• Sonuç bulunamadı

Fiyat Endeksleri

Belgede 1964 MERKEZ BANKASI (sayfa 36-45)

(1953 = 100)

Toptan Eşya Fiyatları Geçinme

..— _-

-

--Sanayi ham endeksi

Aylar Genel Endeks Gıda imadde­

mad. ve varı ( Ankara)

leri ve ye mİ er mamulleri 1963 1964 1963 1964 1963 1 1964 1963 1964 Ocak 277 ! 274 281 273 267 276 253 266 Şubat 280 277 285 278 269 273 260 264 Mart 276 271 279 271 270 272 262 262 Nisan ! 278 270 280 | 268 j 274 273 2 6 İ ¡ 262 Mayıs 277 j 273 280 | 273 1 271 272 261 1 262 Haziran 275 268 278 ; 267 267 269 261 260 ı Temmuz 267 263 264 257 274 ; 274 258 1 260 Ağustos ! 263 26 i 258 S 256 271 273 256 263 Eylül 261. 259 257 | 252 269 272 256 268 Ekim 259 266 256 2 :9 ¡ 267 280 265 268 Kasım j 266 270 263 264 274 284 264 271 Aralık 269 277 266 272 275 288 266 272 Yıllık ortalama 271 269 271 266 .__2Z i j 276 260 265 Artış vüzdeleri i 4 ,2 - 0 , 7 4 .2 - 1 , 8 3 ,8

.... _

1 ,8 6 ,1 1,9

Kaynak : Ticaret Bakanlığı Konjonktür ve Yayın Müdürlüğü

gelmiş olan a rtışı, geçen y ılla rın aksine, gıda ve sanayi m addeleri hemen hemen eşit ölçüde e tk ile m iş tir.

1962 yılı endeks artışında gıda m addeleri grubunun payı % 79,5 oranında iken, 1963 de bu oran % 18,4 e düşm üş, buna k a rş ılık sanayi m a d de lerin in payı % 81,6 ya y ü k s e lm iş tir. Fakat 1964 y ılın d a k i 8 p u a n lık a rtışı, gıda madde­ leri % 42,7, sanayi m addeleri % 57,3 o ra n la rın d a b ir b ir le r in e a z -ç o k ya kla şık ölçüde e tk ile m iş tir.

1964 y ılın da genel endeks ortalam ası % 0,74 g e rile m iş tir. Bu gerilem e gıda m addeleri endeksinin % 1,85 oranında düşmesi ve sanayi m addeleri en­ deksinin % 1,85 oranînda artm ası sonucudur.

Genel endeksin yıl içerisindeki seyri incelendiği zaman, Ocak ve Şubat ay­ larında, sırasıyle 5 ve 3 puan a rta ra k 277 puana çıktığı g ö rü lü r. M a rt ayından itibaren aşağıya doğru b ir seyir ta k ip etmeye başlayan endeks bu ay içinde 6, Nisan ayında 1 puan gerileyerek 270 puana in m iş tir. M ayıs ayında m e v s im lik eğilim e aykırı o la ra k 3 puan yükselen endeks yaz aylarında yeniden düşm eye devam ederek Eylül sonunda yılın en d üşü k seviyesi olan 259 puana İn m iş tir. Mayıs ayı hariç, ilk dokuz ay içinde n o rm a lin üzerinde g erilem iş olan genel endeks, E k im -A ra lık arasında cem'an 18 puan a rta ra k m e v s im lik a rtış

nın b ira z üzerinde yü kselm e kaydetm işse de, y ıllık o rta la m a b ir önceki yılın seviyesi a ltın d a g e rç e k le ş m iş tir.

Gıda m ad de leri ve y e m le r ana gru bu endeksi, A ra lık sonları itib a riy le 1964 y ılın d a % 2,3 o ranında yükselerek, 266 puandan 272 puana ç ık m ış tır. 1963 a rtış ı % 0,8 o ra n ın d a d ır. Bu endeks, 1964 y ılı içinde ş id d e tli dalgalanm alara ta b i olduğu için y ıllık o rta la m a la r daha fa rk lıd ır . Y ıllık o rta la m a la r itib a riy le gıda m addeleri endeksi 1963 y ılın d a % 4,23 a rtış ve 1964 yılında % 1,85 oran­ la rın d a e k s iliş g ö s te rm iş tir. Gıda m addeleri fiy a tla rı 1961 - 1963 yılla rın d a ge­ n e llik le yüksekten se y re tm iş tir. 1964 yılında ise fiy a t seviyesi yılın i!k d o k u / a y lık devresinde düşük o ld u ğ u n d a n , y ıllık o rta la m a y a bu yönc'e t e s ir etm iştir.

Gıda m a d d e le rin in y ıl iç e ris in d e k i seyri, y ılın ilk ik i ayında norm al b ir artış ve M a rt ayından itib a re n , m e v s im lik harekete u yarak, b ira z şid d e tli b ir gerilem e g ö s te rm iş tir. Ekim ayında m evsim icabı yön d e ğ iş tire re k yükselm eye başlamış ve y ıl sonuna kadar artm aya devam e tm iş tir.

A ra lık sonları itib a riy le gıda m addeleri ve ye m ler endeksinde 1964 yılı iç in d e meydana gelen a ltı p u a n lık artîşa, şu m adde g ru p la rı te sir e tm iş tir : Ne­ b a tî gıda m addeleri, hayvan m a h s u lle ri ve hayvan y e m le ri.

Eununla beraber gıda m addeleri ana grubu içinde nebatî gıda m addeleri arasında bulunan h u b ub at, 1964 y ılı artışına % 70 oranında iş tira k etm iş, fa ­ k a t, d iğ e r nebatî gıda m ad de le rin d e ki düşüş d olayısiyle , nebatî gıda m addeleri fiy a tla rın ın her c in s in i İh tiva eden tâ li endeksin artışa te s iri % 16,3 e düş­ m ü ş tü r. Hayvan fiy a tla rı g e rile m iş, hayvan m a h su lle ri fiy a tla rı ise b ir m ik ta r a rtm ış tır.

Sanayi ham maddeleri ve yarı m a m u lle ri endeksi, A ra lık ayı sonlan itib a ­ riy le 1964 yılı içinde 275 puandan 233 puana yü kselere k % 4,7 oranında artış k a y d e tm iş tir. Bu nispet 1962 y ılın da % 1,5, 1963 y ılın da % 4,2 id i. Sanayi m ad de leri endeksi 1964 y ılı içinde dalgalanm alara ta bi olm uşsa da, gerileme­ le ri, gıda m addeleri endeksinden daha m u te d il Ö lçüler içinde k a lm ış tır. Bu su­ re tle sanayi m addeleri endeksi genel endeksin daha fazla gerilem esini frenle- m is tir .

Sanayi m addeleri endeksinde 1964 yılın da meydana gelen 13 p ua nlık ar­ tış, deri ve dokum a m addeleri fiy a tla rın d a k i g elişm elerin sonucudur. Zira derî fiy a tla rı endeksi bu yıl içinde 94 puvan birden y ü k s e lm iş tir. A rtış oranı % 46,8 d ir . Genel endeks ü zerindeki e tk is i bakım ından d eri endeksini dokum a madde­

le ri endeksi izle m e kte d ir. Diğer m addelerin e tk ile ri c ü z id ir.

Y ıllık o rta la m a la r itib a riy le 1963 yılında % 6,1 oranında artaraK 260 puana yükselm iş olan A nkara geçinme endeksi, 1964 yılın da b ir önceki yi i se­ v iy e s in in üzerinde seyrederek % 1,9 oranında a rtm ış ve 265 puana yüksel­ m iş tir.

A ra lık sonları itib a riy le endeks artışı 6 p u a nd ır. 1964 y ılın ın ilk ayında 1963 sonu seviyesini m uhafaza eden endeks, Şubat ve M a rt aylarında 2 şer puan gerilem iş, Nisan ve M ayıs aylarında hareket gösterm eden 262 puanda k a lm ış tır. Haziran ayında te k ra r 2 puan gerileyen endeks. Tem m uz ayında b ir hareket gösterm em iş, Eylül ayı sonunda 268 puana y ü k s e lm iş tir. Kasım ayında 3, Ara­ lık ayında ise 1 puan yükselerek 272 puana ç ık m ış tır.

T ü rk lira s ın ın dış p iya sala rd aki değeri 1964 yılında y ü k s e lm iş tir. Bu y ü k ­ seliş yılın ilk a ltı ayında, ik in c i yarısına nazaran daha y ü k s e k tir.

Gerçekten b ir T ü rk lira sının alış k u ru Z ü ric h piyasasında 1963 y ılı sonun­ da 0,3575 İsviçre fra n g ı iken 1964 yılı sonunda 0,3613 İsviçre frangı üzerinden m uamele g ö rm ü ş tü r. Y ıl içersinde en yüksek alış k u ru 0,3750 İsviçre fra n g ıd ır. Bunlara muvazi o la ra k satış k u rla rın d a da a rtış k a y d e d ilm iş tir. 1963 y ılı sonu satış ku ru 0,3650 İsviçre fran gı, 1964 sonu k u ru 0,3675 d ir. Bu seviye 1964 y ılın ın ekseri aylarında muhafaza e d ilm iş tir.

1964 yılı sonunda, y ıllık o rta la m a la r itib a riy le külçe ve C u m h u riy e t altını fiy a tla rı düşm üş, Reşat altını fiy a tla rı y ü k s e lm iş tir. Külçe a ltın gram ı 14,16 T ü rk lirasından 13,87 T ü rk lirasına ( % 2 , 0 5 ) , C u m h u riye t a ltın ı 93,97 T ü rk lirasından 93,77 T ü rk lirasına ( % 0 ,2 1 ) d üş m ü ş tü r. Reşat a ltın ı ise 135,66 T ü rk lirasından 141,05 T ü rk lirasına yükselerek % 3,97 oranında a rtm ış tır.

A ltın fiy a tla rı M a rt ayından itib a re n düşmeye başlam ış bu se yir Reşat al­ tınında Tem m uz, C u m h u riy e t a ltın ı ve külçe altınında Ağustos başına kadar devam e tm iş tir. F iy a tla r bu aylardan sonra yükselm e seyrine g ir m iş tir . Y üksel­ me devresinde Reşat a ltın ı geçen y ılk i seviyesini aşmış, d iğ e rle ri ise altında ka l­ m ıştır.

4 — M İ L L E T L E R A R A S I İ L İ Ş K İ L E R

A — D ış T icaret ve K am b iyo R ejim leri

a. İ t h a l â t R ejim i

Dış tica re t re jim in in uygunlanm ası konusunda Bankamıza v e rilm iş olan görevlerin yerine g e tirilm e sin e 1964 yılında da devam e d ilm iş tir. Geçen y ılla r ­ da olduğu gibi 1964 yılında da ith a lâ t a ltışar a ylık devreleri kapsayan ik i ith a l program ı dairesinde tanzim e d ilm iş tir. B irin c i ve ik in c i devrelerle ilg ili Dış T i­ caret R ejim i K a ra rla n ile İth a lâ t Y ö n e tm e lik le ri 4 Ocak ve 4 Tem m uz 1964 ta ­ rih le rin d e ya y ım la n m ış tır. Bu devrelerle ilg ili olan A.I.D. yolu ile yapılacak ith a ­ lata a it y ö n e tm e lik le r 8 Ocak ve 6 Tem m uz 1964 ta rih le rin d e ç ık a rılm ış tır. İh ­ raç edilen m a m û lle r için lüzum lu ham ve yardım cı m addelere d öviz ta hsisi esaslarına d a ir Y ö n e tm e lik de 12 Mayıs 1964 ta rih in d e ilân e d ilm iş tir. Bu a ra ­ da ith alâtla ilg ili m ü n fe rit k o n u la r yıl içinde yayım lanan çe şitli s irk ü le rle r île tanzim o lu n m u ş tu r.

4 Ocak 1964 ta rih in d e ilân e d ile n D,ş T ic a re t R e jim i h a kkm d a ki Karar ve aynı ta rih li İth a lâ t Y ö n e tm e liğ i b un da n önce ilân e dilen le re nazaran te rtip ve esas h ü k ü m le r yönünden b irç o k y e n ilik ve d e ğ iş ik lik g e tirm iş tir. Bu Karar ve Y önetm eliğin bazı h ü k ü m le ri

4

T e m m u z 1964 ta r ih li K a rar ve Y ö ne tm elikle altı a y lık ta tb ik a tta n is tifa d e e d ile re k b ira z daha g e liş tirilm iş tir .

1964 yılı ith a l p ro g ra m ı ile 640 m ily o n d o la r lık ith a lâ t y a p ılm a s ı ö n g ö r ü l ­

m üştü r. Bunun 240 m ily o n d o la rı libe ra syon lis te le r in e , 135 m ily o n d o la rı ta h ­

sisli ithal m alları listesine, 65 m ily o n d o la n a n l a ş m a l ı m e m l e k e t l e r e a y r ı l m ı ş ­

tır.

B unların to pla m ı 440 m ily o n d o la rd ır. A yrıca özel im kâ n la rd a n 200 m il­ yon d o la rlık ith a lâ t yapılacağı ta h m in e d ilm iş tir . Bu im k â n la r A m erikan ziraî istihsal fazlası p ro g ra m ı, özel yabancı serm aye y a tırım la rı, N ato e n fra s trü k tü r ve off-shore p ro g ra m ı ve te m in e dilen y a tırım k re d ile rin d e n m ü te ş e k k ild ir.

1964 yılında çe şitli ith a l lis te le rin d e n cem 'an 441,0 m ily o n d o la rlık ithal müsaadesi v e rilm iş tir. B unun b ir in c i aitı a y lık devreye isabet eden kısmı 216,3 m ilyon d o la r, ik in c i a ltı a y lık devre ile ilg ili kısm ı 224,7 m ilyo n d o la r­ dır.

1964 yılı b irin c i ve ik in c i a ltı a y lık ith a l p ro g ra m la rı evvelce olduğu gibi liberasyon, tahsisli ith a l m a lla rı ve anlaşm alı m e m le k e tle r k o nte nja n listele­ rinden m ü te ş e k k ild ir. 4 O cak 1964 ta rih in d e liberasyon listesi I, II, III num a­ ralı listele r o lm a k üzere üçe a y rılm ış tır. B u n la r a ltış a r ay m üd de tle y ü rü rlü k te k a lm ış tır. Fakat 4 Tem m uz 1964 ta rih in d e liberasyon lis te le ri I ve II num aralı o lm a k üzere ikiye in d ir ilm iş tir .

Liberasyon lis te le rin e d a h il m ad de ler 1964 de m em leke t ihtiya cı ve döviz İm kânları göz önünde tu tu la ra k ö n e m li ölçüde gözden g e ç irilm iş tir. Bu liste­ lerden 4 Ocak 1964 ta rih in d e dekape saçlar, sigara kâğıdı, d e m ir ve çelikten şe rit ve bandlar, göztaşı, her nevi testere ağızları, ev tip i buz dolabı akşamı çı­ k a rılm ış tır. Ayrıca 4 T em m üz 1964 ta rih in d e m u h te lif k im ye vî gübreler, k ra ft kâğıdı, d e m ir ve ç e lik saçlar, teneke levha, hal i ta11 ve yüksek karbonlu çe lik­ ler, toprağı hazırlam ak, işlem ek ve e km e k için z ira a t m akine ve cihazları, ha­ sat ve harm an m a k in e le ri, s e n te tik ve sun'i devam lı elyafdan ip lik le r, k ir li me­

rinos yünü, liberasyon listesine a lın m a m ış tır.

Tahsisli ithal m alları listesi bundan önce ilân edilen listelerde olduğu g i­ bi, Avrupa Para Anlaşm asına d a h il m em leke tlerde n ve serbest döviz sahasın­ dan ithal edilecek m alları ih tiv a e tm e k te d ir. 1964 yılı ilk altı aylık devresi için tahsisli İthal m alları listesi, su rp lu s m ad de lerin m ubayaasına ait 22,8 m ilyon d o la rlık kota hariç, 73,8 m ily o n d o la r o la ra k ilân e d ilm iş tir. Bunun 14,8 m il­ yon d oların ı ith a lâ tç ı, 58,9 m ily o n d o la rın ı da sanayici k o ta la rı teşkil etm ek­ te d ir. İk in c i altı a ylık devre için lis te tu ta rı, 22,8 m ily o n d o la rlık surplus mad­ deleri kotası hariç, 84,2 m ily o n d o la r o la ra k te sb it e d ilm iş tir. Bunun 25,8, m il­ yon d oları ith a lâ tç ı, 58,3 m ily o n d o la rı ise sanayici k o tasıdır.

Anlaşm alı m e m le k e tle r y ıllık k o n te n ja n lis te le ri ik i ta ra flı tica re t ve öde­ me anlaşm aları h ü k ü m le ri d a h ilin d e ya pıla cak ith a lâ tla ilg ilid ir . 1964 yılında m uteber o lm a k üzere B u lga rista n, Ç ekoslovakya, Doğu Alm anya, İsrail, Maca­ ris ta n , Polonya, Rom anya, S.S.B. ve Yugoslavya için yeni kontenjan listeleri tesbit ve ilân e d ilm iş tir.

İthal p ro g ra m ı, liberasyon ve ta hsisli m a lla r lis te le ri konusunda 1964 yı­ lında yayım lanan K a ra r ve Y ö n e tm e lik le rle g e tirilm iş olan yeni h ü kü m le r ya­ nında te m in a tla r ve ith a lâ tla ilg ili d iğer fo rm a lite le rd e yapılan d e ğ iş ik lik le ri de kaydetm ek g e re kir.

4 Ocak 1964 ta rih in d e liberasyon Ü stelerinde te m in ata tabi o lm a k bakı­ m ından ith a lâ tçı ve sanayici te fr ik i k a ld ırılm ış tır. Buna k a rş ılık I, II ve İli nu­ m aralı liberasyon listele rin de n yapılacak ith a lâ t için sırasiyle % 50, % 60 ve % 70 n is b etle rin de te m in a t alınm ası k a ra rla ş tırılm ış tır. 4 Tem m uz 1964 ta ri­ hinde liberasyon lis te le ri ikiye in d irilm iş ve I num aralı liste % 70, ik i num ara­ lı liste % 100 nisbetlnde tem inata tabi tu tu lm u ş tu r.

Tahsisli ith a l m alları listesinden yapılacak ith a lâ tta te m in a t nisbetleri b i­ rin c i altı a ylık devrede ith a lâ tç ıla r yönünden % 20 den % 30 a çıka rılm ış, sa­ nayicilerden talep edilen te m in a t % 10 o la ra k ipka e d ilm iş tir. İk in c i altı ay- hk devrede bu konuda d e ğ iş ik lik y a p ılm a m ış tır. 4 Ocak 1964 ta rih in d e İthal süresinin uzatılm ası işlem i de yeniden d ü ze n le n m iştir. M ü c b ir sebep olsun ve­ ya olmasın yeni hükm e göre y a tırıla n te m in a tın mal b edelinin % 2 sine eşit kısm ı Hâzineye ira d kaydedilerek ik i a ylık ek süre a lın a b ilm e k te d ir. Hazîneye irad kaydı icap eden te m in a tla rın y e tk ili bankalarca hafta sonlarında b ir de­ fada ve global o la ra k Bankamıza in tik a l e ttirilm e s i 4 T em m uz 1964 de k a ra r­ la ş tırılm ış tır. Evvelce m üraca atla r yekûnu b ir kotanın beş m is lin i aştığı ta k ­ d ird e T icaret Bakanlığına bu nevî ko ta la rı m unzam te m inata tabi tu tm a y e tk i­ si v e rilm iş ti. Bu usul 4 Ocak 1964 ta rih in d e k a ld ırılm ış tır.

Sanayici k o ta la rın dağıtım ı ve liberasyon liste le rin d e müsaadeye tabi m ad­ deler konusunda sanayicilere müsaade belgesi ve rilm e si sırasında icab ettiği ta k d ird e sanayicilerin istihsal vergisi beyanlarının ve Ö dedikleri v e rg ile rin göz- önünde tutulacağı 4 Ocak 1964 ta rih li Y ö n e tm e lik te derpiş e d ilm iş tir. Ayrıca ik in c i altı a ylık devrede liberasyon listele rin e va ki ta le p le ri ayarlam ak ve ith a ­ lâtı y ıllık program s ın ırla rı içinde tu tm a k amacı ile bu listelerden yalnız a kre ­ d it if li Ödeme şekli ile ith a lâ t yapılm ası uygun g ö rü lm ü ş tü r.

G üm rük İdaresince res'en müsaade o lu n a n la r d ışındaki mal d e ğ iş ik lik le ­ rin i inceleyip karara bağlam ak üzere 4 Ocak 1964 ta rih în d e T icaret, M alîye, G ü m rü k ve Tekel ve Sanayi B a kan lıkları ile Bankam ız ve T ü rk iy e O d ala r B ir ­ liğ in in y e tk ili te m silcile rin d e n m üteşekkil b ir K o m ite k u ru lm u ş tu r.

Anlaşm alı m em leketlerden yapılacak ithalâta m ü te a llik m üraca atla r % 20 talep haddine tabi tu tu lm u ş tu r.

b. İhracat Rejimi

İhracatı tanzim eden p re n s ip le ri de ih tiv a e tm e k te olan D,s T icaret R ejim i hakkındaki k a ra rla r, İth a lâ t R e jim i b a h sin de b e lir tild iğ i g ib i 1964 y ılın da da 4 Ocak ve 4 Tem m uz ta rih le rin d e y a y ım la n m ış tır. İh ra c a tı, 1964 y ılın ın ilk altı aylık dönem inde 4 Tem m uz 1963 ta r ih li Dış T ic a re t R e jim in e a it İhracat Yö­ netm eliği, ik in c i altı a y lık d önem de ise 4 T em m uz 1964 ta rih in d e yayım lanm ış olan yeni Y ö ne tm elik tanzim e tm iş tir .

Ayrıca, bu arada yayım lanan s irk ü le r le r le m ü n fe r it ko n u la rd a te d b irle r de alınm ıştır.

1963 yılında ya yım la nm ış o la n Dış T ic a re t R e jim i h a k k ın d a k i k a rarların ihracatla ilg ili temel h ü k ü m le ri ve bu arada serbest ih ra c a t p re nsib i 1964 yı­ lında ilân edilen k a ra rla rd a da aynen m uhafaza e d ilm iş tir . Bu konuda yapılmış olan d e ğ iş ik lik le r, yalnız söz konusu k a ra rla ra e k li ih ra cı lisansa tabi m allar listelerinin m uhteviyatına in h is a r e tm iş tir .

B ilin d iğ i gibi, ihracı lisansa tabî m a lla r h u b u b a t, ceviz kü tü ğ ü , bazı n ad ir madenler, kıym etli eşya ve m a rg a rîn yağı g ib i b irk a ç maddeden ib a re ttir. Hu­ bubat ihracı yalnız T op rak M a h s u lle ri O fis in e ta n ın m ış , d iğ e r m addeler ise cins­ lerine göre Tarım , Sanayi ve T ic a re t B a k a n lık la rın ın iz in le rin e tabi tu tu lm u ş ­ tur.

4 Temmuz 1963 ta rih li ihracı lisansa ta bi m a îia r listesinde 4 O cak 1964 tarihinde d e ğ iş ik lik y a p ılm a m ış tır. Söz konusu listeden 4 Tem m uz 1964 ta ri­ hinde ye m lik ve b ira lık arpa, çavdar, y u la f, to h u m lu k h u b u b a t, buğday ve yu­ laf unları, b orasit ve b o r m ü re k k e b a tı ç ık a rıla ra k ih ra ç e d ilm e le ri serbest bı­ ra k ılm ış tır. Bu listeye 4 Kasım 1964 ta r ih li k a ra rla arpa, y u la f, kepek ve ç e k ir­ deksiz kuru üzüm ilâve e d ilm iş tir.

1964 yılı ilk yarısında da u ygu la nm ış olan 4 T em m uz 1964 ta r ih li Dış T i­ caret R ejim ine a it İhracat Y ö n e tm e liğ in i 30 Nisan 1964 ta rih li İhracat s irk ü ­ leri d e ğ iş tirm iş tir. Bu d e ğ iş ik lik le r 25 A ra lık 1963 ta rih in d e yayım lanan T ü rk Parası K ıym etini Korum a h a k k ın d a k i 17 sayılı K arara iliş k in İh ra cat Tebliğine muvazi o la ra k Bankamız görev ve y e tk ile rin i yeniden ta nzim e tm iş tir. Söz ko­ nusu Tebliğ, b ilin d iğ i gibi k a m b iy o konusunda b ir kısım görev ve y e tk ile ri Ban­ kamıza devretm iş olduğundan, İh ra c a t Y ö n e tm e liğ in d e de bu görev ve y e tk i­ lerle ilg ili h ü kü m le r Tebliğ esaslarına m ü te n a z ır o la ra k d e ğ iş tirilm iş ve evvelce " ilg ili kam biyo m e rcii'’ şe klin d e ki ibare 25 A ra lık 1963 ta rih in d e n sonra M er­

kez Bankası ilg ili Şubesi" şeklinde d e ğ iş tir ilm iş tir .

İhracatı, 1964 yılı ik in c i yarısında ta nzim eden 4 Tem m uz 1964 ta rih li İhracat Yönetm eliğinde ya ln ız y u k a rıd a anılan ih ra c a t s irk ü le rin d e k i değişik­ liği teyid eden düzeltm eler y a p ılm ış tır. Bu arada ih ra c a tı tescile tabî m allar listelerinde bazı d e ğ iş ik lik le r yapıldığı da kayda değer.

4 Tem m uz 1964 ta rih li İh ra cat Y ö n e tm e liğ in e bağlı ihracı tescile tabi m al­ la r listesinde yalnız çe kird e k s iz k u ru üzüm ve tü tü n g ö s te rilm iş , 4 Temmuz 1963 ta rih li listede b ulunan A ntep fıstığı her nevi fın d ık ve in c ir, pam uk, t if t ik ve nebatî ya ğlar listeden ç ık a rılm ış tır. B u n la rd a n her nevi in c ir 3 Ağustos 1964 ta rih in d e listeye yeniden alınm ış ve 28 E k im 1964 ta rih in d e Yönetm eliğe e k li liste bu şekilde d e ğ iş tirilm iş tir. Aynı ta rih te konsinyasyon veya m üşterek he­ sap su re tiyle ihraç e dileb ile cek m a lla r için yeni b ir liste de y a yım la n m ıştır. Bu sonuncu listeye yaş meyva ve sebzeler ile su ü rü n le ri a lın m ış tır. Ayrıca 4 Tem m uz 1964 ta rih li Y ö ne tm eliğin bu tip ihraca tla ilg ili 17 ve 18 inci m ad­ deleri de 28 Ekim 1964 ta rih in d e ıslah e d ilm iş tir.

5 A ra lık 1963 ta rih in d e y ü rü rlü ğ e k o nu la n "bazı m a m û lle rim iz in tevsik edilerek ihraç fiy a tla rın d a vergi, resim , harç ve benzer te s irle r icra eden sair m ü k e lle fiy e tle ri b e rta ra f etmeği öngören usul ve ş a rtla rın ihdası h akkın da ki K a ra r" şekil ve ş a rtla n ıslah e d ile re k, 26 Mayıs 1964 ta rih in d e yeni b ir k a ra r­ la d e ğ iş tirilm iş tir.

c. K am biyo R eiim i

Geçen y ılla rd a olduğu gibi 1964 yılın da da T ü rk lira sının dış değeri, Ba­ kanlar K uruluna T ü rk Parasının K ıy m e tin i K orum a y e tk is i tanıyan 1930 ta rih ­ li Kanunla ve bu Kanuna daya nıla ra k ç ık a rıla n K a rar ve T e b liğ lerle tanzim e d il­ m iş tir. T ü rk Parası K ıy m e tin i K orum a h a k k ın d a k i 1567 sayılı Kanunun y ü rü r ­ lük süresi 11 inci defa o la ra k 10 Şubat 1964 ta rih in d e ik i yıl daha u zatılm ış­ tır.

1962 ve 1963 hesap devrelerine a it y ıllık ra p o rla rım ızd a incelendiği g ıb i; kam biyo re jim i, söz konusu Kanuna d aya nıla ra k 11 Ağustos 1962 ta rih in d e ilân e dilm iş olan T ü rk Parası K ıy m e tin i K orum a h a k k ın d a k i 17 sayılı Karara ve bu Karara iliş k in T ebliğlerle düzenlenm iş, bu arada m ü n fe rit ko nu la rı ilg i­ lendiren çe şitli k a ra rla r da ilân e d ilm iş tir.

1964 yılında kam biyo r e jim in i, esas itib a riy le , 1962 yılın da ilân e d ilm iş olan 17 sayılı K arar İle 1 Ocak 1964 den itib a re n y ü rü rlü ğ e gireceği ta srih e d i­ lerek 1963 yılı Eylül ve Ekim aylarında yayım lanm ış olan T eb liğ ler tanzim e t­ m iş tir . M ü n fe rit ko nu la rla ilg ili b irk a ç K a ra r ve Tebliğ ile evvelce ç ık a rılm ış olan 14 sayılı Karara iliş k in T ebliğlerden b ir kısm ı 1964 de de y ü rü rlü k te k a l­ m ıştır.

1964 yılında yü rü rlü ğ e gireceği tasrih e dilerek 1963. yılı Ekim ve Kasım aylarında yayım lanm ış olan T eb liğ lerle 1963 yılı T ü rk Parası K ıy m e tin i K o ru ­ ma Rejim ine g e tirilm iş olan d e ğ iş ik lik ve y e n ilik le rin çe şitli usul k o la y lık la rı yanında en önem li olanını ka m b iyo m ercii o la ra k K am biyo M ü d ü rlü k le ri y e ri­

Belgede 1964 MERKEZ BANKASI (sayfa 36-45)

Benzer Belgeler