DOKAP Bölgesi Düzenli Katı Atık Depolama Alanlarının Tespiti

Katı atık depolama yer seçimi süreci uzun ve karmaşık bir süreçtir. Ancak bu durumu ortadan kaldırmak için ÇKKV yöntemleri kolaylık sağlamaktadır. Tespit edilecek noktaların uygun oluşu hem yapılacak analizler doğrultusunda tespit edilebilir hem de maliyet analizleriyle sağlanabilir. Katı atık bertaraf noktalarının tespit edileceği

alanlarda meydana gelecek maliyetin en aza indirilmesi, kamulaştırma maliyeti ve taşıma maliyetlerinin azaltılmasıyla paraleldir. Kısacası taşıma maliyeti ve kamulaştırma maliyetinin en az olacağı noktaların tespit edilmesi katı atık alanlarında meydana

gelecek maliyetin azalmasına katkıda bulunacaktır. Bu proje kapsamında

gerçekleştirilen katı atık bertaraf alanlarının tespiti çalışmasında üretilen raster tabanlı maliyet yüzey haritası ile her ile ait olası katı atık alanları ve her ile ait kesin

kullanılabilecek alanlar tespit edilmiştir. Tüm iller bağlamında değerlendirme yapıldığında toplamda 42 katı atık bertaraf noktası belirlenmiştir (Şekil 34).

Şekil 34. DOKAP Bölgesi düzenli katı atık depolama tesisleri için uygun alanlar

İl il değerlendirme yapıldığında Samsun ilinde 10, Ordu ilinde 5, Giresun ilinde 8, Trabzon ilinde 7, Gümüşhane ilinde 4, Bayburt ilinde 5, Artvin ilinde 3 arazi noktası katı atık bertaraf tesisi için uygun görülmüştür. Ancak bu noktalar olası DÜKADA alanlarıdır.

Her il için gerek kurumlarla yapılan görüşmeler gerekse de proje ekibinin yaptığı toplantılar ile arazi koşullarının değerlendirilmesi ile birlikte her ile ait 2 önemli katı

DOKAP – KTÜ – KATI ATIK SONUÇ RAPORU © 2017 MAYIS 57

atık noktası tespit edilmiş, sondaj/jeolojik/sismik ölçüm ve değerlendirmelerin

yapılacağı noktalar belirlenmiştir. Bu tespitte, maliyet yüzeyi haritasından el de edilen piksel bazlı uygunluk değerleri süreçte yorumlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda Rize ili için düzenli katı atık depolama tesisi olabilecek nitelikte kriterleri sağlayan birinci derece uygun alanlar tespit edilememiştir.

Yapılan değerlendirmeler sonucunda Samsun ilinde öncelikli 2 katı atık bertaraf alanı belirlenmiştir. Bunlar Samsun ili Vezirköprü ilçesi Avdan Mahallesi ve Samsun ili Bafra ilçesi Aktekke Mahallesi’dir. (Şekil 35).

Şekil 35. Samsun ili olası katı atık bertaraf noktaları

Ordu ilinde öncelikli olarak 3 katı atık bertaraf noktası belirlenmiştir. Bunlar Ordu ili Kumru ilçesi Esence Köyü, Ordu ili Gölköy ilçesi İçyaka Köyü, Ordu ili Gürgentepe ilçesi Işıktepe Köyü’dür (Şekil 36).

Şekil 36. Ordu ili olası katı atık bertaraf noktaları

Giresun ilinde öncelikli olarak 4 katı atık bertaraf noktası tespit edilmiştir.

Bunlar; Giresun ili Espiye ilçesi Ağalık Madeni, Giresun ili Yağlıdere ilçesi Ömerli Köyü, Giresun ili Espiye ilçesi Gebeli Köyü’dür. İlin güney kısmında ise öncelikli olarak Giresun ili Şebinkarahisar ilçesi Ovacık Köyü seçilmiştir (Şekil 37).

Şekil 37. Giresun ili olası katı atık bertaraf noktaları

DOKAP – KTÜ – KATI ATIK SONUÇ RAPORU © 2017 MAYIS 58

Trabzon ilinde öncelikli olarak 3 katı atık bertaraf noktası seçilmiştir. Bunlar; Trabzon ili Araklı ilçesi Taşönü Köyü, Trabzon ili Of ilçesi Ovacık köyü, Trabzon ili

Sürmene ilçesi Yeniay Mahallesidir (Şekil 38).

Şekil 38. Trabzon ili olası katı atık bertaraf noktaları

Gümüşhane ilinde öncelikli olarak 3 katı atık bertaraf noktası seçilmiştir. Bunlar;

Gümüşhane ili Merkez Yenice Köyü, Gümüşhane ili Merkez Kazantaş Köyü ve Gümüşhane ili Kelkit Doğanca Köyü’dür (Şekil 39).

Şekil 39. Gümüşhane ili Olası Katı atık bertaraf noktaları

Bayburt ilinde öncelikle olarak 2 nokta seçilmiştir. Bunlardan birisi halen mevcut durumda olan katı atık bertaraf noktası bir diğeri ise yeni tespit edilen noktalardır.

Halihazırda mevcut olan katı atık bertaraf alanı Bayburt merkezdedir. İkinci olarak seçilen nokta ise Barburt ili Merkez Balkaynak Köyüdür (Şekil 40).

Şekil 40. Bayburt ili Olası Katı atık bertaraf noktaları

Artvin iline bakıldığında katı atık bertaraf alanı olarak seçilen noktalar 2 tanedir.

Bunlar; Artvin ili Murgul ilçesi Başköy Köyüdür. Bir diğeri ise Artvin ili Arhavi ilçesi Gürgencik Köyü’dür (Şekil 41).

Şekil 41. Artvin ili Olası Katı atık bertaraf noktaları

DOKAP – KTÜ – KATI ATIK SONUÇ RAPORU © 2017 MAYIS 59

Rize ili için kriterleri birinci derecede sağlayan herhangi bir katı atık depolama alanı tespit edilememiştir.

Tespit edilen alternatif alanların sayısı oldukça fazladır ancak çalışma kapsamında içlerinden en uygun ve kesin olan 2 alan tespit edilmiş (Trabzon için üç, Artvin için bir) ve çalışmalar bu alanlar için arazi sahasında yürütülmüştür. Bu alanların seçilme sebepleri arasında şehir merkezine ulaşımın kolay ve taşıma maliyetinin az olması, çevresel koşulların en uygun olmasıdır. Dolayısıyla maliyetin en aza indirgeneceği en uygun alanlar esas alınmış ve bu alanlarda jeolojik ve çevresel çalışmaların yürütülmesi amaçlanmıştır.

Yapılan analizlerde çalışma bölgesindeki iller için özellikle nüfusa bağlı maliyet yüzeyi haritaları oluşturulmuştur. Konumsal veri temini ile alınan veriler genel olarak raster yüzey analizde kullanılırken, analize katılmayan bazı konumsal veri katmanları ise oluşturulan yüzey haritası üzerinden yorumlama yapmak amacıyla kullanılmıştır. Bu katmanlar organize sanayi bölgesi katmanı, sanayi tesisleri, korunan alanlar (sit alanları), baraj koruma alanları, sakıncalı alanlar (sazlık-bataklık), flora-fauna, turizm alanları vs.

katmanlarıdır. Burada esas alınan ölçüt konumsal veri katmanlarına yakın-uzak olma durumu, konumsal verinin tamamen içinde bulunup-bulunmama durumudur. En uygun alanlar bu konumsal verilerle değerlendirme sonucunda belirlenmiştir.