Domitianus (MS 81-96)

Titus’un ölümünden sonra imparatorluk herhangi bir sorun yaşanmadan Titus’un kardeşi Domitianus’a geçti. Domitianus birçok açıdan babası ve abisinden farklı bir karakterdir. Herhangi bir askeri tecrübesi olmadığı gibi başkentteki memurluk kariyeri de pek azdı. Domitianus daha önce abisinin biraz gölgesinde kalmıştı. İleride imparator olması da pek beklenen bir durum değildi. İmparatorluğun başına geçmesinden sonra da bir türlü özgüven sorununu aşamadı ve senatoyla sağlıklı bir ilişki kuramadı. İmparator olduktan sonra memuriyetliklere ve çeşitli unvanlara olan düşkünlüğü de yine senatörlerle ilişkisine zarar veren unsurlardandı. 82’den 88’e kadar aralıksız consul’lük yapmış, 84-85 yılında ise daimi censor olmuştu. 93 yılından itibaren kendisine dominus et deus, yani efendi ve tanrı olarak hitap edilmesinde ısrar etmeye başlamıştı. Senato’ya katılımlarında alışılmadık bir şekilde muzaffer komutanların törenlerde giydiği tören elbisesini giyiyordu. Bu da yaralayıcı bir hareketti ve Roma’nın geleneklerine uygun değildi. Bu ve bunun gibi davranışları senatörlerin kendisine olan tavrını zedelemiştir. Yine de uzun süreli hükümdarlığından anlaşıldığı kadarıyla aristokrat kesimden kendisine bir süre destek verilmiştir. Ayrıca halkın ve ordunun da desteğini aldığı açıktır.

Bu dönemde yapılan icraatlar arasında en önemlilerinden biri Roma şehrindeki imar faaliyetidir. Bu dönemde Domitianus’un emriyle birçok yeni bina yapılmasının yanında varolan bazı binalar da elden geçirilmiştir ve böylece Roma gelişirken birçok insana da iş imkânı sağlanmıştır. Öte yandan lejyonların maaşlarına yaklaşık 3’te 1 oranında zam yapmıştır. 83 yılından itibaren Ren nehri boyuna seferler düzenlemiş ve böylece Claudius’tan bu yana bizzat sefere katılan ilk imparator olmuştur. Kuzeydeki seferleri Tuna boyuna kadar götürerek buradaki kavimleri dize getirmiş, bu seferlerden genel itibarıyla başarılı olarak ayrılmıştır. 88 yılında birtakım kayıplara rağmen Dacia’lı kral Decebalus’u yenilgiye uğratmıştır.

Ordunun desteği dahi Domitianus’un otokratik karakterli yönetiminin daha fazla kabul görmesini sağlayamadı. Gittikçe paranoyaklaşan Domitianus’a karşı senatörler arasında oluşan cephe daha da güçlendi ve sonunda 96 yılında uğradığı bir suikastle hayatını kaybetti.

128 Bu komploda eşi Domitia’nın da pay sahibi olduğu söylenmektedir. Söylenenlere göre cinayet Roma halkında bile bir üzüntü yaratmamıştır.

129

Uygulamalar

• Roma imparatorluk dönemi tarihi coğrafyası hakkında bilgi veren tarih atlası ve ansiklopedilere başvurulması

• Roma imparatorluk döneminde Roma hakimiyeti altında yaşayan halk toplulukları ile Roma’nın sınırlarına komşu devletler hakkında bilgi edinilmesine yardımcı olacak başvuru kitaplarının incelenmeleri

• Roma imparatorluk döneminde imparator ile senato arasındaki ilişkiler hakkında başvuru kitaplarından yararlanma

130

Uygulama Soruları

1) Augustus'un orduyu profesyonelleştirme kararına gitmesinin ardından askerlik hizmeti süresini kaç yıl olarak belirlemiştir?

a) 10 yıl asil, 3 yıl yedek b)2 yıl asil, ömür boyu yedek c)20 yıl asil, 5 yıl yedek d)5 yıl asil, 5 yıl yedek e)12 yıl asil 12 yıl yedek

2) II. Triumvir'liğin öncelikli görevi aşağıdakilerden hangisidir?

a) Anadolu'nun Romalılaştırılması b) Caesar'ın katillerinin cezalandırılması c) Gallia tehdidinin bertaraf edilmesi d) Mısır'ın eyalet haline getirilmesi

e) Germen kabilelerinin Roma’ya sadık kalmalarının sağlanmaları

3) Asia eyaletinde proconsul’lük yaparken büyük bir ün kazanan ve bir süre sonra imparator Hadrianus tarafından evlat edinilerek tahtın varisi haline gelen imparator aşağıdakilerden hangisidir?

a) Traianus

b) Marcus Aurelius c) Antoninus Pius d) Lucius Verus e) Septimius Severus

4) Aşağıdakilerden hangisi, Augustus'un Sextus Pompeius'la MÖ 39 yılında yaptığı anlaşma çerçevesinde kontrolünü Pompeius'a vermeyi taahhüt ettiği bölgelerden biri değildir?

a) Corsica b) Sicilya c) Peloponnesos

131 d) Cilicia

e) Akhaia

5) Mısır hangi yıl bir Roma eyaleti haline gelmiştir?

a) MÖ 30 b) MÖ 44 c) MÖ 27 d) MÖ 48 e) MÖ 40

Cevaplar: 1) c, 2) b, 3) c, 4) d, 5)a

132

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti

Bu derste öncelikle Caesar suikastı sonrası siyasi durum ortaya konularak ardından Octavianus'un beklenmedik şekilde yükselişi ve Roma devletine egemen oluşu ve Roma'yı kendi egemenliği altında imparatorluğa dönüştürmesi anlatılmıştır.

Daha sonra Augustus döneminin siyasi olaylarına değinildikten sonra Iulius – Claudius Hanedanı olarak adlandırılan dönemde hükümdarlık yapan imparatorlardan ve bu imparatorların faaliyetlerinden bahsedilmiştir. Eski cumhuriyet geleneklerinin şekil değiştirerek bazılarının sembolik düzeyde de olsa uygulanmaya devam ettiğini gördüğümüz bu yıllarda artık devletin rejimi tamamen imparatorluk haline gelmiştir.Bu yeni sistemin kurucusu ve Roma’nın ilk imparatoru Augustus’un ölümünün ardından yerine kendi ailesine mensup isimler imparator olarak karşımıza çıkmaktadır. Iulius-Claudius hanedanının MS 68 yılında bitmesinin ardından patlak veren bir yıllık iç savaştan MS 69 yılında galip çıkan Vespasianus ve Flavius hanedanının diğer üyelerinin imparatorluk dönemlerinin kısaca gözden geçirilmesinin ardından bu ders imparatorluğun altın çağı olarak nitelendirilen yıllarda iş başına geçen imparatorların dönemlerinde meydana gelen önemli olaylar anlatılmıştır.

133

Bölüm Soruları

1) Aşağıdakilerden hangisi I. Triumvirlik'te yer almıştır?

a) Pompeius b) Octavianus c) Marcus Antonius d) M. Lepidus e) Marcus Agrippa

2) MS 9 yılında Teutoburg ormanlarında 3 Roma lejyonunu pusuya düşürüp bunları tamamen imha eden aşağıdakilerden hangisidir?

a) Avarlar b) Germenler c) Gallialılar d) Parthlar e) Vandallar

3) Caesar hangi yıl tanrılaştırılmıştır?

a) MÖ 27 b) MÖ 44 c) MÖ 42 d) MÖ 51 e) MÖ.40

4) MS 46 yılında Thracia’yı bir eyalet haline getiren imparator aşağıdakilerden hangisidir?

a) Nero b) Titus c) Claudius d) Domitianus

134 e) Vespasianus

5) MS 55-63 yılları arasında bir doğu seferi kapsamında Parthlar ve Armenialılar üzerine başarılı bir harekat düzenleyen imparator aşağıdakilerden hangisidir?

a) Tiberius b) Augustus c) Gaius d) Nero e) Vespasian

6) İmparatorluğu döneminde muhafız alayını ön plana çıkaran ve 19 ila 23 yılları arasında Roma yakınında kurduğu kışlada imparatorun özel muhafız alayının konuşlanmasını mümkün kılan Roma imparatoru aşağıdakilerden hangisidir?

a) Nero b) Tiberius c) Vespasianus d) Domitianus e) Octavianus

7) 68-69 yılları arasında yaşanan iç savaşın ardından imparator ilan edilip 69-79 yılları arasında imparatorluk yapan general aşağıdakilerden hangisidir?

a) Vespasianus b) Domitianus c) Traianus d) Nerva e) Titus

8) Amphitheatrum Flavium adıyla da bilinen Colosseum’un inşası hangi imparator zamanında tamamlanmıştır?

a) Titus b) Nerva

135 c) Domitianus

d) Nero e) Vespasian

9) İmparator Domitianus’un bir suikast sonucu öldürülmesinin ardından yerine aşağıdaki imparatorlardan hangisi geçmiştir?

a) Titus b) Nerva c) Traianus d) Diocletianus e) Antoninus

10) 68 ile 69 yılları arasındaki bir yıllık karmaşa dönemine hangi isim verilmektedir ? a) Ara Dönem

b) Geçiş Dönemi c) Karmaşa Yılı d) Dört imparator Yılı

e) Cumhuriyet Dönemine Dönme Denemesi

Cevaplar

1)a, 2)b, 3)b, 4)c, 5)d, 6)b, 7)a, 8)a, 9) b, 10) d

136