Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri (Devamı)
Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararlarının vadesi aşağıdaki gibidir:
31 Mart 2014 31 Aralık 2013
Birinci yılda sona erecek - -
İkinci yılda sona erecek 11.479.693 -
Üçüncü yılda sona erecek 21.505.875 15.317.876
Dördüncü yılda sona erecek 83.028.920 27.422.751
Beşinci yılda sona erecek 35.437.850 91.169.840
Altıncı yılda sona erecek 19.271.874 20.159.095
Yedinci yılda sona erecek 28.809.758 20.489.611
Sekizinci yılda sona erecek 98.013.955 30.630.168
Dokuzuncu yılda sona erecek 82.023.542 104.207.189
Onuncu yılda sona erecek 44.979.807 87.206.386
424.551.274 396.602.916 Mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere Türkiye’de maksimum 5 yıl, Rusya’da ise maksimum 10 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.
Ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmamış mali zararların tutarı 114.391.080 TL (31 Aralık 2012: 4.269.342 TL)’dir.
Ertelenen vergi varlık / (yükümlülüklerinin) hareketleri aşağıdaki gibidir:
31 Mart 2014 31 Mart 2013
Daha önce raporlanan - 1 Ocak 127.347.403 53.264.381
Kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilen 11.846.530 45.583.530
Özkaynaklar ile ilişkilendirilen 2.294.867 (8.359.024)
Yabancı para çevirim farkı (12.721.675) (34.581)
128.767.124 90.454.306
Kurumlar Vergisi
Grup Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Türk Vergi Kanunu ana şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Dolayısıyla ekteki konsolide finansal tablolarda yansıtılan vergi karşılıkları konsolide edilen şirketleri ayrı tüzel kişilik bazında dikkate alarak hesaplanmıştır.
Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıllar zararları kullanılan yatırım indirimleri ve Ar-Ge merkezi indirimi) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
35. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DÂHİL) (Devamı)
Kurumlar Vergisi (Devamı)
Türkiye’deki kurumlar vergisi vergi oranı %20’dir (2012 %20).
31 Mart 2014 tarihi itibarıyla her bir ülkedeki yürürlükteki vergi mevzuatları dikkate alınarak ertelenen vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir:
Ülke Vergi oranı (%)
Gürcistan 15,0
Rusya (*) 2,0–20,0
Ukrayna 19,0
(*) Rusya’nın-Tataristan bölgesinde vergi oranı %2,0, diğer bölgelerde ise vergi oranı %20,0 olarak kullanılmaktadır.
Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2014 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibarıyla vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden
%20 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (2013: %20).
Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır.
Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1–25 Nisan tarihleri arasında (özel hesap dönemine sahip olanlarda dönem kapanışını izleyen dördüncü ayın 1–25 tarihleri arasında) vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek şirketin ödemesi gereken kurumlar vergisi değiştirilebilir.
Gelir Vergisi Stopajı
Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dâhil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı yapılması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 23 Temmuz 2006 tarihinden itibaren tüm şirketlerde %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir.
24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40’ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır.
Yatırım İndirimi Uygulaması
Yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 tarihi itibarıyla yararlanamadığı yatırım indirimi tutarları ile 1 Ocak 2006 öncesi başlayan ve iktisadi ve teknik bütünlük arz eden yatırımlara ait yatırım indirimi tutarları sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek üzere sonraki yıllara taşınabilir.
35. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DÂHİL) (Devamı)
Yatırım İndirimi Uygulaması (Devamı)
1 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6009 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme gereğince hak kazanılan yatırım indirimi tutarları yıl sınırlaması olmaksızın kullanılabilecektir. Ayrıca indirim sonrası kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre %20 kurumlar vergisi hesaplanacaktır. 6009 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 2010 yılı kazançlarına uygulanmak üzere 1 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması
2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisi desteği alınmaktadır. Teşvik belgesinde belirtilen yatırıma katkı oranına göre hesaplanan yatırıma katkı tutarına ulaşılana kadar her yıl ödenecek kurumlar vergisi tutarı eksik ödenmek suretiyle bu teşvikten yararlanılmaktadır. Aynı Karar kapsamında alınan yatırım teşvik belgeleri gereğince KDV ve gümrük vergisi teşvikinden de yararlanılmaktadır.
Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 546.760 TL (31 Aralık 2013 3.555.646 TL)’dir. Bazı bağlı ortaklıklarda peşin ödenen vergi, vergi yükümlülüğünden daha yüksektir ve bu bağlı ortaklıklar için vergi yükümlülüğünü aşan peşin ödenmiş vergi cari dönem vergisi altında sınıflandırılmıştır.
31 Mart 2014 31 Aralık 2013
Kurumlar vergisi karşılığı 4.571.186 33.660.397
Peşin ödenen vergi ve fonlar (-) (4.304.299) (20.004.397)
Finansal durum tablosundaki vergi karşılığı 266.887 13.656.000
Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı 4.573.461 (4.929.266)
Yabancı para çevirim farkları (2.275) (34.581)
Ertelenmiş vergi geliri 11.846.530 45.618.112
Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı 7.273.069 40.654.265
Vergi karşılığının mutabakatı
Vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar (35.889.388) (15.359.276)
Geçerli vergi oranı %20 %20
Hesaplanan vergi (7.177.878) (3.071.855)
Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı
- Temettü ve vergiden muaf diğer gelirler (957.138) (2.274.992)
- İndirimli kurumlar vergisi (35.626.516)
- Kanunen kabul edilmeyen giderler 3.065.311 352.915
- Vergiden mahsup edilebilecek geçmiş yıllar zararları (37.574) 947.059
- Konsolidasyon düzeltmeleri (3.481.592) (488.914)
- Farklı vergi oranlarına tabi yurtdışı şirketlerin etkisi 218.432 (67.921) - Karşılık ayrılan ertelenmiş vergi
- Türev araç işlemleri -
- Diğer (1.097.370) 3.495.896
Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı 7.273.069 40.654.265