlama yapılan tüm alanlar sabun ve bol
su ile yıkanmalıdır.
C) İlaçlama bitiminde ölü bulunan haşereler
çöpe atılmalıdır.
D) İlaç kalıntıları temizlenmelidir.