Eğitim Kalite Kontrol İlişkisi

Bir üretim yerinde çeşitli bölümlerin gösterdiği kaliteyi geliştirme, onu koruma ve iyileştirme, tüketicinin beğenisini kazanma ve ekonomik seviyede bir üretim yapma

imkânlarının sağlanmasını amaçlayan çalışmaların tamamına kalite kontrol denilmektedir. Kalite kontrol; kalite gereklerini yerine getirmek için kullanılan uygulama teknikleri ve faaliyetlerini kapsamaktadır. Bu faaliyetler, kontrol, istatistik tutulması, hatanın tespit edilmesi, hatanın kaynağının, nedeninin bulunması ve nasıl düzeltilmesi gerektiğini içeren bir sistem içinde yer almaktadır (Çetin, 2008: 9). Kalite kontrolü, üretim sistemi içerisinde (pazardaki tüketici isteklerinin belirlenmesinden sonrası hizmetlere kadar) kalite hedeflerine erişmek için sürdürülen tüm faaliyetlerde çeşitli grupların faaliyetlerinin en ekonomik düzeyde ve müşterilerin ihtiyaçlarının tam tatminine yönelik olarak sistematik bir bütün oluşturacak şekilde bütünleştirmesidir (Bek, 2008: 20).

Eğitimde amaç; istenilen kaliteyi en ekonomik şekilde sağlayacak bilinç, bilgi ve becerinin kazandırılmasıdır. Eğitim programları farklı seviyelerdeki iş görenlerin kendi rollerini öğrenmelerine ve bu roller çerçevesinde faaliyetlerini planlayabilmelerine gerekli olan ortam ve koşulları sağlar. Eğitim ihtiyaçları kurumlara, görev ve sorumluluklara göre değişiklikler gösterdiği için, eğitim programlarının içeriği değişen ihtiyaçlara uygun olarak ortaya konulmalıdır. İhtiyaç duyulan eğitimin kapsamı, hali hazırdaki bilgi ve yetenek dikkate alınarak yapılan görevin özelliklerine göre belirlenir. TKY’nin başarılması için eğitim temel bir amaç olarak ele alınmalı ve kalitesinin de sürekli geliştirilmesi ve güncelleştirilmesi gerekmektedir. Geleneksel yönetim anlayışında işgücü en yüksek maliyet unsuru olarak görülür. Maliyet minimizasyonu ve finansal darboğaz dönemlerinde akla gelen işgücü fazlalığı ve eğitim için ayrılan paydır. Bu tür yönetim anlayışı zaten eğitime gereken önemi vermez ve onu sadece bir masraf yeri olarak görür.

Toplam Kalite Yönetimi anlayışında insan kaynakları kuruluşun en değerli varlığı olarak kabul edilir, herkesin eğitim ihtiyacı olduğuna inanılır ve bunun için yeterli kaynak ayrılır. En iyi yatırım insana yapılan yatırımdır. Bir kuruluş gücünü insanlardan alır, bu nedenle kişisel gelişmeye yönelik eğitimleri özendirilmelidir. Bütün bunların sonucunda, Toplam Kalite Yönetiminin en hassas bir öğesi olarak eğitimin işlev ve faaliyetini, bilimsel ve akılcı gelişmelerden yasam boyu yararlanabilmek ve sürekli gelişim öncülüğünü benimseyerek uygulayabilmek, gittikçe artan bir öneme sahip olmaktadır (Aydın, 2007: 44).

Kalite Kontrolün Amaçları

Bir kalite kontrol sisteminin temel amacı, üretimde kalitesizliği önlemektir. Tüketici isteklerinin mümkün olduğunca en ekonomik düzeyde karşılayan mamulün üretimidir (Kobu, 1988: 24). Başka bir ifadeyle kalite kontrolünde amaç, çok yüksek maliyetle çok yüksek kalitede mal veya hizmet üretmek değil, tüketicilerin gelir düzeyine uygun olarak en ekonomik kalite düzeyinde mal veya hizmet üretebilmektir. Üretici açısından kalite kontrolün amacı yüksek kaliteli mal veya hizmet üreterek iç ve dış pazarda tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılamaktır (Lale, 1986: 46). Çünkü endüstri, geri alamayacağı bir gidere yol açması nedeniyle, kalitesiz ürünler elde etmek amacı için kurulmamıştır. Endüstri bu konuda hiçbir önlem almaz ve bozuk ürünleri piyasaya sürerse, itibar kaybı ve satışlarının azalmasından dolayı büyük bir kayıpla karşılaşabilir. Koordinasyonu ve etkinliğinin arttırılması sorumluluğu kalite kontrol bölümlerine ait olmalıdır. Kalite kontrolün temel amacına bağlı bazı alt başlıklardan söz, edilebilir. İş bölümünde görev ve sorumluluk dağıtımını belirgin hale getirmek ve böylece temel amacın gerçekleşmesini kolaylaştırmak için ayrı ayrı hedef olarak seçilebilen alt amaçlar şöyle sıralanabilir:

İşletmede etkinliği ve verimliliği arttırmak,

Yüksek kalite düzeyinde ürünler üretilmesini sağlamak, Üretim giderlerinin azalmasını sağlamak,

Ürün dizaynını geliştirmek,

Kalite ve güvenirlilik konusunda ürünlere ve markaya olan güveni sağlamak,

Müşteri şikâyetlerini azaltmak,

Fabrikaya hatalı ürün girişini önlemek,

Rakip firmalara karşı kalite üstünlüğü sağlamak, Siparişleri zamanında karşılamaya çalışmak,

Personelin kalite bilincinin geliştirilmesine katkıda bulunmak, Üretim hattında meydana gelen kayıpları ve gecikmeleri önlemek, Düşük kaliteli, hatalı ürün sayısını ve miktarını azaltmak,

Kalite standardizasyonunu sağlamak,

Kalite kontrolün esas amaçları ve alt amaçlarının geliştirilmesi sonucu işletmeye sağlayacağı başlıca faydalar şunlardır:

İşletmede çalışan personelin morali yükselir, Hatalı ürün sayısı ve hurda oranı azalır, İşletmenin üretim maliyetlerinde azalma olur, Tüketicilerin korunması mümkün olur, Müşteri şikâyetleri azalır,

Kalite ve güvenirlilik konusunda markaya olan güven artar, Verimlilik ve üretkenlik artışı sağlanır,

Yüksek kaliteli ürün üretilmesiyle yerli sanayinin rekabet gücü artarak, üretilen ürünlerin dış ülkelerde pazarlanabilmesi mümkün olur (Tekin, 1999: 73–74),

Kalite kontrol ölçülebilen değerler elde eder. Sübjektif bir değerlendirmeye gerek kalmaz. Değerlendirme duygulara göre değil, aksine objektif kriterlere göre olur (Ağaç ve Çivitci, 2004: 16).

Alt amaçlardan bazılarının üretim, satış, personel gibi diğer bölümlerden biri için temel amaç olabileceği açıkça görülmektedir. Fakat işletme organizasyonunda bölümlerin amaçları arasında olumlu yönde girişimler veya çelişkiler bulunması bir ölçüye kadar doğaldır. Günümüzdeki anlayışa uygun bir kalite kontrol sisteminin ilk kez oluşturulmaya başlandığı bir işletmede yukarıdaki amaçlardan bazılarına öncelik verilmesi zorunludur. Kuruluş ve adapte olma güçlükleri göz önüne alınarak başlangıçta sadece birkaç amacın gerçekleşmesine ağırlık vermek yerinde bir politika olur. İlk yıllarda olumlu gelişmeler kaydedildiği takdirde amaçların kapsamı kolaylıkla genişletilebilir. Aslında amaçlar arasında bağımlılık vardır. Dolayısı ile birisinde sağlanacak başarının diğerlerini de olumlu yönde etkilemesi doğal sayılmalıdır (Bek, 2008: 22-23).

Kalite kontrol, işletme verimliliğini, ürün kalitesini, rekabet gücünü artırdığından diğer imalat sektörlerinde olduğu gibi hazır giyim işletmeleri için de çok önemlidir. Hazır giyim sektörü işçilik yoğun olan bir sektör olduğundan, hataların olma

olasılığı da yüksektir. Hataların azaltılması, düzeltilmesi, önlenmesi üretim esnasında ve bitmiş üründeki kalite kontrol uygulamalarıyla mümkündür (Çetin, 2008: 3).