Firma büyüklüğü ile PRY modelinin altbaşlıklarının ilişkisi

Ankette firma büyüklüğü olarak adlandırılan kriter temel olarak firmanın çalışan sayısı ile belirlenmiştir. Bu yönden firma büyüklükleri 4 gruba ayrılmıştır:

1-9: Çok küçük ölçekli firmalar 10-49: Küçük ölçekli firmalar 50-99: Orta ölçekli firmalar 100+: Büyük ölçekli firmalar

Her bir proje risk yönetimi alt grubu bu 4 çeşit firma büyüklüğü için SPSS’de değerlendirilmiştir.

a. Tanımlama-firma büyüklüğü:

H0: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimindeki tanımlama aktivitelerinin verimliliği arasında bir ilişki yoktur.

H1: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimindeki tanımlama aktivitelerinin verimliliği arasında bir ilişki vardır.

Firma büyüklüğü artması ile tanımlama ortalamalarının durumunu görmek için SPSS’de firma büyüklüğü-tanımlama grafiği çıkarılmıştır.

Şekil 6.8: Firma Büyüklüğü – Tanımlama Grafiği

Grafiğe göre firma büyüklüğünün artması ile tanımlama ortalamalarının arttığı görülmekte ancak bu grafik arada bir korelasyon olduğunu söylemek için yeterli değildir. Bu nedenle SPSS’ de one-way anova ile çizelge C.1’de yer alan değerler

elde edilmiştir. Gruplar arası sigma değerine(p=0.002<0.05) göre gruplar arasında anlamlı fark bulunmaktadır. Hangi 2’li gruplar arasında anlamlı fark olduğunu görmek için sonuçlara Post Hoc testi uygulanmıştır (çizelge C.2). Bu testin sonuçlarına göre;

1 ile 4 grubu arasında(α=0.003<0.005),

2 ile 4 grubu arasında(α=0.021<0.005) anlamlı fark olduğu görülmektedir.

Bu durumda çalışan sayısı 100 ve daha fazla olan firmalar, çalışan sayısı 1 ile 49 arasında olan firmalara göre proje risk yönetiminin tanımlama aktivitelerini daha başarılı gerçekleştirmektedirler. Sonuç olarak H0 hipotezi yanlış ve H1 hipotezi doğrudur. Bu sonucu, firmaların büyümesi yani çalışan sayılarının artması ile kurumsallaşma aktivitelerinin bir parçası olan dökümantasyon ve tanımlama aktivitelerinin artmasına paralel olarak proje risk yönetiminde de tanımlama aktivitelerinin önem kazanması şeklinde açıklayabiliriz.

b. Kültür-firma büyüklüğü:

H0: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimi kültürünün gelişmişliği arasında bir ilişki yoktur.

H1: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimi kültürünün gelişmişliği arasında bir ilişki vardır.

Firmadaki çalışan sayısının artması ile proje risk yönetim kültürünün gelişmişliği durumunu görmek için SPSS’de kültür-firma yaşı grafiği çıkarılmıştır.

Grafiğe göre firma büyüklüğünün artması ile kültür gelişmişliğinin arttığını söylemek mümkün değildir. Ancak gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığını görmek için SPSS’ de one-way anova ile çizelge C.3’ de yer alan değerler elde edilmiştir. Gruplar arası sigma değerine(p=0.001<0.05) göre gruplar arasında anlamlı fark bulunmaktadır. Hangi 2’li gruplar arasında anlamlı fark olduğunu görmek için sonuçlara Post Hoc testi uygulanmıştır (çizelge C.4).

Bu testin sonuçlarına göre;

Sadece 1 ile 4 grubu arasında(α=0.001<0.005) anlamlı fark olduğu görülmektedir. Bu durumda çalışan sayısı 100 ve daha fazla olan firmaların proje risk yönetim kültürü, çalışan sayısı 1-9 olan firmalardan daha iyidir. Sonuç olarak H0 hipotezi yanlış ve H1 hipotezi doğrudur.

Şekil 6.9: Firma Büyüklüğü – Kültür Grafiği

Proje risk yönetim kültürü, firma içindeki diğer kültür gelişimleri ile paralel ilerleyen bir olgudur. Firmanın kurumsallaşması ile proej risk yönetim kültürü de değer kazanmakta ve firma içinde yayılmaktadır.

c. İnanç-firma büyüklüğü:

H0: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimine duyulan inancın gelişmişliği arasında bir ilişki yoktur.

H1: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimine duyulan inancın gelişmişliği arasında bir ilişki vardır.

Firmadaki çalışan sayısının artması ile inanç gelişmişliğinin durumunu görmek için SPSS’de firma büyüklüğü - inanç grafiği çıkarılmıştır.

Grafiğe göre firma büyüklüğünün artması ile inanç gelişmişliğinin arttığını söylemek mümkün değildir. Gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığını görmek için SPSS’ de one-way anova ile çizelge C.5’de yer alan değerler elde edilmiştir. Gruplar arası sigma değerine(p=0.165>0.05) göre gruplar arasında anlamlı fark bulunmamaktadır. Bu durmda herhangi iki grup arasında daha iyidir yada kötüdür şeklinde karşılaştırma yapmak mümkün değildir. Yani firmaların proje risk yönetimi gerekliliğine duydukları inanç ve üst yönetimin proje risk yönetimine destek vermesi firmanın çalışan sayısından bağımsız bir kavramdır. Sonuç olarak H1 hipotezi yanlış ve H0 hipotezi doğrudur.

Şekil 6.10: Firma Büyüklüğü – İnanç Grafiği d. Süreç-firma büyüklüğü:

H0: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimi süreçlerinin gelişmişliği arasında bir ilişki yoktur.

H1: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimi süreçlerinin gelişmişliği arasında bir ilişki vardır.

Firmadaki çalışan sayısının artması ile proje risk yönetim süreçlerinin gelişmişliğinin durumunu görmek için SPSS’de firma büyüklüğü-süreç grafiği çıkarılmıştır.

Şekil 6.11: Firma Büyüklüğü– Süreç Grafiği

Grafikteki ortalama değerlere göre firmadaki çalışan sayısının artması ile proje risk yönetim süreçlerinin daha iyi yapıldığı görülmektedir. Ancak bu grafik H1 hipotezini kabul etmek için yeterli değildir. Gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığını görmek için SPSS’ de one-way anova ile çizelge C.6’da yer alan değerler elde

edilmiştir. Gruplar arası sigma değerine(p=0.014<0.05) göre gruplar arasında anlamlı fark bulunmaktadır. Hangi 2’li gruplar arasında anlamlı fark olduğunu görmek için sonuçlara Post Hoc testi uygulanmıştır (çizelge C.7).

Bu testin sonuçlarına göre;

Sadece 2 ile 4 grupları arasında anlamlı fark(p=0.019<0.05) bulunmaktadır.

Bu durumda çalışan sayısı 100 ve daha fazla olan firmalar, proje risk yönetim süreçlerini gerçekleştirmede, çalışan sayısı 10-49 arası olan firmalardan daha başarılıdırlar. Sonuç olarak H0 hipotezi yanlış ve H1 hipotezi doğrudur.

e. Deneyim-firma büyüklüğü:

H0: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetiminde deneyim arasında bir ilişki yoktur.

H1: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetiminde deneyim arasında bir ilişki vardır.

Firmanın çalışan sayısının artması ile firmanın proje risk yönetimindeki deneyim durumunu görmek için SPSS’de firma büyüklüğü-deneyim grafiği çıkarılmıştır.

Şekil 6.12: Firma Büyüklüğü – Deneyim Grafiği

Grafiğe göre firmanın çalışan sayısı arttıkça firmanın proje risk yönetimi deneyimindeki ortalamalar da artmaktadır. Ancak sadece ortalamaların artması pozitif korelasyon olduğunu söylemek için yeterli değildir. Gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığını görmek için SPSS’ de one-way anova ile çizelge C.8’ de yer alan değerler elde edilmiştir. Gruplar arası sigma değerine(p=0.000<0.05) göre

gruplar arasında anlamlı fark bulunmaktadır. Hangi 2’li gruplar arasında anlamlı fark olduğunu görmek için sonuçlara Post Hoc testi uygulanmıştır (çizelge C.9). Bu testin sonuçlarına göre;

1 ile 4 ve 2 ile 4 grupları arasında anlamlı fark olduğu görülmektedir.

Bu durumda çalışan sayısı 100 ve üzeri olan firmalar, çalışan sayısı 1-49 arası olan firmalara göre proje risk yönetiminde daha deneyimlilerdir. Sonuç olarak H0 hipotezi yanlış ve H1 hipotezi doğrudur.

Bu sonuçtan firmadaki çalışan sayısı ile firmanın proje yönetimindeki deneyimini doğrudan bağdaştırmak yerine, firmanın çalışan sayısının büyük oranda aslında firmanın yaşına bağlı bir faktör olduğunu ileri sürmek daha doğrudur.

H2: Firmanın sektördeki faaliyet yılı, çalışan sayısı arasında ilişki bulunmaktadır. Bu hipotezi kanıtlamak için anket sonuçlarını kullanarak SPSS’ de firma yaşı ile firma büyüklüğü arasındaki ilişkiyi görmek için ilk önce şekil 6.13 elde edilmiştir.

Şekil 6.13: Firma Yaşı – Büyüklük Grafiği

Grafiğe gore firmaların yaşı arttıkça firmalardaki çalışan sayıları da artmaktadır. Ancak gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığına bakmak için SPSS’ de one-way anova testi yapılmış ve gruplar arasında anlamlı fark olduğu gözlenmiştir (çizelge D.1). Hangi ikili gruplar arasında anlamlı fark olduğunu bulmak için Post hoc testi uygulanmış ve çizelge D.2’deki değerler elde edilmiştir. Bu değerlere göre:

1 ile 3, 1 ile 4, 1 ile 5 grupları arasında ve 2 ile 5 grupları arasında anlamlı fark gözlenmektedir.

Sonuç olarak firma yaşı 20 ve daha fazla olan firmalar, firma yaşı 0-9 olan firmalardan; firma yaşı 15-19 olan firmalar, firma yaşı 0-4 olan firmalardan ve firma yaşı 10-14 olan firmalar, firma yaşı 0-4 olan firmalardan daha çok çalışana sahiptirler. Bu durumda H1 hipotezi doğru olmaktadır.

f. Uygulama-firma büyüklüğü:

H0: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimini uygulama başarısı arasında bir ilişki yoktur.

H1: Firmanın çalışan sayısı ile proje risk yönetimini uygulama başarısı arasında bir ilişki vardır.

Firmanın çalışan sayısının artması ile firmanın proje risk yönetimini uygulama başarısını görmek için SPSS’de firma büyüklüğü-uygulama grafiği çıkarılmıştır.

Şekil 6.14: Firma Büyüklüğü – Uygulama Grafiği

Grafiğe göre firmanın çalışan sayısı ile firmanın proje risk yönetimini uygulama başarısı arasında bir ilişki görülmemektedir. Gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığını görmek için SPSS’ de one-way anova ile çizelge C.10’ da yer alan değerler elde edilmiştir. Gruplar arası sigma değerine(p=0.000<0.05) göre gruplar arasında anlamlı fark bulunmaktadır. Hangi 2’li gruplar arasında anlamlı fark olduğunu görmek için sonuçlara Post Hoc testi uygulanmıştır (çizelge C.11). Bu testin sonuçlarına göre;

1 ile 2, 1 ile 4 grupları arasında, 2 ile 4 grupları arasında,

3 ile 4 grupları arasında anlamlı farklar olduğu gözlenmektedir.

Sonuç1: Çalışan sayısı 100 ve daha fazla olan firmalar, proje risk yönetimini uygulama konusunda, çalışan sayısı 1-99 arası olan firmalara göre daha başarılılar. Sonuç2: Çalışan sayısı 10 ile 49 arasında olan firmalar proje risk yönetimini uygulama konusunda, çalışan sayısı 1-9 arası olan firmalara göre daha başarılılar. Sonuç olarak H0 hipotezi yanlış ve H1 hipotezi doğrudur.

Çizelge 6.5: Firma Büyüklüğü için Özet Tablo

Tanımlama Kültür İnanç Süreç Deneyim Uygulama İlişki 100+>1-49 100+>1-9 Yok 100+>10-49 100+>1-49 100+>1-99 _10-49>1-9 Doğru

Hipotez H1 H1 H0 H1 H1 H1

Sonuç olarak proje risk yönetiminin tanımlama aktivitelerin başarısı, firmanın proje risk yönetim kültürü, proje risk yönetim süreçlerinin başarısı, firmanın proje risk yönetimindeki deneyimi ve firmanın proje risk yönetimini uygulamadaki başarısı firmanın çalışan sayısına bağlı olarak değişebilmektedir. Ancak proje risk yönetiminin gerekliliğine duyulan inanç firmanın çalışan sayısından bağımsızdır.