C.1. Kemençeci Hem Şeytannar
Bir geniş su boyunda küücezde yaşarmış bir anılmış kemençeci. Kemençe onun elinde o kadar gözel çalarmış, ki hem küsülü adamı şennedip oynadırmış.
İşitmiş bu adamı bütün memleket. Nerede bir düün, konuşka, onu çaarırmışlar. İşitmiş onu şeytannar da. Topal Şeytan, hepsi şeytannarın başı, haniden aararmış kendine bir çalgıcı, sevindirsin hem oynatsın onun bu salgın şeytancıklarını. Çaarar şindi Topal Şeytan hepsini şeytannarı, ne kadar varsalar te onnar orada da izin eder.
-Yapın ne edin, ama bu kemil kemençeciyi bize getirin. Olsun o bizim çalgıcımız. Şeytannar yok nepsınnar kendi büüklerini lezım seslesinner, zere Topal Şeytan fenaymış seslemediynen karagözlerin derisini bizlen delermiş, hem arkalarına enser kakarmış.
Kollamış şeytannar, açan bu adamı çaarmışlar su aşırı bir küüde düüne, kemençe çalsın...
Almış bu adam kemençesini, ayısını hem kalan tertebini da bir kayık içine oturup aykırlamış suyu. Geçtiynen öte yanına kayıını suyun boyunda bir aaca baalamış, kendi da gitmiş düüne, insannarın sırasını başarmaa. Çalmış orada bir gün, bir gece da ikinci günü avşamnein rakıcılarlan gitmiş konuşmaa..
Saadıçta konuşka haylice sürünmüş. Bu takın kemençeci kurtulmuş gece yarısından sonra. Almış kendini gecelinnen doorulmuş eve. Su kenarına etiştiynen baksa, kayığı yok!!!
-Bu ne olsun bu? Sormuş adam kendi kendine da üfkeli üfkeli su kenarında gezinirmiş.
Lezım bunu da söleim. Şeytannar düşünmüşler taman bu avşam aldadıp kemençecii Topal Şeytan’a onu kapsınnar, neçin ki bundan taa uygun vakıt bulmaa yokmuş, nice bulsun şeytannar da. Adam kefliceymiş, kafası bu kadar alaydan,
konuşkadan dönermiş, eve da toparlanmış geçten geç, (taa ilk horoza çok varmış) taman açan şeytannar gezermiş, ama gece da razgelmiş karannıktan karannık...
Aaraar adam kayıını oracık, aaraar buracık, yok! Şeytannarsaydı onu maasuz suya daldırmışlar kimsey bulmasın. Çıkar şindi bu şaşkın adamın önüne şeytannar da insan sesinde sorarlar:
-Ne arararsın, ba dost?
-Kayıımı aaraarım, demiş kemençeci, isterim suyun öte yanına geçmee.
Gel biz seni geçirelim, demiş şeytannar yalpalanarak, ama bize suyun ortasında biraz kemençe çalacan mı?
-Bu mu zorunuz? Demiş adam, kemençe çalmayı bana sorun, başka iş sormayın. Çalarım size diil su ortasında, ama şeytannın deliinde da.
-Hadi bizimnen, tekliv etmiş şeytannar da ikisi kavrayıvermişler adamı ellerinden. Şeytannar gidermiş ayakça suyun üstünde, adam onnarlan bile.
Şeytannık e! Biri suya dalmazmış. Adam da buna şaşmış.
Suyun orta erine geldiynen şeytannar durmuş. Takılmışlar kemençecie: Çal da çal!
Şeytanın biri koymuş su içine bir butuk.
-Otur, demiş, te bunun üstüne da çal!
Adam çalarmış, şeytannar da onun dolayanında şapur şupur su üstünde horu oynarmışlar. Susaydı akarmış da bunnarı hep yılma aşaa götürürmüş, Topal Şeytan’ın deliine yaklaştırırmış. (Onun delii çak denizlen suyun bir bucaandaymış.) Adam çalarmış, kemençe şapurtuyu işidirmiş, ama zından karannıkta kara şeytannarı hiç seçemezmiş. Sade o butucaan üstünde, angısında adam otururmuş, bir biaz çini gücüle seçilirmiş, şeytannarın gölgeleri ikide birde bu çinie iilirmiş...
-Siz ne yaparsınız o çinide? Bir şüpeylen sormuş bu adam.
-Ben de yaalayım mı? Sormuş adam.
-Sen yaalamaasın, hepsi şeytannar birden baarmış, zere kör olursun!
Adama bu işlemiş: “Nice yaa olsun bu? ! “Düşünürmüş o.
-Ne olabilirsa! Taasimnemiş kemençeci, ben da yaalayacam gözlerimi.
Yayısını uzadıp dururkana diydirmiş cilimcik parmaanı yaa çinisine da, kimseye denemedeen yaalamış aazıcık saa gözünün bir köşeciyni. Da ne sanasınız, paalı sesleycilerim, yaaladı gibi o gözünnen kör karannıkta görmüş şeytannarı ayın- açık, nice gündüz görürsün, kuyrukları zift gibi karaymışlar, kulakları sivriymiş, tırnakları büükmüş, sakalları siyrek hem bozmuşlar...
Adam duymuş artık nerası ne, suya gözünü atsa dener: Ani onnarı su aydar aşaa Allah bilsin nerayı. Nepsın şindi bu adam da kurtulsun bu karagözlülerden.
Girişer çalarkan çevirdip çevirdip havayı, şeytannara bir ayaannan kestek çalmaa. Kuyruklular fisirdeşirmişler:
-Bu bizi gördü.
-Allele görer...
Taman bu zamanda sabaa horozu cıngır cıngır öter, şeytannar da yok olarlar, sansan ere girmişler meret kalacekları. Zavallı kemençeci kalmış su ortasında bir butuk üstünde. Saletmiş bulsun o çinii, o da yokmuş! Deliydi zere şeytannar bıraksınnar öle büülü yaayı...
Yavaş yavaş ellerinden kürekleyerek, adam çıkmış suyun kenarına da gelmiş eve. Annatmış karısına bu seremcei da yatmış dinnenmee. Kuyruklu bet kara şeytannar onun düşüne da girmişler.
Birkaç gün geçer Kemençeci, gitmiş daadan odun getirmee. Açan isle bakar yolun boyuna, orada saa gözünnen, te o gözlen, ani yaalamıştı şeytannarı çinisinde, seçer iki şeytan, bir kalım meşe aacını kesermişler.
-Te bu aacı keseriz, demiş şeytannar. Bıraktık sade bir parmak tutsun bir yanı. Topal Şeytan yolladı öldürelim bir adam da biz bulamadık nice başka türlü yapalım. Te şindi o bu yoldan geçecek. Biz da yıkacez bu kesik aacı onun üstüne da öldürecez.
-Nice, nice yapacenız? Annamaza çıkararak kendini sormuş adam.
Şeytan taa bir kere annatmış.
-Ama hele gösterin nereden geçecek o adam?
Şeytannar çıkmış yola da göstermişler. Taman onnar kesik aacın uuruna geldiceenen, adam hebre etmiş meşei onnarın üstüne, şeytannar bastırılmışlar, kürek kadar birer dil çıkarmışlar.
Yalvarmışlar adama kolversin onnarı.
-Taa körlük insana yapacenız mı? Sormuş adam.
-Biz diyliz kabaatlı, mizlermiş şeytannar, bizi Topal Şeytan yolladı...
-Kolverecem sizi, demiş adam, ama getiresiniz bana Topal Şeytan’ı hem da te çinii yaalan...
-Getirecez, getirecez, baarmış şeytannar, sade kolver bizi.
-Ben, demiş kemençeci, burada bekleyecem, hadi gidin, ama sanmaasınız, ani aldadacanız, ben sizi hererde görerim...
Beklemiş adam, beklemiş...Şeytannar yok. Hele kimi yınanasın. Onnar kurtulsun bakarmışlar.
Adam koşar öküzlerini da geler eve. Aklınca hep dermiş: “Siz hep bir kere ilişeceniz benim yaalı gözüme...”
Öle da olmuş. Kemençeci gitmiş beş on günden sora paneera. İnsan arasında kalabalık içinde bu iki şeytan kaç-kaç kaçınırmışlar, ama onnarı kimsey göremezmiş.
Bu şeytannarın biri üüredirmiş bir adamı çalsın, öbürü da üüredirmiş satıcıyı tutsun. Ani var bir laf, çalışırmış kuyruklular hep ne yapıp etsinner da yınsannarın
işini karıştırsınnar. Dayanamamış buna kemençeci, hızlandırmış o lavkanın kapusunu, kıstırmış bu şeytannarı orada.
-E şindi ben demedim mi? Sorarmış adam, ani gelecek sizin eriniz, eniden tutulacenız?
Alar bu adam bir parça tel da basa-a-ar bu kuyrukluların boyuna basa-a-ar! Nerei ururmuş, kan çıkardırmış.
-Bırak aman! Baarırmış şeytannar, bırak yapacez, ne deycen.
Adam dermiş getirsinner ona burayı Topal Şeytan’ı.
-Kolver, getirecez! Baarırmış şeytannar.
-Yok o evelki ahmaklar, demiş adam. Biriniz gidecek getirecek Topal Şeytan’ı burayı paneera, hem da te o yaa çinisini da unutmaasınnız, ama öbürünüz burada bende kalacek. Eer öbürü getirmesa, bunu üterim, sımarlamış adam.
Gitmiş şeytan, Topal’a sesetmee. Annatmış ona, ani te büüle büüle zorda tutuldular...
-Dur, demiş Kutsuk, gidip bakayım, nası kemençeci o.
Ama bu adam da diilmiş ahmak, almış çatıyı, yapmış bir ilmek da paneer kenarında beklermiş Topal’ı. Şindi bu baş şeytan geldiceenen, adam ilmee atıp tutmuş onu da belinden sıkmış.
-Gel burayı, dermiş, çocuum!
-Ama nice sen beni gördün? Başlamış bayılmaa hem sormaa Topal Şeytan’ı.
-Te bu gözümnen, demiş adam. Şeytan davranmış da çıkarmış adamın yaalı gözünü, ama öle, ani ilmeen ucu kemençecinin elindeymiş. O üfkeden basmış şeytannın şikembesine da öle sıkmış çatıy ki Topal’ın dili bir arşın fırlamış...
-Sıkma, bey baarırmış, buulducan beni!
-Sıkmaycam, demiş adam, ver elime çinii-, yok nepsın şeytan, vermiş adama çinii, can tatlı.
Adam o saat yaalamış öbür gözünü. O saatta da çekmiş şeytannı, çatıyı Topal Şeytan’ın belinden boynusuna siviştirmiş da gözünü çıkarmış deine onu dar aacına asmış, ama ö büülü çiniden yaalamış hepsinin yınsannarın gözlerini paneerda.
(Güngör-Argunşah, 1991)