GZFT ANALİZİ (Güçlü-Zayıf Yönler Fırsatlar ve Tehditler)

GZFT analizi kapsama konu olan yerin, güçlü ve zayıf yönlerini belirlemekte ve dış çevreden kaynaklanan olanak ve kısıtlamaları saptamakta kullanılan bir tekniktir. Amaç; iç ve dış etkenleri dikkate alarak, var olan güçlü yönler ve olanaklardan en üst düzeyde yararlanacak, kısıtlamaların ve zayıf yanların etkisini en aza indirecek plan ve stratejiler geliştirmektir. TR 71 illeri (Kırıkkale, Kırşehir, Aksaray, Nevşehir ve Niğde) Turizm GZFT analizi aşağıdaki gibi şekillenmiştir:

Tablo 42: GZFT Analizi

GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER

Bölgenin jeolojik ve jeomorfolojik özelliklerinden dolayı farklı turizm aktivitelerinin yapılmasına imkân veren yöreye özgü alanlar içeriyor olması (vadi, dağ, yayla, nehir, mağara, peri bacaları)

Yeterli turizm yaratıcı kaynağın olmasına rağmen turizm faaliyetlerinin çeşitlendirilememesi

Bölgenin hâkim bitki örtüsünün step/bozkır olmasından dolayı sahip olunan zengin biyolojik çeşitlilik

Bölgedeki orman alanı varlığının az oluşu Bölgede ki uluslararası öneme sahip alanların

varlığı (2 adet Milli Park, 1 adet Tabiat Parkı, 1 adet RAMSAR ve 1 adet Özel Çevre Koruma Bölgesi)

Müzelerin yeteri kadar ilgi çekememesi

Kapadokya Bölgesinin M.Ö 3000 yılına kadar uzanan geçmişi nedeniyle birçok tarihi, arkeolojik, kültürel ve folklorik değere sahip olması (hanlar, kaleler, höyükler, yeraltı şehirleri vb.)

Bölgedeki çok sayıda tarihi ve kültürel değerin turizme kazandırılamamış olması

Bölgede halen devam ettirilmekte olan birçok geleneksel el sanatı varlığı (çanak- çömlekçilik, dokumacılık, halıcılık, çan yapımı, keçecilik, semercilik, vb.) olması

Bölgedeki tüm illerde kent estetiğinin zayıf olması

Bölgenin dört mevsim ziyaret edilebilir olması

Doğal alanlarda bulunan üst yapı tesislerinin doğal yapı ile uyumsuz olması

Bölgede yaz aylarının güney ve ege bölgelerine göre nispeten daha serin geçmesi

Karasal iklim nedeni ile kışın çok soğuk geçmesi ve bağlı olarak açık hava müzesi niteliğindeki alanların ziyaret kısıtlılığı Bölgenin sahip olduğu zengin yöresel

mutfağı ile gastronomi turizmi potansiyeline sahip olması

Kaliteli ve zengin çeşitli yöresel yemek sunan tesis sayısının az olması

Kızılırmak Nehri'nin ve Bölgede yer alan Baraj Göllerinin ırmak turizmi için uygun olması (yelken-kano yarışları, tekne gezileri vb.)

Bölge halkında alternatif turizm bilincinin yeterince gelişmemiş olması

Coğrafi yapının ve iklim şartlarının Yerel yönetimlerin vizyon eksikliği

131 bölgedeki tarım üretimi ve ürün çeşitliliğini

artırması

Bölgedeki jeotermal kaynakların varlığı Jeotermal kaynakların yeterince değerlendirilememesi

Bölgedeki inanç turizmi potansiyeli (Kilise ve manastırlar, Taptuk Emre, Somuncu Baba, Hacıbektaşı Veli, Hasandede)

Yerel yönetimlerin bütçe yetersizlikleri Bölgede organik tarıma uygun alanların

bulunması Bölgenin Turizm Master Planı olmayışı

Marka değer oluşturabilecek kaliteli tarım ürünlerinin varlığı (ceviz, üzüm, ay çekirdeği, pekmez, elma, patates)

Tanıtım ve pazarlama eksikliğine bağlı olarak Nevşehir haricindeki bölge illerinin yeterince tanınmıyor olması

Bölgenin, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın turizm çeşitlendirilmesi stratejisine göre deniz turizmi haricindeki, alternatif turizm türlerinin (sağlık turizmi ve termal turizm, kış turizmi, golf turizmi, eko turizm ve yayla turizmi, kongre ve fuar turizmi) yapılabilmesine olanak veren bir potansiyele sahip olması

Yöreye özgü farklı turizm türlerinin birbirine entegrasyonunun sağlanamamış olması

Bölgenin tarihi İpek Yolu üzerinde olması nedeniyle, turistik destinasyon potansiyeline sahip olması

Yerel halkın eko turizm konusundaki çekingenliği ve bilgi eksikliği

Ülkenin doğu-batı ve kuzey-güney karayollarının kesişim noktasında yer alması

Turistlere yönelik sosyal aktivitelerin yetersiz olması

Coğrafi yönden, ulaşım imkânlarının kolay olması

Kırıkkale ili dışındaki Bölge illerindeki geceleme sayılarının az olması

Gelişmiş karayolları ağına sahip olması Yerel yatırımcının bölgede yatırıma yönlendirilememiş olması

Coğrafi konumu nedeniyle büyük metropollere komşu olması (Ankara, Konya, Adana, Kayseri)

Alternatif turizme yönelik faaliyetlerin yetersiz olması

Bölgenin geleneksel Türk misafirperverliğine sahip olması

Bölgedeki STK’ların yeterince etkin olmaması

Bölge genelinde çok sayıda tescilli tarihi yapının bulunuyor olması

Bölgeye yönelik turistik yatırım ve teşviklerin az, girişimciliğin yetersiz olması Bölgenin istikrarlı bir bölgede bulunuyor

olması (toplumsal olaylar ve güvenlik problemlerinin az olması)

Bölge genelinde turizm sektöründe yeterli sayıda yetişmiş personel bulunmaması

Bölge genelinde birçok etkinliğin (festival ve şenlik) gerçekleştirilmesi

Geleneksel el sanatlarından bazılarının (semercilik, çancılık, vb.) giderek yok olması Bölge genelinde turizm ve çevre bilincinin yetersiz oluşu

Bölge genelinde gerçekleştirilen etkinliklerin

132 (festivallerin ve şenliklerin) yeterince ses getirmemesi

Fizibilitesiz yatırımların varlığı (Niğde havaalanı)

Turizm paydaşları (yerel yöneticiler, sektör yöneticileri, sivil toplum örgütleri, yerel halk) arasındaki diyalog ve işbirliğinin yetersiz olması

Kurumlar arasındaki koordinasyon eksikliği Nevşehir ili haricindeki diğer bölge illerinin markalaşamaması

Bölge illerini tanıtıcı broşür, tanıtım kitapçığı vb. materyalin olmaması

Nevşehir ili dışındaki bölge illerinde turizmin temel sektör olarak görülmemesi Bölge genelinde turizmde branşlaşma ve uzmanlaşma sağlanamamış olunması

Seyahat acentelerinin düzenlediği özel ilgi turlarının yetersiz kalması

Bölge genelinde altyapının yetersiz oluşu Konaklama tesislerinde çok ucuza ve kalitesiz hizmet verilmesi

Bölge turizmiyle alternatif turizm imkanlarının entegre edilememesi

FIRSATLAR TEHDİTLER

Dünyada ve Türkiye’de alternatif turizm türlerine yönelik talebin giderek artması

Turizm sektörünün kırılgan bir yapıya sahip olması

Bölgede ki her ilde birden fazla Turizm ve Otelcilik Eğitimi Kurumunun bulunuyor olması

Dağınık ve çarpık kentleşmenin doğal ve tarihi dokuya zarar vermesi

Organik tarıma yönelik büyük şirketlerin yatırım talepleri

Mülkiyet sorunu, kaçak yapılaşma ve bürokratik nedenlerden ötürü restorasyon çalışmalarının yapılamaması veya ağır ilerlemesi

Bölgede tarımsal (yöresel) ürünlerin pazarlama imkânlarının geliştirilebilir olması

Tarım alanlarının aşırı ve bilinçsiz sulama teknikleriyle sulanması sonucu tarım alanlarında yaşanan çoraklaşma ve verimsizlik

Bölge illerinde geleneksel el sanatları konusunda yürütülen projeler (Niğde ve Aksaray'da halı müzelerinin kurulması)

Tarım alanlarındaki aşırı ve bilinçsiz sulama teknikleriyle doğal alanlara verdiği tahribat (vahşi sulama ve kaçak kuyular nedeniyle

133 kuruyan Eşmekaya Sazlığı, Seyfe ve Tuz Gölü)

Bölgede sanayi tesisinin az oluşu Bölge genelinde yaşanan düşük çevre kalitesi (Hava ve su kirliliği)

Dünyada ve ülkemizde jeotermal ve sağlık turizmine olan ilginin artıyor olması

Termal suyun bilinçsiz kullanılması Bölgede devam eden termal turizm

yatırımları

Bölgeye gerçekleştirilen turların bir kısmının bölge dışındaki acenteler tarafından organize edilmesi

Bölgede jeotermal kaynakların varlığına bağlı modern konaklama tesislerinin yapılmaya başlaması

Ihlara Vadisinde yaşanan kaya düşmelerinin sebep olduğu güvenlik sorunu

Bölge illerinin kalkınmada öncelikli iller arasında yer alması

Yerel yönetimlerdeki mali kaynak yetersizliği

Yerli ve yabancı turizm yatırımcılarının bölgeye ilgi duyması

Bölgedeki korunan alanlar üzerindeki insan baskısı (Göreme Tarihi Milli Parkı, Seyfe Gölü Ramsar Alanı, Tuz Gölü)

Bölge illerinde (Niğde, Aksaray ve Nevşehir illerindeki kiliselerde) gerçekleştirilen dini aktivitelerin (ayinler vb.) tüm dünyada ses getirmesi

Bazı turistik alanlarda (özellikler vadilerde) güvenlik eksikliğinin olması

Göreme Tarihi Milli Parkı'nın ve Hacı Bektaş-i Veli Türbesi'nin ‘ UNESCO Dünya Doğal ve Kültürel Mirası Listesi’nde bulunuyor olması

"Kapadokya Bölgesinin sadece Nevşehir ilinden ibaret olması" algısının kırılamaması

Kırşehir iline özgü Âşıklık Geleneğinin 2009’da UNESCO Somut Olmayan Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmesi

Yaylalarda artan çarpık yapılaşma

Ihlara Vadisinin UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine adaylığı

Bürokratik engeller Kırıkkale Valiliği tarafından yürütülen Yeşil

Vadi Projesi

Düşük fiyat uygulamasının getirdiği kalitesiz hizmet

Nevşehir ve Niğde Orman ve Su İşleri Şube Müdürlüklerinin Tarihi Göreme Milli Parkı ve Aladağlar Milli Parkı'nda yürüttükleri projeler

Bölgedeki korunan alanlarda ziyaretçi taşıma kapasiteleri ile ilgili herhangi bir çalışmanın yapılmamış olması ve korunan alanlarda taşıma kapasitelerinin üzerinde ziyaretçi ağırlanması

Bölgede (Nevşehir ili hariç) turizmin henüz yeni bir sektör olması, turizm pazarının doyuma ulaşmamış olması ve rekabetin şiddetli olmaması nedeniyle yeni yatırımcılara açık olması ve birçok yatırımlara uygun alanın olması

Kızılırmak Nehri'nde yaşanan su kirliliği

Niğde Orman ve Su İşleri Şube Müdürlüğü tarafından başvurusu yapılan "Vadilerde

134 Yayla Turizmin Geliştirilmesi Projesi"

Bölgede devam eden demiryolu ve karayolu ulaşım yatırımları ve projeleri (Ankara-Kayseri ve Antalya-(Ankara-Kayseri hızlı tren projesi)

Tarihi ve doğal alanlardaki tahribatın artması (define amaçlı kazı çalışması vb.)

Bölgeye karayolu haricinde demiryolu ve havayolu ile de ulaşılabiliyor olunması

Havayolu ulaşımının kısıtlı olması (seferlerin aktarmalı, sayısının az ve bir kaç ille sınırlı

Nevşehir ilindeki nitelikli tesislerin varlığı Nevşehir ili dışında bölgedeki diğer illerde yeterli sayıda nitelikli konaklama tesisi bulunmayışı

Türk Hava Kurumu ve Yamaç Paraşütü Federasyonunca Hasan Dağı'nın Türkiye’nin en iyi yamaç paraşütü yapılabilecek alanları arasında gösterilmiş olması

Alternatif turizm konusunda uzmanlaşmış yeterli sayıda ve nitelikte seyahat acentesi, tur operatörü ve rehberin bulunmuyor olması Konya ve Kayseri gibi büyük metropollere

yakınlığından dolayı bütünleşik bir turizm destinasyonu yaratma potansiyelinin olması

Rakip destinasyon merkezlerinin Kayseri (kış turizmi), Konya (inanç turizmi) vb.

olması ve bu şehirlerin bazı alanlarda rekabet üstünlüğüne sahip olmaları

Ürgüp, Göreme, Avanos gibi merkezlere yönelik ilginin her sene daha da artıyor olması

Turizm sektöründe turizm eğitimi almamış kişilerin istihdam ediliyor olması

Doğal gazın konutlarda, seracılıkta ve sanayide kullanılması ve hava kirliliğinin ortadan kalkması

Tesislerdeki düşük doluluk oranları

2023 Türkiye Turizm Stratejisi'nde

Aksaray, Kırşehir, Nevşehir ve Kayseri illerinin "Kapadokya Kültür Turizmi Gelişim Bölgesi" ilan edilmesi

2023 Türkiye Turizm Stratejisi'nde

Nevşehir'in “Marka Kültür Turizmi Kenti ilan edilmesi

Bölge illeri genelinde kültürel ve sanatsal etkinlikler için yeterli sayıda fiziki mekânların bulunmaması

2023 Türkiye Turizm Stratejisi'nde, Aksaray, Kırşehir, Nevşehir, Niğde illerinin “Orta Anadolu Termal Turizm Bölgesi” ilan edilmesi

Kayseri ilindeki nitelikli kış turizmi tesisleri

Bölge illerinin (Nevşehir hariç) ulusal ve uluslar arası pazarlar için keşfedilmemiş bir destinasyon olması

Uzak doğudan gelen ucuz hediyelik eşyalara talebin artması nedeniyle geleneksel el sanatlarına olan ilginin azalması, bazı el sanatların neredeyse yok olması

Kırşehir Kaman’da bulunan Japon bahçesinin, Japonya sınırları dışında bulunan en büyük Japon botanik bahçesi olması

Özellikle geleneksel mimaride bozulmaların başlaması, bazı yerleşimlerde yeni inşa edilen binaların geleneksel kültür ve mimari

135 ile uyumlu olmaması

Bölgeye hava ulaşımı ile gelenlerin diğer bölge illerini pas geçmesi (Kırşehir)

136