• Sonuç bulunamadı

Dengelenmemiş kuvvetlerin etkisindeki cisimleri dengelemek için bileşke kuvvete zıt yönde ve bileşke kuvvet ile eşit büyüklükte kuvvet uygulamak gerekir Örneğin; bir

masaya birbirine zıt yönde 5 N ve 10 N büyüklüğünde iki kuvvet etki ettiğinde bileşke

kuvvet sıfırdan farklı olur. Bu cismi dengelemek için bileşke kuvvete zıt yönde ve eşit

büyüklükte kuvvet uygulamak gerekir.

Ölçme ve Değerlendirme:

*Boşluk dolduralım

*Eşleştirelim Ölçme ve değerlendirme için projeler, kavram haritaları, tanılayıcı dallanmış ağaç, yapılandırılmış grid, altı şapka tekniği, bulmaca, çoktan seçmeli, açık uçlu, doğru-yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, iki aşamalı test gibi farklı soru ve tekniklerden uygun olanı uygun yerlerde kullanılacaktır.

IV.BÖLÜM

Dersin Diğer Derslerle İlişkisi: V.BÖLÜM

Planın Uygulanmasıyla İlgili Diğer Açıklamalar:

www.FenEhli.com www.FenEhli.com Uygundur

...

2018- 2019 EĞİTİM – ÖĞRETİM YILI GAZİ ORTAOKULU 6. SINIFLAR FEN BİLİMLERİ DERSİ GÜNLÜK DERS

PLÂNI

I.BÖLÜM

Dersin Adı: Fen Bilimleri 12.Hafta (3-7 Aralık 2018)

Sınıf: 6.Sınıf

Ünite No-Adı: 3.Ünite:Kuvvet ve Hareket

Konu: Bileşke Kuvvet

Önerilen Ders Saati: 2 Saat II.BÖLÜM

Öğrenci Kazanımları/Hedef ve Davranışlar:

6.3.1.2. Bir cisme etki eden birden fazla kuvveti deneyerek gözlemler. 6.3.1.3. Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetleri, cisimlerin hareket durumlarını gözlemleyerek karşılaştırır.

Ünite Kavramları ve Sembolleri:

Kuvvetin özellikleri (yön, doğrultu, büyüklük), bileşke kuvvet (net kuvvet), aynı doğrultulu ve aynı yönlü kuvvetlerde bileşke kuvvet, aynı doğrultulu ve zıt yönlü kuvvetlerde bileşke kuvvet, dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetler

Uygulanacak Yöntem ve Teknikler: Anlatım, Soru Cevap, Rol Yapma, Grup Çalışması Kullanılacak Araç – Gereçler:

Açıklamalar: Aynı doğrultudaki kuvvetlerin bileşkesi üzerinde durulur. Doğrultuları farklı kuvvetlerin bileşkesine girilmez Yapılacak Etkinlikler:

Özet: Bileşke kuvvet

Cisimlere bazen birden fazla kuvvet etki eder. Bu durumda kuvvetlerinortak etkisinden söz edilir ki, buna bileşke kuvvet adını veriyoruz. “Net kuvvet” olarak daadlandırılan bileşke kuvvet; iki ya da daha fazla kuvvetin yaptığı ortak etkiyi tek başına yapabilen kuvvetolarak tanımlanabilir. Bileşke kuvvet “R” harfi ile gösterilir.

Aynı doğrultulu aynı yönlü kuvvetlerin bileşkesi

Bir cisim üzerine aynı doğrultuda ve aynı yönde kuvvetler etki ettiğinde ortak etki daha büyük olur. Bileşke kuvveti bulmak için aynı yönde etki eden kuvvetleri toplamamız gerekir. Bu durumda bileşke kuvvet, kuvvetlerle aynı doğrultuda ve aynı yönde olur.

Aynı doğrultulu zıt yönlü kuvvetlerin bileşkesi

bileşkesi hesaplanırken büyük kuvvetten küçük kuvvet çıkarılır. Budurumda bileşke kuvvet büyük kuvvet yönündedir ve büyük kuvvetten daha küçüktür. İkiden dahafazla kuvvet söz konusu olduğunda ise önce aynı yönlü kuvvetler toplanır ve daha sonra büyük değerden küçük değer çıkarılır.

Dengelenmiş ve Dengelenmemiş Kuvvetler

Dengelenmiş Kuvvetler

Duvardaki tablo ve saat, masanın üzerindeki kitap, bilek güreşinde tarafların birbirine

üstünlük kuramaması, düzgün bir yolda doğrultusu ve sürati değişmeden hareket eden

araç gibi örneklerde bir denge vardır.

En az iki kuvvetin bileşke kuvvetinin (net kuvvetinin) sıfır olması durumu dengelenmiş

kuvvetler olarak adlandırılır. Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeki cisimler;

 Başlangıçta duruyor ise durmaya devam eder.

Dalda duran elma, duvardaki saat, masanın üzerindeki kitap gibi durumlarda cisimler

başlangıçta durmaktadır ve bileşke kuvvet sıfır olduğu için durmaya devam ederler. Bileşke

kuvvet sıfırdan farklı olsaydı hareket etmeye başlarlardı.

 Başlangıçta hareketli ise sabit süratle hareketine devam eder.

Yeni nesil araçlarda bulunan hız sabitleyici sistemler sayesinde araçların hep aynı süratle

yol alması, aynı süratle uçan kuş, yürüyen merdivenden çıkan insanlar gibi durumlarda

başlangıçta bir hareket vardır ve bileşke kuvvet sıfır olduğu için aynı süratle yol almaya

devam ederler. Bileşke kuvvet sıfırdan farklı olsaydı bu cisimler ya hızlanırlardı ya da

yavaşlarlardı.

Dengelenmemiş Kuvvetler

En az iki kuvvetin bileşke kuvvetinin (net kuvvetinin) sıfırdanfarklı olması durumu

dengelenmemiş kuvvetlerolarak adlandırılır. Dengelenmemiş kuvvetlerin etkisindeki

cisimler sanki tek bir kuvvetin etkisindeymiş gibi görünürler. Dengelenmemiş kuvvetlerin

etkisindeki cisimler;

 Başlangıçta duruyor ise hareket etmeye başlar.

Duran bir masayı iki kişi birbirlerine göre zıt yönde ve farklı büyüklükteki kuvvetler ile

çektiklerinde masa büyük kuvvet yönünde hareket etmeye başlar.

 Başlangıçta hareketli ise hızlanabilir, yavaşlayabilir hatta durabilir.

Havaya atılan bir top yukarı doğru çıkarken yavaşlayarak hareket eder. Hareket

halindeki bir topa vurulduğunda top hızlanarak yol alır. Hareket halindeki bir arabanın

frenine basıldığında araba durur.

Dengelenmemiş kuvvetlerin etkisindeki cisimleri dengelemek için bileşke kuvvete zıt

yönde ve bileşke kuvvet ile eşit büyüklükte kuvvet uygulamak gerekir. Örneğin; bir

masaya birbirine zıt yönde 5 N ve 10 N büyüklüğünde iki kuvvet etki ettiğinde bileşke

kuvvet sıfırdan farklı olur. Bu cismi dengelemek için bileşke kuvvete zıt yönde ve eşit

büyüklükte kuvvet uygulamak gerekir.

Ölçme ve Değerlendirme:

*Boşluk dolduralım

*Eşleştirelim Ölçme ve değerlendirme için projeler, kavram haritaları, tanılayıcı dallanmış ağaç, yapılandırılmış grid, altı şapka tekniği, bulmaca, çoktan seçmeli, açık uçlu, doğru-yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, iki aşamalı test gibi farklı soru ve tekniklerden uygun olanı uygun yerlerde kullanılacaktır.

IV.BÖLÜM

Dersin Diğer Derslerle İlişkisi: V.BÖLÜM

Planın Uygulanmasıyla İlgili Diğer Açıklamalar: Dünya Engelliler Günü

(3 Aralık)

www.FenEhli.com www.FenEhli.com Uygundur

...

2018- 2019 EĞİTİM – ÖĞRETİM YILI GAZİ ORTAOKULU 6. SINIFLAR FEN BİLİMLERİ DERSİ GÜNLÜK DERS

PLÂNI

I.BÖLÜM

Dersin Adı: Fen Bilimleri 12.Hafta (3-7 Aralık 2018)

Sınıf: 6.Sınıf

Ünite No-Adı: 3.Ünite:Kuvvet ve Hareket

Konu: Sabit Süratli Hareket

Önerilen Ders Saati: 2 Saat II.BÖLÜM

Öğrenci Kazanımları/Hedef ve Davranışlar: 6.3.2.1. Sürati tanımlar ve birimini ifade eder.

Ünite Kavramları ve Sembolleri: Yol, zaman, sürat ve birimleri, sabit süratli hareketin yol-zaman

ve sürat-zaman grafikleri

Uygulanacak Yöntem ve Teknikler: Anlatım, Soru Cevap, Rol Yapma, Grup Çalışması

Kullanılacak Araç – Gereçler:

Açıklamalar:

a. Sürat birimleri olarak metre/saniye (m/sn.) ve kilometre/saat (km/sa.) dikkate alınır.

b. Yer değiştirme ve hız kavramlarına girilmez.

c. Matematiksel bağıntılara girilmez. ç. Birim dönüştürme yaptırılmaz

Yapılacak Etkinlikler:

Özet: Sürat

Etrafımıza baktığımızda rüzgârda sallanan ağaç dalları, caddelerde arabalar, uçan kuşlar görürüz. Bu varlıkların ortak özelliklerinden biri de hareketli olmalarıdır.

Hareketli olan tüm varlıkların bir sürati (hızı) vardır. Varlıkların belirli bir zamanda aldıkları mesafeye sürat denir. Tanımdan da anlaşılacağı üzere sürat; alınan (gidilen) yol ve zamana bağlıdır.

Sürati fazla olan varlıklar belirli bir mesafeyi daha kısa zamanda alırlar. Ya da sürati fazla olan varlıklar belirli bir zaman diliminde daha fazla yol alırlar.

Sürati hesaplamak için alınan yolu geçen toplan zamana böleriz. Buna göre sürat;

formülü ile hesaplanır.

Otomobillerde kullanılan sürat göstergeleri sayesinde sürücüler belirli bir mesafeyi ne kadar sürede gideceklerini hesaplayabilir, o anki süratlerini görebilir ve bu sayede trafikteki kurallardan olan sürat limitlerine uyabilirler. Otomobillerdeki sürat

göstergelerinde de yazdığı gibi süratin bir birimi vardır. Süratin birimini elde edebilmek için alınan yol ve zaman birimlerini bilmemiz gerekir. Alınan yol metre ile ölçülür ve birimleri santimetre, metre ve kilometredir. Zaman için ise kronometre adı verilen

araçlar ile ölçülür ve birimleri saniye, saat ve dakikadır.

Sürat hesaplamada kullanılan uzunluk ve zaman birimleri aşağıdaki resimlerde gösterilmiştir.

Süratin birimi alınan yol (uzunluk) ve zaman birimlerine göre değişiklik gösterir. Buna göre;

Alınan yol santimetre (cm), geçen zaman saniye(s) olarak alındığında sürat birimi;

olur.

Alınan yol kilometre (km), geçen zaman saat(h) olarak alındığında sürat birimi;

olur. .

Genellikle şehirlerarası otobüslerin süratini ölçmek ve kaydetmek için takometre kullanılır. Sürat sınırlarını aşan araçları tespit etmek için de radarlar kullanılır.

Aşağıda bazı varlıkların süratleri verilmiştir.  Işığın havadaki sürati 300.000 km/s’dir.

 Bir uzay mekiğinin fırlatılma sürati yaklaşık32.000 km/h’dir.

 Thrust SSC, jet yakıtı ile çalışan en süratli kara aracıdır. Sürati 1240 km/h’ yibulabilmektedir.

 Göklerin en süratli kuşu olan kartalların sürati 320 km/ h’i bulabilir.

 Ankara-Eskişehir arasında faaliyette olan YHT (yüksek hızlı tren)’nin sürati250

U z u n l u k

K i l o m e t r e

Z a m a n

km/h’ e ulaşabilmektedir.

 En süratli koşan hayvan olan çitaların sürati 140 km/h’i bulmaktadır.

 İnsanların ulaştığı en yüksek sürat 43.45 km/h’tir. Bu sürat, ünlü atletMichael Johnson (Maykıl Cansın) ve DonovanBailey (Danıvın Beyli) tarafından1997 Olimpiyat oyunlarında kaydedilmiştir.

 Salyangozların sürati yaklaşık olarak 0.05 km/h’tir. III.BÖLÜM

Ölçme ve Değerlendirme:

*Boşluk dolduralım

*Eşleştirelim Ölçme ve değerlendirme için projeler, kavram haritaları, tanılayıcı dallanmış ağaç, yapılandırılmış grid, altı şapka tekniği, bulmaca, çoktan seçmeli, açık uçlu, doğru-yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, iki aşamalı test gibi farklı soru ve tekniklerden uygun olanı uygun yerlerde kullanılacaktır.

IV.BÖLÜM

Dersin Diğer Derslerle İlişkisi: V.BÖLÜM

Planın Uygulanmasıyla İlgili Diğer Açıklamalar: Dünya Engelliler Günü (3 Aralık)

Uygundur ...

2018- 2019 EĞİTİM – ÖĞRETİM YILI GAZİ ORTAOKULU 6. SINIFLAR FEN BİLİMLERİ DERSİ GÜNLÜK DERS

PLÂNI

I.BÖLÜM

Dersin Adı: Fen Bilimleri 13.Hafta (10-14 Aralık 2018)

Sınıf: 6.Sınıf

Ünite No-Adı: 3.Ünite:Kuvvet ve Hareket

Konu: Sabit Süratli Hareket

Önerilen Ders Saati: 2 Saat II.BÖLÜM

Öğrenci Kazanımları/Hedef ve Davranışlar: 6.3.2.1. Sürati tanımlar ve birimini ifade eder.

Ünite Kavramları ve Sembolleri: Yol, zaman, sürat ve birimleri, sabit süratli hareketin yol-zaman

ve sürat-zaman grafikleri

Uygulanacak Yöntem ve Teknikler: Anlatım, Soru Cevap, Rol Yapma, Grup Çalışması

Kullanılacak Araç – Gereçler:

Açıklamalar:

a. Sürat birimleri olarak metre/saniye (m/sn.) ve kilometre/saat (km/sa.) dikkate alınır.

b. Yer değiştirme ve hız kavramlarına girilmez.

c. Matematiksel bağıntılara girilmez. ç. Birim dönüştürme yaptırılmaz

Yapılacak Etkinlikler:

Özet: Sürat

Etrafımıza baktığımızda rüzgârda sallanan ağaç dalları, caddelerde arabalar, uçan kuşlar görürüz. Bu varlıkların ortak özelliklerinden biri de hareketli olmalarıdır.

Hareketli olan tüm varlıkların bir sürati (hızı) vardır. Varlıkların belirli bir zamanda aldıkları mesafeye sürat denir. Tanımdan da anlaşılacağı üzere sürat; alınan (gidilen) yol ve zamana bağlıdır.

Sürati fazla olan varlıklar belirli bir mesafeyi daha kısa zamanda alırlar. Ya da sürati fazla olan varlıklar belirli bir zaman diliminde daha fazla yol alırlar.

formülü ile hesaplanır.

Otomobillerde kullanılan sürat göstergeleri sayesinde sürücüler belirli bir mesafeyi ne kadar sürede gideceklerini hesaplayabilir, o anki süratlerini görebilir ve bu sayede trafikteki kurallardan olan sürat limitlerine uyabilirler. Otomobillerdeki sürat

göstergelerinde de yazdığı gibi süratin bir birimi vardır. Süratin birimini elde edebilmek için alınan yol ve zaman birimlerini bilmemiz gerekir. Alınan yol metre ile ölçülür ve birimleri santimetre, metre ve kilometredir. Zaman için ise kronometre adı verilen

araçlar ile ölçülür ve birimleri saniye, saat ve dakikadır.

Sürat hesaplamada kullanılan uzunluk ve zaman birimleri aşağıdaki resimlerde gösterilmiştir.

Süratin birimi alınan yol (uzunluk) ve zaman birimlerine göre değişiklik gösterir. Buna göre;

Alınan yol santimetre (cm), geçen zaman saniye(s) olarak alındığında sürat birimi;

olur.

Alınan yol kilometre (km), geçen zaman saat(h) olarak alındığında sürat birimi;

olur.

Sürat ile ilgili işlem yaparken uzunluk ve zaman birimleri arasında dönüşümler yapmamız gerekebilir.

Uzunluk birimleri arasındaki ilişki;

U z u n l u k

K i l o m e t r e

Z a m a n

1 km = 1000m

1 m = 100 cm şeklindedir.

Zaman birimleri arasındaki ilişki;

1 h = 60 dk = 3600 s 1 dk = 60 s şeklindedir.

Örnek; 18 km/h kaç m/s eder? Çözüm:

1 kilometre = 1000 metre olduğundan; 18 km = 18000 m’dir. 1 saat = 3600 saniyedir. Buna göre;

18000m/3600s =5 m/s’dir.

Genellikle şehirlerarası otobüslerin süratini ölçmek ve kaydetmek için takometre kullanılır. Sürat sınırlarını aşan araçları tespit etmek için de radarlar kullanılır.

Aşağıda bazı varlıkların süratleri verilmiştir.  Işığın havadaki sürati 300.000 km/s’dir.

 Bir uzay mekiğinin fırlatılma sürati yaklaşık32.000 km/h’dir.

 Thrust SSC, jet yakıtı ile çalışan en süratli kara aracıdır. Sürati 1240 km/h’ yibulabilmektedir.

 Göklerin en süratli kuşu olan kartalların sürati 320 km/ h’i bulabilir.

 Ankara-Eskişehir arasında faaliyette olan YHT (yüksek hızlı tren)’nin sürati250 km/h’ e ulaşabilmektedir.

 En süratli koşan hayvan olan çitaların sürati 140 km/h’i bulmaktadır.

 İnsanların ulaştığı en yüksek sürat 43.45 km/h’tir. Bu sürat, ünlü atletMichael Johnson (Maykıl Cansın) ve DonovanBailey (Danıvın Beyli) tarafından1997 Olimpiyat oyunlarında kaydedilmiştir.

 Salyangozların sürati yaklaşık olarak 0.05 km/h’tir. III.BÖLÜM

Ölçme ve Değerlendirme:

*Boşluk dolduralım

*Eşleştirelim Ölçme ve değerlendirme için projeler, kavram haritaları, tanılayıcı dallanmış ağaç, yapılandırılmış grid, altı şapka tekniği, bulmaca, çoktan seçmeli, açık uçlu, doğru-yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, iki aşamalı test gibi farklı soru ve tekniklerden uygun olanı uygun yerlerde kullanılacaktır.

IV.BÖLÜM

Dersin Diğer Derslerle İlişkisi: V.BÖLÜM

Uygundur ...

Fen Bilimleri Öğretmeni Okul Müdürü

2017- 2018 EĞİTİM – ÖĞRETİM YILI GÜMÜŞLER ŞEHİT NAİL AKDOĞAN ORTAOKULU 6. SINIF FEN