Dijital Foto Muhabirliği

1990’lı yıllardan başlamak üzere foto muhabirliği alanında büyük değişiklikler meydana gelmiştir. Büyük medya kuruluşlarının teknolojik altyapılarını değiştirmeye başlamasıyla birlikte, karanlık odaların yerini bilgisayarlar, analog fotoğraf makinalarının yerlerini sayısal makineler almaya başlamış diğer taraftan kablosuz ağlar sayesinde, fotoğraf aktarımı geçmişte kullanılan yöntemlere göre çok daha kolay ve hızlı hale gelmiştir. Ayrıca internet haberciliği sayesinde fotoğrafın kullanım ve sunum biçimleri değişmiştir. İlerleyen yıllarda ortaya çıkacak olan kişisel blogların ve sosyal medyanın temelleri atılırken bu alanlarla birlikte fotoğrafa ve görsel malzemeye ulaşım kolaylaşmıştır. Kısacası sayısal teknolojideki gelişme ve internetle birlikte, foto muhabirliği her veçhesiyle önemli değişiklikler yaşamıştır.

Dijital teknoloji 1980’li yıllarda ortaya çıktığında, foto muhabirleri bunun 1990’lı yıllarda fotoğrafta yaratacağı dramatik değişimi öngörememişlerdi. Başlarda bir çok foto muhabiri eski yöntemlerle çalışmaya devam ederken ilk sayısal kameraların fiyatları ve tüm medyanın yeni teknolojiye geçme maliyeti, bir çok fotoğrafçıyı sayısal

85

teknolojiye uyum sağlamaktan uzak tutmuştu. 1997 yılında The New York Times, Bill Clinton’un ikinci kez göreve başlama töreni için foto muhabirlerine 14 adet sayısal fotoğraf makinesi göndermek suretiyle bu yeni teknolojiyi deneyimlemiştir. İlerleyen yıllarda ise sayısal teknoloji tam anlamıyla fotoğraf piyasasına hakim olmuştur. Kodak 2005 yılında siyah beyaz fotoğraf kağıdı üretimini durdurmuş, 2008’de ise Polaroid film üretimine son vermiştir. Aynı yıl Canon firması, yüksek çözünürlüklü ve HD video çekebilen EOS 5D Mark II adlı kamerayı üretmiştir. Bu kamera, fotoğrafçıların aynı zamanda video çekimi de yapmasını sağlayarak multimedya hikayelerine durağan görüntülerin yanında hareketli görüntü ve sesin de eklenmesini sağlamıştır (Newton, 2009: 234).

Teknolojinin erişilebilirliğinin artması ve buna bağlı olarak fotoğraf üretiminin ve paylaşımının kolaylaşması, diğer taraftan dünyanın farklı bölgelerinden gelen birbirinin kopyası dramatik görüntüler, foto muhabirliğinin tanıklık misyonu ile ilişkisinin zayıflamasına yol açmıştır. Diğer taraftan sayısal teknolojide fotoğrafa müdahalenin kolaylığı, fotoğrafın dürüstlüğüne olan inancın sarsılmasına neden olmuştur. İnternetin demokratik yapısı, foto muhabirliği önüne yeni sorunlar getirmektedir. İnternet ortamında kabul edilmiş bir güvenilirlik incelemesinden geçmeyen bilgi ya da fotoğraflar, neyin inanılır olduğuna ya da bulunan bilginin nasıl okunması gerektiğine dair sıkıntılar ortaya çıkarmaktadır. Eksik bilgi sahibi ve amatör enformasyonun, güvenilir ve sorumluluk sahibi enformasyonla aynı hızda yayılmasıyla, güvenilirlik yerinden edilmiştir. Bu durum foto muhabirliğine gerçek zorluklar çıkarmaktadır. Foto muhabirliğinin sahip olduğu güç, dağıtım kaynağının güvenilirliği ve etkisi ile ilişki halindedir. (Wattriss, 2010: 19)

Sayısal teknoloji ve internet, gazetecilik alanında kökten değişimler yaratmıştır. Teknolojinin ulaşılabilirliği bir yandan fotoğraf üretim alanında demokratikleşmeye yol açarken fotoğrafı da farklı dil arayışlarına yönlendirmiştir. 2008 yılından itibaren fotoğraf makinalarının, yüksek kalitede video ve ses kaydı yapabilen cihazlar haline gelmesinin ardından, bu cihazlar fotoğrafçıların aktardıkları hikayelere fotoğraf ve sesi de eklemelerine olanak vermiştir. Günümüzde foto muhabirlerinin bir kısmı kendilerini görsel hikaye anlatıcısı olarak tanımlamaktadır. İnternetin yarattığı olanaklar, foto muhabirlerini işlerini ortaya koyarken yeni dil arayışlarına itmektedir. Fotoğraf görsel bir dil olarak, değişen medyaya göre biçim değiştirmektedir. İnternet üzerinden

86

fotoğrafın sunumu ise bu alanın yarattığı olanaklar çerçevesinde belirlenmektedir. Bugün internet, geniş alanlara ulaşabilmesi, hızı, maliyetinin düşüklüğü ve interaktif yapısı ile geleneksel basın ve yayın organlarına meydan okumaktadır. Bir merkezden yönetilmemesi, kapsamı ve çok yönlülüğüyle foto muhabirlerinin gelirlerine kadar bir çok şeyi alt üst etmiştir.

İnternet bunun yanında foto muhabirlerinin işlerini nasıl ortaya koyacaklarını ve nasıl sunacaklarını da etkilemiştir. Günümüzde internet foto muhabirliğine yeni olanaklar ve platformlar sunmaktadır (Wattriss, 2010: 19). İnternetin fotoğrafın sunumuna ilişkin farklı potansiyeller taşıdığının anlaşılmasının ardından, foto muhabirliğinin bu alanda temsil edilmesinin öncülerinden biri, 1996 yılında The New York Times olmuştur. Gilles Peres’in, “Bosnia: Uncertain Paths to Peace” isimli çalışması, izleyicilere rehberlik eden linkler ile anlatıcı bir yolla sunulmuştur. Bu öngörülü çalışma bugünün internet koşulları için primitif sayılsa da, fotoğrafçının bir yazar olarak da rolünü arttırmasını sağlamıştır. Bugün foto muhabirleri izleyiciye ulaşmak için en uygun form ve yer konusunda sürekli düşünmektedir. (Ludtke, 2010: 5)

Günümüzde internet ortamında fotoğrafın en etkili sunum yöntemlerinden biri multimedyadır. Foto muhabirleri çoklu ortam sayesinde ürünlerinin sunumuna ses ve hareketli görüntüyü de katmışlardır. Farklı kurgu tekniklerinin ve anlatım biçimlerinin alana girmesiyle, anlatılan hikayeler zenginleşerek ilgi çekici hale gelmektedir. David Campbell multimedyanın görsel hikaye anlatıcılarına bir çok avantaj sağladığını savunmaktadır. Multimedya, fotoğrafçılara fotoğrafın sunumu konusunda önemli bir kontrol sağlarken, hikayeye odaklanmalarına ve daha fazla içerik üretmelerine neden olmaktadır. Görsel hikayenin anlamı, anlatının yapısı, fotoğraf ve video ile olduğu kadar yararlanılan ses ve metin aracılığıyla da yönetilebilir. Böylelikle foto muhabirliği, geleneksel medyanın sınırlandırmalarının üstesinden gelerek, uzun ve karışık hikayelerin, özellikle geleneksel medyayı tüketmeyen genç jenerasyona ulaşmasını sağlar ve insanların kendi seslerini kullanarak, foto muhabirliğinin objektiflik sorununun üstesinden gelir. (Campell, 2010)

87

BÖLÜM 5. BULGULAR VE YORUMLAR