B. Edirne’nin Kısa Tarihi
4. EDİRNE’DE SOSYAL, KÜLTÜREL VE EKONOMİK HAYAT
4.1. SOSYAL VE KÜLTÜREL HAYAT
4.1.10. Hırdavat Türü Eşyalar
Tablo 17: Defterde Yer Alan Hırdavat Türü Eşyalar
Saç ayak Sablı ayak Bileği taşı Sîm tel
Cebe Vezne Endaze Kelpeten
4.1.11.
Kitaplar
O dönemin şartları düşünüldüğünde kitap ulaşılması kolay bir meta değildir. Çünkü kitaplar el yazması şeklinde çoğaltılmaktadır. İncelediğimiz terekelerde ağırlıklı olarak fıkıh kitapları bulunmakta olup hemen her terekede ‘‘Kelamullah’’, ‘‘En’am-ı şerîf’’ adları ile geçmekte olan Kur’an-ı Kerîmler bulunmaktadır. Fiyatları zaman zaman farklılık göstermekte olup, bu farkın nedeni yazı, cilt ve süslemeleriyle ilişkili olmalıdır.98
Bu kitaplar arasında Muhammed b. Cerîr tarafından yazılan Taberi Tarihi’ne de denk gelmekteyiz.99
Tablo 18: Defterde Yer Alan Kitap İsîmleri
Kelamullah Mecmua Birgili Risalesi Hilye-i Şerîf
Dürer u Gurer Sadru’ş-Şeria Fetâvâ-yı Ali Efendi Evân-ı Nühasiyye
Mecmua-i eş’ar Şahidi ve lugat Kara Davut İlahiyat
Asa min ani’l- Mâl Muhammediye Divan-i Molla Türki kitab
Eşbah Asa-yı ani’l kifaye Hümayunnâme Şamnâme
Noksan muhammediye
Müvâkıfü’n-nâkıb Risale Muhammed aleyhi’s-
selam
Kelam-i kadim En’am-ı şerîf Şehr-i kaside-i perde Hüsrev-i şirin
Na’t-ı mahber Gülşen-i inşa Şerh-i avayil Masbah
Nat Karşine oğlu na’tı Tevarih-i Taberi Ruzname
4.2. EKONOMİK HAYAT
98 Bkz. EŞS 53A/214. 99 Bkz. EŞS 87B/378. 394.2.1. İş Kolları
Şehir içerisinde ticarî dinamizmin temel parçalarından biri esnaflardır. XVIII. yüzyılın sonunda Avrupa’nın işlenmiş makina malları Osmanlı pazarlarını istila ettiği, Osmanlılarda ise büyük sermaye bulunmadığından ve buna bağlı olarak fabrikalaşma olmadığından el sanatları ve az üretilebilen mallar büyük fiyatlarla mal üretilebilmekte, halk yabancı mallarına rağbet etmekte ve yerli esnaf zor durumda kalmaktaydı.100
661 numaralı sicilde geçen bir çok meslek grubu mevcuttur. Tespit edebildiğimiz iş kollarını; çömlekçi, kahveci, debbağ, kapamacı, sarraf, börekçi, terzi, kasap, kuyumcu, duhancı, sarraç, haffaf ve berberler olarak sıralayabiliriz.
Bu meslek gruplarında dikkatimizi çeken diğer bir husus ise askeri sınıfa ait ünvan taşıyan kimselerin aynı zamanda bir meslek koluyla da uğraşmasıdır. Sicilde ehl-i örf ünvanının yanında meslek sahibi olan kişilere baktığımızda Nakliyeci Hacı İbrahim Beşe101, Kalaycı İsmail Beşe102, Duhan Mustafa Ağa103, Konakçı Mustafa
Ağa104, Sarraf Ahmed Ağa’yı105
görmekteyiz. Bu kişilerin bulundukları statü dışında ek olarak yaptığı mesleklerin bulunması bir alt statüye geçmelerine en nihayetinde de toplumda ki dikey hareketililiğe örnek teşkil etmektedir.
Edirne, Rumeli’ye ve kuzeye ihraç yapan önemli bir pamuklu sanayi ve transit merkezidir. 106Bu gibi durumlar şehirde ticari faaliyetlerin artmasına sebebiyet vermiş ülkenin bir çok yerinden ticaret için gelen kişileri misafir etmiştir. Kayıtlarda karşımıza çıkan han isîmleri ve buralarda ticaretle uğraşan kişilerin tereke kayıtlaır bu duruma örnek mahiyetindedir.
100
Yücel Özkaya, XVIII. Yüzyılda Osmanlı Kurumları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1985, s. 63. 101Bkz. EŞS 42A/154 102Bkz. EŞS 48A/184 103Bkz. EŞS 51B/202 104Bkz. EŞS 86A/ 365 105Bkz. EŞS 18B/64
106İbrahim Sezgin, ‘XVIII. Asırda Edirne’nin İktisadi ve Ticari Durumu’, Trakya Üniversitesi
Bilimler Dergisi, C.VIII, s. 1, Edirne 2006, s. 28.
40
4.2.2. Tarım ve Hayvancılık
Tereke kayıtlarında yer alan bağların ve hayvanların yer alması bölgede tarım ve hayvancılık faaliyetleriyle de ilgilenildiğini bizlere göstermektedir.
Tarım ürünleri arasında çavdar, arpa, pirinç, buğdaydan elde edilen bulgur karşımıza çıkmaktadır. Büyük baş hayvancılıkla uğraşıldığını da inek, deve, camus öküzü kara sığır inek gibi terekelerde geçen dökümden çıkarabiliriz.
Özellikle at çeşitlerinin yer aldığı tereke kayıtlarında bunların takımlarının isîmleri de bulunmaktadır
Tablo 19: Hayvancılık Ekipmanları
Üzengi Eyer Rikab Sîm kemer raht
Bakır çapgu rahtı kamçı Sîm raht Reşme
Çuka kesme Teğelti Eyer alatı Kemer eyer hasırı
Çultar Bukağı Yular
BEŞİNCİ BÖLÜM
5. 661 NUMARALI EDİRNE ŞER‘İYYE SİCİLİ’NİN
TRANSKRİPSİYONLU METNİ
1B
1. Mahmiyye-i Edirne’de Rakkas Ali Bey Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan Ayşe binti Abdullah’ın verâseti zevc-i metrûku Ahmed Çelebi ibn Mehmed ve sadri sagīr oğlu Mustafa bin Mehmed’e münhasıra olduğu şer ̒an zâhir oldukdan sonra sagīr-i mezbûrun tesviye-i umûrına ve kıbel-i şer‘ vasîsi olan ‘ammesi Saliha binti Mehmed tarafından vekîl-i sâbitü’l- vekâlesi olan zevci Mustafa’nın vasî-i mezbûre üzerine nasb olunan Osman Ağa ve zevc-i mezbûr Ahmed Bey iltimâslarıyla tahrîr ve bey‘ olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûredir ki ber vech-i âti zikr olunur. Fi’l-yevmi’s-sâmin min şehr-i Ramazâni’l-mübârek li-sene selâsin ve mi ‘e ve elf.
Seccâde 1 adet 305 akçe Yorgan 1 adet 550 akçe Yasdık 2 adet 300 akçe Kadife yasdık 2500 akçe
Çarşeb 135 akçe Def‘a çarşeb 1 adet 120 akçe
Def‘a çarşeb 1 adet 120 akçe
Gömlek 1 adet 240 akçe
Çuka ferâce 1 adet 1350 akçe
İncülü küpe çift 1620 akçe
Telli hilali kazân 1 adet 2305 akçe
Def‘a kazân 1 adet 1600 akçe
İncülü kuşak 1 adet 2450
Altun yüzük 1 adet 700 akçe Köhne gömlek 1 adet 90 akçe Hamam gömleği 1 adet 210 akçe Gömlek kenârı 1 adet 130 Ayna 1 adet 150 akçe Çarşeb 1 adet 125 akçe
Çuka ferâce 1 adte 900 akçe
Bir mikdâr Şem‘-i asel 1 adet 90 akçe
Sansar kürk 1 adet 1500 akçe Zencif? 1 adet 80 akçe El tâbesi 85 akçe 42
Sanduk 1 adte 300 akçe Pekmez tâbesi 1 adet 1150 akçe Mehr-i der zimmet-i zevc 6000 Yekûn 25590 akçe
Zikr olunan eşyâ- yı zevc-i mezbûr almışdır. Sîm gūlâbdân ve buhûrdan sîm 3795 akçe Sîm maşraba 1 adet 1725 akçe
Yasdık yüzü 1 adet 600 akçe Sîm fincan zarfı 7 adet 920 akçe Makreme 1 adet 305 akçe Köhne peşkir 1 adet 75 akçe
Köhne çuka serpuş 1 adet 70 akçe Kaftan 400 akçe Tas 1 adet 60 akçe Kilim 1 adet 350 Orta keçesi 1 adet
1200 akçe Basma mak‘ad 3 adet 680 akçe Boğca 1 adet 260 akçe Kâse 1 adet 200 akçe Yüzük 1 adet 90 akçe Sîm kuşak 1 adet 1201 akçe Sandık 1 adet 120 akçe Entâri 1 adet 240 akçe İncülü sagír kuşak 1 adet 240 akçe Kuşak kolonu 1 adet 200 akçe El tâbesi 1 adet 120 akçe Fenar 1 adet 150 akçe
Leğen kebîr 1 adet 360 akçe
Tencere 2 adet 410 akçe
Leğen ibrik 1 adet 350 akçe
Tas 1 adet 120 akçe
Sablı ayak 1 adet 200 akçe
Tebsi 1 adet 400 akçe
Sahan 7 adet 600 akçe
Yekûn 1683akçe Zikr-i
mezbûrandan eşyâ- yı vekîl-i mezbûr Mustafa Bey almışdır. Kelâmullah 1 adet 2200 akçe Minder 1 adet 70 akçe Döşek 1 adet 300 akçe Minder 1 adet 70 akçe
Köhne kilim 1 adet 60 akçe Kebe 1 adet 120 akçe Minder 1 adet 100 akçe Yorgan 1 adet 240 akçe
Köhne kebe 1 adet 200 akçe Kadife yasdık 3 adet 500 akçe Minder 1 adet 5 akçe Minder 1 adet 60 akçe Def‘a minder 1 adet 100 akçe Def‘a minder 1 adet 380 akçe Yasdık 2 adet 160 akçe
Orta keçesi 1 adet 300 akçe
Köhne çarşeb 1 adet 30 akçe
Def‘a çarşeb 1 adet 70 akçe Boğça 1 adet 80 akçe Mec‘mua 1 adet 40 akçe Köhne çarşeb 1 adet 20 akçe Ocak perdesi 1 adet 60 akçe Yorgan 1 adet 300 akçe
Çuka yasdık 2 adet 200 akçe
Çatkı 3 adet 800 akçe
Tabak 20 akçe Sîm kuşak 1 adet 1300 akçe Çarşeb 1 adet 40 akçe Mec‘mua 1 adet 100 akçe Hamam gömleği 1 adet 90 akçe
Yüz yasdığı 1 adet [silik]
Köhne ferâce 1 adet 120 akçe
Peşgîr 1 adet 100 akçe
Def‘a ocak perdesi 1 adet 200 akçe Sincap kürk 240 akçe Boğça 1 adet 80 akçe Makreme 1 adet 20 akçe
Alaca sâde 1 adet 400 akçe Tahta sandık 1 adet 100 akçe [silik] Kuşak kolonu 1 adet 200 akçe Tebsi 1 adet 200 akçe El tâbesi 1 adet 61 akçe Bakraç 1 adet 50 akçe Tencere 1 adet 200 akçe Leğen 1 adet 80 akçe Sahan 4 adet 140 akçe El ibriği 1 adet 150 akçe Sahan 3 adet 200 akçe
[silik] Sahan ve tas 1 adet 80 akçe Sahan 1 adet 60 akçe Lengeri 3 adet 70 akçe Kahve ibriği 160 akçe Güğüm 2 adet 720 akçe Altın bilezik miskâl 19 8132 Hariciye menzil der-mahalle-i mezbûre menzil mezbûr sagír içün iştirâ olunmuşdur. Cem‘an yekûn 74502 min eşyâ ve menzil 06600 der- zimmet-i Hacı Halil Minha el-ihrâcaât berâ-yı vesâyet ıskât-ı salât esedî 25 3000
Berâ-yı vesâyet müşterâ-yı kaliçe esedî 20 2400 akçe
Berâ-yı vesâyet müşterâ-yı Rogan esedî 10 1200 akçe
Dellâliyye ve münâdiyye 1000 akçe
[silik] Resm-i ‘adi 1410 akçe Kassamiyye 320 akçe Hüddâmiyye ve kalemiyye 320 akçe
Kaydiyye 120 akçe Çukâriyye 230 akçe
Yekûn el- ihrâcât 41060 akçe Sahhü’l-bâki min eşyâ 33442 min 06600 akçe Hissetü’z-zevce’l mezbûr nukûd 8360 min 1650 akçe Hissetü’l-ibne’l mezbûr mine’l- nakd 25082 akçe min 04950
2. Mahmiyye-i Edirne mahallâtından Rakkas Ali Bey Mahallesi’nde sâkine iken bundan akdem fevt olan Ayşe bint-i Abdullah’ın sadrî sagīr oglu Mustafa’ya tereke-i müteveffâ-yı mezbûreden ve müteveffâ babası Mehmed’in terekesinden bi’l- irs intikāl iden hisselerini ahz u kabz vech-i bulûğ mertebe-i rüşdüne değin hıfz ve tesviye-i umûrına kıbel’ş-şer ̒ den bir vasî nasbından lâzım ve mühim olmağın hâkim mevki ̒ sadr-ı kitâb tubâ leh ve hüsnü me’âb efendi hazretleri ber minvâl-i muharrer sagīr-i mezbûrun ʿammesi olan ba ̒isetü’l-kitâb Saliha Hâtûn ibneti Mehmed’i nasb ve ta ̒yin etdikde ol dahi vesâyet-i mezbûreyi kabûl ve hizmet-i lâzımesini edâya ta ̒ahhüd ve iltizâm etmeğin bi’t-taleb ketb olundu. Fi’l-yevmi’s-sâmin min- Ramazani’l-mübârek. Sene 1130.
Şuhûdü’l-hâl:Zülfikar Ağa ibn Sefer ,Halil Ağa ibn Ali ,Hasan Bekir ibn-,Ömer,Osman Ağa ibn-i İbrahim ,Es-Seyyid Abdullah Çelebi ibn-i el-Hâc Hüseyin, bin Ramazan
Peşgûni 1 adet 40 akçe Nakd der-kise 1560 akçe Menzil der- mahalle-i mezbûre 30000 akçe
Def ̒a menzil der- mahalle-i mezbûre 1500 akçe Dükkân balık pazarı 6000 akçe Cemᶜan yekûn 82278 akçe
Minha el-ihrâcât Mehr-i müᶜeccel müsbet 9600 akçe Deyn-i müsbet
Ahmed Ağa el- mezbûr 6000 akçe
Deyn-i müsbet el- Haffâf İbrahim Çelebi 960 akçe Deyn-i müsbet-i masraf 1920 akçe Deyn-i müsbet bakkal 2440 akçe Deyn-i müsbet Leporki zımmî 360 akçe Resm-i ᶜadi 1700 akçe Dellâliye ve münâdiye 120 akçe Harc-ı hüccet vesâyet-i nafaka 360 akçe 45
2A
3. Husûs-ı âti’l-beyânın mahallinde istimâ ̒ ve tahrîr içün bi’l-iltimas kıbel-i şer ̒-i enverden Mevlânâ Mustafa Efendi ibn Ahmed irsâl olunup ol dahi mahmiyye-i Edirne’de Sarây-ı Sultanî’de aşçıbaşının olduğu odaya varup zeyl-i vesîkada muharrerü’l esâmî olan müslimîn huzûrlarında ʿakd-i meclis-i şer ̒-i nebevî eyledikde hâssa teberdârlarından bâ ̒ is-i haze’l- kitâb İbrahim Ağa ibn-i Ali meclis-i ma ̒kūd-ı mezkûrda hâssa helvacılarından olub bundan akdem maktûlen fevt olan Solakzâde Mehmed Bey ibn-i Mahmud’un verâseti mahmiyye-i İstanbul’da sâkine zevce-i metrûkesi Ayşe binti ʿAbdullah li-eb kız karındaşı olub medîne-i Kayseri’de sâkine Fatma Hâtûn ile li-eb karındaşı Mahmud Çelebi’ye münhasıran olduğu şer ̒an zâhir olduktan sonra tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdan mezbûr Ayşe ve Fatma nâm hâtûnlara intikāl iden hisselerini ahz u kabz ve îsâle kıbel-i şer ̒den mansûb vasîleri olan hâssa aşçıbaşısı ʿumdetü’l a ̒yân el-Hâc Ali Ağa ibn Mustafa ve mezbur Mahmud Çelebi münhasırlarından üzerlerine da ̒va ve takrîr-i kelam edüb müteveffâ- yı mezbûr Solakzâde Mehmed Bey ibn-i Mahmud bin ʿAbdullah zimmetinde yedimden müşterâ ve makbûz emti ̒a-i mütenevvi’a bahasından ba ̒de-hisab yüz on guruş hakkım olub hattâ müteveffâ-yı mezbûr hâl-i hayâtında ve kemâl-i ʿakl u sıhhatinde ber-minvâl-i muharrer meblağ-ı mezkûr yüz on guruş zimmetinde bana deyni olduğunu huzûr-ı müslimînde ikrâr edüb dahi işhâd itmişdir. Kable’l-edâ fevt olmağın zımmetinde kalmışdır. Mezkûrândan su ̒âl olunup tereke vâfiyesinden alıverilmesi matlûbumdur dedikde gıbbe ̒s-su ̒al mezbûrân cevâblarında tereke-i müteveffâ-yı mezbûre bi’l-verâse ve bi’l vesâye vaz‘-I yedlerini ikrâr lâkin müdde ̒i-i mezbûrun ber-minvâl-i muharrer müdde ̒âsını inkâr etdiklerinde müdde ʿi-i mezbûrdan ber minvâl-i muharrer müdde ʿâsına mutâbaka beyyine taleb olundukda ʿudûl ahrâr ricâl-i müslimînden hâne-i hâssa sakinlerinden fahru’l ʿayân ʿAbdullah Ağa ibn-i Halil fahrü’l akrân es-Seyyid Mehmed Ağa ibn-i Mustafa nâm kimesneler li-ecli’ş-şühedâ meclis-i mu ̒akkad-ı mezkûre hazırîn olub isrü’l istişhâdi’ş-şer’i fi’l- vâki müteveffâ-yı mezbûr Solakzâde Mehmed Bey ibn Mahmud bin ʿAbdullah hâl-i huyutında ve kemâl-i akl ü sıhhatinde işbu müdde ̒i-i mezbûr içün yedinden müşterâ ve makbûz-ı emti ̒a-i ve mütenevvi ̒a bahasından bade’l-hisab ve mütemmimde yüz on guruş deynim vardır deyü bizim huzûrumuzda ikrâr ve bizi işhâd eyledi. Biz bu
husûsa bu vech üzere şahitleriz şehâdet dahi ideriz deyü her biri edâ-yı şehâdet şer ̒iyye eylediklerinde ba ̒de’t-tadil ve’t-tezkiye şehâdetleri makbūle olmağın gıbbe’t-tahlîfü’ş-şerh-i mucebiyle bade’l hükm ve’t-tenbîh vaki ̒ hali mevlâna-yı mezbûr mahallinde ketb ü tahrir me’an ba’as olunan Hüseyin .Çelebi ibn-i Şa ̒ban ve Ahmed Çelebi ibn-i Mehmed nâm kimesneler ile meclis-i şer ̒e gelüb inha ve takrir etmeğin ma-vak ̒a bi’t-taleb ketb olundu. Hurrire fi’l-yevmi’r-râbi min Şa’ban li-sene selâsin ve mie ve elf.
Şuhûdü’l-hâl: Mehmed Ağa , Ali Ağa ibn Ahmed ,İbrahim Ağa ibn Mustafa, el-Hâc, Mehmed Ağa, Solak Mehmed Ağa
4. Husus-ı âti’l-beyânın mahallinde istima ̒ ve tahrir içün bi’l-iltimas kıbel-i şer ̒den Mevlâna Mustafa Efendi ibn Ahmed irsâl olunub ol dahi Mahmiye-yi Edirne’de Saray-ı Şehenşahide bâb-ı hümâyuna varub zeyl-i vesikâda muharrerü’l- esâmi olan müslimîn huzûrlarında ʿakd-i meclis-i şer ̒-i nebevi eyledikde hassa sâkinlerinden ba ̒isü’l haze’l-kitâb umdetü’l-havâs ve’l-mukarrebîn Destârî İbrahim Ağa ibn Mehmed mahmiyye-i mezkûrda hâssa helvacılarından olub bundan akdem fevt olan Solakzâde Mehmed Bey ibn Mahmud’un verâseti zevce-i metrûkesi olub hala mahmiyye-i İstanbul’da sakîne Ayşe binti Abdullah ve li-eb kız karındaşı olub hala Kayseri’de sakîne Fatma Hâtûn ile li-eb karındaşı Mahmud Çelebi’ye münhasıra olduğu şer’an zahir olduktan sonra tereke-yi müteveffâyı mezbûrdan mezbûretân Ayşe ve Fatma nâm hâtûnlara intikāl iden hisselerini ahz u kabz isâle min kabel’l-i şer ̒-i şerîf vasîleri olan has aşçıbaşısı fahrü’lʿayan el-Hâc Ali Ağa ibn Mustafa mezbûr Mahmud Çelebi mahzarında üzerine da ̒va ve takrir-i kelâm idüb müteveffâyı mezbûr Solakzâde Mehmed Bey ibn Mahmud bin Abdullah hâl-ı huyûtunda mazhar- ı müslimînde Saray-ı sultanide târîh-i fevtinden beş gün mukaddem malımdan yüz guruş ikrāz ve teslim ol dahi bade’l ikrāz ve’l teslim meblağı mezkûru mesarıfına sarfla istihlâk etmeğin cihet-i mezkûreden zimmetinde yüz guruş hakkım olub hattâ müteveffâyı merkûm hâl-i huyutunda ve kemâl-i akl u sıhhatinde cihet-i mezkûreden meblağı mezkûr zimmetinde bana deyni olduğunu mahzar-ı müslimîn ikrâr edüb ve işhâd dahi itmişdir. Kable’l-eda fevt olmağla zimmetinde kalmışdır. Mezbûrandan su ̒al olunup tereke-yi vafiyesinden alıverilmesi matlubumdur dedikde gıbbe’s-su ̒al 47
mezbûrana cevaplarında tereke-i müteveffâyı mezbûra bi’l-verâse ve bi’l-vesâye vaz ̒ iyedlerini ikrâr lakîn müdde’i-i mûmâ ileyhin ber minvâl-ı muharrer müdde ̒asını inkâr etdiklerinde müdde’i-i müşârün-ileyhden ber-minvâl-i muharrer müdde ̒asını mübeyyene beynine taleb olundukda ̒ udûl-u ahrâr-ı ricâl müslimînden hassa teberdarlarından Halil Ağa ibn Hasan ve Hassa Helvacılarından Mustafa Ağa ibn Hasan nâm kimesneler li-ecli ̒ş-şehâde meclis-i ma ̒kûd mezkûre hazırân olub isrü’l istişhâdü’ş şer ̒ i fi ̒ l-vâki ̒ müteveffâyı mezbûr Solakzâde Mehmed Bey ibn Mahmud bin ̒ Abdullah hâl-i huyutunda ve kemâl-i ̒ akl ve sıhhatinde müdde ̒ î-i mûmâ-ileyh içün cihet-i karzdan zimmetimde yüz guruş deynim vardır deyü bizim huzûrlarımızda ikrâr olub ve bizi işhâd eyledi biz bu husûsâ bu vech üzere şahidleriz şehâdet dahi ideriz deyü her biri edâ-yı şehâdet-i şer ̒ iyye etdiklerinde bade ̒ t-ta ̒ dîl ve’t-tezkîye şehadetleri makbûle olmağın gıbbe’t-tahlifi’ş şer ̒ i mucebiyle bade ̒ l- hükm ve’t-tenbîh vâki ̒ hali mevlânayı mezbûr mahallinde ketb ü tahrîr me’an ba’as olunan Mustafa Çelebi ibn Şaban ve Ahmed Çelebi ibn Mehmed nâm kimesneler meclis-i şer ̒ e gelüp ale’l vukū‘ inha ve takrîr itmekle ma-vak ̒a bi’t-talep ketb olundu. Hurrire fi’l-yevmi’r-râbi‘ min Şa‘bani’l-mu‘azzam li-sene selâsîn ve mi’e ve elf.
Şuhûdü’l-hâl: Es-Sâbıkûn 2B
5. Mahmiye-i Edirne mahallatından Sarıca Paşa Mahallesi sükkânından olub bundan akdem fevt olan es-Seyyid Mustafa Çelebi’nin sulbî kebîr oğlu hasran varisi olub cünûn mutabık ile mecnûn olan es-Seyyid Ahmed Çelebi’nin tesviye-i umûrına kabel’l-i şer ̒ den mansub bâ-hüccet vasîsi olan Mehmed Efendi ibn Veli’nin üzerine kabel’l-i şer ̒ den hasbî nâzır nasb olunan mûy-tâb es-Seyyid el-Hâc Ali ve mecnun mezbûrun ̒ ammisi es-Seyyid Hasan Çelebi ma ̒ rifetiyle vasî ̒ mezbûrun bin yüz yigirmi dört senesi zi’l-hiccesinin gurresinden târîh-i deftere gelince muhasebesi defteridir ber vech-i ati zikr-i beyân olunur. Hurrire fi gurre-i Şa ̒ bânü’l-mu ̒ azzam li-sene selâsin ve mie ve elf.
Kassam-ı sabık Ahmed Efendi’nin muhasebe defteri nâtık olduğu üzere sahhü’l-baki olan asl malı ribh aldı 3375 guruş
Vasi ̒-i mezbûrun ilzâm ribhden târîh-i deftere gelince tahsil etdiği esedi 980 Guruş Yekûn esedî 4355,5
Minhâ el ihracât
Nafaka-ı mefrûza lil-mecnûn el-mezbûr esedi 396 guruş
Tarih-i deftere gelince mecnûn-ı mezbûrun kisvesiçün vasî ̒-i mezbûrun masrûfu esedî 47 guruş
Nafaka-ı mefrûza lil ibne’l-mecnûn el-mezbûr esedi 108 guruş
Mecnûn-ı mezbûrun zevcesinin kisvesiçün vasî-i mezbûrun masrufu esedî 25 Yekûn el-ihracat 643
Sahhü’l-baki 3712
Sahhü’l-baki olan meblağ-ı mezkûrdan vasî ̒-i mezbûrun merkûm es-Seyid el-Hâc Ali ma ̒ rifetiyle ba’de’l ilzâm ribh meblağ-ı tereke ber-vechi âti zikr olunur ale’l- esâmi beyân olunur.
Der-zimmet-i Şahbaz asl-ı mâl esdî 31,5 ribh esedî 3
Der-zimmet-i yorganî el-Hâc Ahmed ve Ömer asl-ı mâl esedî 500 guruş ribh esedî 50 Der-zimmet-i Yanaki zımmî asl-ı mâl esedî 21 guruş ribh esedî 2
Der-zimmet-i Yako zımmî asl-ı mâl esedî 35 guruş
Der-zimmet-i Yorgi zımmî asl-ı mâl esedî 137 ribh esedî13 Der-zimmet-i el-Hâc İbrahim asl-ı mâl esedî 55 ribh esedî 5 Der-zimmet-i Yako zımmî asl-ı mâl esedî 52 ribh esedî 5
Der-zimmet-i Yorgi Dırako zımmî asl-ı mâl esedî 50 ribh esedî 5 Der-zimmet-i Todori zımmî asl-ı mâl esedî 26 ribh esedî 3 Der-zimmet-i Ali Efendi asl-ı mâl esedî 54 ribh esedî 5 Der-zimmet-i Mustafa asl-ı mâl esedî 32 ribh esedî 3
Der-zimmet-i Ahmed Çelebi asl-ı mâl esedî 52,5 ribh esedî 5 Der-zimmet-i Arpacı İbrahim asl-ı mâl esedî 61,5 ribh esedî 6 Der-zimmet-i Hüseyin Çelebi asl-ı mâl esedî 96 ribh esedî 10 Der-zimmet-i Haffâf Şahin asl-ı mâl esedî 410 ribh esedî 40 Der-zimmet-i Todori zımmî asl-ı mâl esedî 210 ribh esedî 20 Der-zimmet-i el-Hâc Mustafa asl-ı mâl esedî 46 ribh esedî 4 Der-zimmet-i Yanako zımmî asl-ı mâl esedî 96 ribh esedî 10
Der-zimmet-i Monla İbrahim asl-ı mâl esedî 19 ribh esedî 3 Der-kise vasî-i mezbûr esedî 4 1723
Yekûn esedî1989
Yekûn esedî min ribh 194
3A
6. Mahmiye-i Edirne mahallatından Sarıca Paşa Mahallesi sâkinlerinden cünûn-ı mutabbak ile mecnûn olan es-Seyyid Ahmed Çelebi’nin zevce-i metrûkesi olan bâ ̒ isü’l-kitâb Şerife Hâtûn ibneti es-Seyyid Hasan meclis-i şer ̒-i enverde takrîr- i kelâm ve bast-ı merâm edüb hala zevcim olub cünûn-ı mutabbak ile mecnûn olan mezbûr es-Seyyid Ahmed Çelebi’nin yed-i vasîde olan malından nafaka ve kisve bahâsı içün karz ve takdîr olunan yevmi yigirmi dörder akçe zevcem mezbûr ile benim nafaka ve kisve bahâlarımıza kifâyet itmeyüb ve malının ziyadeye tahammülü olmağla hala vasîsi olan Mehmed Efendi’nin bi’l-vesâye makbûz olan malından benim içün kadr-ı kifaye nafakā ve kisve bahâ karz ve takdîr olunması matlûbumdur dedik de mezbûre Şerife Hâtûn hala mecnûn-ı mezbûrun zevce-i menkûhası olduğu zeyl-i vesikāda muharrerü’l-esâmî olan müslimîn ihbârlarıyla lede’ş-şer ̒ ü’l-enver mütehakkīk olmağın hakîm mevki ̒ sadr kitâb tûbâ-leh ve hüsnü me’âb efendi hazretleri dahi mecnûn-ı mezbûrun vasîsi merkûm Mehmed Efendi yedinde olan malından mezbûre Şerife Hâtûn içün târih-i kitâbdan beher yevm on altışar akçe nafaka ve kisve baha farz ve takdîr idüb meblağ-ı mefrûz mezkûru levâzım-ı zarûreyesiçün harc ve sarfa ve lede’l-iktizâ istidâneye ve inde’z-zafer rücû‘a mezbûreye izn birle ma-vak ̒a bi’t-taleb ketb olundu. Hurrire fi’l yevmi’l-Şa ̒ banü’l mu ̒uazzam li sene selâsin ve mie ve elf.
Şuhûdü’l-hâl: Mustafa Efendi ibn İsmail ,el-Hâc ibn İbrahim bin İsmail, Molla Mehmed Çelebi ibn Abdulkerim, Mustafa Çelebi ibn Süleyman, Gülabi Ali Efendi, Musa Çelebi
7. Acem tüccarından ba ̒ is haze’l sefer Kostantin veled-i Pedros nâm zımmî meclis-i şer ̒e hatîr-i lazımü’t-tevkîrde hâssa helvacılarından olub bundan esbak 50
maktûlen fevt olan Solakzâde Mehmet Bey ibn Mahmud’un li-eb karındaşı olmağla terekesine bi’l-verâse vazü’l-yed olan Mahmud Çelebi mahzarında üzerine da ̒ va ve