Duygusal ve Sosyal Yeterlilikler ile İş Tatmini İlişkisi

Genel olarak Kappagoda (2011) Sri Lanka’da ticari bankalarda çalıĢan yönetici ve iĢgörenler üzerinde duygusal zeka ve iĢ tatmini ile ilgili yaptığı çalışmada ilişki

yönlü bir iliĢki tespit ederken, özfarkındalık ile iĢ tatmini arasında bir iliĢki olmadığını ortaya koymuĢtur. Yine Singh (2013) Güney Afrika’daki yöneticiler üzerinde yaptığı bir araĢtırmada bireyin kendine dönük Duygusal ve sosyal yeterliliklerinden iyimserlik

(pozitif görünüm), uyum, kendi kendini kontrol, kendine güven, özfarkındalığın iĢ

tatmini üzerinde pozitif etkiye sahip olduğu görülmektedir.

Masrek ve arkadaĢlarının (2014) bilgi teknolojisi uzmanlarının duygusal zeka ve iĢ tatmini düzeyleri iliĢkilerini ele aldığı çalıĢmada sosyal farkındalık, kendi kendini

yönetme ve ilişki yönetiminin iĢ tatmini ile pozitif yönlü iliĢki içinde olduğu, ancak özfarkındalığın iĢ tatmini iliĢki içinde olmadığı gözlenmiĢtir. Ayrıca Suifan, Abdallah

ve Sweis (2015) Ürdün’deki sigorta Ģirketlerinde çalıĢan satıĢ temsilcileri örnekleminde duygusal zeka ile iĢ çıktıları iliĢkilerinin analiz edildiği ampirik araĢtırmanın bulguları;

farkındalık, kendi kendini yönetim, sosyal farkındalık ve ilişki yönetiminin iĢ tatmini,

örgütsel bağlılık ve müĢteri hizmet davranıĢı üzerinde pozitif etkiye sahip olduğunu ortaya koymuĢtur.

Duygusal ve sosyal yeterlilikler ile iĢ tatmini iliĢkisini analiz eden çalıĢmaların yeterli sayıda olmaması nedeniyle Duygusal ve sosyal yeterliliklerin alt boyutları ile iĢ tatmini iliĢkisi üzerinde duran ampirik araĢtırmaların bulguları önem arz etmektedir.

Duygusal ve sosyal yeterliliklerin özfarkındalık boyutunun alt boyutları ile iĢ tatmini arasındaki iliĢkilere dair araĢtırmaların bulguları incelendiğinde; Craig (2008) ABD kamu okullarındaki öğretmenlerin iĢ tatmini ile duygusal ve sosyal yeterlilikleri arasındaki iliĢkiyi DSYE’yi esas alarak incelemiĢtir. Bu çalıĢmada duygusal

özfarkındalık ile iĢ tatmini arasında pozitif iliĢki olduğunu tespit etmiĢtir. Yine Moradi

ve arkadaĢları (2012) Ġran süper futbol ligindeki teknik direktör ve yönetici ekipleri üzerinde yaptıkları çalıĢmada araĢtırma bulguları, özfarkındalık, ile iĢ tatmini arasında pozitif yönlü bir iliĢki olduğunu tespit etmiĢlerdir. Aynı Ģekilde Nezad ve Bahramzade (2013) Ġran’ın MeĢhed Ģehrindeki su iĢletmesi çalıĢanları üzerinde yapılan araĢtırmanın bulgularına göre çalıĢanların kendine güveni arttıkça, iĢ tatminin arttığını tespit etmiĢlerdir.

Duygusal ve sosyal yeterliliklerin kendini yönetme boyutunun alt boyutları ile iĢ tatmini arasındaki iliĢkilere dair örgütsel davranıĢ araĢtırmalarının bulguları incelendiğinde; Lapierre ve Hackett (2007) yaptıkları bir meta analiz çalıĢmasında vicdanlılık puanı

yüksek işgörenlerin, tatmin düzeyi yüksek bir iĢ deneyimi yaĢadıklarını ortaya

koymuĢtur. Yine Stewart (2008) ABD’de yiyecek hizmet endüstrisindeki yöneticiler ve gözetimcileri örneklem seçtiği çalıĢmada duygusal yeterliliğin boyutlarından uyum

boyutunun, hem iĢ tatmini hem de örgütsel bağlılık ile güçlü bir iliĢki içinde olduğu

saptanmıĢtır. Ayrıca DSYE’yi esas alarak Craig (2008) ABD kamu okullarındaki öğretmenlerin iĢ tatmini ile duygusal ve sosyal yeterlilikleri arasındaki iliĢkiyi incelemiĢtir. Bu çalıĢmada iyimserlik (pozitif görünüm) ve başarı güdüsü ile iĢ tatmini arasında pozitif iliĢki olduğunu tespit etmiĢtir.

Duygusal ve sosyal yeterliliklerin sosyal farkındalık boyutunun alt boyutları ile iĢ tatmini arasındaki iliĢkiler üzerinde odaklanan literatür tarandığında; Craig’in (2008) ABD kamu okullarındaki öğretmenlerin iĢ tatmini ile duygusal ve sosyal yeterlilikleri arasındaki iliĢkiyi ele aldığı çalıĢmada empati ile iĢ tatmini arasında pozitif iliĢki olduğu tespit edilmiĢtir. Bununla birlikte Moradi ve arkadaĢları (2012) Ġran süper futbol ligindeki teknik direktör ve yönetici ekipleri üzerinde yaptıkları çalıĢmada araĢtırma bulguları, empati ve sosyal beceriler ile iĢ tatmini arasında pozitif yönlü bir iliĢki olduğunu tespit etmiĢlerdir. Öte yandan Alsini, Al-Sabbahy ve Lockwood (2011: 17) tarafından Suudi Arabistan’da konaklama iĢletmeleri sektöründe yapılan bir çalıĢmada

örgütsel hizmet odaklılığın hem iĢ tatmini, hem de örgütsel duygusal bağlılık üzerinde

pozitif etkiye sahip olduğuna dair tespit yapılmıĢtır. Yine Liu (2013: 27) ABD’de otellerdeki restaurant ve kat hizmetleri personelinin iĢ motifleri ve örgütsel davranıĢları üzerine yaptığı çalıĢmada hizmet odaklılık ile iĢ tatmini arasında negatif iliĢki, ama

hizmet odaklılık ile örgütsel bağlılık arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir iliĢki olduğu

tespitini yapmıĢtır

Duygusal ve sosyal yeterliliklerin iliĢki yönetimi boyutunun alt boyutları ile iĢ tatmini arasındaki iliĢkilerle ilgili geçmiĢteki araĢtırmaların bulgularına bakıldığında; Yüksel (2005) Savunma sanayi çalıĢanları açısından iletiĢim ile iĢ tatmini iliĢkisini ele aldığı çalıĢmanın bulguları iletişim ile iĢ tatmini arasında pozitif yönlü bir iliĢki olduğunu ortaya koymuĢtur. Ayrıca Kenya ve ABD kültürlerinde yapılan karĢılaĢtırmalı çalıĢmada dönüşümcü liderliğin örgütsel bağlılık ve iĢ tatmini ile pozitif yönlü iliĢki içinde olduğu tespit edilmiĢtir (Walumbwa ve diğerleri, 2005). Buna ilaveten dönüĢümcü liderlik konusunda yapılan bazı araĢtırmalar, dönüşümcü liderliğin iĢ

tatmini ve performans ile pozitif iliĢki içinde olduğuna iĢaret etmektedir (Nemanich ve Keller, 2007; Braun ve diğerleri, 2013).

Ekip çalıĢması ile iĢ tatmini iliĢkisi konusunda yapılan geçmiĢteki çalıĢmalar ekip

çalışması ile iĢ tatmini arasında pozitif yönlü bir iliĢki olduğunu ileri sürmüĢlerdir

(Shoman, 2009; Mafini ve Dlodlo, 2014). Öte yandan Chen ve diğerleri (2012) işbirlikçi

ve uzlaşmacı çatışma yönetimi davranışlarının iĢ tatmini ile pozitif; işbirlikçi çatışma yönetimi davranışının yenilik performansı ile pozitif iliĢki içinde, ancak kaçınmacı çatışma yönetimi davranışının yenilik performansı ile negatif yönlü iliĢki içinde

olduğunu gözlemlemiĢlerdir. Buna karĢın Ahmed (2015) Mısır’da kamu ve özel sektör çalıĢanlarının iĢ tatmini ve örgütsel bağlılıklarının çatıĢma yönetimi biçiminden nasıl etkilendiğini ele aldığı çalıĢmada işbirlikçi ve uzlaşmacı çatışma yönetimi tarzları ile iĢ tatmini arasında pozitif ve anlamlı iliĢkiler tespit edilmiĢtir.