Güçlü Yönler
Organizasyon yapısı, yeterli araç gereç, alt yapı ve haberleşme sistemleri
Kurum kültürü, güçlü ve dinamik mali yapı Planlama bilinci ve yönetim sistemi
Bilişim teknolojilerine yönelim, iş ve işlemlerde hız ve mobilizasyon Nitelikli insan kaynağı
Geliştirmeye Açık ve Zayıf Yönler
Personel istihdam politikası, uzmanlaşma ve kariyer planlama sistemi İş gücü ve üretimde profesyonel yapı
Kurumsal etkinlik, tanıtım, bilgilendirme ve bilinçlendirme İzleme ve değerlendirme sistemi
Bilişim teknolojilerinin iş süreçlerine entegrasyonu Ekosistem hizmetlerinin değerinin belirlenmesi
Fırsatlar
Hızlı karar alma mekanizmaları
Güçlenen sivil toplum hareketleri, doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilir yönetiminin önemi konusunda artan bilinçlenme Avrupa Birliği ve ülkemizin taraf olduğu ormancılıkla ilişkili uluslararası anlaşmalarda ormanların ve ormancılık sektörünün öneminin artması
Tarım, ormancılık ve hayvancılık sektörleri arasında araştırma ortaklıkları ve deneyim paylaşımı
Tarım sektörüyle daha fazla işbirliği, çatışan ve çakışan konuların uyumlaştırılması, etkin örgüt yapılanması, agrosilvopastoral sistemlerin yaygınlaştırılmasının kolaylığı
Araştırma yöntemlerinin gelişmesi, bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygınlaşması ve teknoloji kullanımının giderek kolaylaşması Yeşil ekonomi yaklaşımının ve katılımcı planlama tekniklerinin gelişimi
Sürdürülebilir Orman Yönetimi (SOY) ile üretilen ürün ve hizmetlerde yaşanan talep artışı
Ormanların tür, yapı, genetik çeşitlilik, ekosistem çeşitliliği bakımından zengin olması,
Yurtiçi odun ve odun dışı orman ürünleri talebindeki artış ve pazarlama kolaylıkları
Tehditler
İklim değişikliği, hava kirliliği ve endüstriyel atıklar
Yurtdışı kaynaklı karantinaya tabi hastalıklar ve zararlı organizmalar Kırsal fakirlik, orman köylülerinin gelir ve eğitim düzeyinin düşüklüğü
İş gücü ve üretim maliyetlerinin artması, orman köylerinde genç nüfusun azalması
Politika, plan, program, uygulama hiyerarşisinde etkinsizlik İş kazaları ve bilişim teknolojilerinde yaşanan hızlı değişim
38
MİSYON, VİZYON VE TEMEL DEĞERLER
MİSYON
Orman ve orman kaynaklarını korumak, doğaya yakın bir anlayışla geliştirmek, ekosistem
bütünlüğü içinde sürdürülebilir ve topluma çok yönlü faydalar sağlayacak şekilde yönetmek
VİZYON
Sürdürülebilir orman yönetimi uygulamalarında öncü kurum olmak
TEMEL DEĞERLER
Sürdürülebilirlik
Doğaya, çevreye ve insana duyarlılık
Tarafsızlık
Güvenilirlik
Şeffaflık ve hesap verebilirlik
Katılımcılık
Paydaş memnuniyeti
Yerel ve küresel sorumluluk
Verimlilik
39
STRATEJİK AMAÇ VE HEDEFLER
STRATEJİK AMAÇ (A1): ORMAN VE ORMAN KAYNAKLARINI BİYOTİK VE
ABİYOTİK ZARARLILARA KARŞI KORUMAK
Hedef (H1.1): Orman yangınlarıyla mücadelede önleyici tedbirler artırılacak, müdahale kapasitesi güçlendirilecektir.
Orman varlığımızı tehdit eden ve her yıl binlerce hektar orman alanının zarar görmesine neden olan orman yangınlarının çıkmasına engel olunması veya çıkan yangınların tehlike arz edecek boyutlara ulaşmadan kısa zamanda söndürülebilmesi hedeflenmektedir.
Bu çerçevede; orman yangınlarının başlamasına neden olan ve algılayıcı görevini gören ince yanıcı maddeler bertaraf edilecek, ormanlardaki yanıcı materyal azaltılacak, su kaynakları planlanacak, yangınla mücadelede ihtiyaç duyulan ekipmanın modernizasyonu sağlanacak, yangın emniyet yol ve şeritlerinin yapımı ve bakımı gerçekleştirilecek, halkın bilinçlendirilmesi ve modern teknolojiye dayalı izleme ve erken uyarı sistemleri geliştirilecektir.
Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG1.1.1: İnsan kaynaklı yangın sayısının toplam yangın sayısına oranı
Yüzde 15 87 86 85 85 84 84 Anlık 6 ay
PG1.1.2: Yangın
başına düşen alan
miktarı Hektar 30 2,6 2,4 2,4 2,4 2,3 2,2 Anlık 6 ay
PG1.1.3: Yangına
birinci derecede hassas bölgelerde ilk müdahale süresi
Dakika 55 15 14 14 13 13 13 Anlık 6 ay
Sorumlu Birim Orman Yangınlarıyla Mücadele Dairesi Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler İnşaat ve İkmal Dairesi Başkanlığı, Personel Dairesi Başkanlığı, Orman Bölge Müdürlükleri Riskler İklim değişikliği ve meteorolojik şartlar
Ormana yakın alanlardaki nüfus ve yerleşim
Orman içerisinden gecen demiryolu, karayolu ve enerji nakil hatları
Stratejiler Yangın öncesi eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri, ilgili paydaş gruplarını kapsayacak şekilde planlanacak ve uygulanacaktır.
Erken uyarı sistemleri geliştirilerek yangınlara erken ve etkili müdahale edilecektir. Orman yangınlarıyla mücadelede önleyici tedbirler artırılacaktır.
Maliyet Tahmini 5.139.385.000 TL
Tespitler Göç nedeniyle orman içi köy nüfusu azalmış ve yaşlanmıştır.
Emeklilik nedeniyle orman yangınlarıyla mücadelede çalışan personel sayısı azalmıştır.
İhtiyaçlar Araç ve ekipman eksikliklerinin tamamlanması Personel ihtiyacının giderilmesi
40
Hedef (H1.2): Orman ekosistemlerinin sağlığı izlenecek, hastalık ve zararlılarla mücadelede öncelikle doğal ya da doğaya uygun önleyici tedbirler uygulanarak, orman varlığı ve sağlığı korunacaktır.
Orman ekosistemlerinin etkin bir şekilde izlenmesi, gelişen teknolojiden faydalanmak suretiyle insansız koruma sistemlerinin kurulması, hastalık ve böcek zararlarıyla mücadelede yeni yöntem ve tekniklerin geliştirilmesi, ayrıca orman varlığı ve sağlığının korunması sürecinde sürdürülebilirliğin sağlanması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda; orman ekosistemlerinin etkin bir şekilde izlenebilmesi için gerekli teknik, yönetsel ve donanımsal alt yapı oluşturularak orman ekosistemlerinin sağlığı izlenecek, orman zararlılarıyla mücadelede kullanılan kimyasal mücadele yöntemleri azaltılarak biyolojik, biyoteknik ve mekanik mücadele yöntemleri artırılacaktır. Ayrıca, orman varlığı ve sağlığının korunması sürecinde; tanıtımda etkin rol alabilecek sosyal projeler desteklenecek, belirlenecek yöntem ve araçlarla toplum, orman ve orman kaynakları konusunda bilinçlendirilecektir.
Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG1.2.1: Orman ekosistemlerinin sağlının izleneceği gözlem alanı sayısı
Adet 30 661 661 661 661 661 661 6 ay 6 ay
PG1.2.2: Kurulan
laboratuvar sayısı Adet 25 8 8 8 9 10 11 6 ay 6 ay
PG1.2.3: Kurulan insansız
koruma sistemi sayısı Adet 25 1 2 2 3 5 8 6 ay 6 ay
PG1.2.4: Otlatma zararına
karşı kurulan fotokapan
sayısı Adet 20 569 1.077 1.427 1.777 2.127 2.477 6 ay 6 ay
Sorumlu Birim Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler Bilgi Sistemleri Dairesi Başkanlığı, Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlükleri, Orman Bölge Müdürlükleri
Riskler Atmosferik kirlilik ve iklim değişikliği Hızlı kentleşme ve kentsel nüfus Veri tutarsızlığı
Kırsal fakirlik
Zararlı tespitindeki gecikmeler
Stratejiler Orman ekosistemlerinin sağlığı izlenecek ve raporlanacaktır.
Kolluk amiri ve kolluk görevlilerine, ormanların yasadışı faaliyetlerden korunması amacıyla verilen eğitimlerin nicelik ve niteliği artırılacaktır.
Ormanlar, orman kaynakları ve ormancılıkla ilgili konularda toplumun bilgi ve bilinç düzeyi artırılacaktır.
Maliyet Tahmini 2.419.254.000 TL
Tespitler Zararlılarla mücadele amaçlı kurulan laboratuvarlarda istihdam edilen uzman personel sayısı yetersizdir.
Orman ürünleri ticareti kaynaklı karantinaya tabi hastalıkların denetiminde yaşanan kurumlar arası yetki çakışması devam etmektedir.
Ormanlarda böcek zararları tehdidi devam etmektedir.
Ormanlarda otlatma ve yasadışı faydalanma tehdidi devam etmektedir.
İhtiyaçlar Orman sağlığını izleme çalışmaları kapsamında orman risk raporlarının hazırlanması ve hayata geçirilmesi
Orman korumada etkinliğin artırılmasına yönelik modern teknolojiye dayalı izleme ve erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi
Yırtıcı böcek üretimi laboratuvarlarının kapasitelerinin geliştirilmesi
Orman zararlılarıyla mücadeleyi kolaylaştıracak ve yönlendirecek bir izleme sisteminin kurulması Hızla gelişen teknolojilerin kullanılmasında kurumsal kapasitenin geliştirilmesi
41 Hedef (H1.3): Kadastrosu kesinleşen orman alanlarının tapuya tescili sağlanacak, mülkiyet sorunları giderilecektir.
Orman kadastrosu ilan edilen birimlerde teknik eksikliklerin giderilmesi suretiyle tescil işlemlerinin tamamlanması, ülke genelinde orman kadastrosu ve tahdit çalışmaları yapılmış ancak 2/B uygulaması yapılmamış olan birimlerde de 2/B uygulamalarının kısa sürede tamamlanması hedeflenmektedir. Bu kapsamda; yeni orman kadastrosu yapılan ve aplikasyonu tamamlanan yerlerin, gerek Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün tescil mevzuatından kaynaklanan ve gerekse orman sınırları içerisindeki tapulu taşınmazlardan kaynaklanan sorunlar giderilerek kadastral altlıklar sayısal hale getirilecek ve tapuya tescili sağlanacaktır.
Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG1.3.1: Tescili
yapılan orman alanı hektar Bin 25 20.000 21.250 22.500 24.000 24.000 24.000 6 ay 6 ay
PG1.3.2: 2/B
çalışması yapılan
birim sayısı Adet 75 17.415 19.415 21.415 23.415 25.415 27.415 6 ay 6 ay Sorumlu Birim Kadastro ve Mülkiyet Dairesi Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler Orman Bölge Müdürlükleri
Riskler Teknik sıhhate haiz olmayan kadastro altlıkları Mülkiyet davalarının sonuçlanma sürecinin uzaması
Stratejiler Orman kadastrosu çalışması ilan edilen 2.706 birimde teknik eksikliklerin giderilmesi suretiyle tescil işlemleri tamamlanacaktır.
2/B uygulamaları tamamlanmak suretiyle sınır ve mülkiyet durumu ile ilgili belirsizlik ve ihtilaflar giderilecektir.
Maliyet Tahmini 240.069.000 TL
Tespitler Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile yapılan protokol kapsamında teknik sıhhate haiz
olmayan kadastro altlıklarının sayısallaştırılması için yapılması gereken ihalelerde Kamu İhale Kurumu mevzuatından kaynaklı olarak gecikmeler yaşanmaktadır.
İhtiyaçlar Mülkiyet davalarının sonuçlanması
Orman kadastro çalışması ilan edilen birimlerde orman alanlarının tescilinin sağlanması için kadastro altlıklarının sayısal olması
42
Hedef (H1.4): Orman köylerinde sosyo-ekonomik kalkınma desteklenecektir.
Orman içinde ve bitişiğinde yaşayan köy halkının; sosyal ve ekonomik yönden kalkınmalarına katkı sağlayarak, orman üzerindeki olumsuz baskılarının en aza indirilmesi, orman köylülerinin alternatif geçim kaynaklarına yönlendirilmesi hedeflenmektedir.
Bu kapsamda; orman köylerinin dezavantajlı konumlarından kaynaklanan kalkınma sorunlarını azaltmaya yönelik üretim ve gelir tabanlı destek araçları geliştirilecektir. Ayrıca orman köylülerinin yerinde kalkındırılması maksadıyla; beş bin köye beş bin gelir getirici orman projesi uygulanacaktır.
Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG1.4.1: Ekonomik desteklerle sağlanan istihdam Adam/yıl 30 72.472 74.760 77.101 79.506 81.974 84.479 6 ay 6 ay PG1.4.2: Sosyal desteklerle sağlanan
odun tasarrufu Bin ster 30 3.379 3.402 3.426 3.450 3.475 3.500 6 ay 6 ay
PG1.4.3:
Desteklenen aile
sayısı Bin adet 40 497,0 507,5 518,2 529,1 540,2 551,5 6 ay 6 ay
Sorumlu Birim Orman ve Köy İlişkileri Dairesi Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Orman Bölge Müdürlükleri Riskler Bütçe kısıtı-mali kaynak yetersizliği
Talep değişkenliği
Beklenmeyen maliyet artışı
Stratejiler Orman köylerinde yoksulluğu azaltmak için kredi ve hibe desteği arttırılacaktır. Orman köylerinde yoksullukla mücadele çalışmalarına katılım ve katkıların güçlendirilmesi gayesiyle sivil toplum kuruluşları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği güçlendirilecektir. Orman köylerinde enerjinin tasarruflu kullanılması ve ısı yalıtımının sağlanması için başta kadınlar olmak üzere köylülerin bilinçlendirilmesi için eğitimler verilecektir.
Maliyet Tahmini 1.155.166.000 TL
Tespitler Orman köylerinde kırsal fakirlik devam etmektedir. Göç nedeniyle nüfus azalmıştır.
İhtiyaçlar Orman köylüsünü sosyo ekonomik yönden kalkındırmak amacıyla, gelir kaynakları çeşitliliğinin ve istihdamın artırılması
Orman köylüsünün ormana bağımlılığını ve orman üzerindeki baskısını azaltmak için hibe ve kredi desteklerinin sağlanması
43
STRATEJİK AMAÇ (A2):ORMANLARI GELİŞTİRMEK, VERİMLİLİĞİNİ
ARTIRMAK VE ALANLARINI GENİŞLETMEK
Hedef (H2.1): Odun kalitesi, tohum ve meyve verimliliği yükseltilecek, sağlıklı ormanların kurulmasına yönelik silvikültürel bakım tedbirleri artırılacaktır.
Ormanların niteliklerinin iyileştirilmesi ve verim gücünün artırılmasına yönelik gençleştirme, imar ve bakım gibi silvikültürel uygulamalarla, ormanlarımızın halen hektarda 73,3 m3 olan verim gücünün ya da hektardaki ağaç servetinin dünya ortalaması olan 100 m3 ün üzerine taşınması, cari artım miktarının ise yetişme muhiti özelliklerine göre artırılması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda; bakım müdahaleleri ile bir yandan ormanların yangına karşı direnci, kalitesi ve stabilitesi artırılacak, diğer yandan alınan ara hasılat ile toplumun ekonomik, sosyal ve ekolojik talepleri sürdürülebilirlik anlayışı içerisinde karşılanacaktır. Ayrıca ormanların sürekliliğinin sağlanmasına yönelik yaşlı ormanlar öncelikle doğal yolla olmak üzere gençleştirilecek, kaliteli gövde elde etmek ve kozalak verimini artırmak maksadıyla uygun meşcerelerde budama yapılacaktır.
Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG2.1.1 Hektardaki
ağaç servet miktarı M3 50 73,3 73,7 74,0 74,5 74,7 75,0 6 ay 6 ay
PG2.1.2
Ormanlardaki toplam
artım miktarı Bin m
3 50 47.000 47.200 47.400 47.500 47.800 48.000 6 ay 6 ay
Sorumlu Birim Silvikültür Dairesi Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler Orman İdaresi ve Planlama Dairesi Başkanlığı, Orman Bölge Müdürlükleri Riskler Arazi etütlerinin hatalı değerlendirilmesi
Teknik müdahale hataları
Stratejiler Ormanların sürekliliğinin sağlanmasına yönelik gençleştirme çalışmaları uygulanacaktır. Meşcere sağlığıyla beraber kaliteli ürün, tohum ve meyve verimliliğini artırmaya yönelik budama uygulamaları yaygınlaştırılacaktır.
Genç meşcerelerde gelişme çağına uygun silvikültürel bakım tedbirleri zamanında uygulanarak kalite ve kantite arttırılacaktır.
Maliyet Tahmini 1.003.197.000 TL
Tespitler Ağaç türü biyolojisine uygun silvikültürel bakım tedbirleri uygulanmayan alanlarda ormanların stabilitesi zayıflamakta ve doğal faktörlere karşı direnci azalmaktadır.
Silvikültürel uygulamalar odun ve/veya meyve kalitesi üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir. Genç Meşcereler Bakım Eylem Planı (2019-2023) ve Budama Eylem Planı (2015-2019) )hazırlanmış olup, uygulamalar plan çerçevesinde devam etmektedir.
İhtiyaçlar Ormanların, biyolojik çeşitliliğinin ve doğal yapılarının muhafazası Ormanların biyotik ve abiyotik zararlılara karşı korunması Mevcut ormanların geliştirilmesi
44
Hedef (H2.2): Verimli Orman Alanı 14.000.000 hektara çıkarılacaktır.
Bozuk ve yarı bozuk karakterdeki verimsiz orman alanlarının gerek rehabilitasyon gerekse ağaçlandırmalarla verimli hale getirilmesi ve böylece verimli orman alanının artırılması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda; bozuk orman alanlarında rehabilitasyon ve ağaçlandırma çalışmaları yapılacaktır. Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG2.2.1: Verimli orman alanı miktarı11 Bin hektar 100 12.900 13.000 13.250 13.500 13.750 14.000 6 ay 6 ay
Sorumlu Birim Silvikültür Dairesi Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler Ağaçlandırma Dairesi Başkanlığı, Orman Bölge Müdürlükleri Riskler Uzman personel açığı
Stratejiler Biyolojik çeşitliliğin korunması ve genetik kirlenmeden kaçınılmaya gerekli itina gösterilerek yetişme muhitine uygun tabii türleri yerinde korumak suretiyle en az emek ve
masrafla bozuk orman alanlarının rehabilite edilecektir Yapılan silvikültürel bakım tedbirleri artırılacaktır.
Bozuk vasıftaki potansiyel ormanlık sahalar ekim, dikim usulleri ile verimli hale getirilecektir.
Maliyet Tahmini 755.309.000 TL
Tespitler Ülke ormanlarının yaklaşık %43'ü bozuk niteliktedir.
Bozuk orman alanları en az emek ve masrafla verimli orman alanlarına dönüştürülebilir.
İhtiyaçlar Bozulmuş orman alanlarının Sürdürülebilir Orman Yönetimi (SOY) kriterleri çerçevesinde imar edilmesi
Bozuk orman alanlarının gerçekleştirilecek rehabilitasyon çalışmaları ile verimli orman alanlarına dönüştürülmesi
11 Ulusal Orman Envanteri beş yılda bir yayımlanmaktadır. Sonraki envanter 2020 yılında yayımlanacak olup, yıllık veriler amenajman planı yenilecek alanlar dikkate alınarak belirlenmiştir.
45 Hedef (H2.3): Endüstriyel ağaçlandırmaya uygunluğu tespit edilen toplam 330.000 hektarlık potansiyel alanda uygulama oranı % 9’dan % 100’e çıkarılacaktır.
Ormancılık sektörünün ve toplumun, odun ürünlerine olan ihtiyacının sürekli ve yeterli düzeyde karşılanabilmesi için gerek orman ekosistemi içerisinde gerekse ormanlık alanlar dışındaki yetişme ortamının uygun olduğu yerlerde, öncelikle hızlı gelişen yerli türlerle ağaçlandırmalar yapılarak, yoğun kültür metotları ve daha kısa idare süreleri ile birim alandan daha fazla ürün alınması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda; hızlı gelişen yerli türlerle endüstriyel ağaçlandırma ve bakım çalışmaları yapılacak, ıslah edilmiş fidan materyali artırılacaktır.
Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG2.3.1: Potansiyel alanlarda endüstriyel ağaçlandırma uygulama oranı Yüzde 100 9 27 45 64 82 100 6 ay 6 ay
Sorumlu Birim Ağaçlandırma Dairesi Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler Fidanlık ve Tohum İşleri Dairesi Başkanlığı, Orman Bölge Müdürlükleri, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlükleri
Riskler Bütçe kısıtı-mali kaynak yetersizliği Sosyal baskılar
Yangın ve böcek zararları
Islah edilmiş fidan materyali yetersizliği
Stratejiler Ülkemiz orman endüstrisinin ihtiyacı olan kalite ve miktarda odun hammaddesi arz açığı kapatılacaktır.
Doğal ormanlar üzerine olan odun üretimi baskısı azaltılacaktır.
Ağaç ıslahına yönelik çalışmaların yaygınlaştırılarak, yerli ve hızlı gelişen türlerin ıslah edilmiş tohumlarından elde edilecek fidanlarla endüstriyel ağaçlandırma yapılacaktır.
Maliyet Tahmini 2.297.515.000 TL
Tespitler 2019-2021 Orta Vadeli Programda 2019 yılı yatırımlarında yaklaşık % 50 oranında tasarrufa gidilmiştir.
Orman ürünleri sanayinde, özellikle lif-yonga, ahşap palet, mobilya sektöründe odun hammaddesine olan talep artmıştır.
46
Hedef (H2.4): Orman varlığımız, ülke toplam alanının % 30’una çıkarılacaktır.
Orman varlığının; 2023 yılında ülke yüzölçümünün yüzde 30’una çıkarılması, ülkemizin ihtiyaç duyduğu orman tohum ve fidanlarının herhangi bir darboğaz oluşturmadan yerli kaynaklarla karşılanması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda; orman alanını artırmak maksadıyla uygun tür ve yöntemlerle ağaçlandırma çalışmaları yapılacak, doğal ormanların korunup geliştirilmesine devam edilecektir. Ayrıca; fidan ve tohum üretimi ile bakımları gerçekleştirilecek, fidan üretim kapasitesi ve toplam fidan üretim içerisindeki boylu fidan üretim miktarı artırılacaktır.
Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG2.4.1: Orman
varlığının ülke toplam
alanına oranı12 Yüzde 100 29,0 29,2 29,4 29,5 29,8 30,0 6 ay 6 ay
Sorumlu Birim Ağaçlandırma Dairesi Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler Toprak Muhafaza ve Havza ıslahı Dairesi Başkanlığı, Fidanlık ve Tohum İşleri Dairesi Başkanlığı, Orman Bölge Müdürlükleri
Riskler Bütçe kısıtı -mali kaynak yetersizliği
Ekstrem meteorolojik şartlar ve iklim değişikliği
Stratejiler Uygun hazine arazileri üzerinde, özel sektör ve diğer ilgi gruplarınca çok maksatlı ağaçlandırmalar tesis edilecektir.
Kırsalda yaşayan vatandaşların gelirlerini artırmak gayesiyle, yerleşim yerlerine yakın uygun orman alanlarında gelir getirici (meyveli) orman ağacı türleri ile ağaçlandırma çalışmalarına ağırlık verilecektir.
Ülkemiz orman ağacı tohum ve fidan ihtiyacı karşılanacaktır.
Maliyet Tahmini 784.195.000 TL
Tespitler 2019-2021 Orta Vadeli Programda 2019 yılı yatırımlarında yaklaşık % 50 oranında tasarrufa gidilmiştir.
İhtiyaçlar Ağaçlandırma izleme sistemi kurulması ve Orman Envanter ve İzleme Sistemi’ne entegre edilmesi
Özel sektörün katılımı sağlanarak ağaçlandırma ölçeğinin artırılması ve özel ormancılık sektörünün geliştirilmesi
Ormanların tüm çevresel hizmetlerinin kesintisiz bir şekilde sunulabilmesi için, kuraklığa daha dayanıklı ağaç türlerinin dikilmesi ve ekosistem düzeyindeki etkilerinin tam olarak anlaşılmasını sağlayacak çalışmalar yapılması
Mevcut ormanların geliştirilmesi, orman dışındaki uygun alanlar üzerinde orman tesisi ile orman alanlarının genişletilmesi
Öngörülen mali kaynak ihtiyacının karşılanması
12 Ulusal Orman Envanteri beş yılda bir yayımlanmaktadır. Sonraki envanter 2020 yılında yayımlanacak olup, yıllık veriler amenajman planı yenilecek alanlar dikkate alınarak belirlenmiştir.
47 Hedef (H2.5): Toprak kaybının azaltılmasına yönelik erozyonla mücadele edilecek, mera ıslah çalışmaları geliştirilecektir.
Ülkemizde, erozyonla mücadele çalışmalarının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, mera olarak kullanılan ancak, orman alanına dönüştürülmesi mümkün olmayan orman içi, orman kenarı ve orman üst sınırı meralarda ıslah çalışmaları yapılarak bir yandan toprak erozyonunun önlenmesi bir yandan da hayvan otlatmasının ormanlar üzerindeki olumsuz baskıların azaltılması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda; baraj ve gölet havzaları başta olmak üzere tüm havzalarda erozyon ve rüsubat kontrolü projelerine öncelik verilecektir. Ayrıca yukarı havza alanlarında doğal afetlere karşı hazırlanan havza ıslahı, sel, çığ ve heyelan projeleri ile büyük ölçekli entegre ve katılımcı havza rehabilitasyon projelerinin uygulanmasına devam edilecektir.
Performans Göstergeleri Ölçüt Hedefe Etkisi (%) Başlangıç Değeri (2018) 2019 2020 2021 2022 2023 İzleme Sıklığı Raporlanma Sıklığı PG2.5.1: Toprak kaybı kontrol altına alınan alan büyüklüğü
Bin
hektar 90 1.534 1.547 1.582 1.617 1.652 1.687 6 ay 6 ay
PG2.5.2: Islah
edilen mera alanı hektar Bin 10 242 247 257 267 277 287 6 ay 6 ay
Sorumlu Birim Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Daire Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak
Birimler Fidanlık ve Tohum İşleri Dairesi Başkanlığı, Orman Bölge Müdürlükleri Riskler Bütçe kısıtı-mali kaynak yetersizliği
Çalışma yapılacak orman dışı alanların tahsisindeki gecikmeler Aşırı ve düzensiz faydalanma
Stratejiler Çalışmalarda, can ve mal kaybına sebep olan potansiyel erozyon riski ve ekonomik etkinliği yüksek havzalara öncelik verilecektir.
Toprak muhafaza çalışmaları ve sonuçları hakkında toplumun bilinçlendirilmesi sağlanacaktır.
Çalışmalarda havza bazında entegre ve katılımcı kalkınma modeli yaklaşımı esas alınacak ve yerel halk, yerel yönetimler ile diğer ilgi guruplarıyla işbirliği içerisinde yürütülecektir.
Maliyet Tahmini 790.933.000 TL
Tespitler Ülkemizde erozyona maruz alanlar fazladır. Meralarda verimlilik düşüktür.
Yüksek eğimlerin yoğunluklu olduğu alanlarda çığ ve heyelan tehlikeleri devam etmektedir.
İhtiyaçlar Çölleşme ve erozyonla mücadele çalışmalarının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması