Fokus Grubun Avantajları

Fokus grup görüşmelerinin bazı avantajları Shao (1999, s. 156) tarafından şöyle özetlenmektedir:

1) Araştırmacıların katılımcı grubun el hareketlerini, mimiklerini, ses tonundaki değişimleri, vs. gözlemleyebilme şansı vardır. Fokus grup görüşmelerinde katılımcıların söyledikleri kadar, bunları nasıl söyledikleri de önemlidir.

2) Odak gruplar esnek bir yapıya sahiptir. Araştırmacının isteği doğrultusunda veya tartışmanın yeni noktaları gündeme getirmesi durumunda konu istenen yöne odaklandıralabilir.

3) Fokus grupların moderatörlerce kontrol edilebilme imkanı yüksektir. İpler büyük ölçüde araştımacının elindedir. Ancak moderatör bu avantajı dikkatlice kullanmalıdır.

4) Grup etkileşimi katılımcıların yeni fikirler geliştirmesine, birbirlerini konuşmaya teşvik etmesine neden olur. Bazen tek bir kişinim yorumu bile önemli ipuçları verebilir. 5) Samimi ortam, katılımcıların dürüst ve açık konuşmasını teşvik eder.

6) Fokus gruplarla bilgi, hızlı bir şekilde toplanabilme şansına sahiptir.

Gordon ve Langmaid (1988) ise, fokus grup yönteminin avantajlarını altı madde halinde incelemişlerdir. Bunlar:

1) Bir grup çevresi içerisinde bulunmak, “aynı çatı altında olmak” katılımcıların derinlemesine görüşmelere göre daha verimli olmalarını sağlar.

2) Grup içinde yer alan kişilerin deneyimleri ve duyguları diğerleri için bir çıkış noktası olur ve grup içinde yaratıcılığı canlandırır.

3) Kısa bir zaman dilimi içerisinde katılımcılar arasındaki farkların orataya çıkması, konu hakkındaki düşünce ve tutumların kapsamı hakkında bir kanıya varılmasını sağlar. 4) Grup gözlemlenebilir ve bu katılımcıların içerisinden; geldikleri kitle hakkında birinci

elden kullandıkları dil, sahip oldukları tutum ve gösterdikleri tepkiler açısından bilgi edinmeyi kolaylaştırır.

5) Katılımcıların tartışmaya aynı anda katılmaları sağlanır.

6) Tutum ve davranışları etkileyen sosyal ve kültürel etkenler ortaya çıkar, şeklinde sıralanmıştır.

Malhotra (2004) ise avantajları on başlık halinde sıralamıştır. Bu başlıklar:

1) Bir arada çalışma: Bir grup insanın bir arada bulunması düşüncelerin ve duyguların daha geniş bir çerçevede ortaya çıkmasını kolaylaştırır, kişilerle yalnız görüşülmesinden daha üreticidir.

2) Çığ gibi büyüme (kartopu): Grup görüşmesi sırasında bir kişinin düşüncelerini ve duygularını açıklaması, diğerlerinde artan bir şekilde kendilerini dışa vurmalarını sağlayan bir etki yapar.

3) Uyarım: genellikle kısa bir bilgilerndirmeden sonra katılımcılar konu başşığı hakkınd adüşüdüklerini ve hissettiklerini açıklamak istemekte ve bu hızla devam etmektedir. 4) Güven: Katılımcılar benzer özellikler gösterdikleri ve düşünceleri birbirine yakın

olduğu için düşünce ve duygularını açıklarken rahat davranmaktadırlar.

5) Eşzamanlılık: Katılımcılar belli sorulara cevap vermedikleri için tepkileri anlık ve alışılan yapının dışında olmaktadır. Böylece katılımcıların görüşleri üzerinde daha net ve doğru bir saptama yapılabilir.

6) Rastlantısal keşifler: Grup görüşmeleri sırasında bireysel görüşmelere göre daha yaratıcı düşünceler ortaya çıkmaktadır.

7) Uzmanlık: Birden fazla katılımcının tartışmaya katılmasının gerekliliğinden ötürü, uzman ve deneyimli bir oturum yöneticisi gerekir ve bu durum da olumlu sonuçlar getirir.

8) Bilimsel inceleme: Grup görüşmeleri veri toplama sürecine yakın bir inceleme olanağı sunar. Uzmanlar görüşmeyi gözlemleyebilir, ilerideki bir araştırma için kaydedebilir. 9) Yapı: grup görüşmeleri, üzerinde tartışılan konu başlıkları ve bu başlıklar için ne kadar

10) Hız: Aynı anda birden fazla katılımcıyla görüşülmesi veri toplama ve analiz sürecini hızlandırır.

Stewart, Shamdasami ve Rook (2007, s.46), bu avantajları iki gruba ayırmış ve ilk beşine “katılımcı etkileşimi” (respondent interaction), ikinci beşine ise “destekleyici” avantajlar adını vermişlerdir.

Zeytinoğlu (1996), ise bu avantajlara şu üç eklemeyi yapmıştır: 1) Araştırmacı, katılımcılar ile doğrudan ilişkiye geçebilir.

2) Fokus grup, çocukların ve okuma yazma bilmeyen insanların da incelenebildiği birkaç teknikten birisidir.

3) Fokus grup araştırmasının sonuçları kolay anlaşılırdır ve bu yüzden araştırmacılar ve karar verme noktasındaki insanlar katılımcıların dile dayalı tepkilerini kolaylıkla anlayabilirler.

Schmidt ve Hollensen (2006) ise fokus grubun avantajlarını dört ana başlık altında toplamışlardır:

1) Fikirler üretir: Fokus grupların sonucu genelde yaratıcı ve dürüst içgörülerdir. Çünkü katılımcılar görüşmeyi gerçekleştiren kişiyle yalnız değillerdir, görüşlerini dürüstçe dile getirmek için kendilerini daha rahat ve özgür hissederler. Kartopu etkisi ise ile bir yorumun diğerini tetiklemesi, fokus grupta sıkça görülür. Oturumun beyin fırtanası bölümünde, “grup yaratıcılığı” sıklıkla görülür. Bir katılımcının fikri, bir diğerinde yeni fikirler meydana getirir. Fokus gruplar bu türden etkiler için kusursuz alanlardır.

2) Yöneticilere grubu gözlemleme imkanı sunar: Karar verme noktasındaki insanların, sayısal teknikleri ve istatistikleri anlamakta ve süreci takip etmekte zorlanması, pazarlama araştırmalarında sıklıkla görülen bir durumdur. Bu kavrama eksikliği, ortaya çıkan verinin etkin bir şekilde kullanımına engel olur. Bu noktada fokus grup, yöneticilerin sürece dahil olması ve gerek işleyişi, gerek sonuçları kolay anlaması

bakımından çok daha verimli ve etkileyicidir. Aslında kimi zaman yöneticiler, veri analiz edilmeden ve formal sapor haline gelmeden önce, kendi fokus grup gözlemlerine dayanarak yönetim hareket planlarını formülize etmeye ve uygulamaya başlarlar. 3) Genellikle çok yönlü: Özellikle pazarlama araştırmalarının kullanımında fokus gruplar

oldukça esnektir ve araştırmacıya çok yönlü kolaylıklar sağlar. Örneğin, yansıtıcı teknikler gibi diğer niteliksel yöntemleri kendi bünyesinde kullanma imkanı tanır ve böylece tartışmanın verimliliği artar. Ürün numuneleri gösterilebilir, konseptler denenebilir ve ürün performansları test edilebilir, reklam metinleri şekillendirilebilir. Fokus gruplar; politikacılar ve aktörler gibi insanlar ve ürünler hakkındaki önyargıları keşfetmek için çok iyi forumlardır. Bir diğer nokta da fokus grubun sunduğu teknik imkanlardır. Günümüzde bazı şirketler, farklı yerlerde toplanan grupları video- konferans veya internet aracılı sohbet odaları yöntemiyle eş zamanlı olarak yönetebilmektedir.

4) Özel katılımcılar için uygundur: Daha fazla yapılandırılmış durumlarda cevap vermeyebilen katılımcılardan cevap alınabilmesine imkan sağlar. Avukatlar, doktorlar gibi görüşmenin zor olduğu ve düşük ilgilinlikli kişilerin birbirleriyle yaptıkları görüşmelerden notlar alma fırsatı vardır. Aksi takdirde, herhangi bir ankete dahil olmak istemezler. Fokus grubun yaratıcı çeşitleri çocuklarla ilgili çalışmalarda başarı sağlar.