Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti

Milli marﬂ Wodefit Gesgeﬂi, Widd Innat Ityopp'ya Baﬂkent Addis Ababa

Resmî dil Amharca

Yönetim biçimi Federal cumhuriyet - Cumhurbaﬂkan› Girma Wolde-Giorgis - Baﬂbakan Meles Zenawi - Geleneksel tarih M. Ö. 980

- D_mt Krall›¤› M. Ö. 8. yüzy›l - Aksum Krall›¤› M. Ö. 1. yüzy›l

- Toplam 1,104,300 km2(27.) - Su (%) 0.7 - 2006 tahmini 75,067,000 (15) - 1994 say›m› 53,477,265 - Yo¤unluk 70/km2(123.) - Toplam 69.099 mlr $ (69.) - Kiﬂi baﬂ›na 823 $ (173.) ‹GE (2004) 0.371 (düﬂük) (170.) Para birimi Birr (ETB)

Saat dilimi EAT (UTC+3)

- Yaz saati (DST) takip edilmemektedir (UTC+3) ‹nternet alan ad› .et

Telefon kodu +251

Kuruluﬂ Yüzölçümü Nüfus

GSMH (SAGP)

Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti

ve yüzde 5’i ise Protestand›r. R

Reessmmii ZZiiyyaarreett vvee P

Piiyyaassaa ÇÇaall››ﬂﬂmmaallaarr››

Seyahatimizin ikinci günü otel-deki kahvalt›m›z s›ras›nda tan›ﬂt›-¤›m›z ve g›da da¤›t›m iﬂi yapt›¤›n› ö¤rendi¤imiz Türk müteﬂebbis ile yapt›¤›m›z sohbetle ülkenin gü-venlik aç›s›ndan hiçbir sorunu ol-mad›¤›n› ö¤rendik. Kahvalt› son-ras›ndaki buluﬂmam›zda ilk resmi ziyaretimizi “Yat›r›mlar Bakanl›-¤›”na yapt›k. Buradaki yetkili ül-kesinin yabanc› yat›r›mlara kap›s›-n›n aç›k oldu¤unu, özellikle yol–inﬂaat sektöründe yabanc› ya-t›r›mc›lar› beklediklerini ve onlara her türlü yard›ma haz›r olduklar›-n› dile getirdi. Ayolduklar›-n› gün yapt›¤›-m›z inﬂaat alanlar› ziyaretimizde inﬂaat sektörünün bilhassa konut alan›nda çok h›zl› oldu¤unu ancak inﬂaatlar›n çok iptida-i ﬂartlar alt›nda yap›ld›¤›n› gözle-dik. Örne¤in 6-7 katl› inﬂaatlar›n önlerine kurulan bambu iskeleler ve elle kar›lan betonlar bizi olduk-ça ﬂaﬂ›rtt›. Ülkedeki ikinci gece-mizde yerel yemeklerin sunuldu-¤u bir çad›r-lokantada yerel mü-zik ve danslar›n eﬂli¤inde geçirdi-¤imiz gece hayli hoﬂtu.

Assllaannllaarr AAssllaann›› SSeellaassiiyyee

Yaklaﬂ›k 1.2 milyon km2’lik yüzölçümü ve 74.7 milyonluk nü-fusu ile bu sevimli Do¤u Afrika ülkesi seyahatimizin 3. gününde bizi aniden baﬂlayan ve duran tro-pik ya¤murlar ile karﬂ›lad›.

Ülke-nin efsane lideri Haile Selasiye 1975 y›l›na kadar baﬂta kald› ve uzun süren iktidar› s›ras›nda Ha-beﬂistan’da bulunan Müslümanla-ra dini,siyasi,kültürel çeﬂitli bask› ve zulümler yapt›.1975’te askeri bir darbe ile iktidardan uzaklaﬂt›-r›ld›.Ülkede yeni idareyi kuran hükümet,sol temayüllü oldu¤un-dan,Rusya ile her sahada yak›n iliﬂkiler içine girdi.Müslümanlara yap›lan bask› ve zulümler bu hü-kümet zaman›nda da artarak de-vam etti¤inden Eritreli Müslü-manlar ile hükümet kuvvetleri aras›nda çarp›ﬂmalar zaman za-man ﬂiddetlenerek devam etti. 1987’de yeni Anayasa kabul edildi

ve yap›lan seçimler sonunda aske-ri yönetime son veaske-rilerek komü-nist parti iktidar oldu. Etiyopya Cumhuriyeti, Afrika Birli¤i’ne ve Birleﬂmiﬂ Milletler teﬂkilat›na üyedir.

1974’ten bu yana Etiyopya’y› idare eden askeri cunta lideri bila-hare devlet baﬂkan› Albay Haile Mariam Mengitsu’nun ülke d›ﬂ›na Haziran 1990 ‘ da kaç›ﬂ›ndan son-ra; Etiyopya Halk Kurtuluﬂ Cep-hesi liderli¤indeki (Eritre Halk Kurtuluﬂ Cephesi, Tigre Halk Kur-tuluﬂ Cephesi ve Oromo Özgürlük Cephesi) büyük direniﬂ grubu

Eti-yopya iktidar›n› ele geçirdi. Yüzde 70‘i Müslüman olan Eritre Halk Cephesi 30 y›ld›r iﬂgal alt›nda olan Eritre‘yi kurtard›,baﬂkent Asmara ile K›z›ldeniz ‘deki Assab ve Mas-sawa liman ﬂehirlerini de kontrol-leri alt›na ald›.

Seyahatimizin bu son günün-de program›m›z› perakengünün-de piya-sas›n›n ziyareti ve al›ﬂ veriﬂ için programlam›ﬂt›k. Yapt›¤›m›z mar-ket ziyaretlerinde Türkiye’den gi-den sabun, deterjan, çocuk bezleri, meyve sular›, bisküvi ve krakerler bizi memleketimizdeki bir marke-ti geziyor izlenimine soktu. ‹nﬂaat sektöründe kullan›lan inﬂaat de-mirlerinin Türkiye’den gemi ile

4

433

Cibuti’ye oradan da 900 km’lik bir kara seyahati ile buraya gelmesi bizleri oldukça ﬂaﬂ›rtt›.

Ekkoonnoommiikk DDuurruumm

1990’l› y›llar›n baﬂ›ndan itiba-ren Etiyopya serbest Pazar ekono-misine dayal› stratejiler izlemiﬂ ve yap›sal reformlar baﬂlatm›ﬂt›r. Bu çerçevede, iç fiyatlar›n yeniden düzenlenmesi, d›ﬂ ticaret liberali-zasyonu, devlet iﬂletmelerinin özelleﬂtirilmesi, iç ve d›ﬂ yat›r›m-lar›n desteklenmesi ve özel sektö-rün geliﬂtirilmesi hükümetin önce-likleri aras›nda yer alm›ﬂt›r.

Hükümet yollar, elektrik san-tralleri ve telekomünikasyon gibi ülkenin altyap›s›n› idame ve geliﬂ-tirme için yo¤un bir yat›r›m süre-cine girmiﬂtir. Bunun yan› s›ra, hükümet kamu ve iktisadi kuru-luﬂlar›n›n özelleﬂtirilmesi progra-m›n› da devreye sokmuﬂtur. Özel-leﬂtirme süreci her ne kadar yavaﬂ olsa da hükümet son beﬂ y›l içinde birçok küçük ve orta ölçekli kamu iktisadi kuruluﬂunu özelleﬂtirmeyi baﬂarm›ﬂt›r.

Hükümet elektrik santralleri ve telekomünikasyon gibi sektörler-de yabanc› yat›r›mlar›n ülkeye gelmesine çal›ﬂmaktad›r. Tar›m kesimi, tekstil ve deri gibi tar›ma dayal› sanayilerde ve turizm sek-törünün geliﬂiminde yabanc› ser-mayeye ihtiyaç duyulmaktad›r.

Yabanc› ve yerli sermaye yat›-r›mlar›n› teﬂvik etmek amac›y-la,1992 y›l›nda Yat›r›m Kanunu (Investment Code) yay›nlanm›ﬂ

ve o zamandan günümüze kadar iki kere gözden geçirilmiﬂtir. Bu dönem süresince, Madencilik ve ‹ﬂgücü Kanunlar› da devreye ko-nulmuﬂtur.

Etiyopya’n›n ekonomisi GSY‹H’n›n yüzde 50’sini, ihracat›-n›n yüzde 90’›n› ve istihdam›ihracat›-n›n yüzde 80’ini içeren tar›ma dayan-maktad›r. Ekilebilen alanlar›n yal-n›zca 1/5’i ekilip, biçilmekte ve bu alanlar yaln›zca ya¤mur ile su-lanmaktad›r. Ancak, bölgeler, ya-¤›ﬂ miktar› aç›s›ndan farkl›l›k gös-termektedir. Tar›m kesimi s›k s›k ortaya ç›kan kurakl›k ve kötü ta-r›mc›l›k uygulamalar›ndan dolay› s›k›nt› yaﬂamaktad›r. Ayr›ca, yi-yecek yard›mlar› söz

konusu-dur.2000’li y›llar›n sonlar›nda ta-r›msal üretim önemli ölçüde art-m›ﬂt›r. Tar›msal üretimi artt›rmak ve yiyecek yeterlili¤ini ço¤altmak amac›yla çeﬂitli tedbir politikalar› belirlenmiﬂtir. Bu tedbirler aras›n-da, k›tl›¤› erken uyarma sistemi, tar›msal hizmetleri artt›rmak ve gübrenin daha geniﬂ alanlarda kullan›m›n›n sa¤lanmas› yer al-maktad›r.

Tar›m üretiminin yüzde 80’ini tah›l, m›s›r, arpa, dar› ve teff (bir tür tah›l ürünü) oluﬂturmaktad›r. Bakliyat ve ya¤l› tohumlar da önemli ölçüde üretilmektedir. Ta-h›l tamamen iç tüketimde kullan›l-maktad›r. Bakliyat ve ya¤l› tohum-lar, daha az miktarda olmak üzere

US‹AD

B‹LD‹REN

kavun gibi meyveler de komﬂu ül-kelere ihraç edilmektedir.

Kahve, Etiyopya ekonomisi için son derece önemlidir. Tah-minlere göre kahvenin Etiyop-ya’n›n GSY‹H’na katk›s› yüzde 10 oran›ndad›r. 15 milyon kiﬂiden fazla bir nüfus (nüfusun yüzde 25’i) kahve sektöründen geçimini sa¤lamaktad›r.

Etiyopya, Afrika’n›n en fazla canl› hayvan varl›¤›na sahiptir. Bunlar›n deri ve postlar› ülkenin önemli ihracat gelirini oluﬂtur-maktad›r. ‹malat sanayi GSY‹H’n›n yüzde 5’ini oluﬂtur-maktad›r. ‹malat sanayinin büyük ço¤unlu¤u devletin yönetiminde-dir. Ancak, özelleﬂtirme faaliyetle-ri de baﬂlam›ﬂ bulunmaktad›r. ‹malat sanayi üretiminin yüzde 40‘›ndan daha fazlas›n› g›da ve içe-cek, özellikle bitkisel ya¤, un ma-mulleri ve bira oluﬂturmaktad›r.

Tekstil sektörü, 19’u devlete, 14’ü ise özel sektöre ait olan teks-til ve haz›r giyim fabrikalar›n› ihti-va etmektedir. An›lan sektör, tüm imalat sanayi çal›ﬂanlar›n›n yakla-ﬂ›k yüzde 30 ‘unu içermektedir.

Madencilik sektörünün, Eti-yopya ekonomisi içinde önemi az-d›r. Kireçtaﬂ›, kil, mermer üretimi oldukça fazlad›r. Ayr›ca metalik olmayan mineral üretiminde ise büyük art›ﬂ olmuﬂtur. Di¤er taraf-tan kömür, demir, taraf-tantal ve potas-yum rezervlerinin oldu¤u tahmin edilmektedir.

Ziyaretimizin son gününün ö¤-leden sonras›n› al›ﬂveriﬂ ile geçir-dik. Daha çok el iﬂçili¤ine dayal› küçük hediyelik eﬂyalar oldukça renkli ve güzeldi.

Oteldeki son gecemizde otelin balo salonundaki yerel bir dü¤üne kat›lmam›z bizlere çok enteresan geldi. K›sa ve oldukça yo¤un bir programdan sonra ülkemize dö-nerken Etiyopya ve onun güzel baﬂkenti Addis Ababa’dan ve s›-cak, konuksever insanlar›ndan ay-r›lmak bizleri oldukça üzdü.

Seyahatimiz, iliﬂkilerin geliﬂti-rilip ve takip edilmesi ile olumlu sonuçlara var›labilece¤i düﬂüncesi ile sonland›.

S

SÖÖYYLLEEﬁﬁ‹‹

Baarr››ﬂﬂ DDOOSSTTEERR ﬁﬁüükkrrüü SSiinnaa GGüürreell’’llee,, eemmppeerry yaalliizz--m

miinn bbööllggeemmiizz üüzzeerriinnddeekkii ooyyuunnllaarr››nn›› k

koonnuuﬂﬂttuukk..

Bööllggeeddee aakkttöörrlleerr ddee¤¤iiﬂﬂssee ddee ooyyuunn aayynn››.. KK››ssaaccaa ttaarriihhii ggeelliiﬂﬂiimmii öözzeettlleerr m

miissiinniizz??

19. yüzy›ldaki Do¤u Sorunu’na bakt›¤›m›zda, Hint yolunun güven-li¤ini sa¤lamak için güvenli geçiﬂ aray›ﬂlar›n›n öne ç›kt›¤›n› görürüz. Günümüzde ise ABD’nin amac› petrol arz›n›n güvenli¤inin sa¤lan-mas›n› ve Ortado¤u petrolünün Ba-t›’ya arz›n›n engellenmemesini

Belgede 2233 66 (sayfa 42-46)