(iç muhalefetten) ya da (dış muhalefettten) söz etmek doğru ve dakik değildir, çünkü iç muhalefetten (koordinasyon komisyonu) ve onun civarında okuşan diĝer teşkilatlar kasdediliyorsa ve dış muhalafetten (Suriye ulusal Konseyi) ile (muhalif ve devrimci güçler ulusal koalisyonu) ve diğer platformlar kasdediliyorsa bunlara muhalefet kavramı geçerli sayılmaz, bunların bazılarında yıllar boyu Esad rejimine karşı muhalefetlik yapan ve bu yolda büyük mücadeleler ve fedakarlıklar gösteren Suriyeli muhalifin bulunmasına rağmen bu (strüktürlerin) muhalefet kavramı doğrultusunda yer almalarına yeterli gelmemiştir. çünkü bu yapılar, devrimin kenarında alalecele ve bileşenleri arasında entegrasyon olmaksızın ve devamlılık gücüne bakmazsızın oluşturlmuştur, ayrıca bölgesel ve uluslararası güçlerin bu yapıların kurulmasında, finanse edilmesinde ve ajendalarını yönlendirmesinde önemli rolu olmuştur ve belikde bunların veya bazılarının çözüm yaratma anlarında bölgesel ve uluslararası bir görevi olabilir ama genellikle bu (yapıların) Suriyenin geleceğinde hiç bir rolu olmayacaktır, dolayısıyla (muhalif ve devrimci güçler koalisyonu) ile (müzakereler yüksek kurulunun) temsilcilik niteliğinden değil uluslararası tanıma kazandıkları nedeniyle diğer (platformlara) göre her birinin birer görevi alacağı için gözler şimdi ، hiç olmadığı gibi kötü duruma düşen bu (koalisyonu) ıslahat etmeye - düzeltmeye - çevirilmektedir vebütün
ÜÇ; KOALiSYONU DÜZELTMEK MÜMKÜN MÜ ?
askeri ve siyasi Müzakereler yüksek kurulu başkanı Riyad HiCAB Suriye muhalefetinin
tüm kesimlerine sert eleştirilerde bulunup durumlarının kötü olduğunu nitelendirdi ve onları )
dayanışmaya ,
birleşmeye , birbirlerini hayinleştirmekten uzak durmaya ve Suriye devriminin zafere ulaşacağının inancında olmalarına çağırdı).
Koalisyon yüksek kurulu başkanın bu sözleri, Haramon çağdaş araştırmalar merkezine bağlı Barada formu'nun geçen Nisan ayı ortalında Doha'da düzenlediği bir seminer esnasında geldi.
7 unda gerçekleşmesi gereken ve gündeminde genel kurul ve yeni seçimlerin yer alacağı acil ve geniş çaplı bir toplantıya çağırdığına işaret ettiler.
) Rusya bugün (
Suriye muhalefetinin Cenevre bulunanan muhalefet kaynaklarının
altıncı Cenevre
tesine yaptığı açıklamada si
müzakerelerinin son iki gününde guruplar arasında ortaya çıkan anlaşmazlıklardan sonra ,
tehlikeli bir kavşak önünde durduğunu söyledi .
zellikle Halep yenilgisinden sonra
Geçen 2016 yılının Aralık ayından beri ö Suriyeli
muhalifler arasında yayılan (Suriye sorunu lehine
olmayan büyük bir dönemeçten geçtiği bilinçle beraber sıkla revizyon yapılması için çağrı ve ardından koalisyon yolunda iz bırakan ve lider konumunda olan
,
sesleri yükseldi muhalif
ve devrimci güçler koalisyonu üyelerinin birçoğu batacak gemiden atlar gibi istifalarını ancak bu
.
sunmaya başladı revizyon için düşüş ve başarısızlığın sorumluluğunu üzerine ükleyecek günah geçileri aranıp sanki onlardan kurtulmak durumları iyicil özgeçmişine iade y
edecekmiş gibi kapsamlı ve ciddi bir gözden geçirme olduğunu hiç de göstermeyen bazı proje ve yaklaşımların bulunduğu gözükmektedir.
da yapılan ve yeni liderlik seçimi ile sonuçlanan koalisyonun geçen Mayıs ayın bazılarına göre bu liderleri seçmekte geçmişin hatalarına karşı mücadele etmek liderliğe değil
koalisyon içinde bazı gurup ve kişilerin (
ve önceki dönemden çekilen şahsiyet ve gurupların
koalisyonu ulusal projesi içeriğinden uzaklaştırıp ona el koyup özel kurum haline çaldığı alarm zillerine olumlu tepki göstermek isteyen koalisyon genel )
tireceklerine dair ge
kuruluna bağlanmaktadır.
bu hayati ve tehlikeli görevi yapacak reforma çağrıda bulunanların ,
Diğer taraftan
iyi niyetli olduklarını varsaysak bile ehliyetleri ile ilgili güvensizlik mevcut olduğunu ve
tamamen aciz olduklarını ve geçmişteki acı tecrübelerinin ışığında verdikleri sözlere bel devrim çevresinde özellikle muhalefet yönetiminde yaygın olan güvensizliğe işaret edenler var şanslarını deneyen kişilere karşı
8
nekadar hatalarda rolleri olsa ya da olmasa bile onları en azından eleştiri ve reform yapmada geç kaldıkları için sorumluluktan muaf kılmayacaktır.
Büyük derecede önemli bir konu daha (organize muhalefet )tarafından geçen altı yıl içerisinde devrim hakkında hiçbir zaman objektif ve ciddi bir yazı neredeyse
reform ve gözden geçirmenin bir anlamı ,
olmak için ve çok önemli bir konu olduğu nedeniyle
dolayısıyla Suriyeliler
rollerinin neler olduğunu bilmeleri gerekir ve bu bakıştan uzak gerçekleşcek )
başarısızlığında
adece kurban ve günah keçikeri aramakla kısıtlı kalacaktır
her revizyon s .
Acaba ümidedilen reforma yol açacak ciddi bir revizyonun gerçekçi şansları bulunurmu?
edilen reform nasıl olacaktır Bu revizyon için gerek olan şartlar nelerdir ve ümit ?
DÖRT: GEREKEN REViZY ON VE ÜMiT EDiLEN REFORM
1- Revizyonu ve gözden geçirilmesi istenilen siyasi tecrübenin başlangıcı, Suriye devriminin başlarına özellikle (Suriye ulusal Konseyinin) kuruluşunu saran olaylar ve koşullara dayanıyor. Ekim 2011'de yani, Suriye devriminin patlak vermesinden birkaç ay sonra bir kısım Suriyelilerin başlatmış olduğu ancak başarısızlıkla sonuçlanan birçok konferans ve girişimler sonucu Türkiye'nin istanbul şehrinde kurulup ilan edilen bu Konseyin oluşturulması, meclisin iki temeli olan (ihvan müslimin) ile (Şam Deklarasyonu) ve (74' lü gurubun) sergiledikleri rolu göz ardı etmeksizin, Suriyeli ulusal siyasi ve devrimci güçlerin çabası sonucu gelmemiş fakat - bilindiği gibi - dış güçlerin emri vaki empoze etmesine yakın biçimde gelmiştir. bu durum kuruluş (inşa) sorununu, milli kararı savurmak ve zayi etmeye giriş kılmış ve giderek yabancı güçlere bağlayıp şu ana kadar atlatılmayan (muhalefet) krizine yol açan bir merci haline ve bu bağlamda (resmi muhalefet) haline dönüştürmüştür.
2- 2012 yılı sonlarında Katar'ın Doha şehrinde (ulusal Konsey) enkazı üzerine kurulan muhalif ve devrimci güçler ulusal koalisyonun oluşturulması, sanki merciyeti bir elden
9
diğerine taşır gibi gelmiş ve başından beri resmi muhalefetin bölgesel ve uluslararası güçlere bağlılığının arttığını açıkça ifade etmiş ve nitekim krizi daha keskin ve dolaşık bir hale getirmiştir.
3- (ulusal Konseyin ve sonradan guruplar ve kütleler arasında paylaşım üzerine kuralan (muhalif ve devrimci güçler koalisyonuun) üzerinde kurulduğu altyapı (içinde bulunmuş olduğu ana kütlelerin özgürlük ve onur ümitlerini yansıtacak ve çoklu demokratik modern devlet temellerini tespit edecek ulusal bir devrim programı üzerine uzlaşmaya varmalarına) izin vermeyip sadece (rejimi devirmek) sloganı ile yetinmiştir. dahası devrim temsilciliği ve sözcüsü ile devrimin yerdeki ve sâhâdaki güç ve faaliyetleri arasında gereken ilişkiyi metodlu ve sistematik şkilde kurmaya çalışlmadığı için, sâhâyı kolay bir av olarak bırakıp ardından da"sebe"ellerinin (bir arap ata sözü) paylaşmasına neden olmuştur.
Meyda gelen bu boşluk, objektif olarak, daha organize olan ve devrimi hedeflerinden uzaklaştırdığı bir hitap ile dolduran siyasal islam akımının ilerlemesine ve rejimin şddeti arttırmasıyla aşırı islam güçleriyle aşırı ırkçı, mezhepsel ve milliyetçi görüntülere meydan ve yol açtığını gördük. (ulusal Konsey) ve (koalisyon) tecrübesinde de bazı (demokratik ve ulusal) güç ve şahsiyetlerin aşırı islamcı hitaba - sonradan doğru olmadığı kanıtlanan ve yüzeysel siyası çıkarları ortaya çıkaran - değişik bahaneler ile nasıl ayak uydurduğunu da gördük. halbuki devrimin hedef ve amaçları bu güçlerin programlar ile daha da bağlantılydı.
artık karşısında sessiz kalınan bu meseleyle birlikte (ihvan müslimin) ile (siyasal islamcı akımlarını) eliştirmeye davet etmek faydasız olacaktır.
4- Galiba bütün bunun arkasında, olayı değerlendirmede kolaya başvurmak ile acalelik özellikle meseleyi bitmiş sayıp (rejimin düşmesi) zaman meselesi (en uzak takdirde birkaç ay) olarak değerlendirilmesinden çıkan vargılar durmaktadır. bu mesele, konseyin yönetim başkanlığı ile icra bürosunun süresi uzatılmak suretiyle üç ay olduğunu öngören ulusal Konseyin (tüzüğünde) açık açık görürnmektedir. acaba bu başkanın veya icra bürosunun bu üç ayda ne yapabileceğini sorugulamaya hacat var mıdır?
Bunun diğer bir görüntüsü ise, rejimin şiddet ve katletme temposunu arttırmasıyla konseyin 13 Mart 2012 yılında çıkarmış olduğu ((ulusal Konsey halihazırdaki durumlardan ve ıktidardaki çetenin Suriye halkına karşı ilan ettiği savaş gölgesinde şunu talep ediyor : ayrım yapmaksızın halkı hedef alan ölüm ve yok etme edavatını vurmak ve sivilleri korumak için,
10
arap ve uluslararası acil bir askeri müdahale)) içerdiği ünĺü beyannamesinde görünmektedir.
halbuki tüm baskı yöntemlerini kullanarak 2005 yılında karara aldığı uluslararası insan hakları hukukuna göre Birleşmiş Milletlerden girişimesi için talepte bulunabilirdi.
Bunlar, bazı eksenlerin sırf geniş başlıklardır, ve herhangi ciddi ve objektif bir revizyonda mutlaka bunların dikkate alınması gerekir. ayrıca revizyon kendisinden ümit edilen sonuçlara varacak ise kapalı olmaması gerekir çünkü bu koalisyona özel bir iç sorun değil, tüm Suriye halkını ilgilendiren bir sorundur. ve sadece koalisyon üyeleri ile çatısı altında olan kütlelerle kısıtlı olmamalıdır ve mümkün oldukça, partiler, akımlar, guruplar, şahsiyetler ve güçler olmak üzere tüm Suriyeli vatanseverlerin katılması gerekir. belki bu durumda niyetler sadık olduğu takdirde koalisyon bu revizyonun hazırlıklarını, düzenlenmesini, davet edip yönetimini yapabilecek kurum olabilir.
Son olarak, eğer hazırlığı görülecek bu revizyondan koalisyonu restore etmek ya da yeniden yapılanmasını bekleyen varsa, koalisyonun islah olmayacak kadar kötü duruma ulaştığından ve hiçbir reformun faydası olmayacağından dolayı ruzgarı tutmak gibi bir durumla karşılaşacaktır.
BEŞ: SONUÇ
Suriyelilerin, içeriyle göbek bağlarını bağlayıp kuvvetleştirecek, mevcut gerçeklere göre objektif bir okuyuşla önceliklerini tertip etmeye çalışacak, milli kararı istiade edecek araçları temin edecek ve geçen altı yıl boyunca yaşadığı acı tecrübeler ışığında dünya ve uluslararası toplumla ilişkileri gözden geçirecek kapsamlı ulusal siyasi bir yapıya ihtiyacı gittikçe artıyor.
dolayısıyla koalisyonun, şimdiki ve önceki üyelerinin ve başkalarının Suriye devrimiyle bağıntılı siyasi deneyimi gözden geçirmek için yapmış oldukları çağrı ve davetlerine tutunacağını bekliyor ve onun yolu ile bu kapsamlı milli yapının mevcut koalisyonun ismini taşısa bile kurulacağını ümit ediyorlar. ve belki de (Haramoon) çağdaş araştırmalar merkezinin Haziran 2016'da koalisyona tevdi edip Ocak 2017'de internet sitesinde yayınlamış olduğu Suriyeli siyasi cephelere yönelik başlattığı (siyasi girişim programlar) girişimi bu yönde yardımcı bir giriş olabilecektir.